NIEUWS- EN ADVERTENTIEBLAD VAN WESTELIJK ZEEUWSCH-VLAANDEREN. N". 100. Twaalfde Jaargang. A# 1871 Vrijdag 29 Decemb. INZICHTEN Politiek Overzicht. Dit Weekblad verschijnt iederen Dinsdag en Vrijdag. Prijs per drie maanden voor het voormalig 4de district van Zeeland ƒ1.15; voor de overige plaatsen des Rijks, franco per post 1,30. Prijs der Advertentiëu, van 1-5 regels 0,75 elke regel daarboven 0,12Va-Grooto letters naar het getal gewone regels die zij beslaan. Afzonderlijke Nummers ƒ0,05. Ingezouden Stukken en Brieven, de Redactie betreffende, benevens Advertentiëu en gewoue Berichten ol Mededeeliugeu van Correspondenten, te bezorgen bij den Uitgever dezer, alles FRANCO. (van Piet de Lange en Jan de Korte). Slot. De L. Zoo zien we dan na eene weck elkander gelukkig in gezondheid weder dat doet me genoegen. de Korte, 't Is weerkeerig. de L. Ik wenschte wel 't vervolg uwer inzichten omtrent het besproken boekje te hoorcn. de K. Welnu; doch dit zeg ik uhet zal 't laatste zijn koop hetlees het en herkauw het, roep ik u en allen die 't hooren toehet verdient aller aandacht en ik wil nog alleen in 't kort samenvatten wat ik na 'l lezen alzoo verder gedacht heb. We bleven bij bl. 29 en we moeten het er bij latenomdat alles nu verder op de hoofd zaak neerkomt; want met de overige grieven hebben wij, landlui, strikt genomen minder te makende Heer van Oijen zal overigens nog welvooral onder mannen van 't vak opmerkers ontmoeten en velerlei inzichten vermengen. In de hoofdzaak zijn we 't over de volks school met betrekking tot de eischen die men haar stellen magvolkomen eens lezen, schrijven, rekenen, wat natuurkennis en zingenveel praktijkveel aanschouwen in de werkelijkheidziedaar ons ideaal. de L. Een oogenblikeer we verder gaan. Ik heb nog eene grieve tegen onze Onderwijswet en 't is dezeeigenlijk is het eene dubbele er is niet gezorgd voor het godsdienstig onderwijswant met die chris telijke en maatschappelijke deugden staat het al raar geschapen, 'k Zou wel eens een christendom zonder godsdienst willen zien. Een godsdienst zonder christendom laat zich brgrijpen uit de geschiedenis van den voor- christelijken tijddoch thans. de K. Ja, ja. Vriend, de hinkende bode komt achteraan, ge hebt op dit punt gelijk; doch vordert zeker te veel. Men had het plan van Ds. Graswinkel moeten aanpakken en bij de wet uren van afzondering bepalen, waarin gelegenheid zou zijn om buiten de schoolgebouwen godsdienstig onderwijs te kunnen genieten want verplichten kan men nietgodsdienst moet zoo vrij zijn als een vogel op een tak. En wil je nu wetenwaarom ik het thans met den Heer v. O. zoo tamelijk eens ben 't Is omdat hij het lager onderwijs wil terugbrengen tot de algemeene en vol doende perken en 'k zeg er bij't is hoog tijd, dat hot daar komt; want ik ben schuw voor die magazijnen van kundigheden in 't verschiet. Nu ken ik reeds pedante, gebrilde en on gebrilde scholieren, die de geschiedenissen des Bijbels loochenen, louter op gezag, omdat ze, waar doet nu niets ter zaak was't op school, dan is hervorming te noodiger geleerd hebben, dat ze in strijd zijn met de ervaring, omdat ze eene soort van Opperwe zen hebben leeren kennen, dat ja eenmaal een chaos schiep en dezen aan wetten onderwierp, waardoor uit een druppel olie of oliedruppel of gas-bol onze aarde enz. enz. ontstaan is doch welk Opperwezen met het geven dier wetten direct afstand deed van zijne souve- reiniteit en (zie, hoe de uitersten elkander rakentot een aardsch koning verlaagd werd en wel nu een constitutioneel vorst, met de philosophen ais kamerleden de L. Nu spot ge toch D'i K. Volstrekt niet. Iloordet ge nimmer de beschuldiging, dat vele christenen het hoogste wezen voor stelden als een Oostersch monarch een tiran zelfseen alleenheer- scher Welnu 'k zeg dat ze thans zelf, die beschuldigers namelijkiu een andere uiterste vervallenontnemen Hem de oppermacht Eu weet Ge de l. wiens schuld dat is? Van U en Uwe geestverwanten! Wij willen accomodatie de lagere school teruggebracht tot haren eenvoud en degelijkheid en eenige uren voor den godsdienst. Deze laatste mag niet tot het huisgezin alleen beperkt wordende bedienaren van den godsdienst hebben ook hunne rechten; vraag het hunhoe bij de Protestanten gebrek aan voorbereiding op school tot gebrekkig begrip op de catechisatie leidtverbaas U met den Pastoor over het zielloos afrafelen der Catechismuslessen door de Cath. jeugd der gemengde schooler is maar ééne klacht't is die over te weinig tijd. Verbeeld U den toestand Eén voorbeeld uit velen. Een jeugdig meisjevlug en handig als ze isverkondigt U, dat ze reeds vroeger op aarde geweest is. Vraagt men haar echter hoe. dan weet ze het niet; ze was zich zeiven dus niet bewust en ze herinnert zich haren vorigen toestand niet hoe zal ze 't dan bewijzen 't Arme zieltje heeft niet leeren lezen vriendniet kunnende lezen begrijpt ze niet niet begrijpende redeneert ze niet en verkondigt zoo doende onzin. De klok ken luiden door heel het land; maar van iedere honderd die het geluid hoorenwe ten er 95 niet waar het klepeltje hangt! Daarom leer lezen; het schooltoezicht hanóhave de onzijdigheid der school; de enderwijzer zij voorzichtig in de keuze van schrijfvoorbeeld en leesboekkortomhij bewerke kinderzielen, die menschenzielen moeten worden en menschenzielen zijn be stemd voor de eeuwigheid De mate van ons tegenwoordig lager onderwijs is afgemeten voor lijd en stof, terwijl aan 't geestenleven daarin een zeer beperkt gedeelte geschonken is. Dat zijn mgne grievenen ik haast nog er bij te voegen, dat, werden de grieven van den Heer van Oijen opgeheven, ook de genezing van deze aanstaande zou zijn. Die niet ziethapert het aan de oogen of aan den wil! de L. 't Ziet er treurig uit! de K. 'tEn doet! 't ziet er goed uit. .c morgenlicht breekt aan. Wel i; Co dag nog verre verwijderddoch i 'gi een maal zoo zeker op den morgen a;s de eeu wigheid op den tijd volgt. Laat ons werkensprekengetuigen. Yalle en storte in, rondom ons, wat onhoudbaar is: „recht op het doel af', zij onze leuze. Al wie bouwt op het wercldfondament en Gij kent het't is Christus - kostelijke steenengoud, zilver, hout, hooi, stoppelen, 'tzal in de loutering des vuurs beproefd worden. Hebben we nu geen goud of zilver, laat ons Jan steen en kalk aanbrengen, ten minsten hout, maar iu vredesnaam geen stroo of geen stoppelen. a En nu, vriend; Vaarwel! 1871 sterft weg, 1872 staat te komen. God, de Oppermachtige, geve U en mij en alle mcnschen zonder onderscheid een zalig nieuwjaar -T Uit St. Petersburg bericht men, dat keizer Aic- xaoder II last gegeven heeftom 50,000 man der armee lot primo Apil 187*2 met verlof huiswaarts te zenden. Die maatregel moet een gevolg zjju van de vredelievende circulaire kort geleden door den nieuwen Oostenrijkschea rijksminister van builenhndsche zaken, graaf Andrassy, uitgevaar digd en welke zooals reeds is vermeld bij do Russische regeering een zeer gunstigen indruk beeft gemaakt. Keizer Alexander 1! beeft dezer dagen een be schikking van den rijksraad bekrachtigd, volgens welke {het voorlaan aan een door de wet tot den krijgsdienst geroepen persoon niet moer zal vrijstaan om een door hem gebuurden vrijwilliger in z(jn plaats te stellen. Slechts zij zullen nog tot 1 Mei 1872 van die vrijheid kunnen gebruik maken welke daartoe by vorige lichtingen vergunning hadden verkregen. Als overgangsmaatregel is bepaald, dat de eerlang bij de lichting van 1872 in de dienstplichtigheid vallende personen zich van den werkelijken dienst zullen kunnen Yrij- koopen voor de som van 200 z. r. De vriendschap tusschen keizer Alexander van Rusland en keizer Wilhelm vau Duitschland be gint aandoenlijk te wordeo. Een verliefd paartje zou er een lesje aan kunnen nemen. Een dagblad van Petersburg deelt namelijk mede, dat keizer Alexander een aantal portretten van zijn Duitschen broeder heeft verzameld en die in één vertrek heeft opgehangen. Sedert arbeidt de keizer bij voorkeur in dat vertrek. Zoelte gaat den storm vooraf. Moge dit na tuurverschijnsel hier niet van toepassing zijn. De heer Donald Dalrympleeen lid van het Engelsche Lagerhuis, die de geavanceerd-liberale begrippen is toegedaan heeft dezer dagen kort

Krantenbank Zeeland

Sluisch Weekblad | 1871 | | pagina 1