NIEUWS- EN ADVERTENTIEBLAD VAN WESTELIJK ZEEUWSCH-VLAANDEREN.
N#. 30.
Veertiende Jaargang,
A" 1813.
Dinsdag 1 Juli.
Politiek Overzicht.
Dit Weekblad verschijnt iederen Dinsdag en Vrijdag.
Prijs per drie maanden voor het voormalig 4de district van
Zeeland f 1,15; voor de overige plaatsen des Rijks, franco
per post /1,30.
Prijs der Advertentiën, van 1-5 regels f0:75 eike renet
^aélsOVdieQ^be^a7nGr00le IeU"* hel «etal
Afzonderlijke Nummers 0,05.
Ingezonden Stukken en Brieven, de Redactie betreffende, henevens Advertentiën en gewone Berichten of Mededeelingen van Correspondenten
te bezorgen bij den Uitgever dezer, alles FRANCO.
Van al de thans reizende vorstelijke
personen is er geen, die zooveel de aandacht
van het publiek trekt als de Schach van
Ferzie. De luistterrijke ontvangst, die hem
allerwege aan de Europesche hoven ten
deele valt, geeft dan ook aanleiding om
zoowel den persoon van den vorst als het
land waarover hij regeert ter sprake te
brengen. Perzie schijnt een land van be
lofte te zijn, althans zeer geschikt voor
exploitatie door ondernemende en energieke
lieden uit het westen. Merkwaardig is het
ten minste bij deze gelegenheid kennis te
maken met de mededeelingenin buiten-
landsche biaden omtrent de concessien, die
men beweert door den Verzischen Schach
verleend te zijn. Als zij waar zijndan is
nu Perzie met al zijne rgke hulpbronnen
verpacht aan baron Beuterwiens naam
als oprichter van de grootste telegraafbureaux
wereld bekend is.
Gedurende zeventig jaren heeftnaar men
wil, Reuter de concessie van den Schach
verkregen om in Perzie mijnen te ontginnen,
spoorwegen aan te leggen en vele andere
openbare werken tot stand te brengen
tegen betaling natuurlijk aan den Schach
van een aandeel uit de daarvan te trekken
winsten. Ook moet Beuter het innen der
belastingen gepacht hebbenzoodat eigenlijk
het geheele koninkrijk aan Engelsch kapitaal
en ondernemingsgeest is overgegeven. Beuter
moet een waarborg kapitaal storten van
40,000 pond sterling. Wat overigens de
reis van den Schach betreft, deze heeft in
den laatsten tijd eene meer politieke betee-
kenis gekregen, daar de Engelsche Regeering,
naar het beweeren van Bussische bladen,
zich de tegenwoordigheid van den diamanten
Schach zou hebben ten nutte gemaakt om
eene juiste bepaling der grenzen van het
eigenlijk Perzie en het onder Engelsch
protectoraat staande Afghanistan te verkrijgen.
Met het oog op Buslands macht in Midden-
Azie is het natuurlijk voor Engeland van
het uiterste belang, om tot eiken prijs de
onschendbaarheid van Afghanistan te verze
keren en den Schach tot vriend te hebben.
In Spanje wil het nog maar niet vlotten;
men heeft er voortdureud ministerieele kri-
sissen; maar men schijnt ten slotte nog eens
te willen beproeven of ook de ontbinding
vau den staat en het vormen van eene
nieuwe bondgenootschappelijke republiek ba
ten kan. De cortes hebben een voorloopig
besluit in dien zin genomen en bepaald,
dat het land zal worden geregeerd door
eene commissie van 42 ledenwaarvan 12
door de cortes zullen worden aangewezen
uit de meerderheid eu uit de minderheid
door de bondgenootschappelijke Staten. Cas-j
teiar heeft voorgesteld de oude verdeeling
te volgen van de verschillende provinciën en
deze als staten te erkennen; elke staat zou
dan twee vertegenwoordigers hebben in de
Gonstitutioneele Commissie. Nadat eerst de
Ministers door de cortes zouden worden
benoemdis nu weder die bevoegdheid aan
den president Piy Margall opgedragen.
Intusschen schijnen die plannen nog niet
den onverdeelden bgval van de Spanjaarden
verworven te hebben en gaan de Carlisten
voort met gevechten te leveren en vaardigt
pastoor Saota-Cruz besluiten uit in de
streken, waar hij meester is.
Onder het opschrift; De moord van
Endarlaza. leest men in den „Impartial
Bayonne
De Spaansche autoriteiten van Irun en
San Sebastian hebben onderzoek gedaan
naar het gebeurde bij de brug van Endar
laza. Gebleken is, dat de Carlisten, on
middellijk nadat zij de 36 douaniers hebben
ingeslotenvoornemens waren hen te
vermoorden. Tweemaal toch werd de witte
vlag geheschen. Een Franschmanbeambte
in de mijnen aldaarvestigde daarop de
aandacht der Carlisten, maar kreeg ten
antwoord: „wij hebben het wel gezien,
maar hebben bevel ze allen om het leven
te brengen." Van de acht die poogden te
ontsnappenwerd één dood geschotentwee
verdronken, omdat de Carlisten vuurden op
de Franschen, die hen wilden redden. Vijf
geraakten over de Fransche grenzen en
werden onder escorte naar de citadel te
Bayonne gevoerd.
De anderen, ten getalle van 52, gaven
zich over en legden hunne wapenen neder.
Op last van SaDta-Cruz werden zij op
ongeveer 200 ellen van de brug geleid eu
van hunne uniformen ontdaan, om deze te
sparen. Vorvolgens werden de ongelukkigen
groepsgewijze roet kolfslagen en bajonnet-
steken afgemaakt.
Van sommigen was de schedel gespleten;
anderen was het hoofd bijna van den romp
gerukt. De iDgewanden hingen enkelen uit
het lichaam. Op één nawaren allen van
voren getroffen. Vier zijn door geweerschoten
omgebracht.
Toch heeft Santa-Cruz gepoogd dien
schandelijken moord te rechtvaardigen.
Het gerucht dat Santa-Cruz van plan zou
zijn eene Katholieke repub'iek te proclameeren
wordt door liemzelven gelogenstraft. Hij
verklaart als Carlist te zullen sterven.
Donderdag li. dwong hij de vrijwilligers
de stad Alegria te ontruimen. Vervolgens
verraste hij drie compagnicn vrijwilligers
van Tolosa en een compagnie der genie
bij welke gelegenheid velen gekwetst werden.
Tevens schijnt Santa-Cruz besloten te zijn,
te beginnen met 1 Juli paspoorten uit te
reiken ran hen die in de provincie Guipuzcoa
willen reizen. Deze paspoorten zullen uit 4
categoriën bestaan volgens de maatschap
pelijke betrekkingen van de reizigers. Ook
zullen weldra postzegels met de beeltenis
van Karei VII in omloop worden gebracht,
tot den prijs van een reaal voor 20 gramm.
De correspondentiëngefrankeerd met een
Carlistisch postzegelzullen vernield worden.
Eene beweging van veel rustiger aard
heeft thans in Zwitserland plaats. Het
Zwitsersche volk heeft op den 18 Juni een
indrukwekkend protest tegen de bestaande
constitutie afgelegd in eene nationale meeting
te Solothurn. De Bondsraad is aan den
wensch der natie tegemoet gekomen door
een nieuw ontwerp-constitutie vast te stellen,
die in vele punten afwijkt van de ten vorige
jare bij de volksstemming verworpene.
Daarbij is de algemeene ^dienstplicht inge
voerd en ten aanzien van de godsdienstige
aangelegenheden wordt o. a. bij volledige
scheiding van kerk en staat volkomen vrijheid
van godsdienst en gelijkstelling van iedere
gezindte gegeven. Voor het oprichten van
bisdommen op Zwitsersch grondgebied moet
de goedkeuring van den Bond gevraagd
worden. Ten opzichte van het onderwijs
is bepaald dat de Bond bevoegd is eene
universiteiteene polytechnische school
benevens andere inrichtingen van hooger
onderwijs op te richten. De kantons moeten
zorgen voor het lager onderwijs hetwelk
om niet gegeven wordt en verplichtend is.
Volgens eene mededeeling van lord Enfield,
in het Huis der Gemeenten gedaanzouden
DuitschlanJ Oostenrijk Hongarije en
Italië eene overeenkomst hebben getroffen
tot afschaffing van de bagage-visitatie aan
de grenzen. Dit is ongetwijfeld een zeer
navolgenswaard voorbeelddat door het
reizend publiek op prijs zal gesteld worden.
De discussiën in de Fransche Nationale
Vergadering over de zaak van Banc zijn
minder heftig geweest dan men zich had
voorgesteld. Zij zijn geëindigd met het
verleenen van verlof tot vervolging van Rauc;
deze is echter voor alle securiteit naar
Engeland gegaan en schijnt dus den afloop
van eene tweede instructie tegen hem als
gewezen lid van de Commune onder deze
Regeering niet te vertrouwen. De nieuwe
President van de Fransche Republiek gaat
geheel anders te werk dan zijn voorganger
Thiers. Mac Mahon spreekt niethandelt
niet, althans niet in het openbaar, maar
laat zijne Ministers alles doen. Deze tre
den dus meer op deo voorgrondmaar
daardoor tevens ook hunne gebreken of
misslagen.
