PLANKENBALKENEl,
s1Ee^¥ddn^st ukken.
'BERICHTEN.
^"ADVERTENT! EN.
trek gebeurt als Mijnheer A.'of B. of C. Héilla
bezoekt. Wij zouden 't hcui kunneu zeggen wij
zouden hem de menigte glossen'kunnen mede
deelen die er over een en ander gemaakt worden,
doch wij willen niet, wij willen niet gewagen
van de wijze waarop Heillenaren zelf met het
schoolplan en zijne voorstanders en ontwerpers
spotten, wij willen heen niet mededeelen met
welke uitdrukkingen zij de vereeniging der ker
kelijke gemeente ileille met Sluis en Aardenburg
(nagenoeg met dezelfde grenzen als die der Her
vormde) benoemeü, want de laagste insinuatien!
zou door Vooruit weergalmen.
Ons gevoelen is ditHeille, zijn toestand en
ligging in aanmerking geuomen, heeft behoefte
aan twee buurtscholen zoo als de wet die toelaat
en is het wel en overtuigend bewezen, dat de
krachtea der gemeente dit niet toelaten dan moet
de staat lusschen beide komen.
De schoolkwestie te Ileille is dezelfde, als die
der kerkkwestie was en wordt gevoed door
onderlinge oneenigheid.
Zoolang Nederland het verplichtend ouderwijs
niet voorschrijft, zoo lang zullen er kinderen uit
Heille, oudanks het schoolgeld daar geheven, do
Micldelburgsche school bezoeken en waarom, dat
weet de heer van Oijen bij eenig nadenken even
zoo goed als wij omdat (we vatten allo bizon-
derheden, ten einde geeue teedere punten aan te
rakeu in dit eene punt samen,) omdat te Heille
gecne kerk is. De kinderen gaau elders om hun
godsdienst onderwijs, ze kunnen en passant ook
elders school gaan. De arbeiders en arme kinde
ren gaan niet lang omdat ze vroeg moeien gaan
werken en de rijken gaau niet laag omdat ze
bestemd zijn voor het Belgisch pensionaal, ziedaar
de zaak
Lage insinuatie! deze beschuldiging tegen ons
verdient dezelfden naam: Do heer van Oijen
moet ous volstrekt ontkennen eu ons van leugen
overiuigen, of hij moet zijn woord intrekken want:
Wij hebben herbergiers van Heille zelf booreu
zeggen, dat ze eene school op oud Heille icilden
om het voordeel van de veering en ze voegden er
bij de man uit Aardenburg zal er wel voor zorgen!
Een voegde er bij, dat hij 't verdomde om nog
langer aangiften voor den l'urgelijkeu stand, te
Sluis te gaan doeo, onder uitdrukkingen zoo echt
Heilsch dat ik ze niet herhalen wil. Deze feilon
behoort de heer van Oijen mij onwaar te maken
of hij behoort zijne aantijging van laagste insinua
tie in te trekken.
De bezwaren die de heer V. O. als antwoord
op de vraag „wat noemt de schrijver voldoende
onderwijs? opsomt, blijken, (we mogen dan in
zijn oog de kaart des lands al of' niet kennen)
voor Nieuw Heille de zelfde als de school fo
Oud Heille geslicht wordt. Onze vraag is eu
blijft kunuen, bij goeden wil der belanghebbenden,
in dezen de ouders, de Heilsche kinderen in
Sluis en Aardenburg, niet even geregeld hun
lager onderwijs ontvangen, als ze er nu hun
godsdienst ouderwijs oulvangen?
Ze van dat godsdienstig ouderwijs berooven is
onmogelijk. De 11. Kalb. leek is zoo slipt in de
uiloefening van wat hij godsdienstplichten acht,
dat geene wereld iu staat is, hem iu "t algemeen
die plichten te doen verzuimen.
Wij hebben nog een paar punten met den heer
van Oijen als Redacteur van Vooruil te bespre
ken en dan nemen wijvoor goed afscheid van dat
blad op het punt van controverse we zulleu er
voortaan ons voor wachten en geene wrijving van
gevoelens tegen partij meer uitlokken, omdat we
zulk eene volstrekt niet humane behandeling van
zijn Redacteur niet verdiend hebben, de - heer
van Oijen beeft voortaan wat ons betreft alleen
hel woord, hebbe hij.ook de wijsheid!
Het eerste punt is dat Omdat naar aanleiding
van een standaard artikel zich de Heilsche zaak
van meer dan eene zijde liet bezien omdat we
uit hetgeen wij lezeu bleek, dat de schooislichtiugs
zucht ook overdreveu kan worden, omdat we er
uit opmaakten dat de wetgever meer op voldoend
ouderwijs dan op de plaats waar het gegeven
wordt ziet, hebben we aau Vooruit onze vraag
gericht. Daar kwam bij, onze ervaring met die
hooggeroemde Heilsche herbergiers, die ons naakt
en klaar hunne eigeu belang zucht vertoonden.
Was dus geen mosterd na den maaltijd, hel
Fricsche leit was pas ter sprake des publieks ge
bracht, wij meenden,doch genoeg zonder
nader onderzoek werden wij door den R..edacleur.
van Vooruit met den titel van lage insinuanl ge
brandmerkt en dal door iemand die eene officieele
daarstelling als handlanger van „hooger hand"
schijnt tc bezitten
Alen heeft uitgestrooid, dat en dat (zie de noot
kolom i no. 30 van Vooruit.) Boven dergelijke
uitstrooisels moest een Redacteur verheven zijn.
Hij spreekt van eene onzuivero bron. Weetje
wat eene onzuivere bron is? Dat is die „hooger
hand" die sedert de invoering der tegenwoordige
schoolwet legen Heille nooit is opgeheven geweest,
of zoo ze'tal was nimmer ernstig heelt gehandeld,
maar hare zwakheid tot heden toe verraadt eu
in het feit een onderwijzer, wiens werkkring elders
is, te verlagen tot plaatselijk onderzoeker.
Wij voor ons geloven den heer vau Oijen op
zijn woord, als hij ous zegt, hoeveel kinderen naar
zijne overtuiging hier of daar school gaan; wij
geloven échter uiel, 'dal beta 't juiste getal be
kend is; wat wij wei gelóven is dit, dat geen
hooger hand op dergelijke gegevens eenig besluit
mag gronden. T Zöu een besluit van hooreu zeg-
geu zijn, omdat builen de gemeente beslureu
uiemaud in eene gemeente, iu gemeente zaken,
een olficieel karakter bezit.
Om voor de uitvoering dor wetten en verorde
ningen te waken heeft hooger hand hare veld
wachters en Marechaussees, kortom alles, wat lot
justitie cn politie behoort.
De Burgemeester vau Heille had hier hooger
hand ien dienste moeten staau eu de Hoofdon
derwijzer vau Aa.rdenburg niet! Red.
Zieroud O hebt kortelings geleden in een uwer
brieven gemeld, dal de Kadzauteuarea te weinig
beschaafd zijn eu hel hen leveus als een gebrek
aangerekend, dal zij zich te veel met hunue eigen
zaken bemoeien. Zieroud, iudieu U dan zelf
werkelijk een beschaafd man zijl, hoe is het dan
mogelijk, dat uwe pen niets oplevert dat iels te
heteekonen heeft of ècnig nut slicht. Al wat ik
hog vau gelezen heb is kritiek spot of bele
diging van deze of gene het zij rechtstreeks of
door omwegen.
ZieroudU moet toch wel een zwartgallig
meusch zijn om daar lust in to hebben eu or
genot iu te vinden.
Zierouddoor menseheuhaat gedreven oulziet
gij U niet omoudereeu verbloemden naam
dio te beledigen ea nog wel zonder de minste
redeneu waar l! vriendschap genoten hebt, en
alzoo levert U hel bewijs dat diegeeu, die met Li
omgaat, geen boter lot ie wachten beeft want
Uwe wispelturigheid is onovertrefbaarmets is
gemakkelijker lo bewijzen als dal Zierond als
gij l) ook met Uw oigen zaken bemoeidezoo als
de Kadzandieuaars doen eu dal steeds gedaan liadt,
hel nog sleeds deed eu het bij het vervolg bleef
doen: dan zou U toonen een verstandig man te zijn.
Maar door zelf te schrijven dat li een verstan
dig meusch zijt, zoo als tweemaal in LTw schrijven
voorkomtgeeft gij geen bewijs van versland
daden moeten hut looneu maar zoo ais gij dezen
zomer gehandeld hebt, dat is heneden de waar
digheid vau een muu van Uwen stand.
Zieroud hoe gij den spot met de Kadzandte-
naars wilt drijven, hun karakter is 2eer verre
boven het Uwe verheveu. Zij bespotten of bele
digen zoo niemand zij zotteu hunne dagelijksche
werkzaamheden voort zij regelen hunne uitgaven
naar hunne inkomsten (iets dal zeker ook wel
doet) en zorgen alzoo voor don ouden dag om
dan eenige couponnetjes te kunuen knippeu een
artikel vau weelde meestal hij meuschca van Uw
slag onbek-end.
Een Kadzantenaar.
Aardk.nbükg', 26 November 1873'.
Mijnheer de Redacteur!
Sn uw weekblad no. 92 komt ouder de nieuws
tijdingen een ingezondeu bericht voor aangaande
een rechtsgeding tegen eeu der ii. 11. notarisseu
in dit district.
Daarbij slaat er in dat bericht 2al waar
schijnlijk aan 't licht komen, op welke wijze do
aaudacht der justitie op dit onwillekeurig verzuim
gevestigd is; on verder, veler verwachting is dan
ook omtrent den afloop dezer zaak zeer gespannen.
Om die „sterk gespaunen verwachting" eenigs-
zins te ontspannen is 't mij een waar genoegen te
kunnen mededeelen, dat ik vermoed, dat ik de
oorzaak vau dat rechtsgeding ben, terwijl ik mij
bereid verklaar aan allen, die in deze zaak eenig
belang stellen, de volledigste inlichtingen tegeyen,
zonder welke niemand een juist inzicht in dö
zaak kan krijgen.
Zeer zou het mij verheugen, iudien het inge
zonden bericht ou deze mededeeling konden
strekken niet om do zaak te doen ziju het onder
werp vau vertrouwelijke ..commérages maar van
eeu publiek onderzoek.
Mij vleiende, dat gij déze weinige regels in het
eerstvolgend nummer zult willen doeu opuemen
ben ik Uw dieuaar,
G. A. Vorsterman van Oijen.
Do Redactie plaatst met genoegen 't boven
staande: zj had hooren mompeleu dat de Nolari*
waarvan sprake is, aan de justitie zou verraden
zijn; een ander meende weer wat anders en daar
men vau veel hooreu zeggen iu den regel veel
hoort liegen verwijzen wij de gespannen nieuws
gierigen naar het bovenstaand adres.
Redo
GRAANMARKT te AARDENBURG.
VERKOOPPRIJS PER HECTOLITER.
Tarwre
Rogge
Winiergerst.
Zomergerst.
Haver
Paardeboonen
Erwten
Koolzaad.
Aardap. p.löOk
DINGS DAG,
25 Nov. 1873
ƒ13,00 a
„10,30 a
8.83 a
8,20 a
4.75 a
8,50 a
14,25
10,40
8.90
8,30
i, 5,00
8,75
a
DINGSDAG
18 Nov. 1873.
ƒ12.00 a 14.00
„10,40 a 10,50
8.50 a
7,95 a
5,00 a
8,80 a
-,0b a
-.00 a
3,50 a
8.85
8,10
5.10
9,00
-,00
-.00
3,75
OOST BURG, 26 Nov. 1873.
De aanvoer van granen was ook heden weder
niet ruim, in aanmerking genomen de tijd van
het jaar en de zoo goed als geeindigde veldarbeid.
Van tarwe kwam echter iels meer voor dan ia
de laatste weken en evenzoo van Wintergerst.
Beide artikelen werden druk gevraagd eu zijn
volkomen prijshoudend verkocht.
Zomergerst was hooger. Paardenboonen, Haver
en Erwten bij schaarscbe aaubiediug omtrent als
voren te verkoopen.
Men besleede voor:
Tarwe f 14, f 13,50, f 13, f 12 a f 11 uaar quali-
teit. Rogge niet getoond. Wintergerst f 8,90,
f 8,75 a f 8,50. Zomergerst f 8,50 f 8,25, f 8 a
f 7,50. Haver bij zeer uiteeoloopende qnaliteit
f 5,25, f 5, f 4,50 a t' 3. Paardenboouen f 8,60,
f 8,25 a f 8. Erwten f 10,25, f 9,50 a f 9.
0.21
0,16
- 0,12
BROODPRIJZEN.
SLUIS.
Tarwebrood fijn het Ned. pd,
Idem grof
Roggebrood
AARDENBURG.
Tarwebrood fijn het Ned. pd. f 2-2 a 23 ct.
Idem grof 17 „18
Roggebrood „1"2V2
RETRANCHEfflENT.
De Notaris K. F. KOKSMA. Ic Sluis,
zal ten verzoeke van de DIRECTIE DER
WATERING CADZ AND op Zaturdag den
0 December J873des namiddags ten 1
ure precies in liet openbaar verkoopen
23 sluks greinen PLANKEN zwaar 4 bij 30
Cent. lengte van 5.00 tot 5.20 Meter.
78 stuks dennen PLANKEN zwaar 8 bij 33
Cent. lengte van 2.80 lot 5.00 Meters.
32 stuks eiken PLANKEN zwaar 8 bij 30
Cent. lengte van 1.70 tot 5.00 Meters.
22 stuks eiken BALKEN zwaar 30 bij 30
Cent. lengte van 3.00 tot 4 00 Meters.