NIEUWS- EN ADVERTENTIEBLAD VAN WESTELIJK ZEEUWSCH-VLAANDEREN.
N° 26. Achtste jaargang. A0. 11867.
EENE PITGEBBEIDE CORRESPONDENTIE.
,S IMII S^MBUD
Dit Weekblad verschijnt iederen Vrijdag.Prijs per drie Prijs der Advertentiën van 1-5 regels f 0,75 elke regel
maanden voor het voormalig 4de district van Zeeland f 1,15; Vriirlarr 9Q Tnni daarboven f 0,12Va behalve het zegel van f 0,35 voor iedere
voor de overige plaatsen des Rijks, franco per post f 1,30. lJJÜd.2 i-iOtlUIil. plaatsing. Groote letters naar het getal gewone regels,
Afzonderlijke Nummers f 0,10. die zij beslaan.
Ingezonden Stukken en Brieven, de Redactie betreffende, benevens Advertenlien en gewone Berichten of Mededeelingen van Correspondenten,
te bezorgen bij den Uitgever dezes, alles FRANCO, behalve de bekende Correspoudenticn.
Vervolg
Ieder onzer lezers zal gevoelendat
deze artikelen geschreven zijn met het oog
op den hijzonderen toestand van ons geliefd
gewest. Bij voorkeur behandelen wij de
belangen van deze streken 't zij die zich
kenmerken door bijzonderheid 't zij die
samenhangen met het algemeen belang. Yan
daar datbuiten het programma dat wij
ons zeiven steldendaarop door ons een
nieuw artikel is gebracht over de grensstreek,
dat hierna volgt. We hebben echter over
het onderwerp der loge nog een paar
woorden te zeggenDat onze opvatting
over den geest en strekking dier orde
tegenspraak zou ontmoeten, was te denken
die tegenspraak is ons echter alleen bij
brieven op zeer humanen toon gesteld
geworden.
Wij moeten het geheim eerbiedigen
daarom kunnen wij er niet dieper ingaan
en alleen de verklaring afleggendat wij
bij onze gevoelens omtrent de loge volharden,
ondanks hare geheimzinnigheid, die, volgens
sommigen meer schijn dan wezen is.
Ondanks hare scheiding in Oostersche en
Wcstersche en ritueel, iets wat toch wel
alle menschenwerk zal aanklevenblijven
wij bewerendat zij geheimzinnig als zij
is, in de 19e eeuw een hors d'oeuvre
cene overtolligheid is alleen dienstig voor
hem die vreemde landen moet bezoeken
en ten andere dat zij de gegevens niet
bezitdie het uitsluitend eigendom des
Christendoms zijn, en welke gegevens men
samen kan vatten in de stelling dat het
Christendom bestemd is om de wereld te
overwinnen. Onder het schrijven dezes
vermeerderen wij ons programma nog met
een kort woord aan de Wekstem onder
Redactie van Ds. W. Diesier, Predikant bij
de Christ. Afgesch. Gemeente te Alphen
a/d Rijn.
Ten gemakke onzer lezers schrijven wij
het korte artikel der Wekstemhoezeer
eene herhaling van eenige onzer woorden
hier af:
VOORUITGANG.
Het Shusche Weekblad deelt een bericht
mcê uit de Gazette van Gentdat op een
der Belgische gemeentescholen do Grondwet
aan de kinderen geleerd wordt en laat
daarop volgen:
„Wij meenen dit uittreksel uit de Gazette
van Gent te moeten mededcelen. omdat wij,
vrienden en voorstanders van het onderwijs
als wij zijn, den Nederlandschen onderwijzer
dc verplichting wenschten opgelegd te zien,
om den leerlingen der hoogste klasse een
ex. der Grondwet in handen te geven en
die in verband met de vadcrlandsche ge
schiedenis te doen besludeeren. Wij hebben
ons somtijds geërgerd aan het feit dat
knapen van 14 en 15 jaren geen flauw
begrip hadden van statenvan ministers
van regeeringsvormenvan de rechterlijke
macht en dergelijke onderwerpen.
Dat de Grondwet op de scholen kan
gebruikt worden bewijzen twee feilen
1°. het leesboek over de Grondwet van den
Heer Hesikes en 2°. dat in West-Zeeuwsch-
Ylaanderen, op een der openbare scholen,
de Grondwet onder de leerboeken behoort;
in 't laatste geval is de onderwijzer de
uitlegger, en zoo behoort het dan is er
verband tusschen de takken van onderwijs
op een en dezelfde school
Hoe zou genoemd Weekblad oordeelen
over het onderwijs in de geschiedenis des
vaderlands buiten de kennis van den God
des vaderlands en zijne wetten
Zou het ons ook dat verband kunnen
opgeven
En wij antwoorden op de eerste vraag
Een onderwijs in de geschiedenis des
vaderlands, zooals de Wekstem het omschrijft,
keuren wij ronduit ten hoogste af. De
geschiedenis van ons vaderland behoort tot
de geschiedenis der menschhcid de geschie
denis is het wereldgericht! De geschiedenis
is dus iets anders dan het vlug opnoemen
van jaartallen en feitenwat ieder blokker
kan! De geschiedenis vraagt naar oorzaak
en verband
De oorzaak der geschiedenis 't zij men
daaronder versta de bijzondere toelating
het dulden of het rechlstreeksch uitvoeren
der feiten door ze te willen de oorzaak
der geschiedenis is God! Het Godsbestuur
in de geschiedenis, in de hcele geschiedenis,
moet den jeugdigen mensch als met den
vinger worden aangewezen. Is dit in 't al
gemeen waarbijzonder ook voor de
vadcrlandsche geschiedenis daarin komen
feilen voor, zijn wonderdaden, uitreddingen,
leidingen geboekstaafd, die ons dringen tot
den uitroep der erkenning Dot heeft
God gedaan!
Maar nu ook rechtvaardig bij de conse
quentie Wekstem 1 Wellicht vinden we
meer in elkander dan we zoo oppervlakkig
zouden gissen. Wij moeten onze vader-
landsche geschiedenis, evenmin als de gewijde,
isoleeVen Wij mogen de geschiedenis niet
uit haar verband rukkenErkennen wij
Gods leidingen met Nederland dat waren
tegelijkertijd Gods leidingen met Engeland
met Spanje, met Belgiemet Frankrijk!
Dus geen Nationaal God Neen
En toch veroordeelen wij de uitdrukking
God der vaderenGod van Nederland"
geenszins nog veel minder zouden we de
spotternij des Nederlandschen Spectators
met den God van Pruisen en den God van
Denemarken op ons geweten willen hebben.
Wanneer die benamingen van onze zijde in
kinderlijk geloof, zonder trolschc rei heffing,
met ootmoed gebezigd wordendan stemmen
wij er evenzeer mode in als een der Evan
gelische Gezangen op den bededagdan
klinkt het als Onze vader
Onze vader wordt zoo slecht begrepen
Wij geloovenverstaan wij de tweede
vraag goeddan ook dezemet het bo
venstaande beantwoord te hebben en zien
met verlangen uit naar het wederwoord der
Wekstem.
Toenadering lot elkander is onzewcnsch,
wanneer die toenadering met behoud der
waarheid mogelijk is
Nu iets van meer materieelcn aard.
Onze vriendde Eecloonacr van laatsll.
Zondag, geeft ons het volgende te lezen:
DE GRENSSTREEK.
In ons nummer van den 26 Mei laatst
hebben wij eene correspondentie afgekon
digd waarin op den toestand der Zecuwsch-
Ylaamsche en der Ylaamsch-Zecuwschc
grensstreek werd gewezen. Het Sluisch
Weekblad tracht de daarbij gemaakte be
schouwingen te wederleggen en bemerkt
daarop het volgende
„Het Noord-Nederlandsch volkskarakter (en
wc zien daarin den invloed der godsdienstige
richting) is wars van alle uiterlijk eerebetoon,
van daar b. v. zijne sympathie voor de
Noord-Amerikanen. Felix Meritus staat
op een paleis aan de Muzen gewijd, in het
machtige Amsterdamgelukkig door ver
diensten 1 Het geluk in eigen hart vinden
gaat bij don Noord-Nederlander boven rid
derlint of eermetaal(Wij zonderen hier
natuurlijk den handelsman uit deze is
nagenoeg onder alle hemelstreken dezelfde
en verschilt alleen in de benaming van
ponden sterlingsfranken en guldens of
dollars)
Daarbij brengt de Noord-Nederlander
aanzienlijke offers en begint met zichzelven
te helpen. We laten ten bewijze cijfers
sprekenwaar na wc onzen Eeclooschcn
confrère uilnoodigen zijn correspondent op
die cijfers te wijzen.
Deze cijfers nu zijn in hot Ce en 7e
Polder-ArrondissemenlvanZeeland(Zeeuwsch-
Ylaanderens Westelijk deel) de volgende en
betreffen alleen de Calamiteuse- dat zijn de
hulpbehoevende polders. Wij zien hieruit
dat door de ingelanden opgebracht is
aan dijkgCschot f 47,913,G85
aan contribution
der ingelanden 316,60
Samen voor liet
Cc arrondissement Oostburg f 48230,28s
aan dijkgeschot f 2533,01
contrib. ingelanden 2081,77
Samen eene op
brengst van 4614,78
totale opbrengst f 52845,06