NIEUWS- EN ADVERTENTIEBLAD VAN WESTELIJK ZEEUWSCH-VLAANDEREN.
N° 20.
Achtste jaargang.
Vrijdag 17 Mei.
WAT TE DOEN TEGEN SCHOOLVERZUIM?
v v-
Dit Weekblad verschijnt iederen Vrijdag.Prijs per drie
maanden voor het voormalig 4de district van Zeeland f 1,15;
voor de overige plaatsen des Rijksfranco per post 1,30.
Afzonderlijke Nummers 0,10.
Prijs der Advertenliënvan 1-5 regels f 0,75 elke re^el
daarboven f 0,12%behalve het zegel van f 0,35 voor iedere
plaatsing. Groote letters naar het getal gewone regels,
die zij beslaan.
Ingezonden Stukken en Brieven, de Redactie betreffende, benevens Adverlentiën en gewone Berichten of Mededeelingen van Correspondenten,
te bezorgen bij den Uitgever dezes, alles FRANCO, behalve de bekende Correspoudentiën.
Vervolg van ons Hoofdartikel.)
Wat te doenvroegen wij met den
schrijver, en ziet hij laat ons om geen
antwoord verlegendaarom verzeilen wij
hem met lust en hopenom het belang
der zaak, dat niemand het ons ten kwade
zal duiden of het vervelend zal vinden
B. Onderzoek doen naar de oorzaken der
kwaal. Die zijn deels algemeen en boven
opgegeven, deels aan deze of gene gemeente
in 't bijzonder eigen. Deze laatsten zijn
dikwijls geheel onbekend.
Met hetzelfde oogmerk brenge het hoofd
van het Gemeentebestuur jaarlijks bij de
behandeling der begrooling, na of zonder
bekomen aanleiding van de Plaatselijke
School-Commissie het schoolverzuim ter
sprake in den Gemeenteraaden knoope
daaraan zulke beschouwingen of voorstellen
vast, als in het belang der goede zaak
noodig geacht worden. Het langdurig lijden
van een opgegeven patiënt verstompt op
den duur min of meer de belangstelling van
vrienden en bekenden: men heeft hem
nooit anders gekend en langzamerhand de
overtuiging gekregen, dat hij niet beter
worden kan. Waartoe de pijnlijke herinnering
aan hetgeen men toch niet veranderen kan?
Men eindigt met er niet meer over te
sprekenja zelfs te denken.
Schoolverzuim is alles behalve een on
geneeslijke kwaalneen zij is eenvoudig
verzuimd, en daardoor verouderd en moeielijker
te genezenhet zou verkeerd zijn zich dit
te ontveinzen.
Daaruit volgt alleen, dat met met vereende
krachten ten spoedigste ondernemen moet
wat men te lang verwaarloosd heeft.
C. Openbaar school-examen of openbare
les. Yoor menige gemeente is de school
een stiefkind, dat zij duldt, maar voor
niets anders aanzietdan voor een bezwa-
renden post op de huishoudelijke uitgaven
dien zij zuinig berekent, en ongaarne uit
betaalt. Lief heeft zij de school niet, want
zij stelt er geen belang in. Zonder naar
haar om te zien of ooit naar haar te
vragen, dan wanneer men het welstaanshalve
niet laten kanlaat men haar aan haar lot
over, en worden of verworden, zoo als het
uitvalt. Met andere woorden vele Burge
meesters en Wethouders komen er in den
regel niet eens zóóveel malen als de Wet
voorschrijft; de Baadsleden komen er niet;
ook de Godsdienstleeraars, die naar hetzelfde
doel streven als de school, en dus bij haar
welvaren hef grootste belang hebben be
kommeren zicli weinig over haar toestand.
Zoo is de regelde uitzonderingen zijn
loffelijk maar te weinig in getal. De on
verschilligheid gaat zóóver, dat men maar
betaaltzonder ooit te zien wat men er
voor ontvangt't geen anders toch gebrui
kelijk is. Zelfs daar waar een jaarlijksch
examen of openbare leswaarbij niemand
uitgesloten iswerd verordendlaat men
soms twee, drie jaren zonder examen voor
bijgaan. En de onderwijzer, die er toch
ook groot belang bij heeftvraagt er niet
om. Belangstelling is doorgaans wederkcerig.
Die toestand, hoe licht verklaarbaar, is te
onnatuurlijk om voort te duren. Langza
merhand meer en meer zal men inzien
dat de gemeente en haar regenten bij geen
inrichting meer belang hebben dan bij de
plaatswaar de kinderen der gemeente
opvoeding en onderwijs ontvangenen dat
het wat de moeite loont, jaarlijks eens
althans te onderzoeken, wat de meester in
12 maanden gedaan heeft, en hoe de kin
deren het maken.
Wat wint men met zulk een openbaar
onderzoek naar den toestand der school?
Vermeerderde belangstelling in de school;
en (daar men ziet en hoort, wat er verricht
wordtom de kinderen eenmaal met eere
in de maatschappij te doen optreden) be
reidvaardigheid om zich daarvoor opofferingen
te getroosten.
Gelegenheid om te zien wat er ontbreekt,
ook aan het onderwijsen de hulp daarbij
mondelinge of schriftelijke gedachtenwisseling
daarover.
Waardeering der verdiensten van een goed
onderwijzerdie daardoor aangemoedigd
wordt tot het voortdurend stipt vervullen
zijner moeielijke taak. Dank van het Ge
meentebestuur voor onverdroten ijver; een
dankdie ook al bestaat die in woorden
alleenzeer op prijs wordt gestelden van
tijd tot tijd in het welbegrepen belang der
gemeente zich openbaren moet in een gra
tificatie aan den hoofdonderwijzer of zijne
medehelpers.
Verhoogde belangstelling in het onderwijs,
en bevordering van getrouw en langer
schoolgaan door het zien van 't geen dit
oplevertvooral wanneer zulk een statig
onderzoek gemaakt wordt tot een schoolfeest;
wanneer de kinderen op zulk een dag ont
haald, of door spelen en wedstrijden aan
genaam bezig gehouden worden wanneer
door het hoofd van het Gemeentebestuur
aan enkelen sierlijke getuigschriftenof
meer kostbare bewijzen van goed gedrag
en weivolbrachten leertijd worden overhandigd;
en wanneer met nadruk wordt gezegddat
aan die en die leerlingen van de hoogste
of de beide hoogste klassen, die zich vooral
door trouw schoolgaan en goed gedrag on
derscheiden hebben, op kosten der gemeente
of van partikulieren de gelegenheid zal ge
geven worden met de onderwijzers per
stoomboot of spoorwagen een aangenamen
en nuttigen dag door te brengen.
Alle zeilen moeten uitgespannen worden
om verhoogd leven te wekken.
Daaronder rekene men niet een openbare
prijs-uitdeeling ter belooning van gemaakte
vorderingen. Zij toch kan niet anders dan
onbillijk wezenop zijn best is zij een
verspilling van gelddat op belere wijze
voor de school kan worden besteed.
D. Ruime vrijdom van schoolgeld aan
minvermogenden verleend. Ik wenschte wel
nog een stap verder te kunnen gaan, en
overal kosteloos lager onderwijs te kunnen
aanraden. Dat zou bij ons nu nog niet
zulke schitterende uitkomsten opleveren als
in Noord-Amerika, maar gewis zou het een
gunstigen invloed oefenen op het schoolgaan.
Ik ontken nietdat er waarheid is in het
beweren van sommigen dat men over het
algemeen meer belang stelt in hetgeen men
betaalt; maar vrij algemeen komen de man
nen die de school kennen en in de ge
legenheid waren om van de beide stelsels
de uitkomsten in dezelfde gemeente te ver
gelijken daarin overeen dat de kosteiooze
school algemeener bezocht wordt.
In elke gemeente zijn vele oudersdie
niet onder de onvermogenden geteld kunnen
wordenen die toch om het schoolgeld
hunne kinderen, of eenige hunner kinderen
een deel van het jaar te huis houden en
hen vroeger van de school nomen. Ik
zelf heb meer dan eens door vergelijking
kunnen zienhoeveien te huis bleven in
gemeenten waar na het genot van kos
teloos schoolgaan voor het eerst school
geld geheven werd. Waar de aard van do
bevolking het toelaatdurf ik kosteloos
lager onderwijs aanbevelen; daar schoolgeld
heffen om de gemeentekas te stijven is naar
mijn oordeel slecht gezien. liet publiek
belang vordert, door alle geoorloofde mid
delen het onderwijs zoo gemakkelijk moge
lijk verkrijgbaar te stellen. Ongeoorloofd
acht ik het middel waar een aanzienlijk
deel der ingezetenen de strekking van het
openbare onderwijs afkeurt, en waar de
oprichting van een bijzondere school naar
den zin van dat deel der bevolking moge
lijk is.
Maar in elke gemeente zal het altijd zaak
zijn bij aanvragen van minvermogenden om
van schoolgeld vrijgesteld te worden in
twijfelachtige gevallen altijd ten voordeele
van het onderwijs te beslissenen niet
zooals nog te veel gebeurtangstvallig te
becijferen of men niet bij mindere vrijge
vigheid de gemeentekas met ettelijke tien
tallen guldens bevoordeelen kan. Waar
men zoo cijfert, wordt zonder uitzondering
voor het onderwijs slecht gezorgddaar is
de school een inrichting, die men draagt,
en onderhoudt, omdat men moet, maar
daar is zij een stiefkind. Nimmer kome
de belachelijke klacht over onze lippen
dat het openbare lager onderwijs bij ons
