Binnenland.
Voor Veld en Huis.
1 \(iEZONDEN STUKKKiV.
j)aar zijn zin. Het peil der literatuur daalde
en het getal der schrijvers klom. Sinds onzede
lijkheid en bederf het eerste vereisclite geworden
waren, had ieder kopiïst, zoo al geene kennis
zijner moedertaal, dan toch talent genoeg 0111
schrijver te worden, 't Feuilleton in de nieuws
bladen ontstond en geraakte in handen van mannen
zonder .geweten, zonder overtuiging, zonder kennis,
die hartstochten beschreven, waarin niets groots
was, en misdaden, die liederlijk mochten heeten.
Dit bederf ging uit de boeken in de dagbladen
over en van het dagblad tot liet tooneel. In
plaats van den roman, die betrekkelijk nog koud
had gelaten, kwam de bekoring van het decora
tief, de schitterende verlichting en de verleiding
in eene actrice belichaamd. Het groot talent was
Dumas op dien weg voorgegaan. En wie hem,
met minder talenten, op dien weg volgden, namen
hun toevlucht tot de kunst van de modiste en
den dameskleedermaker. Van toen af aan zochten
de actrices door hare toiletten succes te betalen.
Tc Pingjum heeft men een feitelijk oproer te
betreurenzooals er nog in de annalen van het
stille dorp niet is geboekt. Zeker huisman had
een woning verhuurddoch gelegenheid hebbende
0111 meer geld met zijn pand te verdienen, zegt
hij zijn huurder op. Daar deze niet genegen is
om goedschiks op te stappengaat de verhuurder
over tot maatregelen van pressie. Hij spijkert
den schoorsteen van boven dichtzoodat het
vreeselijk in de woning rookthiermede geen
gcweuscht effect behalende, gooit hij met emmers
water door het dakzoodat de huurder aan zijn
inboedel schade bekomt. Doch nu begint de be
volking partij te trekken voor den huurder en
begint liet den verhuurder aan zijn woning even
eens lastig te maken. Men loopt met een balk
den muur zijner woning inverbrijzelt een raam
en zou wellicht nog meer gedaan hebben, ware de
burgemeestergesterkt dooi- vier veldwachters
niet uit Makkum gearriveerdhierdoor werd de
orde schielijk hersteld.
2 €3 Ja,n. Naar wij vernemen
worden ook hier pogingen ln 'twerk gesteld 0111
den 13 Mei feestelijk te vieren. Iïct plan is zoo
mogelijk eene gecombineerde voorstelling te geven
van de Itederij kerskamerde Zangvereeniging en
het liefhebberijtooneel.
Mocht het. den ontwerpers gelukken een geschikt
lokaal te vindénzeker zouden ze Sluis en om
streken een dienst bewijzen.
►billisSö «Tan. Op Maandag den
2 Februari aanstaande zal in de stads schouwburg
te Brugge opgevoerd worden het Ylaamsch too-
neelstulc Jan Breijdel en Pi eter de Coninck van
den bekenden vlaamschen schrijver Hendrik Con
science. Naar wij vernemen zou er voor deze ge-
waardoor men gescheiden is het goede dat men
gemeen heeftbizonder gade te slaan. Van hier
dan ook die geest der liefde en der verbroedering,
welke de verschillende Protestanten reeds zoo ver
heeft verbondenals of zij ook in vorm en belij
denis tot dezelfde kerk behoorden, (h) Over en
weer bezoeken de ïeeken elkanders bedehuizen
wederkcerig ondersteunen de leeraren malkander
in hu li werken kweek en als voorgangers des
volksde broederlijke goede verstandhouding aan,
gedachtig aan het woord van hunnen Heer
Ben is uw MeesterChristusdoch /jij allien zijt
broeders.
(Benige nu volgende zinsneden laten wc weg
als geheel tot het verledentot de geschiedenis
behoorende en vervolgen:)
Dit een en ander boezemt reeds geene ongun
stige vermoedens in aangaande de verstandelijke
beschaving onzer burgeren. Ook worden deze
vermoedens door de ervaring dadelijk bewaarheid.
Er zijn hier wel, gelijk overal elders, onder
1 tegenheid bij genoegzame deelneming eene extra
reis met de Barge van Sluis naar Brugge worden
gedaan om de liefhebbers in de gelegenheid te
stellen deze tóoneelvoorsteUing bij te wonen. Van
deze deelneming zou echter vóór Vrijdag dienen
opgaaf gedaan te worden ten einde het al of niet
doen der reis in het Vrijdagsnummer dezer courant
te kunnen adverteeren.
Aarclenbnrg;. In de zittting van 11.
Vrijdag van den Raad dezer gemeente kwam een
voorstel in van den Hoofdonderwijzer alhier be
helzende eene gewijzigde regelingzijn we goed
onderrichtder wijze van onderwijs en daar
mede in verband staande nadere regeling der
werkzaamheden en schooluren. Wij hopen dit voor
stel, dat reeds aangenomen is en met 1 Februari
in werking komt, te leeren kennen en zullen niet
schromen er ons gevoelen over te zeggen.
Reeds aangenomen P Wat helpt dan latere be
spreking Haasten we ons te zeggen dat de Raad
het slechts als proef gedurende drie maanden
aannam.
FlinkWerkt het goed, dan kan de onderwijzer
gerust de verdere lotsbestemming van zijn voorstel
te gemoet zien en dc ingezetenen kunnen evenzeer
gerust wezen.
Is het nog al aangrijpend of ingrijpend zoo
als men zegtdan raden we het publiek aan de
werking er van natégaan maar-onbevooroordeeld,
en heeft men bezwaren, deze dan op waardige
wijze kenbaar te maken daar en waar liet behoort,
dan zal 't blijken waar het recht isin 't oude of
in 't nieuwe stelselR.
Regeeriiigstelegram van luitenant-generaal van
Swietenvan 18 Januari
Sedert lé Januari is door den vijand alleen
een aanval gedaan op onze hoofdstelling. De vij
and drong op nog een onverschanst punt door
met de klewang in de vuist, en doodde 1 officier
en 5 minderen11 man werden zwaar gekwetst.
De vijand werd teruggedreven met achterlating
van 44 dooden.
Door het schieten uit den Kraton werden tot
heden 1 officier (luitenant Ilulsteiu) en 7 man
gewondterwijl 1 soldaat werd gedood.
Wegens de hardnekkigheid van den vijand zijn
wij genoodzaakt onze hoofdstelling goed verdedig
baar te maken om met vertrouwen, er buiten te
kunnen opereeren.
De gedurige regen noopte ons om onze verblijf
plaats goed bewoonbaar te houden.
Hierdoorzoowel als tot het opdoen van ken
nis van het terreinwas het staken der vijande
lijkheden noodig.
De Kraton, is nog door ondoordringbaar gewas
aan ons nog onttrokken.
Om den val van den Kraton zekerder te maken
moet hij berend wordendaarom is de helft van
de reserve-brigade uit Pedang ontboden.
De Atchineesche bevolking is meer tot oorlog
geneigd dan de Sultan.
de landlieden hienscliendie steeds op de aarde
blijven welke, zij bebouwen: die nimmer hu 11110
oogen.naar omhoog heffen, 0111 Hemdie alle
dingen heeft geschapenuit zijne werken te leeren
kennen en maar weinig uitmunten boven het vee,
dat zij in hunnen dienst gebruiken.
Het is er echter verre van af, dat dit bij het
grootste gedeelte der onzen het geval zoude wezen.
Integendeel die slaafachtige geest, welke men in
andere oorden (Noord-Brabant en Gelderland b. v.)
zoo dikwerf bij dezen stand aantreft, wordt hier
zelden of nooit gevonden en onze landman staat
veel al op een trap van beschaving dien menig
burger niet bereikt, (b)
Onbillijk ware hethen ter beoordeeling van
hunne beschavingte vergelijken met de bewoners
van steden b. v. Middelburg, waar de scholen
voor het lager ouderwijs zich in de beste orde
bevinden (dj en bovendien lessen worden gegeven
in de hcogere wetenschappenwaar Bibliotheken
en Kunstkabinetten het mondeling onderwijs ver-
Men hoopte, dat de oorlog en de droeve gevol
gen van dien daarin eenige verandering brengen
zouden; doch het was te vergeefs gehoopt. Steeds
daalt het peil der litteratuur. Hoe zeldzaam is
het een geleerde te vinden, die in zijn werk zelf
zijne grootste vreugde vindt! Onder de helden
dezer tooneelliteratuur staat Sardou bovenaan.
Toiletten zoo heet het hoofdbestanddeel, waaruit
hij de stukken samenstelt, die wij liier niet noe
men zullen. Van kwaad ging hij tot erger.
Eerst dankte hij zijn succes aan stukken, waarin
te veel toilet was, thans schijnt hij te willen
eindigen met stukken, waarin men de dames kan
verwijten, dat zij yeel weinig toilet hebben. De
hoofdoorzaak hiervan is, dat het publiek de wet
stelt. En het publiek wil wel vermaakt, maar
niet gezedepreekt worden. Trouwens het is ook
vrij wat gemakkelijker over het publiek te lieer-
schen door zijne ondeugden te vleien, dan het.
daarvan te verlossen.
Een eenvoudig middel om vochtige kasten te
drogen bestaat daarindat men er op een niet al
te vlakke schaal eenige stukken ongeblusclite kalk
in plaatst, die men door andere vervangt, wanneer
zij geheel tot poeder zijn gevallen. Dit middel
gaat de schadelijke schimmelvorming tegen en
verdient dus ook aanbeveling met het oog op de-
gezondheid.
Heille, 35 Januari 1874.
M. de Redacteur!
Iu no. 38 van Vooruitkomt alweer een stuk
voor over Heille en daarin wordt ook uw blad
vernoemd.
De schrijver van liet niet ingezonden stuk daar
over dus de Redacteur van Vooruit schijnt
mij verkeerd begrepen te hebben.
Ik heb gezegd, dat ze er eindelijk kome is
vrenschelijk en hij vraagtwanneer is eindelijk
Mij dunkt liet antwoord ligt voor de hand
mits men zien wille, eindelijk is 1875.
Dat men 17 jaren noodig heeft 0111 dat einde
lijk te bereiken is geheel buiten de schuld der
Heillenarenliet is een gevolg van den bizonde
ren toestand der gemeente.
'k Zou wel eens willen weten indien Heille
eens tusschen Sluis en Aardenburg verdeeld ge
worden ware of men dan ook op schoolbouw
zou aandringen.
Vooruitzegge ons toch eensof rade ons
eenswaar de begeerde school moet staan
Volgens 't slot van boven gemeld schrijven te
oiid-Heille, doch dan doet men Nieuw-JIeille
onrecht.
Dit doet me aan iets anders denken
Zou men op Ileille geen twee scholen kunnen
stichten?
levendigenen men liet zichzelven te wijten heeft,
indien de geest met geene nuttige kundigheden
is uitgerust. In dit geval zouden zij zeker te licht
bevonden moeten worden. Doch men plaatse hen.
naast bewoners van het platte land {wij voegen er
tusschen en kleine steden) welke dezelfde bronnen
met lien bezitten en door het eigen gemis wor
den beperktmen stelle hen nevens den Vlaam
schen en Zeeuwschen landman en oordeele.
Gene verbeuzelt achter zijne bierkruik liet korte
leven met kaart en dobbelsteen in de hancl
deze vindt het non plus ultra van menschelijke
wijsheid in de reeds door den overgrootvader ge
bruikte uitgaven van Smijtegeld en Brakel en
gelooft, dat alles wat bovendien is van den boozeu
komtbij de meesten der onzen heersclit echter
dorst naar kennis, en zucht naar waarheid.
Hier zoekt men door beproeving van alles liet
goede te behouden door vergelijking van vroege
re en latere tijden en door het beschouwen der men
schelijke vermogenszich met zijne krachten en,