EH ALLEGAARTJE.
NIEUWS- EN ADVERTENTIEBLAD VAN WESTELIJK ZEEUWSCH-VLAANDEREN.
N9. 57
Veertiende Jaargang
A° 1873.
S1IS C BHWM1IUD
Dit Weekblad verschijnt iederen Dinsdag en Vrijdag. Prijs der Advertentiënvan 1-5 regels f 0,75 elke regel
Prijs per drie maanden voor het voormalig 4de district van Tnli daarboven f 0,1*2J/2. Groote letters naar het getal gewone
Zeeland ƒ1.15; voor de overige plaatsen des Rijks, franco J O regels die zij beslaan,
per post ƒ1,30. Afzonderlijke Nummers f 0,05.
Ingezonden Stukken en Brieven, de Redactie betreffende, benevens Advertentiën en gewoue Berichten of Mededeelingen van Correspondenten
^3 KVte bezorgen bij den Uitgever dezer, alles FRANCO.
De verkiezingen. Duurte van het vleesch.
Aardappelziekte. Vaccine en Brundassurantie.
Een buurpraatje.
Laatst had ik een grap. Er was een
Rotterdammer bij mij, die een werkman
noodig had om zijne monsters te kruien.
De roan had geen beesten of wanschepsels
te kijkmaar hij deed in manufacturen en
hij had de monsters of stalen bij zich. Of
dit monster van het werkwoord monsteren,
nazien uitzoeken uitlezen afkomtdan of
het werkwoord van het naamwoord komt
is even eens als de vraag, wat er eerst ge
weest ishet ei of het hoen. Zegt men
het ei, want daar komen de kippen, van dan
zegt een andere olijkaart, ja, maar als je
geen hoenders hebt heb je geen eieren, en
zoo draait het rondmaar zoo bomt een
eenvoudig mensch. die toch iets meer doet
dan eten en drinken, tot het besluit er moet
toch een begin geweest zijn. Nu dan, 't is
heel gued dat de menschen denken en dan
is 't weer goed, dat een krantenschrijver zoo
eens rondvliegt met zijne gedachtendan
gaan de menschen ook eens denken. Nu dan,
mijn Rotterdammer moest een kruier hebben.
O zei ik „een kleine zwarigheid, die zal ik
u wel opschommelen'k zal even naar de
beurs loopen."
Naar de beurs Wat zette de man groote
oogen op, hij dacht zeker hou je er iu jelui
apenland ook al een beurs op na Maar
toch, wellicht kent menig lezer onze beur
zen niet en weet niet wat er verhandeld
wordt. Onze beurzen zijn de hoeken der
straten en markten, de hoefstallen der smeden,
de kaaipoortde leuning aan de kaai, de
balie aan den ingang van het dorp, enz. enz.
En wat er verhandeld wordt? Wel nieuws
en kritiek en politiek en goeden raad en
't betaalmiddel? o, dat is eenvoudig, de een
kritiseert en wordt met goeden raad betaald
een ander geeft nieuws en ontvangt politiek.
Te Sluis noemt meu zulk eene plaats de
leugenaarte Sint Anne de beurs eu in
't land van ter Goes, recht eigenaardig, de
klapbanke.
Uit enkele woorden, die ik bij deze ge
legenheid Ier beurze opving, besloot ik om
later eens te gaan luisteren en dit plan
volvoerde ik op zekeren avond. II; moest
een der beursmannen spreken en kon zoo
ongemerkt een halfuurtje blijven en luisteren
en zoo heb ik dezer dagen meermaleu ge
luisterd.
Zuo dat pretje van de verkiezingen hebben
we weêr gehad 'k Las gister de krant bij
den laas en daar stonden de uitslagen van
Vele gemeenten in, maar 't was meest overal
't oude liedje en 'l bleef bij 't oude. Te Aar
denburg was iemand die op zijn stembriefje
beleefdelijk verzocht, om „de ouden" maar
te houden„S. v. p. de ouden", nu dat is
volstrekt geen kwaad, want alle verandering
is geene verbetering, maar dat vind ik flauw,
dat de kiezers zoo slecht opkomen en nu
weet ik hoe dat het komt, dat het in de
Staten (hij meende de Staten-Generaal) zoo
beroerd gaat. 't Is al de schuld van de
kiezers.
Je zeg nog al veel
't Is toch zoo. Je moet nu b. v. Aar-
dcnbnrg voor den gemeenteraad niet rekenen.
Als er van de 99 kiezers drie uit de ge
meente afwezig zijn, blijven er 96 over en
als van die 96 er 84 opkomenblijven er
maar twaalf te huis en daaronder kunnen
er dan nog zijn, die heel goede redenen
hebben om te huis te blijvenmaar zie de
lijsten eens na; van de meeste andere ge
meenten als er een beetje meer dan de
helft opkwamdan is het al wel en dal
toont machtig veel belangstelling.
Zou je er een middel op weten om het
te verbeteren
Wel twee zelfVooreerst zou men de
gemeenteverkiezingen kunnen opluisteren
door het uitzetten van programma's eenige
weken te voren, waarin luisterrijke volks
feesten beloofd werdenwaarbij de herber
giers en voerlui, geen klein bestanddeel van
ons geldig kiezerslichaam, welvaren.
Uit dankbaarheid zouden natuurlijk alle
kiezers naar de stembus snellen en de
gemeentevooral de voerlui en de herber
giers, zouden er wel bij varen en uit
dankbaarheid hunne stem uitbrengen, zelfs
in de gewenschte richting
Maar dat zou eene gemeene kies-machine
zijn
Gemeen? dat weet ik niet, de kwalificatie
van iets hangt tegenwoordig nog al veel
van de waarde af en wel van de geldelijke
waarde, doch als je er zoo over deDkt zal
ik het tweede middel noemen en dat is, de
uitbreiding van het stemrecht. Zie je ware
de censuswet aangenomen, dan zou het
anders zijn. Het lichaam der kiezers zou
met eenige personen meer versterkt worden,
die zeker stemmen zouden, omdat ze jaren
hebben zien stemmen en er geen deel aan
mochte; noemen omdat ze tewcinig betaalden,
terwijl Jan Slaapmutsedie genoeg betaalde
en daarom kiezer was, slil 't huis bleef.
Dit zou veel beter zijn dan een man met
den lammerzak rond zenden om te vragen:
voor wien stem je?
Denk je dat het helpen zou?
Wel zeker en 'k zal je eens een voorbeeld
geven van wat men onder lastige omstan
digheden kan, als men wil. Het vleesch is
heel duur; buiten een konijntje, als 't niet
gestolen wordt, krijgt de werkman er geen
en vele kleine burgers alleen des Zondags.
Toch zijn er vrouwen van dia kleine
burgers, die, wegens hun knecht, daar zij
ambachtsman met een knecht zijn en dien
tengevolge een gedeelte van hun vleeschgeld
aan personeel en patent moeten geven, die
er allerlei huismiddeltjes op weten, om het
vleesch te doen strekken. Mijnheer A
men noemt de man Mijnheer, omdat hij
't verdient, wegens zijne stille levensmanier;
zekeren graad van beschaving en de zorg
waarmede hij zijne zes kinderen tracht
groot te brengen, ofschoon hij eigenlijk maar
een baas en nog wel een kleine baas is
Mijnheer A. heeft eene kloeke huisvrouw
zulk eene als waarvan Salomo reeds in de
oudheid den lof bezong en dat wel goed
zal zijn al is het oud want Schiller deed
het hem na Deze vrouw heeft een mid
del uitgevonden om het vleesch te doen
strekken.
Maar moeten de menschen vleesch eten
kunnen ze er niet buiten
Och je valt me altoos in de rede
lees de boekjes van nut, maar en al wat
tegenwoordig in populairen vorm over
huishouding en leven en gezondheid ge
schreven wordt en dan zal je zien, dat de
menschals vleeschvretend diervleesch
moet eten. Daarbij Mijnheer A. houdt een
knecht, en baas en knecht moeten vlijtig
timmeren en dan hebben ze volgens de
boekjes van 't nut en de geneeskundige
politie vleesch noodig, en 't vleesch is pe
perduur en 't Amerikaansch spek deugt
niet veel en beteekent het iets, dan is het
ook al duur en daarom practiseerde onze
kloeke huisvrouw en vond het volgende
recept. Ze neemt een kilo rundvleesch
gehakteen kilo gehakt varkensvleesch of
worsttwee eieren en twee sneden twee-
baks brood en maakt van die door een
geknede massa bollen en weet dit voor
de geheele week te doen strekken. Dat
kost haar juist 2,en dat is dus f 104,
voor een geheel jaar. Voeg daar nu bij
de noodige aardappelen boonen gort en
rijst en dan heb je de middag menage voor
zulk een gezin, dat acht maanden van
'tjaar werkzaam is. Nu zullen we van
botereieren melkzeepzout (de twee
laatste artikelen zijn accijnsgoederen
steenkolen en hout maar niet spreken
evenmin als van dure koffi en thee en dan
mag er geen aardappelziekte en geen nut
jaar komen. Neem nu nog in uwe gedach
ten de personeele belasting en het palent
en maak je rekening!
Dat hoorde ik op de beursnatuurlijk
in andere woorden en de rest hoop ik bij
eene volgende gelegenheid te vertellen.