VOORUITGANG.
NIEUWS- El ADVERTENTIEBLAD Mi WESTELIJK ZEEUWSCH-YLAAIDEREI.
N66.
Vijftiende Jaargang.
A0. 1874.
Politiek Overzicht.
SLIIISCHËIBEBMD
Dit Weekblad verschijnt iedereii Dinsdag- en Vrijdag. Prijs Ad verten tiënvan 1 5 regels f 0,75 elke regel
Prijs per drie maanden voor het voormalig 4de district ta* i 9 1 0, daarboven 0,127s-Groote letters naar het getal gewone
Zeeland 1,15; voor de overige plaatsen des .Rijks, franco O ea" O* regels die zij beslaan.
per post f 1,30. Afzonderlijke Nummers f 0,05. oor den Werkenden stand en Weldadigheid 6 Cf. per regel.
Ingezonden Stukken en Brieven, de Eedactie betreffende, benevens Advertentiën en gewone''Berichten of Mededeelingen van Correspondenten,
te bezorgen bij den Uitgever dezer', alles EEANGO.
Wanneer we zoo rond ons alles gadeslaan
en een open oog en een open hart hebben
om het vele goede, dat ons omringt, te zien
en te waardeeren, dan zijn we onwillekeurig
geneigd te roemen op den tijd, waarin wij
leven.
In de tweede helft der vorige eeuw was
de electriciteit nog nauwlijks bij name bekend,
thans heeft men draden gespannen, die de
landen van Europa onderling, die. Europa
met Azië, Afrika, Amerika en Australië ver
binden en eene belangrijke gebeurtenis in
weinige uren aan de geheele beschaafde we
reld mededeeien.
Was het voor een vijftigtal jaren eene in
veler oogen gevaarlijke onderneming om een
reisje te maken naar Neèrlands hoofdstad,
eene onderneming, die maanden gewikt en
gewogen werd eer men tot de uitvoering kon
besluiten, thans is het een denkbeeld even
spoedig uitgevoerd als opgekomen. De stoom
werd dienstbaar gemaakt aan den wil van
den mensch en honderden schepen, duizenden
wagens, ontelbare fabrieken wordendoor die
lijke onvergelijke en onwaardeerbare kracht
in beweging gebracht.
Welken vooruitgang heeft men niet op 't
gebied der verlichting! Men behoeft zoo heel
oud nog niet te zijn om zich een zessen of
vieren vetkaars te herinneren, later gevolgd
door een spaarlainpje. De koperen keuken
lamp, die nauwlijks licht genoeg gaf om bij
te kunnen eten, is zelfs nog niet overal naar
't museum van oudheden verwezen en toch....
Komt eens in de steden! Aanschouwt die
prachtige gaskronen; ziet bij vuurtorens de
uitwerking van het eiectrische of van het
drummondseh kalklicht, dat in sterkte maar
weinig onderdoet voor 't licht der zon; komt
in onze huizen en ziet de aardolielamp en
stelt u bij dat licht eens voor, hoe gij den
winteravond zoudt doorbrengen, indien dat
heldere licht u eens ontnomen werd, en gij
u weer behelpen moest met een zessen-
kaars.
En toch, ondanks dien vooruitgang op stof
felijk gebied, ondanks de verbinding der vol
ken door telegraphen en spoorwegen, ondanks
het vele goede, dat deze eeuw ons heeft
aangebracht, ondanks de pogingen door vele
duizenden aangewend om de verlichting niet
alleen op stoffelijk gebied, maar ook op het
gebied van den geest aan te brengen, heeft
deze eeuw ons vele teleurstellingen gebaard.
Na de vele oorlogen, die Europa onder den
f eersten Napoleon geteisterd hadden, na de
uilputting, die daarvan het gevolg was, na
do tijden van welvaart, die de rust ons schonk
na het voortdurend toenemen van liet ver
keer der volken, na de uitbreiding van de
beschaving' door meer algemeen, door verbe
terd onderwijs, had men gehoopt, men had
zelfs een recht om het te hopen, dat de oor
log tusschen de beschaafde volken in Europa,
zoo goed als onmogelijk was geworden.
't Jaar'1848 heeft ons wat anders geleerd.
Overal de volken in opstand tegen den
vorst, en uit dien poel van ellende een heer-
sclier opgeworpen, die onder den naam van
Napoleon III, gedurende twintig jaren Europa
in vuur en vlam zette en duizenden men-
schenlevens heelt weggerukt. De oorlog met
Rusland, met Oostenrijk, met Mexico en ein
delijk met Pruisen!
De oorlog van Oostenrijk en Pruisen tegen
't ongelukkige Denemarken, en eindelijk de
strijd tusschen beider dubbele Adelaars!
lloe lang zal het nog duren, dat de volken
door den wil en door de intrigues van eeni-
ge weinigen, die zich diplomaten noemen,
tegen elkander zullen worden opgezet, elkan
der zullen haten en dooden ofschoon zij elkander
nooit iets hebben misdaan; in weinige maan
den vernielen, wat door jaren van arbeid is
opgericht?
Hoe lang?
Maar hoe verschrikkelijk, hoe afschuwelijk
die menschenslachterij moge zijn, zij baart
ons de grootste teleurstelling niet, wanneer
zij gevoerd wordt tusschen volkendie
de wetten der beschaving niet geheel met
voeten treden.
Maar wanneer wij thans den blik wenden
naar Spanje, wanneer men leest van de gru
welen, die in een broedermoordenden krijg
een zoogenaamd Christelijk vorst pleegt of
doet plegen in den naam van vaderland en
godsdienst; wanneer men de zelfde gruwe
len verneemt, die voor driehonderd jaren ons
vaderland teisterden: steden geplunderd, dor
pen verbrand, vrouwen en maagden onteerd,
weerlooze mannen, krijgsgevangenen, bij hon
derden neergeschotenwanneer wij dat alles
vernemen en dan die daden hooren vergoê-
lijken, hooren prijzen door eene geheele partij,
die ook in Nederland hare stoute woord
voerders heeft, dan komt er wel eens een
oogenblik van moedeloosheid, een oogenblik
dat men zou wanhopen aan den vooruitgang
van het rein menschelijke in den mensch,
indien de geschiedenis niet daar was om ons
te troosten en ons te ioouen, dat die ont
wikkeling zelfs te midden der vreeselijkste
gebeurtenissen nooit heeft opgehouden, nooit
heeft stil gestaan.
Daarom nooit gewanhoopt! AVelke teleur
stellingen ons deze eeuw ook moge bieden,
groot is de vooruitgang geweest ook op het
gebied van den geest, nog grooter zal die
vooruitgang worden, wanneer de mannen des
lichts zich vast aaneensluiten om de dienaars
der duisternis te bestrijden.
Do laatste kennen de zwakheid van hun
beginsel en vereenigen zich om door ver
eende macht staande te blijven.
De eersten weten, dat hun beginsel een
maal zal zegevieren en vergeten daarom te
vaak, de gulden spreuk, dat eendracht macht
maakt.
Al onze pogingen aangewend om kennis
en beschaving meer algemeen te verspreiden;
ons steeds beijverd om zelf te denken en
anderen te leeren denken!
De grootste overwinning der beschaving
zal dan behaald zijn, wanneer de eene mensch
ophoudt het werktuig van den ander te
zijn.
Mac-Mahon is nog altijd te Rrest, waar hij
door de bevolking' en de bemanning der vloot
zeer goed schijnt te zijn ontvangen.
Do juridische courant Le Droit meldt thans
dat de mededeelingen dor familie Bazaine ge
heel bezijden de waarheid zijn en dat bij de
ontvluchting verraad van binnen in 't spel is
geweest. La Presse zegt, dat de schuld dei-
bewakers overtuigend bewezen is. Een
der beide Engelsche meisjes, tegen wie in
der tijd bevel tot inhechtenisneming' is uitge
vaardigd, maakt thans in de bladen beleend,
dat zij wel met Bazaine heeft gecorrespon
deerd en hem nu en dan per boot serenades
heeft gebracht, maar niets van zijne plannen
wist.
Er moet een nieuw boek van Rénan ter
perse zijn. 't Handelt over Phoenicië.
De «eenzame van den Berg", Koning'Lud-
wig van Beieren, heeft onverwacht zijn slot
verlaten om incognito een reisje naar Parijs
te maken, 't Geschiedt alleen uit liefde voor
de kunst. Van Z. M. den Keizer blijkt het
nog altijd niet wanneer hij eigenlijk zijne reis
naar Italië zal aanvaarden.
Op nieuw bevat de Kölnische Zeitung een