Oorlogsnieuws.
..Die eenvoudige regel?. waarin de denkwijze
van den cenvoudiiien landman doorstraalt, maakte
op mij een diepen indruk. Angstig, maar toch
niet zonder hoop, schrijft hij aan z'yn zoon; het
schrikbeeld van zijn een/amen ouderdom zal wer
kelijkheid v/orden, want beide zonen liggen in dc
koele aarde!.. lloevele duizenden zulke brieven
mogen wei geschreven, hoe talloos vele tranen
mogen wel gestort ziju. Ais da bestuurders en de
door roem bed r.mliadc mensehei;, die ove.- «lever-
schrikkelijke verliezen onverschillig heenstappen
maar eens een enkele maal tot bet volk afdaal
den en daar onderzoek deden naar don indruk
van de zege, dat) zouden zij met diepen crust «Ie
verblijfplaatsen van armoede en arbeid verlaten
en wellicht de eersten zijn die legea den oorlog
hunne slem verhieven.
FRANKRIJK.
I>e inwoners der dorpcu rondom Met/.Nancy
cn Sédan hebben een bede gericht tot hun ua-
tuurgcnoolenwaarin een ijzingwekkend latereel
wordt opgehangen van do verwoestingen door den
oorlog teweeggebracht.
„Ons land" heet het daarin „is in eeu
woestenij herschapen. In de gedeelten van het
land, waardoor de Duilsche legers getrokken zijn,
blijft niets over van den voorraad, dien wij in
vredestijd hebben vergaderd. Onze hui/en, stallen
en schuren zijn verbrand of bouwvallig door de
kanonskogels, onze velden en weiden zijn vertre
den door de duizenden der strijdende legers.
Gras noch granen zijn geoogst geworden. Onze
lastdierenonze kudden en varkens zijn ons ont
nomen. Ouzo werklieden zijn geprest om in het
Franschc leger te dienen of in liet Duilsche als
veedrijvers werkzaam tc zijn. NVij hebben zelfs
geen koren om ons land te bezaaien. Wij hebben de
kracht niet om don vertreden grond te bewerken
en te beploegen om het zaad te ontvangen voor
den aanstaanden oogst.
De grónd ontbreekt op verscheiden plaatsen
mijlen aan mijlen zijn onschendbaar geworden en
mogen door den ploeg niet worden aangeraakt
wegens den heiligen oogst van mcnschcu, die aan
dien grond is toevertrouwd.
Dc hongerdood staart ons in "t aangezicht ge
brek en pestziekte is de erfenis die do oorlog
ons voor den winter en het" voorjaar achterlaat;
reeds hooien wij de kreten onzer kinderen die
hun vaders om brood smeekendat zij hun niet
kunnen geven, terwij! de tranen der weduwen en
weezendie geen huis meer hebben vallen op
hot open veld waar die ongelukkigcn overnach
ten cn dus do bloedvlakken verhinderen op le
drogen."'
Omtrent hot beleg van Parijs schrijft de Staats-
Anzeïgcr een artikel rial in hoofdzaak hierop ne-
dcrkoml De toebereidselen voor het bombarde
ment of voor den feitelijke» aanval kosten zoo
veel tijd en kracht dat do oningewijden er zich
te nnuwernood eeu denkbeeld van kunnen vormen.
Doch hoe kalmer, zekerder en langzamer de toe
bereidselen worden gemaakt, des le stelliger zal
men het dool bereiken. Het insluitingsleger is
bestand tegen den winter, den regen en dc koude:
ze zullen zwaar vailen. maar hel kan er tegen. Do
gevolgen die voorspruiten uit den steeds afnemen
de» voorraad levensmiddelen kan Parijs evenwel
niet to hoven komen. Natuurlijk zorgt de Duitsche
ruiterij er voor, dat Parijs weinig of geen toevoer
van levensmiddelen krijgt, liet is ook dan groot
spraak van den Franschc» minister van binnen-
landschc zaken, als hij in zijnen zendbrief van 9
dezer zegtdat Parijs noch door geweldnoch
door verrassingnoch door hongersnoodnoch
door opstand in de hoofdstad vallen kan. Zon
derling is hot dat hij juist allo feiten heeft opge
somd die er gezamenlijk toe zullen leiden dat
Parijs moet vallen "L zij dan ook binnen niet
zóó korten tijd als de in gespannen verwachting
verkeerende bevolking van geheel Duilschland
hoopt en wenschl.
GENT— ZELZATE TERNEUZEN 1.0 KEREN
De uren geteekend met een (tc) zijn Treinen
die rijden alleen des Woensdags.
ITALIË.
De Obscrvatore Romano te Rome mag niet meer
verschijnen. Drie kanunniken zijn, in cén dag
cn in de volle straaldoor dolksteken gewond.
AFRIKA.
De opgewondenheid der diamantzoekers aan de
kaap de Goede Hoop is niet weinig vermeerderd
door het vinden van eeu diamant van 29'2 karaat
door deu lieer lunes. De Aliwal Observer echter
spreekt van eeneu diamant, die dezen geheel in
de schaduw stelt eu gevonden zou zijn door ka
pitein Edwards. Dal kostbaar gesteente zou van
180 karaat ziju en wordt geschat op 100,000 poud
sterling.
Besan^onli October. Garibaldi is in den
morgen aangekomen. Hij werd door de burger
lijke en militaire overheden ontvangen. Eeue
menigte verdrong zich op zijnen doortocht.
Men meldt uit Retonfay, 11 Oct. Een Fransche
deserteur van Metz werd hier dezen morgen aan
gebracht. Hij had te Vautoux, ouder den bioote»
hemel geslapen. Hij behoort tot het bevelheb
berschap van Lebreuf. Hij zegt, dat te Metz noch
zout noch brood is. Bazaiue heeft al de weorbare
mannen in zijn leger ingelijfd. Hij heeft thaus
nog 100,000 mau ouder de wapens. De regeltucht is
zeer streng en de soldaten slapen gewapend.
Eene tijding die bewijst dat do Duitschers
voornemens ziju op de krachtigste wijze tegeu
Parijs te werk te gaan, wordt door den Daily
News afgekondigd. Zij meldt dat het leger, het
welk Frankrijk'» hoofdstad omsingelt, eeue nieuwe
versterking krijgt van 100,000 man. Dit zal toe
laten om do stad nog enger in te sluiten eu al
spoedig lol het bombardement eu des uoods tot
siormioopen over te gaan.
De Times verzekert thans ook dal er onderhan
delingen aangeknoopt ziju voor do overgave van
Metz. Een parlementair zou zich eerst naar het
hoofdkwartier vau prius Frederik Karei begeven
hebben eu vervolgeus naar dat van koning Wil
lem te Versailles.
Berlijn14 October, liet leger van de Loire
beslaat uil 10,000 mau van de Infanterie 3000
man ruiterij, 4000 Afrikanen, 4UU0 vrijwilligers
2uü0 artillcurs eu 30,000 mobieleu, alle gewapend
met chassepols. Men verwacht de bezetting vau
Mans eu Angers. De gemeenschap vau deu spoor-
wog van het Noorden en het Zuiden zal aldus
afgesneden ziju en mën zai~Brelaguc afsluiten
waar men eeneu kruistocht legen de Duitschers
predikt.
Berlijn, 1G October. Soissons heeft zich in den
morgen van heden overgegeven, ua eeue kracht
dadige veruedigiug van 3 dagen.
Nancy, 14 October. Generaal Boyereerste
aide-de-camp vau Maarschalk Bazaiue, heeft over
eeuige dagen Metz verlaten en moet te Versailles
aangekomen zijn om er over de overgaaf van
Metz te onderhandelen.
In de hoogere kriugen van Straatsburg roemt
men zeer do goedheid van generaal Uhrich, die
gedurende de belegering alles deed om den nood
te leuigeu. Aan eeue arme, slecht gekleede vrouw,
die met haar ziek kind gcuoodzaakl was op straat
to blijven, deed hij zijne eigene wollen doken ge
ven, waarop de omstanders hem toejuichten. En
weinige dagen nadien echter beschuldigden deze
zelfde lieden hem van verraad en beweerden, dat
de vesting met Pruisisch geld gekocht was.
Ziehier hoe dr. Russell, de correspondent van
den limes in het koninklijk hoofdkwartier te
Versailles, twee der «hoofdleiders van dc tegen
woordige gebeurtenissen beschrijft: „Ge ziet dicu
langen, mageron mau, zonder baard of knevel,
mot do handen op den rug, die officier, met kort
grijs haar, een fijn besneden gelaat, eeu licht ge
bogen hoofd en diepliggende oogeu. Dal is de
man, dfen de Berlijuscho jonkers „den ouden
schoolmeester" noemen: baron von Moltke. Welk
eenc les heeft hij aan Oostenrijkers eu Frauschen
gegeven: Hij kijkt ernstig. Dat doet hij altoos. En
zie ginds, daar is ecne geheel andere figuurWio
is die ronde, lachende dragondermajoor Hij komt
hierheen met zijne v/itte kink. zijneu blauwen,
dichtgeknoopte?) jas en gele halskraag: 'l is graaf
Bismarck; boven allen steekt zijne forsche ge
daante uit. Hij wandelt recht op een groepje
Amerikanen aan: generaal Burnside, generaal
Sheridan, generaal flusen, generaal Forsyth, iu
uniform, doch zonder degens. Hoe helder klinkt
zijn lach Hoe hartelijk en vrank schudt hij do
hand aan zijne vrienden, als ware hij een luitenant
dio pas bevorderd isEn, zoo ge hem onder do
cogen ziet, welk een doordringende blik door
boort u van onder die zware wenkbrauwen Welk
een onbuigzame moed, lichamelijk en geestelijk,
staat er op dat forsch gelaat te lezen! Nu eerst
beseft gij. hoe voor den ijzeren wil diens mans
allo hinderpalen wijken moeten!*1
Brussel, 17 Oct. Men verzekert hier stellig, dat
er op nieuw ernstige pogingen worden aangewend
leu voordeclo van den vrede, gegrond op deu af
stand van don El/as ou de toevoeging van Luxem
burg bij Duitschland.
Men bereidt insgelijks ecne nieuwo samenkomst
tusschen Bismarck en Favre.
Uit Liverpool wordt aan deu Manchester Exa
miner gemeld dat wederom 10,000 falen vleesch
en spek, 160,000 kisten scheepsbeschuit en een
ontzettende hoeveelheid waponeu en aiminilio
aldaar zijn ingescheept, met bestemming naar
Frankrijk. Ook zouden verscheiden kanonneer-
bootcn op weg zijn van de Clyde naar Havre.
De dom te Straatsburg.
De bouw van don zoo merkwaardigen Straat-
burger dom werd in 1013 begonnen, en was in
1365 geëindigd, zoodat 350 jareu verliepen eer
hij voltooid was. De bouwmeester was hoofdza
kelijk de Duitsche kunstenaar von Steinbach, die
iu het jaar 1275 met den bouw begon na zijn
dood zette zijn zoon Johannes het werk voort
terwijl zijn dochterde beroemde Sabinahet
beeldhouwwerk aanbracht. Het gansche land
droeg in do kosten van den bouw bij. Het reus
achtig orgel van den Munster werd van 1714 tot
1716 gebouwd en hccfl 14 registers en 2242 pijpen,
waarvan de grootste 341 pond weegt en 28 voet
lang is. Vroeger bezat de monster ook 16 reus
achtige klokken doch ten tijde van de Fransche
revolutie werden zij tot kanonnen versmolten; de
grootste woog 426 en de klepei alleen 17 cente
naars. Zestien man waren noodig om hem in
beweging to brengen.
Do torens van den munster wekken de grootste
verwondering, zoowel door hun prachtige» houw
als door hun reusachtige hoogte. De zoogenaamde
nieuwe toren is. na één der pyrainidos ia
Egypte die 39 voet hoogcr is het hoogste door
meuschonhanden uitgevoerde werk. In Europa
komt slechts dc koepel der St. Pieterskerk tc
Rome cn de Stephanuskerk te Weenen hem nabij.
Tot aan de kroon waar men liet schoonste uit
zicht heeft telt hij 725 trappen hij is met vele
schoone en kunstig gehouwen beelden eu zuilen
versierd.
Beroemd is ook het onvergelijkelijk schoone
astronomische uurwerk, lil een grooteu hemelbol
een centenaar zwaar bevinden zich zon
maan en sterren dio elke 24 uur hun dagelijk-
schen loop volbrengen. Tegelijkertijd beweegt
zich ook oen schijf die precies in 365 dagen 5
uur en 49 minuten haren omloop volbrengt en
dc weken cn ai do dagen vau het jaar aanwijst.
Dag en nacht worden door Apollo, den Zonne
god en Diana aangegeven. Ondanks die hei-
Van Gent (groote slation) naar Zelzalc cn Ter-
Neuzen 6,50; 12,30; en 7,20.
Gent (Dampoort) naar Zelzate en Ter-Neu
zen 6.57; 12,36: 5,31 en 7,27.
Zelzate naar Ter-Neuzen 7.37: 1,15: en 8.10.
Zelzate naar Lokeren 5.49u\; 7,40; 1.15 en 6,20.
Lokeren naar Zelzalc 6,30; 10 en 4.45.
Ter-Neuzen naar Zelzate cn Gent 6,20; 10,30;
en 4,50
Zelzate naar Gent 7.05; 11.10; .5,30 en 7,15.
Aank. te Gent (Dampoort) 7.45: 11,45; 6.03 en 7,57.
Aank. te Gent (groote station) 7,38; 11,38; en 7,50.
RIJTUIGEN TE BALGERHOEKK NAAR
ST. LAÜREINS:
Aankomst 6,40 en -4. Vertrek 7 en 4,20.
CORRESPONDENTIE TE WON DELG HEM.
IJZEREN "EG N A AR ZELZATE
Aankomst 7,07: 11,02; 1,31 en 5.54. Vertrek 7,58;
12.08 en 3,08
HQLLANDSCH - BELGISCHE SPOORWEG
ROTTERDAM ANTWERPEN.
Rotterdam Verlr.
8,50;
12.15
en
5,15.
Dordrecht
10;
1,25
en
6,25.
Moerdijk
6.15;
11,23;
2,48
en
7.48.
Zevenbergen
6,29;
11,33;
2,38
CU
7.«38.
Oudenbosch
6,45;
11M;
3.09
Cfl
8.09.
Roosendaal
7,50;
12:
3/25
en
8/25.
Essehen
8,20;
12.25;
3,55
CU
8,55.
Calmplhout
8,31;
12.36;
4,06
cn
9.06.
Capellen
8,43;
12,48;
4,18
en
9,18.
Ecckereu
8,50;
12,55;
4.25
en
9,25.
Antwerpen Aank
9;
1,05;
4,35
en
9,35.
ANTWERPEN ROTTERDAM.
Antwerpen Vcrtr
7,35;
10,20;
3 37
en
6,05.
Ecckeren
7,46;
10,31;
3,48
en
6.19.
Capellen
7,53;
10,38;
3, «do
en
6/29.
Calmplhout
8,05;
10,50;
4,1 >7
en
6.46.
Esse lieu
8.20;
11.05;
4/22
cn
7,10.
Roosendaal
8.50;
11,33;
4.52
en
8,30.
Oudenbosch
9.01;
11,44;
5.03
en
8,46.
Zevenbergen
9.12;
11.55;
5,14
en
9,02.
Moerdijk
9,4ü;
12/25
en 5,10.
Dordrecht
10,40;
1,25
en 6.40.
Rotterdam Aank.
11,33;
2,40
i u 7,55.
ROOSENDAAL - BREDA.
Roosendaal Yertr. 8,35 12,03; 4,50 en 7,43»
Ellen 9,21; 12.31; 5,16 eu 8,11.
Breda Aank. 9,35; 12,45; 5,30 en 8,25.
BREDA - ROOSENDAAL.
Breda Verlr7,0510,452,30 en 6,30.
Etten 7,2011; 2,45 cn 6,45.
Roosendaal Aank. 7,45; 11,25; 3,10 cn 7,10.
ROZENDAAL BERGEN OP ZOOM
Roosendaal Verlr. 8,55; 4,40 en 8,30.
Bergen op Zoom 9,21; 5,03 en 8,57.
Goes Aank. 10,37; 6 cn 10,15.
GOES
GOES BERGEN OP ZOOM ROOSENDAAL
Goes Vcrtr. 5,55; 1,30 en 6,15.
Bergen op Zoom 7.1 tl; 2,48; cn 7,15.
Roosendaal Aank. 7,40; 3,10 eu 7,33.
NR. Zie rc-dcr hiernevens Roosendaal naar
ROTTERDAM ANTWERPEN en ANTWER
PEN - ROTTERDAM.