1815—1872.
NIEUWS- EN ADVERTENTIEBLAD VAN WESTELIJK ZEEUWSCH-VLAANDEREN.
N°. 48.
Dertiende Jaargang.
A0 1872.
Polderbelangen.
S Hï S BËMKMAD
vf
Dit Weekblad verschijnt iederen Dinsdag en' Vrijdag. l>rijs der Advertentiën van 1-5 regels f 0,75 elke regel
Prijs per drie maanden voor hel voormalig 4de di strict van Vrn/Tno* 91 Tnni daarboven fO,W/a. Groote letters Daar het getal gewone
Zeeland f 1,15; voor de overige plaatsen des Rijks,- franco J O vllill» regels die zij beslaan,
per post ƒ1,30. Afzonderlijke Nummers f 0,05.
Ingezonden Stukken en Brieven, de Redactie betreffende, benevens Advertentiën en gewone Berichten ol Mededeelingen van Correspondenten,
te bezorgen bij den Uitgever dezer, alles FRANCO.
Meer dan eene halve eeuw is in den
schoot der eeuwigheid verzonken sedert in
de velden van Waterloo, op het algemeene
slagveld van Europa een groot pleit werd
beslecht
Wanneer wij zien hoe zeldzaam het zil
veren kruis op de borst van dezen of genen
tot grijsaard geworden oudstrijder dier dagen
blinkt, hoe dus de herinnering aan die dagen
als 't ware reeds uitgestorven en slaapt bij
zoovele herinneringen die door de eeuwig
wentelende eeuwen zijn opgenomen in haren
donkeren schootdan kunnen we ons
eenigermate verklaren hoe 't komt dat van
den 18en Juni zoo weinig nota meer ge
nomen wordt. Klonk niet als eene schrille
echo de stem der opwekking voor het fonds
tot aanmoediging en ondersteuning van den
gewapeuden dienst in de Nederlandenwij
zouden ze nog verder vergeten zijn. Verdient
de eeuwig gedenkwaardige gebeurtenis zulk
een vergelen? Wij gelooven het niet! Wij
gelooven het niet wanneer wij letten op de
feiten die aanleiding gaven om den breeden,
langen rij der Nederlandsche gedenkdagen
met een te vermeerderen. Was de eerste
April 1372 de dageraad van Neerlands
godsdienstige en burgerlijke opstandingde
18e Juni 1815 was de dag der bevestiging
der wedergeboorte van November 1813.
Ieder die geen vreemdeling is in de ge
schiedenissen onzes vaderlands of die ge
schiedenissen niet moedwillig averechts
voorstelt, zal moeten erkennen dat de her
innering dier glorievolle feilen niet verdiende
reeds na eene halve eeuw gestorven te zijn
of nagenoeg dood.
't Is nuttig ook op de oorzaken van dit
vergeten te letten, opdat de natie de vruchten
lecre plukken van de ervaring onzes tijds.
De oorzaak van dat vergeten. Lees en
oordeel na overweging. Sedert 1815 is
Frankrijks prestige, Frankrijks krijgsroem
Frankrïjks invloed op het veld des oorlogs
en der diplomalie ontegenzeglijk geknakt.
Wel doen zich hier en daar nu en dan nog
enkele lichtpunten voor, als de vermeestering
van Algiersde krimoorlogde bevrijding
van Italiëdoch daar staan tegenover de
rooftocht in China, het schandaal van Mexico
en de oorlog met Duitschland, en als men
de Fransche natie aanschouwtis men ge
neigd uit te roepen de dag van toorn is
voor U aangebroken, Uw uur heeft geslagen
Geen wonder. Eene lange reeks van zonden
en gruwelen bezoedelt de bladen van het
boek der kronieken van Frankrijk
Toch dreigen ons van daar nog groote
gevaren. De Fransche geest en zij is
het en zij alleen die Waterloo in vergetel
heid brengt -de Fransche geest waart
rond einder de volken en dreigt met ver
nieling.
En die geest -- hij is een rechte geest
der duisternis
De middefen die hij bezigt schenkt hij
in den vorm van heulsap van artsenij in
fraai gekleurde ileschjes als hare reukwa
teren van vergulde pillen.
Daar is zijne taai vloeiend en fleemend
beidein zachte sissende klanken stroomt
zij vdn de lippen en heeft woorden voor
de afschuwelijkstebeestachtigsle en ver-
foeielijkste voor- en onderwerpen dubbel
zinnigheden die onopgemerkt willen door
sluipen en toch weer als vonken des vernuftst
willen schitteren.
Eene letterkunde vol prachtige volzinnen,
in proza en poëzy beidezoo verleidelijk
met zulke veelkleurige verven als de ratelslang,
zegt men, ten toon spreidt om hare zorge-
looze prooi te betooveren. Daar is hare
zedeleer gehuld onder het luchtigst mogelijk
bedeksel der schandegesteld in de meest
oppervlakkige uitdrukkingen als de geestes
vruchten van een De Bernnger, eenen vromen
de la Martine, eenen krachtigen, enthusias
tischen Victor Hugo, eenen welmeenenden
realist als Eugène Sue, om nu niet te ge
wagen van de fabrieken van Dumas en zoon
en compagnie, van Paul de Koek en meer
anderen.
En dan hare godsdienst Hij is ontaard
in kerkparade en opera-muziek, en waar
men nog eenigen ernst zou verwachten van
het meer strenge Protestantisme daar zien
wij Benan den Bijbel in een roman her
scheppen en hooren wij eenen Colani
onder schoone woorden alle zedelijke kracht
vernietigen.
Wij hebben ze gelezen, doorworsteld en
goddank niet met liefde, niet met genoegen,
niet uit zucht naar genotmaar gedreven
door dezelfde zucht naar kennis en waarheid
als die den ontleedkundige bezielt, die, met
het mes in de hand, bedaard en rustig deu
vergiftigen schorpioen ontleedt.
Wij kennen dien Monte-Christodie
Malhilde, die Zizine, die zeven hoofdzonden,
waarin de wraak de ontucht, de hoogmoed
en alles wat dienen kan om de menschheid
nog meer te verdervennog dieper te doen
zinken, worden voorgesteld als de uitingen
der reine menschelijke natuur in hare ver
schillende gestalten, in haar streven naar
volmaaktheidjawij schromen niet het
ronduit te zeggenRenan's Jezus van Na
zareth is niets anders dan een gevolg der
Fransche consequentiedo ideaal-mensch
volgens den Franschen geestdie één is
met den geest der lichtzinnigheid en der
zonde.
Men noemt Voltaire groot. Voltaire bezit
wij, leek als wij zijn op menig gebied,
zullen ons wel wachten uit de hoogte
op hem neer te zien Voltaire bezit in
de republiek der letteren eenen grooten en,
we stemmen het toe zoo goed ais menig
ander,- wel verdienden naam doch een liedje
van Jean Rebouleen naïef chanson van
De Beranger moet men 't ook al als eene
perel uit een slijkpoel opduikenheeft voor
ons meer bekoorlijks dan de zoo gevierde
Henriademet haren Bauwen aanhef, dan
de beroemde maagd van Orleansin den
grond niets anders dan eene afschuwelijke
persiflage op de gezegde Moedermaagd.
En dan Voltaire's wijsbegeerteSpreekt
uil a! zijne wijsgeerige verloogen iets anders
dan spot en sarcasme? En tocli wenschen
we recht te doen. Voltaire, Bousseau Di
derot en hunne volgers, de Encyclopedisten,
waren kinderen van hunnen tijd, gewrochten
der omstandigheden. Het absolute koning
schap was in Frankrijk helaas door de kerk
geschapen; de kerk had eene slang gevonden
door de winterkoude versteven zij had ze
opgenomen en verpleegd en nauwelijks had
deze, aan hare verstijving ontkomen, de
koestering der warmte gevoeld of ze schoot
haren weldoener naar de verzenen.
De denkenden onder Frankrijks zonen zagen,
welke middelen de kerk bezigde in dat
absolute vorstengozag om de volken te on
derdrukken. Uit de zonen des volks
stonden mannen op die het absolutisme en
de zedelijke en stoffelijke verdrukking be-
kampten. Zij gingen dien kamp aan op
leven en doodde oude strijders stierven
maar uit hunne ascli verrezen de Mirabeaux,
deDantons.de Bobespierres, de Girondijnen,
en ziethunne wapenen waren vlecschelijke
wapenen en de met zulke wapenen met
bloed en gruwelen bezoedeld de met
zulke wapenen bevochten overwinning kon
niet duurzaam zijn, en zoo was het mogelijk
dat een Corsicaansch fortuinzoeker opnieuw
het absolutisme vestigde en de volken over
won, want„de volken hadden van hunnen
wijn gedronken en daarom waren de volken
dul geworden
Wij vinden het volgende in de Gazette van
Eccloo.
GENT, 13 Juni 1872.
Heer Opsteller der Gazelle van Eccloo en het District!
Waartoe zou het strekkeu doe? op de kwestie
vau liet Zeouwsch polder-reglement terug tekee-
ron. Wel is waar, zijn er argumeuleu in over
vloede legen het reglement aao te voeren doch
die zijn genoegzaam aangehaald eu uiteengezet in
de verschillende verslaggevingeu van de polder-
vergaderingen belegd geweest om protest aan te
teekeuen.
Deze verslaggevingen zijn thans ouderworpeu
aau de provinciale Staten van Zeeland; en wat wij
enkel hier hebben vast te stellen, is de wonderlijke
eenparigheid waarmede de leden der polder-ver
gaderingen de handen in elkaar geslagen hebben,
Belgen en Nederlanders zijn over de zaak volko-
menlijk eensgezind geweest.
Jammer dat er ook politiek in die zaak wordt