1
II
N°. 4.
Dertiende Jaargang.
A0. 1872.
ii
Ui
■F
i
■fel
Vrijdag 12 Januari
VOCAAL MIMIENTAAL CONCERT,
f.'
m
-
v..
Dit Weekblad verschijnt iederen Dinsdag en Vrijdag.
Prijs per drie maanden Yóor het voormalig 4de district van
Zeeland ƒ1.15; voor de overige plaatsen des Rijks, franco
per post ƒ1,30.
Prijs'der Advertentiën van 1-5 regels ƒ0,75. élke regel
daarboven fQ,\-2y2.~ Groóte letters naaf hét getal gewone
regels die zij beslaan.
Afzonderlijke Nummers 0,05.
logezouden Stukken en Brieven, de Redactie betreffende, benevens Advërtént'iën en gewone Berichten ot Mededeelingen van Correspondenten,
te bezorgen bij den Uitgever dezer, alles FRANCO.
GEGEVEN
DEN 4 JANUARI 4872
m DE GBOOTE ZAAL VAH HET
STADHUIS TE AARDENBURG.
De deuntjes bederven den goeden
smaak en het wezenlijke kunstge
voel zijn vervelend voor de toe
hoorders eu vormen pedante leer
lingen. Voor het deuntje, dat ze
voor auderen spelenworden ze
geprezenMama en Papa beidé
vinden dat hun zoontje of dochtertje
allerliefst speelt de bezoekers zeg
gen dat welstaanshalve of uil laffe
vleierij, of uit gemis van beter
oordeel na.
Weekblad voor het lager, middel**
baar en gymnasiaal onderwijs van
4 November 1871. xN8. 44.
Zij vormden een aardig groepje, die lieve krul-
ïekopjesdie zich den vierden 11. op de estrade
iu de groote zaal van net stadhuis bevonden die
lachende mondjesdie heldere voorhoofdjes die
biozende kaakjes die half beschroomde en toch
zoo schalkschë blikken o zij deden mij 'l hart
opengaanzij stemden mij zoo vroolijk zij waren
mij eene lieflijke harmonielang vóór dat mijn
oor zich vergastte aan hun wèi uitgevoerd koor
Ze retour du village.
Er zijn weinig menschen op wie de muziek
vooral de vocale muziekgeen diepen indruk
maakt. ïn mijn oog iigt in den zang eene der
grootste krachten om het volk te beschaven,
Eenvoudige maar schoone liedjes, zooals ons door
Heije bij raeuigte geleverd zijn liedjesdie door
het volk begrepen worden, goed uitgevoerd, zouder
al die bovenmeuschelijke triliers of onmogelijke
bastonenliedjes door Wilhelmus Smits gecom
poneerd binnen bet bereik der verschillende slem-
Enen zij kunnen2ij zullen maar ook zij
alleen ons verlossen van al die gemeene straat
deunen die ons telken jare om kermistijd door
den een of anderen orgelman met en zonder
draaimolenworden aangevoerd.
't Is dan ook met warme belangstelling, dat ik
elke poging begroet, die aangewend wordt, om
den smaak des volks te verbeteren 'l is die be
langstellingdio mij noopt thans de pen op te
nemenom naar aanleiding van het gehoorde en
geziene op den avond van 4 Januari 11. eenige
opmerkingen te makeneenige wenken te geven,,
die misschien niet geheel zonder vrucht zullen
zij o.
Indien er Lezers zijn die in dit schrijven eene
critiek willen zien, dan moet ik hen doen opmer
ken, dat men het werk van kinderen niet criti-
seerthun geeft men eene aanmoediging cm met
vlijt op den ingeslagen weg voort te gaan. Aan
ouders en voogden blijft het over om te zorgen,
dat do weg goed zij.
Het is een eerste vereischte, dat de onderwijzer
3n zijn onderwijs eenvoudig zij en waar; een tweede,
dat hij geheel op de hoogte is van hetgeen hij
moet onderwijzeu. Die eeuvouddat ware moet
blijken uit al zijne daden tegenover zijne leer
lingen want waarlijk zij worden al spoedig genoeg
over het paard getild. Daarom keur ik den aanhef
vaa het programma af, die den naam van concert
geeft aan eene uilvoering van leerlingen, van welke
er verscheidene warendie de noten niet eens
kenneuen die met een geleerd gezicht Fransche
woorden zongen van een groot vel papier, ofschoon
ze met moeite Nederlandscbe woorden zouden be-
grijpeu.
Ik maak hiervan geene grieve tegen de kinderen
Wat verlangt men van kinderen van 6 lot 10 jaar
Maar ik maak daarvan een grief tegen een elk,
die zich schuldig maakt aan die houden-en apeu-
dressuur. Sk maak er een grief van Legen een
ieder, die door een stukje uil een Fransche ope
rette Allons partons pour no-zameaux (nos hameauxj
juweeltjes zouden willen verdringen, die misschien
minder effect makenmaar honderdmaal beter in
een kindermond passen.
En evenmin als men een concert (concert be-
teekeul: openbare uilvoering van een of meer
groote muziekstukken) geeft met kinderendie
geene noten kennenevenmin geeft men eene
symphonie met vier violen en een piano.
Ik heb hier een eenvoudig boekje aanbevolen
door mannen als van Bree Smits Yictta Bas-
tiaans e. a. muzikanten van den eersten rang;
daarin lees ik Eeue symphonie bestaat gewoonlijk
uit 1° een krachtig allegro,?pms met eene langzame
plechtige inleiding; 2Ü een teeder, liefeiijk of
weemoedig adagio3° eene schertsende menuetto
en 4° eene rondo finale, en is gewoonlijk ge
schreven voor twee violeneen altviooleen
violoncello en bas, 2 Huilen, 2 oboëen, 2 klarinetten,
2 fagotten, 2 horeGs, 2 trompetten, 2 pauken enz.
In het Conversations-Lexicon van Brockkaus Yind
ik einc Symphoniedas Höchste der instrumental-
musiy. Berton zegt daarvan: on donne le nom de
symphonie aux morceaux dans let, quels on fait fi
gure? et concerto r ensemble tons les instruments a
cordesd vent et ceux de percussion
Stel u nu voor iemand, voor wien bet woord
symphonie geen holle klank is, geregaleerd op:
Waarltan men beier zijn? driemalen achter elkan
der opgedreund en een Pas redouble (waarvoor
men eenvoudig.weg gezwinde marsch zou kunnen
zeggen) viermalen achter elkander opgedisehl door
vier violen en een piano.
Hoe noemt men zoodanige handelwijze
Sk kan ze moeilijk auders qnalificeeren dan als
een verregaanden bluf, speculeereude op de on
kunde van 't publiek; eene andere uitdrukking
voor Mcltatuli's Publiek ik vcrach-t u.
Eene symphonie, hel hoogste io de instrument
talemuziek, uitgevoerd door drie jongelui, die hunne
violen niet kunnen stemmen een muziekmeester
en eene dame
ïk. maak er dien leerlingen geene grieve van
dat zij die symphonie speelden; zij deden hun
best- en ik prijs hen er voor. Ik maak er dien
leerlingen geene grieve van dat zij hunne violen
niet konden stemmen zij speelden zoo zuiver als
zij konden en ik zeg hun daarvoor dank maar
ik heb eeue grieve legen dien otflcieelen leugen,
die ons eene symphonie beloofde en een deuntje
oplapte.
Hadde' er op het programma gestaan 1 Waar
kan men beter zijn en 6 De iveg van Kralingen
dan waro het programma waar geweest en men
hadde gezegdde jongens beginnen al aardig te
spelen; maar dan had hét programma ook veel
minder bluf geslagen en de reclame in La plwnc,
ware al vóór 't concert iü 't water gevallen.
Een Belgische Courant, waarin men vond,
dat het concert zeer veel beloofde.
Nog moet ik hier bijvoegen, dat ik er den ieer-
lingea niet hard om wi! vailendat zij niet weten
hoe de strijkstok moet gehouden worden, en wel
ken stand men met de viool moet nemen; maar
ik meen er is eene zeer beroemde méthode
van de Bérioï vooriu staat een prentje, dat zij
dit eens bekijken eo zich dan hunne houding her
inneren op h8t concert.
Een andere onjuistheid op het programma moet
ik thans releveeren. Ik lees door leerlingen van
den heer I. Düsïon. Tegen die uitdrukking leeken
ik bepaald protest aan. Drie leerliugen uitgezon
derd beeft geene enkele lauger dan drie of vier
maauden bij den heer Dcmon leeren zingenneea
de leerlingen zijn gevormd op de volkszangsch oo
onder leiding van den hear J. W. Slager en dea
heer 11. Dilho. Ieder het zijne. Aan dec heer
Bumon korai de eer toe van de uilvoering der beido
symphoniën en van de insludeering der uitge
voerde stukjes, maar de degelijke ontwikkeling,
de eerste vorming, de theoretische kennis is een
product van de volkszaagschooldie, en dit heeft
mij voornamelijk genoopt om de pen op te nemen,
door de Fransche winderigheid van het meerma
len aangehaalde programma vernield dreigt te
worden.
Die voikszangschool houdt jaarlijks een open
baar examen geen concert.—Op dat exauiea
zingen alle drie de klassen afzonderlijkomdat
dc directie tot nog toe' van idéé geweest is dat
men aan het publiek een waar denkbeeld van d©
school moest geven en geen bluf verkoopeuom
dat de directie meende, dat kindersdie een" jaar
geleerd hebbenwel noten kunnen kennén maar
nog niet ia staat zijd om ia een vierstemmig
koor mede te zingen. Daarom zong de laagste
klasse tot nog toe gerégeld eenstemmigede mid
delste tweestemmige, de hoogste klasse drie- en
vierstemmige liederen. Daarom ook was do directia
lot nu toe legen de begeleiding, doör eenig mu
ziekinstrumentomdat zij niets anders wilde ge
ven, dan hetgeen op de zangschool werd aangeleerd.
Personenop do hoogte om over den zang to
oordeeienwaardeerden steeds dié eerlijkheid te
genover publiek eo leerlingen en in die waardee
ring vond do directie een spoor, om op den in
geslagen weg voort le bljjvea gaan: den weg vaa
bedaarden maar zekeren en dcgelijkea vooruitgang.
Wel waren het eene jaar de uitvoeringen beter
dan het ander; wel viel het laatste examen eontgs-
zins tegenmaar het publiek was niet altijd even
billijk of even juist in de beoordeeling van d©
oorzaken.
De hoogste klasse der zangschool leed voort
durend verliezen aan hare beste kweekolingeu
die óf naar eiders verdokken, óf zich le groot
achtten - misschien ook knap om nog wa i
te leeren. Het laatsto examen werd voorafgegaan,
door een verlies van de beste leerlingen en door
een stilstand in het onderwijs van ongeveer een
halfjaar. Deze omstandigheden moéten allé in
rekening worden gebracht, wil meo een juist
een billijk oordeel vellen.
Aan de opgegeven oorzaken moet men hei
toeschrijven, dal da examens vaak bleveu bena
den de verwachting van dat gedeelte van het
publiek, dat van de muziek niets kout d. i. be
neden da verwachting van do grooto menigte^
Men verlangde van haar meer dan zij leveren kon0
Maar zij leverde toch veel; en 'lis mij nog een©
aangename herinnering, hoa bjj gedegenheid ye,i