Politiek Overzicht.
Commissie bchooren mede een paar Gods
dienstleeraars van verschillende gezindte
leden te zijn. Ook omdat zij het meest
met het volk in aanraking komenis het
wenschelijk zich van hunne medewerking te
verzekeren.
Zóó vooral kunnen zij met de school
meer in betrekking gebracht, hun ijver,
hun wetenschap en ervaring in ruimeren
kring opgedaan vruchtbaar voor de school
gemaakt worden. Zóó zullen zij zich op
gewekt gevoelenen meer gelegenheid
krijgen om zich met onderwijs-zaken
bekend te maken.
Wonneer Godsdienstleeraars zich met
verplichten ernst hel kinder onderwijs in
de Godsdienst aantrekken en daartoe bij
het Gemeentebestuur medewerking verzoe
ken kan licht middel gevonden worden
om de catechisaticn zóó te schikkendat
zij het gewone schoolonderwijs niet langer
belemmeren en een bron van regelmatig
schoolverzuim worden.
Zondagscholen zijn uitheemsche planten
die bij ons niet lieren, of tieren kunnen.
Do kweeking daarvan vergen wij niet van
Godsdienst of Sehoolleernars. Tn Engeland
in Noord-Amorikawaar zij in beter be
reiden grond zeer goed voortkomen en
welig groeien worden zij verzorgd door
Commission, wier leden er niet alleen geld
maar veelal eiken Zondag bun lijd aan geven.
Kerk- en armbesturen kunnen ook een
krachtige hand deenen tot bestrijding van
het schoolverzuim. Zij hebben daartoe een
recht en een plk'it. liet recht is onbe
twistbaar moon ik. Brengen ouders
de beheerders van openbare of kerkekassen
in do onvermijdelijke noodzakelijkheid om
hulp te vorleenen't is dipt ook billijkdat
men ninalrcgelen'beraaïnt.om te beletten,dat do
Uiindqren der ouderen voorbeeld volgen, en later
ook ten laste van diezelfde lassen komen. Een
der krachtigste middelen daartoe is do zorg,
dat de kinderen van bedeelden de school
geregeld bezoeken op straffe van geheele
of gedeeltelijke inhouding der bcdeeling
daardoor ontstaat althans de mogelijkheid
dat zij meer worden dan vader. Al ware
het slechts uit betamelijke zorg voor de
kassen onder hun beheer zijn zulke besturen
verplicht de hand to leencn tot beteugeling
van schoolverzuim; daartoe belmoren zij zich
of c'oor middel van het Gemeentebestuur,
of rechtstreeks met do onderwijzers der
volksscholen in verband te stellen en zonder
schuldige toegeeflijkheid bedeeling te wei
geren, als uit de bekomen lijsten blijkt, dat
zonder wettige reden de kinderen hunner
bedeelden in de voorgaande week of maand
dc school niet trouw hebben bezocht. Arme
lui zijn kor'zichtigmet herhaalde bedreiging
steken zij den draak het is wreede barm
hartigheid hen vrij te laten in het ver-
waarloozen van bun kroost en het bcna-
deelen der gemeente.
liet inbonden van bedoeling werd door
bet burgerlijk armbestuur te Rotterdam in
1SG0 met uitnemend gevolg toegepast. Te
Zwolle werd door het gecombineerd her
vormd armbestuur dezelfde maatregel streng
gehandhaafden bevorderde zeer bet ge
regelde schoolgaan van de kinderen der
bedeelden. Zulke berichten geworden ons
ook van elders.
6. De onderwijzers eindelijk watkunnen
die legen schoolverzuim? Tweeërleimid
dellijk en onmiddellijk.
Middellijk, door toeleg om hun invloed
op de ingezetenen hunner gemeente en op
do kinderen te vermeerderen.
Door langdurige ondervinding en bijzon-
zondcre aandacht op dit punt is mij geble
ken dat zonder uitzondering overalwaar
de onderwijzers zich onderscheiden door
a, onberispclijkeu wandel;
b. een bescheiden vertrouwen- en liefde-
wekkend gedrag -jegens bun medeburgers
c. bekwaam en geschiktheid, ingenomenheid
met hun ambt en nauwgezette waarneming
hunner plichten
d. opwekkend onderwijs en innemende
behandeling der kinderen
over ongeregeld schoolgaan weinig of niet
te klagen viel. Onder zoo gunstige omstan
digheden bevond ik,dat zelfs in landgemeenten,
en in het drukst van den veldarbeid bet
onderscheid in aantal van zomer- en winter-
leerlingen zeer gering wasen zag ik in
den winter niet zelden jongens van 1315
jaren ook op de dagschool-banken zitten.
Natuurlijk de genegenheid die men den
onderwijzer toedraagtstaat in het nauwste
verband met den dunk van zijn onderwijs
en deze weer heeft noodzakelijk grooten
invloed op den lust en bet besluit om er
gebruik of langer gebiuik van te maken
even als do achting en genegenheid, die
wij een geneesheer toedragenons vaak
onbewust, en omdat wij het wenschen, er
toe brengen om hem voor knap te bonden
en spoediger zijn hulp in te roepen. Ontelbare
malen wordt ons verstand omgekocht om
te zeggen, wat alleen voorvlocit uit de
inspraak van ons hart.
Die nauwgezette waarneming van zijn ambt
dringt den onderwijzer of als lid der
commissie tegen schoolverzuimof uit
eigen aandrift
1. Om waar het noodig is, de ouders
te verzoeken en tc vermanen, hun kinderen
trouwer school te zenden. De overtuiging,
dat de onderwijzer weinig of geen geldelijk
belang meer heeft bij liet schoolgaan, moet
den invloed van een gemoedelijke toespraak
versterken. Dat kan niet anders. Sluiten
zijn welsprekende vertoogen af op geldelijke
bezwaren, dan zijn die, ook waar geen
commissie bestaal, met behulp van bijzondere
liefdadigheid wellicht uit den weg Ie ruimen.
Men moet het beproeven. De liefdadigheid.,
anders groot genoeg, openbaart zich te
zelden in die richting.
2. Zij drijft hem, om nauwkeurig het
schoolverzuim op te teekenen, en dit in den
ruimsten zin. In vele gemeenten wordt wel
dagelijks aanteekening gehouden van hen, die
ongeregeld school komen; maar wie bekommert
zich om lien, die in de schooljaren nog niet,
of niet meer school komen? In niet zeer
volkrijke gemeenten is zelfs zonder hulp van
het bevolkingsregister het samenstellen en
bijhouden van den staal, waarop laatstgenoem
den voorkomen, voor den onderwijzer een
geringe moeite. Waartoe zal dit leiden? Tot
verspreiding van de kennis aan hetgeen thans
niet zonder groote schade onbekend is. Zulke
staten kan de onderwijzer den Godsdienst
leeraars, of ook wel liet dagelijks Gemeente
bestuur bij gelegenheid voorleggen om
daarvan dat gebruik te maken, dat zij noodig
zullen achten. Licht volgt daaruit betere
kennis van de uitgestrektiieldderkvvnal.cn
een opsporen van middelen om ze te genezen.
3. Zij drijft hemom met alle gepaste
middelen liet houden van een halfjarig of
ten minste jaarhjksch schoolexamen of
openbare les tc bevorderen en dit zoo
nuttig mogelijk in te richten. Het is voor
het onderwijs grootcr schade dan men zich
wel voorstelt, dat daarvan zoo weinig werk
wordt gemaakt. Ook de onderwijzers slcilcn
daarop geen prijs genoeg. Ik wil dat liefst
aan ongewoonte, en nog nist aan minder
eervoile redenen toeschrijven. Het voortdurend
nalaten daarvan is des te vreemder, omdat
er geen geldelijke of andere bezwaren
noodzakelijk aan verbonden zijn.
4. Zij drijft hem, om met al de middelen,
die hem ten dienste staan en bijzonder door
opwekkend en geheel naar dc bijzondere
behoeften ingericht onderwijs het bezoeken
der avondschool aan to moedigen. Ook
daarover werd boven gesproken. Doet hij
ten dezen wat zijn plicht medebrengten
meer dan waartoe hij volgens aanstelling
gehouden is, met ijver, dan blijft gemeenlijk
ook de geldelijke belooning niet uit; ik zag
dat meermalen.
Onmiddellijk kan de onderwijzer schoolver
zuim tegengaan door aanwenden van den
prikkel der eerzuchten door belooning of
straf.
Ik weet, datwanneer ik van wekken
of aanvuren der eerzucht op de schooi
spreekik mij op betwist terrein waag
dat schrikt mij niet af: integendeel noopt
het mij tot eene moedige mededeeling mijner
gedachten, in de hoop, dat ze aanleiding
zal gevenom dit aangelegen onderwerp
nader ter toetse te brengen.
De drijfveeren tot het doen van 'tgeen
plicht, en het nalaten van 't geen verkeerd
is zijn zeer velen en onderscheidener
zijn edele, minder edele en onedele drijfveeren.
De laatst.cn mogen natuurlijk door ouders
en opvoeders nimmer gebezigd worden
ook dan niet wanneer de dadelijke en
oogenschijnlijke gevolgen goed en gewenscht
zijn.
Het slot in migend nummer
i'0 Luxembupgsche kwestie is ten einde en
de hoop op vrede wordt meer en meer bevestigd.
De houding van Nederland was minst genomen
in deze zaak zonderling.
In den Tijdspiegel komt onder anderen li,et vol
gende voor: wij stemmen er mede in en geven 't
den lezer ter overweging.
Ook Nederlandsche bladen hebben wraak
geroepen over het gerucht, dat de groothertog
van Luxemburg zijn groothertogdom voor geld
aan den keizer der Franschen zou hebben afge
staan. Zulk een sehacheren met land en volk
sluit bun zoo tegen de borst, dat zij als het ware
een koor vormen om lucht te geven aan hun be-
Icedigd eergevoel. Men weet niet wat men leest.
Eene samenspanning van de dagbladen om de eer
der mensehheid de waardigheid van het volk
de staatkundige zedelijkheid en wat dies meer
zij te handhaven en dat in Nederland En dat
terwille van Luxemburg, dat ons nauwelijks aan
gaat.
Dat in Nederland, 't welk sedert eeuwen met de
inboorlingen zijner koloniën handel gedreven heeft,
dat nog altijd voortgaat om do pikols koffie in
le zamelen dé zielen te de moraliseeren, de lichamen
af Le beulen.
De koloniale politiek staal nog altijd daar als
het onverwrikbaar bewijs, dat hel Nederlandsche
volk geen eergevoel heeft, noch begrip van men-
schenwaarde of staatkundige eerlijkheid. Van waar
dan dat spektakel ter zake van het onnoozele
Luxemburg.
Drijf geen handel meer in menschen Wilde
Nederland dat beginsel in toepassing brengen
wat zou het in zijne kolonie een zegen kunnen
verspreiden terwijl men gerust aan kau nemen
dat, al wierd ook Luxemburg voor geld verkocht,
dc bevolking er niet bij verliezen zou. Van waar
dus het spektakel
Er moet meer achter zitten. Want de logica
zegt over Java oefent het Nederlandsche volk
zelf sonvereinileits-rechten uit. Het zijn zijne
vertegenwoordigers en verantwoordelijke gevol
machtigden die daar het stelsel van den menschen-
verkoop handhaven en dat tot genoegen van de
groote meerderheid die de wetlen maakt. Al had
dus Nederland een koning die niet slechts Lu
xemburg maar Nederland zelf voor geld verkocht,
dan zou hij geen onrecht doen aan de nationaliteit.
Tot dusverre gaat de taal der logica en der
feilen. En verder gaan wij nietwij doen dus
geene pogingen het raadsel le verklarenmaar
zeggen alleen dat Nederland slim rekent. Het
zou gaarne voor wat geschreeuw in de dagbladen
zijn verloren volkseer willen lerugkoopen. Maar
hél houdt den Javaan onverbiddelijk onder den
voet. Ook zijn er menschen die na de rol, door
den legenwoordigen onderkoning van Insulinde
gespeeld hunne verwondering hebben uitgeput."
Tot de laatsten behooren ook wij. 't Is ons
onmogelijk een overzicht tejgeven van de schreeu
wende ongerechtigheden sedert 1813 in Indio
gepleegd om wraak en de kreet wordt ge
hoord, daar schreeuwt eene beleedigi'e menschen—
vri nd om vroeger of later verhoord te worden
Ouzo Beets (zulke namen ouder de orthodoxen
als liects, Keuchenius, llasebroek enz. noemen
wc met voorliefde, omdat ze ons het bewijs leveren
dat ook hij die richting de vrucht des christen-
doms, de waarachtige humaniteit gevonden wordt),
onze Beets zong eens
