Nk 43.
Veertiende Jaargang.
A9 1873.
NIEUWS- EN ADVERTENTIEBLAD VAN WESTELIJK ZEEUWSGH-VLAANDERE?!.
Vrijdag 6 Juni.
Partij, Richting.
Meening.
Poliüek Overzicht.
Dit Weekblad verschijnt iederen 'Dinsdag en Vrijdag.
Prijs per drie maanden voor het voormalig life district van
Zeeland 1.15; voor de overige plaatsen des Rijks, franco
per post ƒ1,30.
Prijs der Advertfentiënvan 1-5 regels ƒ0,73 elke rogel
daarboven f 0,12»/2.— Groote letters naar het getal gewone
regels die' zij beslaan.
Afzonderlijke Nummers ƒ0,03.
Ingezonden Stukkeu en Brieven, do Redactie betreffendebenevens Advertentiëu en gewone Berichten of Blededeeiingeu Yaa Correspondenten,
te^aczorgen bij den Uitgever dezer, alles FRANCO.
Aan het hoofd van dit opstel slaat een
drietal woorden, die nog al zoo iets betee-
lienen. 't Eerste is een leelijk woord voor
velen, maar 't is een ongelukkig woord, ook
omdat het vaak zoo weinig begrepen wordt.
liet Onderstelt echter tot zelfs in zijnen
klank, met zijne vele scherpe letters, iets
mannelijks, iels wat forsch is, iets waarvoor
.we óf eerbied óf,vrees hebben-"Het' wordt
met dit woord nog erger-, wanneer men er
drie "letters'achter voegt, namelijk: d i g
.doch voegt men"bi) 'talzoo gevormd woord
twee letters voorop, namelijk o en n, dan 1
wordenwe' weder met het woord verzoend
bedenken wc daarentègen dat veel, wat met
onsamengesteld is niet deugt en alzóo of een
ondeugd of zachtst genomen een onding
aanduidt, dan wordt, het proces nog erger
en alles danst en schemert voor ons oog.
Het kan gebeuren,- dat het .nog al erger
wordt en dat zich partijzucht, voordoet,
welke op hare beurt kan ontaarden in de
vreeselijkste partijwoede.
Daar het woord partij nu zoo Hebt al deze
vormen aanneemt, hehooren we. voor de
zaak, die er mede bedoeld wordt, waarlijk
hang te .zijn. Ons gezegend Nederland is
rijk aan partgen. Het kent vooreerst de
behoudend libérale partijde geavanceerde
liberale partij, de anti-revolutionaire partij
de ultramontaansche partij de liberaal
katholieke partij de "conslitutionee.le en de
anti-constitiitioneele partijmaar genoeg,
roept men ons toezooveel partijen zijn er
in ons kleine landje niet.,
Wat bliefje We hebben nu nog niet
eens. gewaagd van de „aristocratische en
democratische partijen cn misschien zouden
we met behulp van een lantaarn, ook nog
wol eone onpartijdige 'partij vinden en dan
zouden er in Nederland geene partijen zijn.
Maar wat denk je dan van cene partij
Wel kort en goed dat liet een onding is
in een land en op 's lands verderf uitloopt.
Men zegt, dat een rand zonder partijen niet
bestaan kan en de Cenestet zei„Wil je een
man zijn, kies partij"?
Nu ja, men zegt dat en de Cenestet zei
dat, en Voltaire zei b. v. zooveel, (sans com-
"paraison hoor!) doch daarom zijn zulke gezeg
den nog geenc artikelen der geloofsbelijdenis,
cët contrarie, ze zijn nsaar ai te vaak de
voedsters van twist en tweedracht even als
de partijen zelf, cmcaS ze de uiting eeoer
partij zijn.
Woel je dan wat beiers
Voorzeker, eene richting en eene mceniog.
Eene richting heeft, zonder rekkelijk of
plooibaar te zijn, icts.buigzaams iets vreed
zaams; zoo iets over zich om iets naast zich
te dulden en te dragen. Daarom kan er
wel strijd zijn cn wel bepaald strijd van rich
ting, zoodra twee of meer richtingen met elk-
ander in botsing komen en tegen eene of
andere richting eene tegenover gestelde rich
ting overslaat.
Maar dat is hetzelfde als partij
Met uw welnemen, dat is het nu juist niet.
Ik ben van meening, dat.de grondwet goed
isdoch ik behoor tot eene richting, die
meent, dat het gedwongen schoolbezoek nuttig
zou zijn, deze richting nu heeft meer pun
ten van overeenstemming met mij, behalve
juist in mijne m'eening over de grondwet, die
naar mijne nieening geen dwang duldt.
Was nu mijne richting eene partij, dan zou
ik mijne partij moetenverjoochcnen.maar mijne
richting dat is iets anders, die behoef ik niet
te verloochenen, omdat mijne meening en
mijne richting twee verschillends dingen zijn
en. toch- heel. goed vreedzaam naast elkander
kunpen lqvén.
Dus ge zijt modern?
Waarom Omdat ik tot geénc partij -
maar wpl tót eene richting moot behcoren
„O. als. ér anders niet in stak, dan zou ik
de vraag toestemmend beantwoorden, nu
is bet niet noodig. Dit wil ik echter wel
zeggen, dat het. mij genoegen:, (loot, dat'ze
geene partijw.il zijn, maar, Ccnc'richting
cn dien titel gun' ik haar gaarne, omdat
cene richting niet scherp afgéïeekend is en
plaats laat voor, zoo niet de liefde, dan toch
voor de humaniteit, of men nog bescheidener
in zijne eiachen voor de fatsoenlijk - mans
himdeiing.
Nu-weet ik wel, dat men mij kan tegen
werpen, dat niet alle .volgers eener richting
vreedzame volgers zijn; niet alle voorstanders
eener meening verstandige koppen. Ja,- dat
en- die richting èn. die meening tot partij
digheid kunnen leidendoch het goede
overdrijvende, doet men kwaad.
Ik hou b. v. werken voor de zenuw en
ziel der maatschappij en geloof, dat die niet
werkt ook niet eten zal; toch ben ik van
gevoelen, dat die zich doodwerkt onder de.
doch we wilden het triviale volks
gezegde maar niet uiten; iedereen kent
het cn velen misbruiken ook dit alweer, om
lui te kunnen zijn.
O mocht men in ods vadcriand ieders
richting kunnen dulden, elkanders tr.eening
eerbiedigen en er alzoo cene levendige volks
overtuiging geboren kunnen worden, die
aanhoudend naar vrede streeft; dan zou de
partij niet kunnen on'.-tcan, er zou geene
partjs- fciïi gevonden worden t::; do partij
woede ware een onding.
Maar, dankt mij, 11; hoor domme slemr.ien
opgaan over flauwheid; over modderen over
schipperen, over onverschilligheid wellicht.
Eilieve ééne vraagIs de wetsvoordraebt
op de rechterlijke organisatie gevallen voor
deze of geene .meening van deze of geeno
richting, of brak de partijzucht ze den nek
Heeft de eerste kamer het droogdok te
VliSsingen afgestemd' om deze of gene
meening van deze of gene richting, of heeft
de partijzucht ze vermoord
't Verdient wel der overweging.
(S. v. p. te lezen door hen die
't gewoonlijk overd'tian.)
YVo moeten voor ditmaal eens oen beetje meer
redeneerend dan juist we! kroniek sc.hrijvead zijn
Jesors, co ge snit het ons, bij nader inzien, ten
goede houden. Do -TuiddoHj-urgaehe courant vau
30 Mei geeft eeno nabetrachtingKa bet ver
werpen, door de eer-s tekamer ((nsschen twee
haakjes eeji soort van aieiibèl aan do Eugölsche
insicHingea-vaa een:..;e eeuwen geleden oot'eead
cd dieaeuce, om tien sou ver ei n tegen zijn voik id
ondersteunen zoo a's eeno tweede kamer dient,
om 'l volk tegen een despoot of dwingeland to
ondersteunen) na het verwerpen dan 'door dm
kamer van liet wetsontwerp tot aanleg van ee-i
dok to Vlissmgea van staatswege, geeft die cou
rant, wat ze. ioreebt noemt er;aè nabetrachting, ai
is.hel ook ineent zij dal zulk eene betrachting,
overdrachtelijk gesproken mosterd na don maaltijd
is. "Vvij 7.fia hét 'daarmede niet eens, Mosterd
'na den,maal tijd, - indien wij anders het nul van
mosterd bij cJo spijs inzien, is wei eons goed,
\Waro te wess'ehoa dat soimmigo lui nagebruik
vau een vrij slcvigen maaltijd iu plaats van hun
gewoon' lii'tj.o lo knappen een halven paplepel vol
mosterd 'gebruikton. Wij hebben reden om to
meeaea dat ,<le- iufaadsea'e specerij, in do maag
van zoo'a individu even'veel uut zou doen, als
aan.sommige kuilen)eii daarom vindon wo 't goed,
dat de Middelburgscho die nabetrachting hield.
Daarvoor .hebben wo.'nog eene reden. Als zo som
mige barer stellingen tijdens de behandeling der
wet openbaar gemaakt had, dan had ze' de groote
lichten die den val der weisvoordracht bevorderd
hebben, misschien audcre wapens in de hand ge
geven ea'dan had'don we de prachtige argumenten
van liet, .aangehaalde oppositieblad (we onder
schrappen dat woord!) en de oven prachtige
rcdeneer'ingèu van de. .1111. RahusonMesschert
vau VolieniiovonVirulij en voor al dat ernig
prachtig argument van den heer Cremorsgemist,
/ie, dat laatste bevalt ons. toch zoo. dat we 't niet
zeggen kunnen èn .om 'dat wij vooral schrijven
voer'menschen die. óf gewoonlijk geene grootere
couranten lezen óf in heel ingewikkelde beschou
wingen weinig belang steilenherhalen wij het
nog eens: „Amsterdam eb. Botterdam sim -
„er wel geAomen zonder droogdok, waarom
..moet er dan een te Vlir,dingen zijn Ais
"we daavover nu spraken mei een slechts eeni^er-
reate nadenkend Kadzandsch werkman, dan^zou.
btj ons opmerken„nou die kan je wel voelen
komenof eon Hollander: „nou die keu je proavel"
"t is jammer dat do woorden ZEd. ontsnapt zijn,
ze konden toch nog ronder on ruiteriijker geweest
zijn ca even geschikt voor bet doei als do ge
sprokene. In plaats van vraag achter het komma
punt bad de beer Cremers eenvoudig moeten
zeggen, zoo a's aan de nieening der kamerleden,
de goeder, niet te na gesproken, toch wa3: „,V.'is-
singen moet ook maar zienuat bet er komt!"
Eo dat zal het mijnheer Cremorsde aanle»
van bet dok wasspijt al jelui klokluiders ::e-
Vo lans, vi 't algemeen,.belang De staat heeft
gj
.x;cV: pc.y,q'I'.cv" do-V dc?;i hoaatwoor-
4efc.ea1.212 fitetfe hét d
tegeaworkeü- ten be.Gogye vaq /.n;i
gr hèv'l.tna.'en
spoor
en aï dat
tenia-a mes