NIEUWS- EN ADVERTENTIEBLAD VAN WESTELIJK ZEEUWSCH-VUAIDEBEN.
AMICE,
ijflicmie Jaar^an"-.
A°. 1874
Politiek Overzicht.
N° 78.
t' O
\i,i isiiiÉmitimiiii
•Bit'.Weekblad verschijnt iedereu Dinsdag en Vrijdag. Vrijs Advertentiëiivnn L5 regels f 0,75 elke regel
Prijs per drib maanden voorliet voormalig 4de district "\7"rJj rr OphslP daarboven 0,12]/o.Grootc letters naar het getal gewone
Zeeland f 1,15voor de overige plaatsen des Rijks, t'rumo J O regels'die zij beslaan.
per post 1,30. Afzonderlijke Nummers 0,05. Yoor den Werkenden stand en Weldadigheid 6 Ct. per regel.
Ingezonden Stukken en Brieven, de .Redactie betredende, benevens Advertentiën en gewone Berichten of Mededeeliugen van Correspondenten,
te bezorgen bij den Uitgever dezer, alles FRANCO.
Wiit stond ik vreemd op te kijken, toen
ik uw lantsten brief gelezen had!
Man, hoe komt Gij toch aan al «lie theolo
gische vraagpunten, die Gij mij daar in op-
opgedischt hebt? Zoo heb ik li nooit ge
kend. Waart Gij in uw jeugd een losbol
geweest en laagt Gij nu op sterven, dan zou
ik misschien gezegd hebben: liet gaat hem
als zekere dames, die bij liet toenemen der
jaren hoe langer hoe dichter bij den preek
stoel kruissen; maar Gij met uwe gezonde
hersens, uwe gezonde levensopvatting! -
Ik raad U in gemoede eens met uw genees
heer te spreken. Dikbloedigheid geelt vaak
aanleiding tol godsdienstige dweperij. Eene
kleine aderlating en een verstandige levens
regel voorkomt veel van die dwaasheden.
Geloof mij, ik weet het bij ondervinding,
er is geen grootcr doolhol dan die weten
schap de naam is niet van mij, ik zou
sophisterij zeggen die men theologie noemt.
"Wilt Gij een paar bewijzen?
Wel neem dan de leer van de Protestan
ten en die der Katholieken; de een bewijst
uit den bijbel dat Maria behalve Jezus nog
andere kinderen gehad heelt; de tweede, dat
zij onbevlekt ontvangen is, Jezus gebaard
heelt en maagd gebleven is; de eersten too-
nen u duidelijk aan, dat in het sacrament
van 't altaar brood brood blijft en wijn wijn;
terwijl de anderen u even overtuigend be
wijzen, dat brood en wijn veranderen in
vleosch en bloed van Christus. Gij zult U
herinneren welke lieflijkheden Luther en
Calvijn over dat punt gewisseld hebben.
Geen mensch op de wereld kan u tegen
spreken, dat Paus Ilonorius door twee
achtereenvolgende conciliën als ketter ver
doemd is; tocli hebben de heeren Jezuieten
darr uit heel aardig weten aan te toonen,
('a', hij even goed als andere Pausen onfeil
baar is.
Zoo kregen, en dat is mijn laatsle punt,
waardoor ik u den aard tracht aan te toonen
van 't geen men theologie noemt, Arminius
en Gomarus o. a. twist over de vraag of men
zalig werd om het geloof of- wel door het
geloof. En zulke prullen hebben heele
steden, heele landen het onderste boven ge
keerd.
Weet Gij, hoe het met de heilige theolo
gie is gegaan?
Ik wil u dat eens door een voorbeeld dui
delijk maken.
A en H krijgen verschil ownjjwn'wander
punt van weinig ol geen beteekenis. A be
weert, dal hij gelijk heeft, 13 Insgelijks; men
scheidt met verbittering. A, in de volle over
tuiging, dat hij recht heeft, vertelt de zaak
contra 13, altijd uit zijn oogpunt beschouwd,
aan zijne vrouw, aan zijne vrienden. B doet
geen zier anders, en zijn nu A en B perso
nen van invloed in cene gemeente, in eon
staat, dan heeft men, en wel in een mach
tig korten tijd, twee partijen, die elkander
verketteren, verdoemen en zoo mogelijk ver
nielen zouden. Want en dat is een ver
schijnsel, dat Gij toch al dikwijls zult waar
genomen hebben, alle menschen zijn ge
neigd partij to kiezen in eene zaak, die hun
volstrekt niet aangaatzoodat er aan partij
genooten maar zelden gebrek is,
Maar weet ge wat de droevige zijde van
al die theologische twisten geweest is en nog
dagelijks is? Deze, dat de hoofdzaak van't
christendom al meer en meer verloren gaat.
De practijk verdwijnt, naarmate de theoreti
sche bespiegelingen toenemen.
De meeste bewoners van Europa noemen
zich christenen; zij zeggen dus de leer te
volgen van Christusniet alleen, dat zij zulks
zeggen, maar zij bewijzen't u ook, namelijk
door theologische bewijzen, dat zooveel zeg
gen wil als over 't algemeen door drogrede
nen. Want men heeft Roomsch-Katholieken,
Griekseh-Katholioken, Oud-Katholieken, Gere
formeerden, Luterschen, Remonstranten Kwa
kers, Afgescheiden-Gereformeerden enz. enz.
enz. en hoe die allen nu uit eene leer, nl.
uit de leer van Christus, moeten aantoonen,
dat elk voor zich gelijk heeft, zie dat gaat
boven mijn begrip.
Uit dier. doolhof kan men niet wijs wor
den en daarom is het mijns inziens maar
het be^le, om die menschen. over allerlei
strijdvragen maar te laten zeuren en te la
ten twisten en voor ons zeiven terug le
keeren, tot de practijk van het chrislendcm.
Volgen wij de leer van Christus, daarin
bestaande, dat men God bemint boven alles,
zijn naasten als zich zeiven; dat men Godc
geve wat Godes, - den Keizer, wat des Keizers
is; dat men aan anderen doe wat men ver
langt, dat zij ons zouden doen, en dat wij
als geloovende in eenen Meester onze broe
ders niet veroordeelen, maar bun des noods
zeven maal zeventig maal hunne verkeerd
heden vergeven.
Als men nu in plaats van de kinderhoof
den vol te proppen met allerlei theologische
twistpunten, met allerlei spitsvondigheden
over erfzonde, doodzonde, en zonden tegen
den heiligen geest, met allerlei ongerijmdhe
den, die men samen kan vatten onder den
naam van voorbeschikking en vrijen wil, als
men die zelfde kinderen eens goed bekend
maakten met de leer van Christus, waarvan
ik u zoo even de inhoud hebben opgegever.
Wat dunkt 11, zou de wereld niet een heel
eindje in zedelijke verbetering vooruitgaan
Denk daarover eens na; in mijn volgen
den kom ik op dit. onderwerp terug.
Als altijd t. t.
PilII.ARCIION.
Tan de eene zijde tegengesproken, worden
van den anderen kant de geruchten weder
bevestigd, dat Mac-Mahon van plan zou wezen
de Broglie weder in liet Ministerie zitting te
doen nemen. Onmogelijk is tegenwoordig in
Frankrijk niets.
Volgens La Patrie is er ernstig sprake van
een nieuwe reis van Mac-Mahon. De Maar
schalk zou van 15 tot 30 October het Zui
den van Frankrijk willen bezoeken.
De clericale Monde heeft uittreksels open
baar gemaakt van een verdrag, 't welk, naar
hot zeggen van dit blad, tusschen Frankrijk
en italic zou gesloten zijn en betrekking heb
ben op den Heiligen stoel. Dit bericht wordt
van olïicieuse zijde tegengesproken.
Een aantal Parijsclie kooplieden hebben een
verzoekschrift tot de permanente commissie ge
richt waarin er op wordt aangedrongen dat
de Nationale Vergadering eerst den 15 Januari
a. s. hare zittingen zal hervatten. Immers
wanneer het vroeger geschiedt, zal dit op do
s zaken een nadeeligen invloed oefenen.
De Londensche Times behels! een artikel
waarvan de gegevens zonder twijfel aan het
blad van hooger hand zijn verstrektwaarin
aangetoond wordt eu met de stukken bewe
zen, dat de geruchten, welke in den laatsten
tijd zijn verspreid omtrent de financieele
moeilijkheden, waarin de Prins van Wales
zich zou bevinden, geheel uit de lucht ge
grepen zijn.
Wel verre van GÜO.OOO pond schuld te
hebben, gelijk door sommige dagbladen was
medegedeeld, heeft de Prins slechts zooveel
onbetaalde rekeningen moest van zeer
jongen datum als met een derde van zijn
"aarlyksch in inkomen zeer gemakkelijk zijn
te voldoen.
