NIEUWS- El ADVERTENTIEBLAD VAN WESTELIJK ZEEUWSCH - VLAANDEREN.
N°. 6.
Achtste jaargang.
A". 1867. 'J,
Vrijdag 8 Februari.
Wat zullen we doen?
GUSTAAF WERNER.
Dit Weekblad verschijnt iederen Vrijdag. Prijs per drie
maanden voor het voormalig 4de district van Zeeland f 1,15
voor de overige nhatsen des Rijks, franco per nost f 1,30.
Afzonderlijke Nummers f 0,10.
Prijs der Adverlentiën van 1-5 regels f 0,75 elk'e regel
daarboven f 0,12%behalve het zegel van f 0.35 voor iedere
plaatsing. Groote letters naar het getal gewone regels,
die zij beslaan.
Ingezonden Stukken en Brieven, de Redactie betreffende, benevens Adverlentiën en gewone Berichten of Mededeelingen van Correspondenten,
te bezorgen bij den Uitgever dezes, alles FRANCO, behalve de bekende Correspoudentiën.
(Etne tijdsvraag met het antwoord in
een voorbeeld.)
De aruien hebt gij altijd met u."
Jezus.
De armen hebt gij altijd met uGij,
die meer bezit dan gij kunt en moogt ver
bruiken 't zij die bezitting besta in stoffe
lijke goederen, in stevige handen of in een
helderen kop en een krachtigen wil ziet,
het bestaan dier armen is uwe en mijne
schuld! Ééns komt de dag van rekening
't zij wij zijne letterlijke verwezenlijking
zoeken in de schets die ons daarvan in
eene eenigemeesterlijke voorstelling een
maal gegeven werd't zij wij denken aan
de laatste ure van elk mensch ééns
lezerkomt voor u en voor mij de dag
van de verrekening der talenten, en zal de
vraag gedaan worden Wat deedt gij met
uwen armen broeder
Nederland staat in dit opzicht, het geven
van dat antwoord namelijktevens ook het
antwoord op de vraag: wat zullen wij doen?
niet ten achterNederlands Mettray (a)
neemt onder de instellingen van christelijke
liefdadigheid, om van andere niet te gewa
gen eene eereplaats in. Kennen wij het?
Of is het waar, dat bij ons de leer boven
de praktijk gaat? Is het waar, dat het
zoo gemakkelijk is eenige guldens weg te
schenken en in zalig zelfgenot in te dom
melen met een stichtelijk boek of een preek
in de handof met de kaart en het glas
het leven te verpoozcn
Verkiest men dit boven hetzelf de
hand aan den ploeg slaan Wil men met
soepcommissiën en broodkaarten den arme
aan het verderf blijven wijden, het grootste
deel der maatschappij ten onder houden
(sommigen zeggen om het te kunnen blijven
beheerschen), weet dan dat die massa slaven
de ketenen begint te gevoelen en ze eenmaal
zeker zal verbreken Weet dan dat er
een nieuw staatkundig onweder broeit
Maar weet ook dat er afleiders zijn.
Daarom zullen we een voorbeeld geven ons
door eene vriendelijke hand meegedeeld en
erkentelijk gebruikt
De Apostel der Werkdadige Menschenliefde
en zijne Asylen.
Hij die zich uitsluitend tot levensdoel
gesteld heeft, om door middel zijner werk
zaamheid, en met alle kracht en zelfopof
fering, het lichamelijke, geestelijke en ze
delijke welzijn zijner medemenschen te be
vorderen de godsdienst (niet hel dogma)
der echte goddelijke en menschenliefde te
prediken; hij, die honderden arbeidzam
handen in landbouw en industrie wer
geeft, onder het motto: „Hebt elkander
lief," terwijl het zijne overtuiging, is dat alleen
door arbeid armen, kranken en ouden van
dagen moeten verzorgd wordenen dat
alleen arbeidzaamheid het middel kan zijn
tot opvoeding en redding van verwaarloosden
hij, die wanneer anderen tot hem komen,
niet vraagt naar geloofsbelijdenis of afkomst;
die niet van te voren bekommerd is over
het welslagen zijner pogingen tot zedelijke
verbetering; maar dit vertrouwend overlaat
aan den geest des vredes, der liefde en der
waarheid; hij eindelijk die trots alle hin
derpalen, moeielijkheden en verzoekingen
met volharding en bescheidenheid, getrouw
voortgaat voorwaarzulk een man
behoort tot de meest zeldzame en verhevene
verschijningen onzer dagen.
Zulk een man is Gustaaf Wekker.
Door met geringe zaken aan te vangen,
is het dezen zeldzamen menschenvriend
gelukt, eene christelijke verbroedering daar
te stellen, en eene reeks van instellingen in het
leven te roepen, die oneindige zegeningen
om zich heen verspreiden en een sieraad
van Duitschland zijn. In het Moederhuis
Gotteshilfete Reutlingen en de 24
daaraan verbondene gebouwen bevinden
zich niet minder dan 872 werklieden (leer
lingen en vrouwen), 216 verpleegden (dat
zijn dezulken die oud, ziekelijk of zedelijk
bedorven zijn en te weinig verdienen om
voor hun levensonderhoud te zorgen) en
438 kinderen te zamen 1526 personen.
Het doel en de strekking is, om eene
gezonde en volmaakte opvoeding aan de
jeugd te gevenn. I. aan het armste en
meest verwaarloosde gedeelte onder hen
verder, eene doelmatige verpleging van die
armen en eene zedelijke verbetering der
verwaarloosden te bevorderen eindelijk en
wel vóór alles, om het Godsrijk op aarde
uit te breidenen het koninklijk gebod
Hebt uwe naasten lief' te betrachten, en
dit in alle levensomstandigheden na te komen.
De werkdadige liefde vindt men in deze
vereenïging, wier grondleer het familieleven
uitmaakt, door God in geest en in waarheid
te aanbidden.
Deze inrichtingen hebben tot doel om
zich zeiven door eigen inspanning van eigen
krachten te helpen en te onderhouden, en
bestaan uit eene werkplaatseene wol
spinnerij landbouw eene papierfabriek,
verscheidene winkels enz.
Omtrent Werner's leven en het ontstaan
zijner inrichtingen ontleen ik de volgende
mededeelingen aan de Neue Zuricher Zeitung.
In het jaar 1837 werkte te Walddorf
(Ambt Tübingen) de toenmaals 28jarige
prediker vol vuur eu werkdadige liefde voor
het welzijn der gemeente. Hij richtte aldaar
eene kleinkinder- en arbeidschool op uit
bijdragen, die zijne gemeenteleden en vreem
delingen hem schonkendaar zij door zijne
wegslepende welsprekendheid getroffen waren.
Na zulke blijken van belangstelling werd
het denkbeeld bij onzen Werner levendig
om eene inrichting tot redding van ver
waarloosde kinderen te stichten.
Toen nu in Walddorf eene arme weduwe
stierf, die zes kinderen naliet, had hij geen
rust meer. Hij nam een der weezen van
vier jaren tot zich om die op te voeden.
De vrouw die tot nu toe slechts met de
naald vertrouwd was, verklaarde zich bereid
de huishouding op zich te nemen.
Dit is de grond van een verbazend groot
werk.
De huishoudster kweet zich zoo dapper,
dat Werner allengs den moed kreeg om
reeds in het jaar 1838 tien kinderen op te
nemen. Hij werd zoo rijkelijk ondersteund
dat hij vertrekkenkamers en keukens als
tweede verdieping op de bakkerij der ge
meente kon bouwen. Hoe beperkt de ruimte
en hoe gebrekkig de inrichtingen ook waren,
toch gevoelde hij zich overgelukkig.
Verschillende redenen bewogen hem zijne
betrekking neer te leggen en naar Reut
lingen te gaan. Den 24sten Februari ging
hij met zijne huishoudster, er heen, voorzien
van het noodigste, van levensmiddelen voor
eene maand en al zijn geld in zijn vestjeszak
dragende. Hij huurde eene grootere woning
met het voornemen zijne inrichting uit te
breiden en vast besloten het lal kinderen
niet boven de 40 te doen stijgen.
De kinderen moesten daarvoor arbeiden,
en zonder de hnlp eener gemeente moest
Werner door vrije godsdienstige voordrach
ten eene gemeente der liefde oprichten.
De kinderen werkten vlijtig, en daar men
in Reutlingen zich krachtig op borduren en
haken toelegdezoo liet hun vader ze
spoedig in dien tak van nijverheid onder
richten. Na drie maanden kon er reeds
eene koe worden aangekocht. Nogzegt
Werner gevoel ik de vreugdewaarmede
wij de koe begroetten wij geloofden nu
tegen allen kommer gevrijwaard te zijn en
juichten vroolijk: „Eene goede koe bedekt
alle armoede."
Maar ook aan eene vurige verkondiging
van het evangelie der liefde dat in zijn
hart woonde liet 'Werner het niet ont
breken. Zijne voordrachten wekten een tal
van voorname vrouwen in Reutlingen op
om eene vereeniging op te richten, wier leden
eenige uren in de week er voor zouden
werken.
De opbrengst daarvan maakte het moge
lijk eene tweede koe te koopen en eenige
landen te pachten. Met dezen kleinen land
bouw hield hij eenige aangenomen jongens
bezig. Spoedig daarop voelden zich eenige
dames gedrongen, tot deze inrichting toe
te trelen en zich met alle kracht er aan
te wijdenwaardoor het mogelijk werd
meer kinderen op te nemen, en door hnnne
aanhoudende werkzaamheden meer middelen
