N". 09.
Veertiende Jaargang
A' 1873.
Vrijdag 19 Dec.
TAALVEBKH10E1IMG.
Dit Weekblad verschijnt iedere» Dinsdag en Vrijdag.
Prijs rer drie maanden voor het voormalig 4de district va»
Zeelaud f 1.15'; voor de overige plaatse» des Rijks-.-franco
per post f 1.30.
o O
Prijs der A.d'verlêuLiijnva» I 5 -.regels f 0,7$ elke regel
daarboven f0,1-2'/,. üruulo letters naar het getal gewone
regels die zij beslaan.
Afzonderlijke Nummers f 0,03.
Slukkeu eu Brieven, de Redactie betreffendebenevens Adverteuiiiiii en gewone Berichten ol Mededeel»,gen
le bezorgen bij den Uitgever dezer, alles FRANCO.
Correspondenten
Niet heel Inng geleden deelde een onzer
grootste dagbladen een staaltje me.Ie van
ceiie Nederduilsclte vertaling van een l'ransch
umbtelijk stuk en slak er niet weinig den
draak mede.
Lie terlaiing was ellendig envele
groote en kleine Noord Nederlan.lsclte bladen
■tamed ze over om er hunne lezers mede
le vermaken! Wij dachten aan kinderen,
spottende met een gebochelde o( kreupele.
De kassijdiiig bleef niet uitDe opstellers
der Genlsche Gazelle en die der zweep
bewezen onze bladen, dat zij geen recht
hadden om zich over een Brusselschen
aap vrolijk te maken, want dat ze op vree-
seiijke wijze de Nederiandselie taal in iedere
kolom verminkten en misvormden.
Sedert beijveren vvij ons om buslerw oor
den te vveeren cu zoo min mogelijk Nieuw
llollandsch le schrijven. Om te lootten dat
(ie klacht der Yhamsche Belgen gegrond
i-', nemen vvij de eerste de beste Courant
en leekenen daaruit aan
Couranttegenwoordig deelwoord van het
I'ransr.he werkwoord Courir, toepende:
dus de Middelburgsche-Zierikzeesche-
Zwolsche loopende. Maar Gazelle dan'?
zegt inen Terecht,
Gazelle. Is een vervormd Komaansch dat
lijding beleekent.
November. Basterd latijn beduidt de nejende,
omdat eertijds deze maand werkelijk de
negende des jaats was en December de
tiende. Wij hebben slacht- en winter
maand.
l'ranco. Is mede Romaattsch't beleekent
vieClilvrij. De Vlamingen schrijven het
te recht.
liet Nieuwsblad wordt vrachtvrij aan
huis bezorgd.
I'rofil. Doorsnede.
Normaal, lit of naar den regel, overdrach
telijk gewoon, normale toestand, gewone
toestand.
Stereotiepe. Stereotiepe bestellers. Wat beliefje?
Stereotiep is vaststaand, 'l Is uaii de
iliukkerij ontleendoverdachtelijk eens
beteekenend met onveranderlijk.
Notitie. Aanleekeningopteekening.
Interessant. Belangwekkend.
Publieke tribune. Openbare toeschouwersof
loeltoorderspiaats.
Naiie.. Volk.
Precies. Juist, van hel Franscli.
Present. Tegenwoordig. Franscli.
Absent. Afwezig. Frattsch.
Absenlisme. Afwezigheid. Fransch met een
bedorven of misvormden Latijuscheti
uitgang.
Apathie. Gevoelloosheid, ontspanning.
Politiek leven. Staatkundig leven.
Cijfers. Getallen. Misschien is 't kleingeestig
voor sommigen, doelt tusscheti cijfers en
getallen is een groot onderscheid.
Presentielijst. Schijnbaar moeilijk te vertalen;
tegenwoordigheids Ijst moge wat vreeóvd"*
klinken 't is echter goed Nedei laudscit
en ziel men tegen dat eenigermatc vrecm le
op men kan eenvoudig naamlijst bezige»
Secties. Afleidingensoms ouderafdcelingeu.
Wil men nu weten wie dezen poespas
opdischt't ts de IlaagsCbe correspondent
vat de Zutphensche courant, in een sluii
van dien verslaggever, o-i regels ruimte op
eeue bladzijde van drie reeksen druks be
slaande en dus met één basterd woord op
elk piiar regels.
Verder treffen we aan: Surnumerair,
overtollig zou zeker gek klinkendoelt arme
taal die T woord niet missen kan de Vla
ming schrijft tl uk weg toegevoegd.
Honorair Uooglceranr, als men toch vreem
de woorden 't burgerrecht wil verleenen
waarom dan niet Honorair Professor
Klinkt Fcre ilougleeraar zoo bar
Kolomen. Waarom dit afdeelitigs opschrift
iiiel vervangen door Uverzeesche bezilti igen
als men volkplantingen te vreemd vindt?
Hespectievelgk. iiieriu schubt liet Friiusche
respect met den verfoetelijk leehjkt n ilol-
laudschen uitgang Ijk Waarom met
vertaald betrekkelijk, ouderling, weder-
zijdsch, ai naar 't noodtg is. Waar vvij
't vonden was 't nog bovendien overtollig:
twee kapiteins respectievelijk van het 2j
en 11 Battaillon.- Uver kap i.tein, 'L a!ou ie
Mop ma»'; ziilleu we maar zwijgen even a I's
over BaUalllon, hel deftige slagorde; maar
klinkt -wederkeerIg van hel 2e en 11e, niet
even goed als !i vreemde respectievelijk
Garnizoenskompagnic. Ke»o Franseha samen
stelling, zeer goed weer le geven door
bezeltingsvendel en niet vaandel een
vendel en een vaandel zijn er twee. in
MauriU tijd, dus voor bijkans 301) jaren,
hadden we betere woorden en dat o* het
vaderland van den held die de verbeterde
handgrepen en oefeningen invoerde Kn
dan zal men met Nieuwjaar de nieuwe
spelling bj 'l leger invoeren
Dateer l. Dag teekent is wel zoo goed, als
die venrimkle ufl.-iiing van datum.
Provinciale courant. V/ij hebben de fraaie
Nederiandselie samenstelling Gewestelijk
Nieuwsblad.
Artillerie deserteur. Wat voor ding dut is
Ken Artillerist deserteur of deserteur van
de Artillerie zouden we herkennen, rauar
een artillerie deserteur doet ons aan eene
vvegloopende artillerie denken. Vertaalt
uien 'i aangegeven woord, dan is het een
gésehuls weglooper, terwijl een wegiooper
van de géschuts bedienaars bedoeld wordt.
Arrestant. Aangehouden is Nederlandsch.
Getransporteerd, wil zeggen overgebracht en
is zeer duidelijk en zeer verstaanbaar
tevens, terwijl het Fransch ons laat raden
of de géschuts weglooper al of niet
van de plan's werd gedragen {portee).
Gearresteerd is aangehouden, gevangen ge
nomen, in bewaring gezet men ziet, keur
uit veel Nederlandse!].
't Lust ons niet bladzijde twee en drie
van 't voor ons liggend Nieuwsblad na te
pluizen; we nemen de 4e bladzijde eu vinden
in een marktbericht van 44 regels slechts
5 vreemdelingen: qualiteitzeer goed ver
taalbaar door hoedanigheid of gehalte
no tee ring, aanleekening: nominaal iu den zin
van oxi\craridcrd;patetitolie, dat we niet te hard
willen vallen en daaFom niet meetellen;
comptantdat gereed, dadelijk', klinkende
munt, enz. beterkent. en dito, doch dit dan
ook negenmalen herhaald, terwijl door do
voortbrengselen onder een hoofd te plaatsen
dit dito met di.o kon vermeden zijn.
Klfecleu zijn, bedriegen we ons niet,
handelspapier of muntverbeeldeiul papier
zoo als onze viaatusehe broeders, ten zij zo
't woord waardijen gebruiken, bezigen. Cer
tificaten, obligation; coupons, lallons, meta-
lieke», dividenden, gecor.soiideerden, deben
tures en redemptions, zijn even vaak do
rampveroorzakers van menig gezeten burger
als ze do taalbedervers zijn.
De Advericntien die zeer goed in aankon
digingen 'honden veranderen lijtien, vooral
de geboorte-, trouw- en doodberichten en
keuken-, kinder- of werkmeidsaanvrager], nog
't mills'* aan 't geschetste euvel. Onder 19
aankondigen van het voor ons liggend
Nieuwsblad vinden wij er zeven geheel
zuiver, in de overige twaalf vinden wij
Gratificatie. voor buitengewone toelage;
verified.ie, voor waarmerking; gefailleerd,
voor onmachtig o:n le betalen, (betulings-
oiimacht klinkt zeif minder schandelijk dan
faillissement) Parapluiemakervoor regen-
schennmBr Commissaris voor gevolmach
tigd rechter Arrondissement rechtbank
voor middelste of tweede rechtbank; Curator,
voor toeziener Bureau, voor schrijfvertrek;
Courant voor Nieuwsblad Adres voor op
gave of aangifte Civiele bediening voor
goede'of geschikte Geneeskundig Inspecleuf
voor' opziener of opzichter Cliquetvoor
merk firma voor handelsnaam; Compagnie
voor vereeniging; qualUcil voor hoedanig
heid; Biblioiheek voir boekverzameling/
(buitendien, wat is er te koop de bibliotheek,
't gebouw waarin de hoekeu bewaard worden
ot de boekverzameling zelve?) exemplaar
voor stuk Sicre'.aris Penningmeestervoor
geheimschrijver of Schrijver Penningmeester;
Consis i o riek i mer, voor ker.veka.ner; Marqaeur
voor aa:iteekenaar en Socle'eit voor gezel
schapszaal.
■Maar dal is nu een kinderachtig opstel
vol vitterijen en uitpluizingeri
Vegeving Mijnheer 't iswacht even
V n v d o !i M 6 n i c u ri ;s r e e I