NIEUWS- El ADVEBTENTIEBLAO VAI'WESTELIJK ZEEÜ WSCH-V L A A9H0 ER ESI.
N*. 97.
Veertiende Jaargtiug
A* 1873.
njdag
12 Dec
Over de kenmerking Kinder
achtig in het bestrijden van
het Vooroordeel.
Dil Weekblad verschijnt iedercu Dinsdag en Vrijdag.
Prijs per drie maanden voor het voormalig 5de district v.an
Zeeland f 1.15; voor de overige plaatsen des Kijksfranco
per post f 1,30.
Prijs der Ad verlentiën van 1 o reg- Is 0,75 elke regel
daarboven f0,12'/3 Groote letters naar hel getal gewone
reuels die /.ij beslaan.
Afzonderlijke Nummers 0.05.
Ingezonden Stukken en Brieven, de Redactie betredende, benevens AdverleridÖ» en gewone Berichten ol Mededeeiingeu van Correspondenten,
te bezorgen bij den (jitaever dezer, alles FRANCO
3k bracht eens eenige zomerdagen door
op een aangenaam dorp in Gelderland.
Öp eene mijner wandelingen ontmoetten
wij, mijne nicht en ik namelijk, een heer
vm zekeren leeftijd en ik op mijne, door
i; en weet niet wal, gewekte belang
stellende vraag, of ze dien heer kende
ten antwoord kreeg; o, ja wel, dat is die
kinderachtige dominéé Hdie de werk
menschen hier heeft voorgerekend hoeveel
geld ze konden verdienen, Wanneer ze den
babbelaar (bij ons sukerspek) bij de Koffie
afschaften.
Is dat zoo kinderachtig nicht? Bij ons
heeft men \ier sukerspekken voor een cent;
ieder gezin koopt wel niet minder Jan een
cent sukerspekken daags, dat is dus f 3,Gó
per jaar. Buurvrouw Ka is, zegt ge mij,
vijftig jaar getrouwd en er stond eene
advertentie in de krant, waarbij zij en haren
man (hure Ka schijnt nummer een te wezen)
aan debizondere liefdadigheid werden aan
bevolen. Buurvrouw Ka had dus, wanneer zij
wekelijks zeven cent of maandelijks 30 cent
sukerspek in de spaarbank gezel had en
latyn staan tot op den dag van heden, in 't
bezjt geweest van een kapitaal van f 172,50
zegjte honderd twee en zeventig gulden
vijftig cents. Zooveel zal ze wel niet opdoen
op haar zilveren bruiloft en reken er nu de
renten over negen en veertig jaren eens
bij, rente op rente, dan krijgt men, daar hare
f 3.65 van een jaar in 49 jaren tot 1 23,59°
geklommen ware de aanzienlijke som van
f 1156,15» zegge ruim elf honderd vijftig
gul Ier). De echtelingen hadden dus over
25 jaar reeds, tegen den prijs die hier be
steed wordt, een lief huisje en twee koeien
voor uitgespaard sukerspek geld kunnen
aanknopen
Wel nicht is dominé H. nog een kinder
achtig man?
Kn dan had de Kaatjes man eens alle dag
een borrel minder gedronken, dan ware er
nu vijf maai dat kapitaal van een cent
bijgekomen eu de echtelingen hadden samen
bezeten ruim zes duizend en negen honderd
gulden, .en dat mol eene eenvoudige, als kin
derachtig gedoodverfde besparing! Zien we
nu eens verder: Kaatje is geene verkwister
en haarman is geen doorbrenger .of dronkaard;
ze gebruikten enkel een cent suikerspek en
zes cent jenever p r dag te veel Kene
kinderachtige berekening zei men, toen men
'l eerst hoorde, maar ziet, de echtelingen
zijn 75 en 80 jaar oud; we hebben gez^e
gen \an andere onnutte uitgaven, we hebben
genoegen van hunne uigaven gedurende
hunnen ongehuwd co staat 25 en 30 jaren
lang
Ja, maar wie leeft er 75 en 80 jaar?
Wel ieder een die wil, of er voor opge
voed is.
Wij duchten, dat ieders uurtje bepaald
was
Dat is ook zoo, dat is echter geschied
overeenkomstig de omstandigheden Of
meen je, dat de groote Hufeluml een kin
derachtige vent was, omdat hij een boek
schreef, waaruit men de kunst leeren kan
om het menschelijk leven te verlengen niet;
de kunst om uw of mijn leven te verlengen,
maar 't menschel ijk lev en m l algemeen;"
in het oude werk. waaruit wij leeren dat
de mate onzer jaren bepaald is door het
Albesluur, lezen we, dal die maat 60 a 70
jaar is en als we zeer sterk zijn 80.
Welnu, als we zeer sterk Zijn, zou hel dan
bijgeval geen zaak zyu om zeer sterk te
Worden Maar we dwalen, ol, we moeten
ook over vooroordeel spreken. Wat is
vooroordeel? Vooroordeel is een oordeel
Van te voren.
Dat 's een kinderachtige bepaling! Toch
is ze waar en 't zou misschien met ue eerste
maal zijn, dal het kinderachtig geachte
hooge wijsheid was; zoo als b. v. in 't
geval van het sukerspekgeld en 't bor-
reigeid.
Maar wat duivel, zijl gij zelf dan zoo
volmaakt
Wel neen, en t zou heel kinderachtig
zij.i dit te onderstellen.
Waarom heb je dan zelf niet wat suker
spekgeld, draulj-geld en tahaksgeld gespaard?
Eenvoudig, omdat ik een even zwak eu
met vonroordeelen bezet meusch ben als
Gij Mij nheer en als Gij Mevrouw Hoe, zijn
wij dan met vonroordeelen behebt Niet
weinig. De arbeidersinan, die gelooft dal
de zon om de wereld draait, is een bevoor
oordeelde als Gij, die uw haar niet laat
snij Sen bij afnemende maan, of geen schol
eet, ten zij 'i Muarlsche sop er over gegaan
zij. Och! wij zijn allen van eene sloffe; al
is de een tot graniet en marmer, de ander
tot pijp aarde of kraakporcelein verwerkt.
De p jpaarde en *t kraakporcelein zijn zeer
broos, maar ze w orden veelal voor de ver
weering bewaard en togen den invloed der
lucht beveiligd. Alpen van marmer en
graniet daarentegen bezwijken voor de
verweering;- iedere smeltende hagelkorrel
of stukje ijs, iedere vallende regeldruppel
neemt er een oneindig klein deeltje van
mede, maar er vallen jaarlijks miilioeneo
regendroppels, mdiioeuen hagelkorrels. Kr
ontslaan miliiocne» millimeters ijs brokjes
en ze doen hun werk; ze werpen de Alpen
Kruinen in de stortbeek, de stortbeek voert
ze in de beek, de beek voert ze m de
rivier, de rivier vuert ze met zich uaar
haren mond en zet ze daar af als eilanden
of zandbanken die op hunne beurt in strijd,
komen met den golfslag van den kracliti-
gen Oceaan. Welnu, is het nog kinder
achtig het verlies van het kiezelkoirelije
aan :en kruin der Alpen op te merken
Maar wat moet men dan toch wel van
al die groote geleerden denken, zoo als
Lièb'g. Linnens, Ar ago en bovenal von
Iumboldthe zich dour die kleinigheden lot
vervoering, tot de hoogste geestdrift zageri
brengen; zou 't niet best zijn om von Hum-
bolds werken maar naar de kinderkamerle
verw ijzen
Misschien is 'look w< 1 kinderachtig, dat
er een vlieg beslaat, die slechts één og
leeft; eene vuurlelie en eene zwaard lelie
die slechts eenige uren bloeien, daar toch
de eerste dier bloemen met de prach
tigste kleuren gelooid is?
Wanneer we dit zoo a!!es overdenken,
dan getroosten we ons, al ons schrijven
in en voor dit weekblad met een naam
van kind-Tachtig te ho'oren beslempe en,
wetende, dat het een oordeel over ons is
reeds van te voren gevormd. Dat weekblad
daar gedrukt, met dien man tol uitgever,
dien man tol hoofdopsteller, dien man tot
nazien der proeven, moet noodwendig kin
derachtig heeten; dit oordeel is bij velen
te voren gevormd en wij nemen de vrijheid,
liet vooroordeel te noemen.
Kr is iets grievend» in die kenmerking,
die stempeling Ware kinderachtig hetzelfde
nis kinderlijk, o dan hadden we vrede met
de benaming. Maakte hel uitspreken van
dit oordeel, in de gevolgen maar niet veel,
oneindig veel vverks met de beste bedoe
lingen ondernomen maar niet te scha» e
't-oordeel ware te dragen. Doch vooroordeel
stempelt de beste zaken en wordt tot
veroordeeling of bespotting, 't is kinderachtig.
O n nu nog eens tot de besparing van
dier. eenen cent terug te keeren, hoe kin
derachtig het onderwerp ook zijn moge. is
het door het met den veroordeelcnden
naam van kinderachtig te bestempelen daarom
onwaar, als Ka dagelijks een cent gespaard
had, ze op haren gouden, ja reeds op haren
zilveren bruiloftsdag een betrekkelijk aanzien
lijk kapitaal zou bezeten hebben
Verdiende de man, die dat van het
sukerspekgeld opmerkte, den naam van een
kinderachtig dominé?
Hadde Ka volgens zijne leer gehandeld,
ze zou op hare gouden bruiloft niet van
zijne diaconie gedeeld geworden zijn.
We kenne een pastoor, die zelf aan arme
werklui om een steen vroeg aan meer
gegoeden vroeg hij er tien, aan welstellende»
honderd enz. en ziet, zoo vergaderde h j
steen voor s'een, en in zijne gemeente pronkt
nu eene ruime, luchtig-1, flinke bewaars l.nrd
met eene woning voor de ond-rw yi -
kinderachtige Pastoor, aan een urm meoscli