Politiek Overzicht.
hun onderwijsdan is men over en weer
quittemeenen zij, en niemand heeft reden
van klagen.
Zij hebben niet beter geleerdzegt men.
Dat is een reden om het hun van nu af
aan te Iecrcn, en het onderwijs en den
onderwijzer niet langer aan smadelijke wil
keur prijs te geven.
Hebben zij liet schoolgaan nog nooit als
een voorrecht gewaardeerden een goeden
onderwijzer als een mandien zij in eere
moeten houdendan moet hun dit denk
beeld door alle gepaste middelen bijgebracht
worden. Daartoe is de hulp van het Ge
meentebestuur noodig. Daarover sprak ik
boven reeds.
Tegen bet lang wegblijven in de zomer
maanden kan de daar aangeprezen maatregel
niet toegepast worden omdat men liet in
den herfst terugkomen behoort aan te
moedigen. Toch staan den onderwijzer, die
wat invloed heeft op de leden zijner gemeente,
en wat van hen gedaan kan krijgenvele
middelen ten dienste, om het stil wegblijven
van de kinderen te voorkomen. Veelal zal
het hem door beleid en verstandig overleg
gelukken, den duur van zulk een afwezigheid
(terwijl hij er vergunning toe geeft) le be
perken door in dat schriftelijk bewijs van
verlof uit te drukken dat hel niet langer
dan voor een bepaald aantal weken wordt
verleend. En als hij dat voor het oog van
de verlofgangers in een daartoe bestemd
bock opteekent en daaraan met al wat in
zijn macht is de hand houdtzal hij het
jammerlijk schoolverzuim in de landgemeenten,
voor zoover dit uit bet wegblijven gedurende
de zomermaanden ontstaat, binnen de engst
mogelijke grenzen beperken, ja genoegzaam
geheel voorkomen.
Daarvan zijn mij voorbeelden bekend. Is
er groole drukte op bet veld en behoefte
aan banden dan geve bij wel voorzichtig
verlof, maar zonder weerstreven. De groote
kinderen moeten volle overtuiging hebben
dat zij verlof kunnen krijgen, telkens wan
neer bet noodig is dut houdt of brengt
lien in de school, wanneer men hunne hulp
niet meer behoeft.
Een van de tirannen van bet oude Syracuse
liet eens met gestrengheid een nieuwe
belasting invorderen. Zijn handlangers
brachten hem aan, dat de ingezetenen bitter
klaagden en morden. Klagers hebben geen
nood zeide bij en schreef onbekommerd
de gehate belasting nog een- en andermaal
uit. Eindelijk, toen hij hoorde, dat de mannen
op de markt somber en iu zichzclvcn gekeerd
rondliepenzeide hij tot zijne agenten
Houdt op Zoodra de hoog gestegen
nood de klacht op de lippen deed verstommen,
rekende hij er op, dat zich een veerkracht
openharen zou, die lot daden overging, en
aan den onheslaaiibarcn toestand een einde
maakte.
Het verslag over den staat van het lager
onderwijs in 1SG4 onlangs uitgegeven, leert,
dat in October 30,000 kinderen minder
sclioolgingen dan in Januari. Dit getal
geeft te meer stof tol nadenken als men
bedenktdat dit meerdere schoolverzuim in
den zomer ten laste van de landgemeenten
alleen komt.
Dus eindigt dit belangrijk vertoog. Wij
meenen in den geest onzer Maatschappij
die zooveel voor bet onderwijs deed en nog
doet, gehandeld le hebben met dit ter al-
gemcener kennis onder de aandacht onzer
honderden lezers gebracht te hebbenmoge
het zaad cencn vruchtbaren akker vinden
cn deze woorden dienstbaar zijn om in de
wet, regelende liet lager onderwijs, een
artikel te doen opnemen bevattende
strafbepalingen togen schoolverzuimop
grond der stellingHet lager onderwijs
is verplichtend ieder die niet bewijzen kan
van 6 tot 12 jaren, lager onderwijs genoten te
hebben, is onbevoegd tot de uitoefening van
eenig openbaar ambt of bediening
Wij lezen aan het hoofd der Slidd. Cour. van
Zondag 26 Mei het volgende
Het koninklijk besluit, houdende cenige alge-
meeno regelen omtrent do vcrcenigingen, ton doel
hebbende om door vrijwillige oefeningen in den
wapenhandel cn bijzonder in het schieten, 'slands
weerbaarheid tc versterken, zal op velen een on-
gunstigen indruk iiebben gemaakt. Wij vreezen
dan ook dat de regeering do atgcmcene opvatting
dier vcrcenigingen in den lande verkeerd heeft
begrepen. Blijkbaar heeft zij de verhouding der
Engeische vrijwilligers tot hun gouvernement voor
oogen gehad en zich laten leiden door de gedachten,
welke aan gene zijde van hel kanaal de bevolkingen
bezielen hij de oprichting barer vrijwillige korpsen.
In Nederland echter is hlo bevolking nog zoo ver
niet. Terwijl men in Engeland zich laat leiden
door liet denkbeeld om korpsen vrijwilligers te
vormen, welke in lijd van gevaar en oorlog af
zonderlijk in iict véld kunnen verschijnen en
hunne kracht ontlecncn, behalve aan uitmuntende
uitrusting cn oefening, aan de onderlinge be
kendheid der verschillende leden van zu Ik een
korps, van den hoegsten lol. den laagstee in rang,
treedt in het Nederlandsch denkbeeld de volks
wapening lot versterk ine van "slands weerbaarheid
een ander beginsel op den voorgrond.
De Nederlandsche natie beeft een gegronden of
niet gegronden afkeer van hetgeen zij „soldaatje
spelennoemt. Is nu ook de Engeische natie
geeuc militaire natie, toch hebben die vrijwilligers
korpsen jaarlijks groole wapenschouwingen en
maken zij groole manoeuvres waaraan duizenden
cn duizenden deelnemen, gelijk nog onlangs le
Dover, alwaar honderdduizend'man vrijwilligers
bijeen waren. Iels dergelijks op minder groole
schaal kan menmet het oog op den volksgeest
in Nederland gedurende do eerste jaren niet ver
wachten. Bij de weinige zoogenaamde schcrn-
sehullcrs-Yercciiigingea hier te lande staal zelfs
slechts het schieten op den voorgrond, uit zich
op do meeste plaatsen daarbij een vrij sterk spre
kende anti militaire geest en worden iu het alge
meen schier ailcrwegc die vcrcenigingen opgevat
als vrijwillige oefenscholen voor hou, die in tijd
van gevaar, zich elk afzonderlijk zullen aansluiteu
by het i^gcr of de scliu'terij en thans slechts
zich vcrcenigen omdat zonder gemeenschappelijke
oefening in den wapenhandel geen bruikbaar
vrijwilliger voor de toekomst denkbaar is.
Behoorde dan ook in Engeland de regeering bij
wetsbepalingen die meer iniiilaire korpsen vrij
willigers le erkennenle ondersteunen vooral
hunne verhouding tol den staal te regelen en in
het algemeen een noodzakelijk toezicht uit le
oefenen op do benoeming van officieren welke
ook in Engeland even als elk vrijwilliger persoon
lijk den eed van getrouwheid moeien afleggen
in Nederland ware dit wellicht minder nood
zakelijk gewccsL. Ilicr te lande had men juist ten
zeerste zich moeten wachicn vooi hel scvaar om
met dien anti-militairen geest in hotsing tc komen,
om niet, gelijk nu is geschied, de officieren in
verschillende opzichten lol militairen to maken en
do korpsen vrijwilligers cene militaire sanctie te
geven. In plaats van daardoor bevorderlijk te
wezen aan dó vermeerdering van scherpschultcrs-
vcreenigingen vreezen wij dat men thans door
bovenbedoeld besluit integendeel juist de oprichtng
van zulke vereeuigingcn zal verhinderen, De
regcering heeft zich dan ook, naar ouzo meening,
niet genoeg rekenschap gegeven van de gedachte,
welke de Nederiandsche bevolking hij de oprichting
barer scherpschutters-vei ecuigiugen geleid hecftt
Vooral zou zij echter haar doel niet bereiken
indien zij thans na voormeld besluitzekeren
dwang wildo uitoefenen om de vereenigiagen bei
karakter van militaire korpsen to geven, hetwelk
in dat besluit zoo sterk op den voorgrond staat.
Zij erkent wel in art. M ook eenvoudig burger
lijk ingerichte1' vereenigiugenwelke op hare
aanvrage munitiën zullen onlvaugen van het de
partement van oorlog, cn geweren, indiende
voorraad zulks toelaat; maar zullen nu derge
lijke vcrcenigingen misschien achterstaan bij vrij
willige meer militaire korpsen? Wij 'nopen liet
niet, omdat daardoor het koninklijk besluit nog
ongunstiger zon werken dan het thans reeds doet.
Maar wij gaan nog cene schrede verder. Zullen
de vrijwillige scherpschutters vereenigiagen, welke
om de cene of andere gegronde of ongegronde
reden geen gebruik willen maken van de voor
rechten aan ceno erkenning verbonden en alzoo
geen aanvrage doende o:a erkend of goedgekeurd
io worden, wellicht, iu plaats van nict-onder-
steuoing tegenwerking ondervinden van dc zijde
der militaire of civiele autoriteiten? Zullen zij
wellicht geen of een slechts zeer voorwaardelijk
verlof ontvangon om gebruik te maken van de
sehielbancn, om onderricht te erlangen gelijk zulks
thans volgens minislerieële bepalingen geschiedt?
In dat geval gcloovcu wij dat de reeds niet
zeer levendige uiiingen van den volksgeest ten
gunste der vrijwillige wapenoefeningen gevaar
zouden loopen van spoedig geheel en al uit te
dooven.
Dij de Eugehche natie uiet zelden bestem
peld met den naam van het koopend en verkoo-
pend kruideniersvolk wordt do anti-militaire
gcost_ als het ware verdrongen door hot diep era
ernstig besef van de noodzakelijkheid om in de
verdediging van het vaderland' te voorzien. Ira
Engeland slaat dc beweging ten gunste der vrij
willige wapening in verband met het familie leven,
liet is niet voor aardigheid dat de Engolschen
van elke maatschappelijke positie hunne nederige
woningen of vorstelijke paleizen verlaten, om met
een geweer op schouder wekelijks een aantal
uren zich in den wapenhandel to gaan oefenen 9
maar om gereed te zijn vrouw, kinderen, haard
steden togen buïlenlandsche aanvallen te verde
digen. Vandaar dat de Engeische vrouwen zulk
cene levendige sympathie betoouen voor die vrij-
williger-korpsen omdat ook zij de overtuiging
hebben dat het vaderlandmet alles wat den
Engelschman daaraan bindt, in deze zijne ver
dediging zal en moet vinden. Vrij minachtend
bejegent dan ook iedere Engelsehe dame iu ge
zelschappen deugenedie niet behoort lot een
der talrijke korpsen vrijwilligers.
Die toestand in Engeland echter, wij herhalen
het, is eeue geheel andere dan thans nog in Ne
derland valt waar le nemen, alwaar zij het ook
niet tot roem ouzer natie hier verschillende
bijomstandigheden, ginds gebrek aan energie,
elders zekere langzaamheid van bewegingen, nog
de overtuiging niet tot volle bewustzijn heeft doen
komen dat de verdediging des vaderlands do
oprichting van scherpscliutlers-vereenigingen drin
gend noodzakelijk maakte. Onder deze omstan
digheden achten wij dan ook het koninklijk besluit
een zeer gewenschten maatregelwaarvan alleen
de ongunstige indruk kan worden verminderd
door ecne niet strenge toepassing.
Deze beschouwingen dcelcn wij volkomen wij
komennadat het lot der schutlerijwet beslist
zal zijner op terug.
'L Zal ons benieuwenof in die wel betere be-
paliugea omtrent do schutterij, door de gemeente
besturen op papier le houdenzullen opgeno
men zijn.
Wij bespraken vroeger in ons blad die zaak
reedswij deden dezer dagen nog eeuc treurige
ondervinding op, boe in ecu paar gemeenten van
ons gewest dc gehcolc staal verknoeid is, ten
gevolge van cene opvatting, die, niet omdat ze
de onze niei is, echter niet de ware is; bij cene
compagnie misten wij niets meer of minder dan
het stamboek 't is dus te hopen 9 dat de verte
genwoordigers en deskundigen op eeu en ander
acht zullen geven: 't wordt tijd!
e keizer van Oostenrijk heeft eergisteren de
zitting van den Reichsralh van Weenen geopend.
De troonrede dringt aan op de noodzakelijk
heid om de overeenkomst te aanvaardenmet
Hongarije gesloten, als eenig middel om het geheel
der monarchie in geregelde en grondwetLige voor
waarden tc herplaatsen. Maar ton zelfden tijde
protesteert zij tegen alle denkbeeld van dn rechten
en de vrijheden der landen te hebben willen ver
minderen die aan de kroon van Sf.-Steven niet
toebehoorenzij belooft hun integendeel al de
ontwikkelingendie hot mogelijk zal zijn aan
hunne zelfstandigheid lo gevenzonder de alge-
meone belangen van het rijk in gevaar to brengen.
Wat den toestand van Oostenrijk als Europcescho
mogendheid betreftdo keizer verklaart dien to
aanvaarden, zonder ecnige achtergedachte of haat
zooals dc gebeurtenissen van het verleden jaar
dien hebben gemaakt. Hij wil al zijne pogingen
aanwenden om de vijandschap en het wantrouwen
uit te wisschon, ten einde aan Oostenrijk de toe
genegenheid en den eerbied der andere natiën le
verzekeren.
De Wicncr-Zeilungalhoewel verklarende, dat
men op dit «ogenblik geene stellige inlichting heeft
over het tegenwoordig lol en verblijf van keizer
Maximïliaan verzekert echter datvolgens de
door hel gouvernement ontvangene inlichtingen, da
tijding der gevangenneming van dien prius door
do Junrlslen en zijn droevig einde van allen grond
ontbloot is. Het officieel blad voegt er bij, dat. het
E ranse h gouvernement op zijne beurt die tijding
door den Franschen Moniteur zal doen logen
straften.
Die verklaringen behelzen weinig dat gerust
stellend is over het lot van den ongelukkigeii
prins; er is uit le besluiten, dat hij nog blootge
steld is aan al de gevaren eener ramp waarvan
de geruchten, in Europa aangekomen, reeds eens
wezenlijkheid hadden gemaakt.
Ecuo briefwisseling uit Berlijn voltedïgl dc in
lichtingen, reeds door dc Provinciale Correspondent
gegeven over de verdaging dor reis van koning
Willem naar Parijs. Aleer de wereldtentoonstelling
te gaan bezoeken gaat Zijne Pruisische Majesteit
de militaire feesten in Silezic hijwonen zoodat
zijn verblijf in do hoofdstad vari Frankrijk niet
geheel zal samenvallen inct dat vaa dea keizer
van Rusland.
Eene dépêche uit Constantinopel bevestigt dc
reis van den Sultan naar Frankrijk, liet ontwerp.,
door Abd-ul-Aziz opgevat, had onder zijne raads-
heeren eenen levendigen tegenstand ontmoet. Deze
is overwonnen geworden door cene persoonlijke
uitnoodiging vaalceizcr Napoleon, naar Constan
tinopel gezonden op aanduidingen van den heer