Politiek Overzicht.
ik u wekelijks zoo cf zooveel loon geven cn is
hel werk gedaan, dan zijl gij van elkander af cn
uw arbeider kan gaan als hij wilmaar, gij hcbl
elkander-; - Jcercn kennen cn waardeer cn gij ziel
in uwen arbeider een naarstig man cn huisvader
die uwe belangen behartigt, uv/c hofstede hco/ï
lecron kennen, die u zegt hoeveel schotj uwe gerst
of uwe tarwe geeft, wat dit of dat stuk land be
hoeft, en gij wenscht zulk een arbeider to be
houden en gij doet wc!gij geeft hem goed ioon;
gij hebt zelfs rangen als prikkels voor gopast0
eerzucht ingevoerd; gij hebt een oudsten arbeider,
een tweedoneen derdeneen bijlooperrïio
zich verheugt in het ideaal des arbeiders vast
werk een eigen huisje, aardappelland ract goed
•schot, een zwijn, ccue geit en een vimroelje
brandhout
O liïj beslaat nog onder ons daar ginds in
liet oude land van Kadzanddat beboert neg te*
het oude goeds daar, waar ook wei eens wat
verouderd en slecht is. Waardeer hem steeds
dien eervoilen onmisbaren stand; ja tracht hem
nog op te heffen en te veredelen.
Ware het ooli zoo ract de OostMaar zoo is
het niet. De arbeider, die daar eigenlijk eigenaar
van den grond is, is door zijne dwingelanden
zoowel Europecsche als iniandschc, die de slechte
klassen der Europecsche school met lust cn ijver
doorloopen hebbenvan zijnen grond beroofd en
op dien grond tot slaaf gemaakt!
Daaraan moet een einde komen en wel een
einde in recht en gerechtigheid cn let heil van
-rooedorland en kolonie bcido. Om tot zulk een
einde te komen willen ook wij onze zwakke
krachten aanwenden!
In een volgend artikel slaan wo den blik op de
-herkomst onzer bezittingen en op onze koop- (of
;roof-?) hriovcn maar wc moeten elkander wei
verslaan het verlaten onzer kolonie zou onrecht
zijn; wjj zullen dus niet slopen, niet afbreken;
doch de= toestand zooals die is, is onrecht daarom
verbeteren al ware hot alleen van onze zijde,
•door op- gebreken te wijzen
Ofschoon wij ongaarne do gemoederen veront
rusten, mogen wij daarom der waarheid niet Lc
kort doen, cn als'wc vragen, wat is er van den
nacht, is ons antwoord, ziende de dingen die daar
rondom ons voorvallen, niet bevredigend. De po
litieke gezichteinder is donker; de lucht is met
zwangere onweerswolken bezet, fióo is het voor
Nederland? Ziedaar ccnc vraag, die ieder recht
geaard patriot, en dat is hij, die het wei meent
inet koning en vaderland, zich doen moet. Eene
Fransche stem doelen wij daarom ook op onze
beurt (waarvan wij do vertaling aan de Schiedam-
■scho Courant ontleenden) mede. Ouder gowoonlo
is in dit stuk waarheid en valschhcid onder een
gemengd. Onze Belgische confraters welen zelve
te antwoorden; wij voor ons, onthouden ons voors
hands van allo verdere bcoordecling, doch bren
gen in herinnering, wal onze vaderen in Alvas
lijd elkander toezongen:
„De vooglaar, op bodricgofi uit,
„Den vogel lokt met zoet gefluit.1'
„Ir het te Londen, in de Franschc taal, uitko
mend dagblad iIntentional, van don 26 Sept jl.
is, onder hol opschrift: de nationaliteit van Hol
land, een hoofdartikel opgenomen, met de hoofd
zakelijke mcdcdeeling waarvan wijzoowel om den
inhoud als de strekking, vcrmcenen onzen lozers
geen ondicnsl te zuilen doen. Met luidt als volgt:
De openingsrede van den koning der Nederlan
den, vroeger koningrijk Holland, aan zijne sta ten-
generaal of aan zijne heide kamers gehouden,
vestigt in 'l hijzonder de aandacht op de stelling,
waarin het plotseling ontdaan van het groote
Pruisen het in Europa plaatst. De koning, ge
lukkig dat hij te midden der jongste gebeurtenis
sen in goede verstandhouding was gebleven met
de builcnlamlsche mogendheden, verheugde er
/"oh noglans? in, dat de geldmiddelen in voldoen
den staat waren- óm, des noodig, te voorzien ia
de verdediging van het koningrijk, alsook dal hij
in den ijvc? van vrijwilligers, om zich in den wa
penhandel te oefenen, een nog veel sterker waar
borg vond voor do onafhankelijkheid.
Het valt niet moeicüjk hel gewicht der woorden
van den koning der Nederlanden te vatten. Het
schijnt, bij don eersten oogopslag, dat Holland
niets Kan te vreezen hebben van ccnigc annexatie
hoegenaamd, onder voorwendsel van noodzake
lijkheid lot samensmelting van groote gelijksoor
tige massa's. Holland toch is werkelijk, in tegen
stelling met België, zijn nabuur, dat zich van hom
losgescheurd hoeft, een nationaliteit doorzijn oor
sprong, door zijne instellingen, door zijn taal. liet
heeft een verleden, een volksaard, een io'io:'.up-'o.
een roeping, zaken die alle aan België enibreken. l
De oorsprong van Hólland kan evenmin els zijne
laai vermengd worden mei dien van DnUsckiand.
tiet heelt zijn grond zelve veroverddaargcsield
het heeft zich te midden z'jecr rivieren, dijken
en moerassen, een zelfstandigen aard cn bijzon
dere lockomst geschapen cn steeds heldhaftig zijne
nationaliteit verdedigd. De oude graven van Hol
land, in do middeleeuwen, waren de meest onaf
hankelijke cn hooghartige yasaïlen van het Duit-
scho keizerrijk, veel meer meester ca gezien ten
hunnent dan het toen ter lijd ooit do graven van
Vlaanderen of Brabant warendie alleen een schijn
van onafhankelijkheid konden ophouden, op voor
waarden dat zij, even .als de nationaliteit van
hunne onderdanen tusschen den keizer van Duitsch-
land, den koning van Frankrijk of den koning
van Engeland weifelden.
Toen door het toeval der erfenissen die beide
landen aan do domeinen van de Spaansclie mo
narchie vervielen, waren het de Noordelijke pro
vinciën alleen, de tegenwoordige Nederlanden,
die, na een heidhafiigen strijdmet behulp van
Hendrik IV hunne geheeld onafhankelijkheid van
Philippus 51 wisten te bevechten. Zij een nieuwe
natie, die Frankrijk als petemoei aan hare wieg
heeft gehad.
fn de zeventiende eeuw heeft Holland een groote
rol gespeeld: het heeft geworsteld legen do wille
keur van Lodewijk XIV; het hooft in verre stre
ken de meest belangrijke koloniën veroverd, en
zich aangesloten aan do beweging die de groote
zeemogendheden van Europa naar Indië voorde.
Napoleon i begreep de nationaliteit van Ooiland.
Vóór de dwalingen, waarin de blc-kkadc van het
vaste land hem wierp, had hij het erkend.
Dit klein cn glorierijk landje werd het eerst
door hem tot koningrijk verheven, eu het was
niet dan door do gevolgen van droevige vergis
singen, dat hij hel in een overgroot keizerrijk
inlijfde.
In 1815 hersteldon zich, zooals le voorzien was,
de Nederlanden, omdat zij den grondslag tot be
slaan hadden; maar het was toen alleen het wan
trouwen van Frankrijk dat men Holland belastte
met de zuidelijke provinciën, Fransche, Waalsche,
of andere welke zij zelve had losgelaten tijdens
zijn grootcn worstelstrijd voor do onafhankelijk
heid en die voor dat land niet anders dan een
last en een gevaar konden zijn. De omwenteling
van 1830 is voer Holland verlost van Belgie
heilrijker geweest, dan voor dal land, dat sedert
dien lijd voor zichzclvcn is belommerd geworden.
Derhalve, Holland bezit voor zich een verleden
en een nationale en roemrijke geschiedenis. Het
is evenmin doenlijk zijn verleden te verloochenen
als zij-u taal en zijn letterkunde te vercenigen met
do geschiedenis van Duilschland of van Frankrijk.
Kan Belgie hetzelfde zeggen? Zijn oorsprong
verliest zich in dien van Frankrijk zijn laaido
provincialismen uitgezonderdis de Fransche.
Holland heeft een grond sui generis; het bewaakt
de grooio uitmondingen van drie grooto water-
stroomen. Do grond van Frankrijk daalt op na
tuurlijke wijze tot in Bclgio door do hellingen
van de Ardcuncn en de heuvelen van Arlois
zoowel als door de samenvloeiingen van de Schelde
cn de Maas,
Tracht cöns voor Belgie een verleden, een ge
schiedenis le vinden Ik versta daaronder een
onafhankelijk verloden, een nationale geschiedenis,
in do middeleeuwen kende men het graafschap
Vlaanderen, het hertogdom Brabant, hc't graafschap
Namen, het bisdom Luik. Er bestond geen Belgie.
Later kendo men de Bourgondische Nederlanden,
de Spaansclie Nederlanden, de Oostenrijkscho Ne
derlanden do Hollandsche Nederlandendit is
alles. Waar is de onafhankelijkheid? Waar is
de nationale geschiedenis Er bestaat daar geen
plaatselijkeprovinciale geschiedenis zoóals die
van Fransche-Comlé of van Provence. Wat den
naam van Belgie aangaatgegeven aan die ge
kunstelde en diplomatieke schepping van 1830
men heeft dien ontleend aan hel oude Gallic
waarvan Belgie, inderdaad, toen niets anders dan
een gewest was.
Ooiland of het koninkrijk der Nederlanden
heeft een roeping en een Europecsche roeping.
Op het vaste land bewaakt het do monden van
den ia ij n die noch aan Frankrijk, noch aan
Duilschland mogen beboerenomdat die grooto
stroom is cn moet blijven onverdeeld tusschen die
beide volken. Buiten het vaste land heeft het
roeravoiio kleine koninkrijk zijn deel genomen
aan de Europecsche machtsontwikkeling, met
zijne koloniën c-n de andere clcelen der wereld.
Drie miïliocn Hollanders lellen in Amerika cn in
Azie meer dan vijftien mi'Iiocn onderdanen en
dat in de best cn meest vrijzinnig bestuurde ko
loniën alles ten voordoe Ie van den Êuropcéschen
bande! en van den algemcenon vooruitgang der
beschaving. Bovendien beschikt Ooiland over een
der meest achtenswaardige raariuca van den
tweeden rang. Wat is er van do rel op het vaste
land of van de beschavende roeping van Belgie
Onafhankelijk, is het slechts ec:i voorwerp van
ongerustheid een oorzaak van wanorde, een
loonacl van twist welke het zou kunnen vermij
den door zich grenzen te geven.
Waarom dan toch loont de koning der Neder
landen ccnige ongerustheid over hetgeen gebeurd
is in Duilschland j en waarom steunt hij op zijne
geldmiddelen en zijne vrijwilligers?
Ov,cr de taaiste,verschijning van graaf von Bi:-
intrek in het PrniaEeke nuvs der mee vaardigden
wordt r.oraeMTer wij! do minister von der
Heydt voor de derde maal het woord voerde,
kwam voa Bismarck binnenzeer bleek. Met
langzamer tred dan gewoonlijk voortschrijdend
maakt hjj voor de tribune van den president een
buitengemeen hoffelijke buiging on laat zich op
zijn stoei neervallen. Hos geweldig hij zich ook
inspantom zijne 'gewone houding te bewaren,
is 't voor ieder duidelijkdat hij slechts door
buitengewone krachtsinspanning tegenwoordig kan
zijn. Onmiddellijk na von der Ileydt slaat hij op
en spreektvcol langzamer dan andersmaar
met vastenkrachtiger! loon. In een ommezien
brengt hij de debatten uit hot cijfcrgcbied in dat
der polllick ovc.r; ieder woord is eruslig, waardig
cn wegslepend.
Den lichtzinoigón iroaisehen loon dien bij in
nood zoo vaak aanslaatschijnt hij voor altijd
vaarwoi to hebben gezegd, Hij schetst den ern
stige n toestand, hij verzekert dat het geld slechts
tot 's lands verdediging zal aangewend worden
hij vereenzelvigt niet nadruk de regeering met
het compromis Michaelis. Onder den indruk dezer
redevoering wordt de aigemeene discussie gesloten;
de kamp was beslisten het voorstel werd met
overgroote meerderheid aangenomen.
Graaf von Bismarck is er erger aan toe dan men
wei openlijk wil bekennen. *De aanneming van
het iecuings-voorslel moet beschouwd worden als
een votum vaa vertrouwen jegens de bnitcnlandsche
politiek van het ministerie. Daar de Slecswljk-
Holsleinsche aangeiegengeïd geen dringenden
haast vordertzoo sleide het ministerie een ver
daging voor lot 12 Novemberzonder tegenspraak
wordt dit aangenomen.
De Fransche Moniteur bevestigt dat de moei
lijkheden tusschen Oostenrijk en Italië, rakende
de verdeeling der schuld vaii Venetie nu ver
effend zijn. De onderleekening van het vredes
verdrag zal dus binnen eeuige dagen plaats grijpen.
Het zelfde blad houdt zich ook bezig met do
onlusten van Palermo en verzekert dat de bel
hamels dier ruststoring enkel iu hunne pogingen
geslaagd zijn, omdat het gouvernement vertrouwen
had in den toestand der gemoederen in Sicilië.
Echter raadt de Fransche Moniteur dit gouverne
ment aan zich meer met zjjne provinciën in het
zuiden bezig te houden eu er met het onderwijs
de gewoonten van orde en werkzaamheid te ont
wikkelen.
De Of(iciëele Gazette van Venetie kondigt een
bericht afvolgons hetwelk de gouverneur der
provincie, de heer von Toggenburg, zijne volmacht
overhandigt aan oene commissie, door den raads
heer Sordés voorgezeten.
De bevelhebber van Venetiede feldzeug-
meister baron Allcmannverbiedt in eeuo pro-
clamatio alle nuttólooze staatkundige betooging
daar do gouvernementen besloten hebben het Ve-
nctiaansch grondgebied met het koninkrijk Italië
te vereonigen. Hij beveelt het behoud der open
bare rust aan en verwittigt de bevolking, dat de
kcizerljjke troepen krachtdadigcn des noods
door (le wapenenelke poging zullen beteugelen,
die do openbare rust zou kuuneu sloren.
Het geheel der tijdingen van het eiland Candia
bevestigt dat er nog niets beslissends in het eiland
is voorgevallen. De opstandelingen schijnen zich
in de gebergten te bobben teruggetrokken, waaruit
zij moeilijk zullen te verjagen zijn. In alle geval
zullen do krijgsverrichtingen van langen duur
zijn en aan de diplomatio den tijd laten om eene
betere oplossing voor le bereiden. Het Griekscho
memorandum is te Parijs en te Londen maar koel
ontvangenbij het hóf van Petersburg werd het
beter onthaalddoch werden de inlijvingsneigin-
gen van Griekenland niet aangemoedigd.
Hot patent waarbij Pruisen bezit neemt der in
gelijfde landen krachtens do uitgevaardigde wet
van 20 Septemberzal binnen kort afgekondigd
worden.
Wij treffen in de Duitschó dagbladen eenige
bijzonderheden aan over do aanstaande inrichting
dier landen. Deze zullen drie nieuwe provinciën
vormen, te voegen bij de acht provinciën, waaruit
Pruisen lot hiertoe samengesteld was: Sleeswijk-
HolslcinHanover en Hessenin regentschappen
onderverdeeld; die van Cassclmet een deel van
het keurvorstendom van Wiesbaden behelzende
het hertogdom Nassau en den Pruisischen kring
van Wetzlar en Frankfort, samengesteld uit het
oud grondgebied van Hanau Fulda en Hessen-
Homburg alsook het grendgebiod van Frankfort.
De provincie Hessen zal ,387,000 inwoners tellen,
de provincie Hanover 1,925,000 en Sleeswijk-Hol-
steiu met Lauenburg een millioeu.
Ieder dier provinciën zal haren naam geven
aan een nieuw legercorpsderwijze dat met liet
legercorps der lijfwacht, en dat hetwelk door do
Saksische troepen zal gevórmd worden Pruisen
over dertien legercorpsen beschikken zal.
Volgens het verdrag, gesleten tusschen Pruisen
cn den keurvorst van Hessen zal die Saaiste on
middellijk een kapitaal van 000,000 ihaicrs ont
vangen; hij behoudt do inkomsten van den fami-
licschal, voortkomende van den bloerlschat in do
verlcdene eeuw door Engeland betaald voor het
zenden van Hcssischo troepen ia Amerika h;j
bekomt geheel zijne bijzóndere fortuin cn ont
vangt af de Inkomsten der onroerende eigendom
men, die tot het lidcïcouiis vau het kourvorsteiijk,
huls beboeren.