NIEUWS- EN ADVERTENTIEBLAD VAN WESTELIJK ZEEUWSCH-VLAANDEREN.
•Ayfi»"-'
N°. 76.
Dertiende Jaargang.
A0 1872.
Vrijdag 27 Sept.
ZEEÜWSCH-VLAA1SCIIE SPOORWEG.
smiscH
Dit Weekblad verschijnt iederen Dinsdag en Vrijdag.
Prijs per drie maanden voor het voormalig 4de district van
Zeeland ƒ1,15; voor de overige plaatsen des Rijks, franco
per post ƒ1,30.
Prijs der Advertentiën van 1-5 regels ƒ0,75 elke regel
daarboven ƒ0,1"2'/3. Groote letters naar het getal gewone
regels die zij beslaan.
Afzonderlijke Nummers ƒ0,05.
Ingezouden Stukkeu ea Brieveu, de Redactie betredende, benevens Adverteu'iën eu gewone Berichten ol Aledeileelingeu van Correspondenten,
te bezorgen bij den Uitgever dezer, alles FRANCO
-1:de
„Mijnheeren geen hartstochtgeen eigen
belang, laat ons ze vergeten die onderlinge
geschillen en kleingeestighedenlaat ons
heel de wereld vergeten, maar laat ons
niet vergeten dat we Franschen zijn."
Met deze woorden bevredigde eens een
weldenkendernstig Franschman overal
vindt men toch goede menschen 1 eene
stormachtige twistende vergadering en de
kalmte keerde weder.
Ook die of dergelijke woorden mogen
we elkander wel toeroepen. Hoe toch is
de toestand der Polderstreken? Boe na
drukkelijk nog eens is de toestand der
gemoederen aldaar? De vragen willen we
trachten te beantwoorden, in den ruimsten
zin met het oog op de Polderstreken, dat
is op alles wat daar ligt ten N. van Grave
Jansdijk zoowel in Nederland, als in Belgie.
Die grenslijn tochwillekeurig en onoor
deelkundig als ze bovendien getrokken is
is voor ons niets.Niets o Ja ze is iets
ze leert ons: zie hier eindigt het gebied van
Koning Willem en daar begint het gebied
van Koning Leopold; hier is de zijmuur en
scheidingslootvan het N. huis en erf, déér zijn
die van het Z. huis en erf. Anders niet
En dan uwe Commiezen? Uwe reglemen
ten met dezer uitvoering? Uwe rechterlijke
inrichting? Ze zijn ons niets anders dan
gaande weg min of meer verbleekende
schimmen wolken aan den hemel. De oude
vader Tijd blaast en ze verstuiven voor zijnen
adem de stevigste zijn de commiezen en de
tolkantoren, doch spoorweg en stoomboot,
als uitingen van het streven der volken naar
vrijheid van beweging op stoffelijk en gees
telijk gebied, hebben een machtig woord
gesproken en het tuighuis der in- en uit
gaande rechten draagt, dien tengevolge de
sporen van verval, dat tot eindelijke sloping
leidt. Weg met de commiezen en ontvangers
der tollen roept de algemeene geest en
zijne stem vindt gehoor; al dien omhaal van
buitengewone, van 3®, 2® en 1° klasse amb
tenaren; al dat verifieeren en controleeren,
zoo vaak leidende tot chicaneeren, moet op
houden en de ambtenaren als zoodanig
moeten worden opgeruimd, 't Spreekt van
zelf, dat we op dat als zoodanig drukken
van Mijnheer A., den Inspecteur, Mijnheer
B. den Controleur. Mijnheer C. den Ontvan
ger en de Heeren D- tot Z.commiezen
is, als A. B. C. tot en met Z. geene sprake,
maar van hun ambt, dat moet weg en we
geven deze opheldering alleen voor 't volk,
omdat men zoo vaak misverstaat.
Enzou men het gelonven nog zijn er
uie deze wenschen als dwaas en revolutio
nair uitkrijtendoch we troosten er ons
mede, dat die weinigen niets vermogen tegen
die velen, wier stem zich tegen dat oud
roest verheftvan opruimen spreekt en
gelijke sloping wil.
Onze Minister van Financien liet in de
troonrede geen woord over de inkomsten
belasting hooren, hoe eenvoudig tot sober
heid toe die troonrede ook ware en beter
op dat punt dan tal van beloften, wier
vervullingdoch we willen niet uit
weiden we zullen op dit punt wachten 1
Iets anders! Zou men het gelooven, dat
er menschen zijn die tegen den aanleg van
spoorwegen zijn, omdat ze die als verderfe
lijk en verleidend beschouwen? We hoorden
onlangs beweeren, dat er nu reeds Middel-
burgsche burgers Belgie bezocht hebben
die er nimmer over dachten, omdat de reis
zoo kostbaar w asmaar zich nu laten ver
leiden tot een tochtje-wegens de goedkoopte
en toch dien prijs nog van een gering
weekloon afknepen. Dus als een Middel
burger straatjongen een appel van het
kraampje der fruitvrouw steelt, zijn al de
Middelburgsche jongens dieven? Neen!
wel 'tis 't gevolg van zulk eene redeneering!
Dan genoeg van deze kleingeestigheid er
is een ander puntdat vereffend moet wor
den en dat is 't eigenbelang; er is een ander
punt; dat vallen moet onder de slagen van
den volksgeest en dat is de aanmatiging.
Deze beide toch vormen tweedracht en
deze moet bestreden worden door eendracht
en om op ons punt en meer andere
puuten eendrachtig te zijn, moet er van alle
zijden toegegeven worden.
En die tweedracht, die verschillende in
zichten, ze zijn duidelijk zichtbaar. HetN. W.
der Polderstreek staat lijnrecht tegenover
het Z. O., het Z. W. tegen over het N. O.;
Eecloo de hoofdstad - tegen over Malde-
ghera, de tweede gemeente van het Meet
jesland. Zelfs over het hoofdidée waarheen
de spoorweg door ons gewest zou moeten
leiden, is men het oneens. Deze zegt: een
spoorweg moet ons gewest in eene richting
van Oost naar West doorsnijden Axel
moet verbonden worden met Heijst. Vol
strekt niet, schreeuwt gene, Breskensde
eenige havenplaats van het Westen, moet
in direct verband komen met de fabriekplaats
Eecloowelks industrie eene steeds toene
mende vlucht neemt, het voert manufacturen"'
uit en het voert graan in en met het oog
op de voortbrengselen der poldersovertreft
zijne markt die van Gent en Brugge.
Hooren we een Sluizenaar, hij is voor
de eerste lijn, mits er moet ook verband
met Oostburg en Breskens wezenomdat
hij ook een kanaal heeft.
Hooren we een IJzendijkenaar, hij is voor
de tweede lijn om dat Caprijke zoo dich
bij en het traject naar Breskens zooveel
korter en IJzendijke de volkrijkste gemeente is.
Een oogenblik, roept Groede woudt ge
Jnij; die in bevolking met IJzendijke coneur-
T-ëeien kan; die aan het hoofd sta der
streek waarde beste hoofdproducten groeien,
vergeten? Ik lig zoo kort bij Breskens en
over Nieuwvliet en Zuidzande kom ik te
Sluis en zou dus eene goede marktplaats zijn!
Een Aardenburger wijst u op het feit
dat Maldeghem zoo dicht bij ligtdat
zijne bevolking, met die van Eede en Oost-
burg een aanzienlijk gedeelte van ons gewest
inneemt, en de lijn over Eede, Aardenburg,
Oostburg en Schoondijke de natuurlijkste is
en de goedkoopste, om dat ze de kortste is
niet alleen, maar ook om het goedkoop
terrein tusschen Maldeghem en Aardenburg
langs de oude Eede.
En ziet allen hebben gelijkaller aan
spraken zijn gegrond, en aller gronden zijn
proefhoudenddoch allen wegeu niet even
zwaar.
Welaan dan eerst,want dat alle gronden
niet even gewichtig zijn, erkent ieder
voorstander \an zijn bijzonder plan, eerst
u tot een onpartijdig standpunt verheven
en dan gezien welke gronden het zwaarste
wegen.
Maar daartoe is opoffering van eigen
denkbeelden noodig; daartoe moet Sluis niet
zeggen ik hegeer een spoorweg over Be-
tranchemcnt, Zuidzande, Nieuwvliet, Groede
naar Breskens, want dan is slechts de N. W.
hoek gebaat, even als door de lijn IJzendijke
Schoondijke Breskens, alleen het O. deel
zou geholpen zijn.
Welnu als men dit inziet, kan men tot
een besluit komen en stellen: eene lijn van
het W. naar het O. is vooreerst de verkie-
selijksteen dat ze van Heijst over St.
Anne naar Sluis, van daar door de Zwin-
Diomede- een deel van Prinswillems-polder
naar Oostburg, het middelpunt vari ons ge
west, loopen moet, wijst de natuur ons zelf
aan. Vervolgens van Oostburg over Wa
terlandkerkje naar IJzendijke; van daar naar
den Hoek en van deze gemeente op Sluiskil,
en de verbinding met Axel is er. Wil men
met het oog op de verlanding des Brakmans
(eene quaestie van tijd) voorshands te IJzendijke
eindigen en een zijtak van daar naar
Caprijcke leggen, zooveel te beter! Maar
ons doel moet zijn eene spoorwegverbinding
met Breskens! Fiat! Doch wij houden vol,
lag de lijn Heijst (Brugge), Sluis, Axel er,
dan volgden weldra Maldeghem, Oostburg
en Oostburg Breskens.
Maar dan nog eens, weg alle kleingeestig
eigenbelang weg oude kleinsleedsche veeten
uit de dagen van het vrije, uit de republiek
en uit 1830 weg dan alle afgunst en
miskenning. Sluis zegge niet, wat verbeeld
Aardenburg zich wel, en Aardenburg prale
niet met financieels zwaarte, IJzendijk