1872.
NIEUWS- EN ADVERTENTIEBLAD VAN WESTELIJK ZEEUWSCfl-VLAAI DEREN.
N°. 2.
Dertiende Jaargang.
A0 1872.
Vrijdag 5 Januari
Politiek Overzicht.
Dit Weekblad verschijnt iederen Dinsdag en Vrijdag.
Prijs per drie maanden voor het voormalig 4de district van
Zeeland ƒ1,15; voor de overige plaatsen des Rijks, franco'
per post l,3h.
Prijs der Advertentiënvan 1-5 regels ƒ0,75 elke regel
daarboven 0,1-2'/2.—Groote letters naar het gotal gewone
regels die zij beslaan.
Afzonderlijke Nummers ƒ0,05.
Ingezouden Stukken en Brieven, de Redactie betreffende, benevens Adverlentiëu en gewone Berichten of Mededeelïngen van Correspondenten,
te bezorgen bij den Uitgever dezer, alles FRANCO.
Het wonderjaarHebt gij nooit met
Yerrukking 's lands historieblad opgeslagen
om u de tooneelen voor den geest te loo-
verendie u vannieuws bezielden, die uwe
vaderlandsliefde versterktenen den band
die u aan 't vorstenhuis van Oranje-Nassau
Verbindt, nog vaster toehaalde? Zoo neen,
dan zijt ge wel te beklagen, lezer! want
dan meenen wij gerechtigd te zijn tot de
oude stelling, dat ge verzonken zrjt in de
beslommering van het leven des stofs, maar
al te vaak het kenmerk onzer negentiende
eeuw.
En ziet, twee eeuwfeesten zullen doen
gedenken aan de dagen van weleer, die we
niet prijzen om hun bloed en hun tranen
om hun kampen en rampenmaar omdat
ze de getuigen waren van de geboorte eens
nieuwen staatseens nieuwen volks onder
de volkeren der aardeen omdat ze getui
gen waren van eene bevestigingeene
versterking der levenskracht van een klein
volkdoor eendracht groot geworden.
Ze was een hartverheffend schouwspel
«lie prinselijke republiek der Zeven Ver
enigde Provinciëndier vereenigde Neder
landen. 't Was een heerlijk schouwspel,
-die richting van het hooge Godsbestuur en
bet is goed, dat de nakomelingschap reke
ning houdt van de daden van het voorgeslacht
en de geschiedenis er van zijnen kinderen
overlevert.
Wij zijn mensch wij hopen ook Christen
te zijnen daarom jammeren ze onsdie
veeten der 16e, die bloedjaren der 17e
eeuw maar we bejammeren ze slechts
zooals we de verwoestingen, door het blik
semvuur aangericht, betreuren; terwijl we
ons verheugden in de gevolgen: de verpeste
lucht, door storm en onweder gezuiverd!
.0, wij zullen met hart en zielals we
nog in het land der levenden verkeeren
feestvieren in 1872 gedenkende aan 15' en
1672'
Indien het gerucht waarheid sprak, dat ons
daar meldde, dat de puinhoopen van den Dillen
burg zullen worden opgeruimd en op de
grondvesten van het stamslot der Nassau's
een gedenkteeken zal worden opgericht
„den Nassauwschen broeders", dan zullen
we ons dubbel verheugen en er zal meer
zijn, wij zullen onze sympathieën voor onze
Germaansche broeders voelen versterken.
Of rijzen ze ons niet voor den geest die
Nassauwsche broeders Zien we niet de
heldenfignur des grooten Zwijgers Zien
we niet de wijsheid van graaf Jan? Zien
we niet den fleren Adolf zich opofferen te
Heiligerlee en den ridderlijken Lodswuk
naast den koenen Hendrik het offer ver
nieuwen op de heidevelden van Mook
Zien we niet eindelijk dien zelfden Zwijger,
met een bede lot God ook voor zijn
volk op de lippen, dat offer vervier
vouden
Waarlijkonze schooljeugd behoeft zich
niet te spiegelen aan de levens der doorluchle
Grieken en Romeinende tot dwepers toe
opgewondenebegeesterde vaderlandsche
dichter deed niets meer dan der waarheid
hulde brengen toen hij uitriep
„Van bier, onheiligendie slechts bij
de oudheid zweert!"
Ons hart is vol wij zouden bijna
vreezen onze geestdrift uit te storten doch
wat zou ons weerhouden? Misschien die
schaterlach van een deel des volks, dat
eenmaal als houthakkers en watterputters
onder ons kwam en door allerlei middeleq
zich onder ons eene plaats en eene erve
wist té veroveren Of de spottende glimlach
eener verwijfde nakomelingschap, die, in
het stof wroetende, alleen van goud en eere
droomt, en zich de daden der helden van
twee eeuwen niet begrijpen kan Misschien
de afkeuring van een deel der christenen
wier vormen en plechtigheden de onzen niet
zijn en partijdig genoegons alleen
wijst op de offers door hen gebracht.
01 dat alles deert ons niet. Met ver
rukking begroeten wij 1872 als een jubel
jaar voor de losgekochten.
Onze vaderlandsliefde wordt versterkt
door herinnering, onze trouw aan het vor-
slerihuis wordt vaster door verplichting
wij hebben schoone berinneringen; wij
hebben dure verplichtingen.
Waarlijk, de geschiedenis is het wereld
gericht. De geschiedenis zal eenmaal de
menschheid oordeelen. Zij leert zij alleen
ons het nauwe verband tusschen oor
zaak en gevolg inzien.
Reeds in 1572 werden de kiemen gelegd
voor eené volksopvoeding, die het Nederland
van 1572 zou maken tot dat van 1672,
en 1672 bevatte de kiemen in zich voor
1872.
Wijst ons dan nimmer op de martelaars
Van Gorkum om u te weerhouden feest te
vieren met den Briel 1 de eerslelinge der
vrijheid. Ook uit hun bloed naast dat van
zooveel duizend andersdenkenden is de vrij
heid ontkiemd die wij thans genieten. Dat
moesten Protestant en Katholiek in onze
dagen beiden erkennen.
Stel ouso staatsmanhet lot van de
de Witten niet voor den geestbetreur
het vrijdat ze geboet hebben minder nog
voor eigen dwalingen dan voor die van
anderenmaar zoudt ge dan niet jubelen
met Groningen en het nederige Aardenburg.
O waar ook onwil of weerzin gevonden
worde, wij, Zeeuwen, wij zullen ons
boven alles verheffen, 't Was ons in 1572
en 1672 ook niet alles meer.
We werden maar al te vaakmiskend en
zelfs achteruitgezeten toch staat daar tot
heden op den dag het kleine Viissingen in
belangwekkende grootheid voor ons en ge
tuigt ons van moedbeleid en trouw der
vaderen.
Ons oog aanschouwt bet diepvernederde
Veereen toch verheft zich ons hart bij
het noemen van dien naam. In 1672 was
het bestuur radelooshet volk redeloos en
scheen het land reddeloos. Veere, de kleinste
der Zeeuwsche stedenstond op en gaf
het voorbeeld, en Willem III greep vor
sten- en veldheersstaf en de onzalige
staatkunde van Lodewijk alleen geëve
naard door de gevloekte Bonaparte's was
verlamd Het nederig Aardenburg bewees
hetzelfde op stoffelijk gebied.
Onog eensWanneer wij Zeeuwen
de namen noemen van ViissingenVeere
en Aardenburg, en wij vragen ons zeiven
af: zijn wij de kinderen van zulke vaderen
dan hebben wij sloffe om 1872 te begroeten
als een jubeljaar.
En dan, dan zien we in de reuzenwerken
op Walcheren, in de opheffing van ons een
maal zoo vernederd Zëeuwsch-Vlaanderen
in den vooruitgang ook hier op menigerlei
gebied, dat uit den chaos der wonderjaren
het licht met helderen glans te voorschijn
traden waar licht isdaar is leven en
waar leven is, is zei/bewustzijn, en waar
zelfbewustzijn is, ls"*elfwaardeeringen hij
die zichzelveo op de rechte wijze waardeert,
is de beste, de waardigste zoon der vrijheid!
Gevoelt dit, O laridgenooten in 1872!
Ziedaar onzen Nieuwjaarswensch
De Fransche nationale vergadering heeft Dins
dag zitting gehouden en daarin de algemeena
discussie over de inkomstenbelasting voortgezet.
Blijkens een telegram uil Versailles beeft de heer
Thiers het woord gevoerd en met kracht, zooals
te verwachten was, bet ontwerp bestreden, onder
aantoouing der ernstige bezwaren die er uit eea
fiuaucieel, politiek eu maatschappelijk oogpunt
aan zijn verbondenZ. i. zou de belasting op de
inkomsten een onduldbaren willekeur inhei leven
roepen verstoringeu teweegbrengen en de ver
deeldheden doen toenemendie tegenwoordig
bestaan. De heer Thiers eindigde met het doen
van een beroep op de vergadering om het gou
vernement te steunen, nog betoogende dat do
kamer, die een loyale proef neemt met de repu
bliek zich geen medeplichtige van den willekeur
mag makeu.
Aan den Gonstitutionnel wordt uit Versailles
gescbreveu dat, ten gevolge der depêche van den
heer vón Bismarck omtrent het nemen van gijze
laars door de Duilsche autoriteiten in de nog be
zette departementen, zoo de bedrijvers van aauslagen
op de Duilsche troepen aldaar niet worden uit
geleverd, eeu toenadering tusschen het linker- êu
rechtercentrum in de kamer op handen is, ten
eiude te zorgen dat tegenover de eiscben van den
overwinnaar alle tergende quaestiëu worden ver-
medeu om zich ee^nig en alleen bezig te houden
met de bevrijding van het Fransche grondgebied.
Dit die verstandhouding zou een dicht aaneenge-