Politiek Overzicht.
Het Franseh gouvernement bereidt zich om de
inlijving door Pruisen te erkennen van Haunover,
Kcur-Hessen en de stad Frankfort; hel heeft reeds
zijne diplomatische vertegenwoordigers bij de ge-
wezene gouvernementen dier landen teruggeroepen.
Die maatregel maakt het boduidenisvol karakter
volledigi aan het ontslag van den heer Drouyn de
Lhiiys toegekend. De aftreding van dien staatsman
en zijno vervanging door den heer de jMeuslier,
die gedurende zijn vroeger verblijf te- Eerlijn
alwaar hij Frankrijk vertegenwoordigd! beeftrzich
good mei do Duitschc zaken heeft kunnen bekend
maken-, heeft te Eerlijn eenen goeden indruk ge
maakt.
draaf Von Goltz zal zijn gouvernement kramen
inlichten over de gezindheid van het Fransch ka
binet rakende de haugendc vraagstukken. Hij
zal hel kunnen bekend maken mot de manier, op
welke het hof der Tuilerieu de hangende vraag
stukken van Saksen cn Luxemburg zou willen
opgelost zien. Ily zal insgelijks den heer von
Eismarck kunnen inlichten over den toestand der
openbare denkwijze in -Frankrijk, rakende de ver
vorming van Duitschland. Het schijnt dat do
coi'slo Pruisische minister er prijs aan hecht om
goed met dien toestand bekend te zijn, want men
verzekert, dat behalve de betrekkingen met zjjnen
afgezant, hij een zeker getal agenten naar Frank
rijk gezonden heeft, om hem rekenschap tc geven,
over wat er nopens Pruisen in dat land gedacht
en geschreven wordt. Worden die inlichliugen
goed ingewonnon en-getrouw overgebrachtdan
zullen zjj den heer vón Bismarck overtuigendat
iudicn Pruison in staat is om het ondernomen
werk te voltrekken zonder op huilenlandsche
mociclijkhedon lo stoolen, hol dit meer verschul
digd is aan do gematigdheid van keizer Napoleon,
dan wel aan de toegenegenheid van Frankrijk.
Do veranderingendie in Duitschland hebben
plaats gehad zullen in Duitschland aanleiding
geven lot eene verandering in het diplomatisch
personeel zoo ven wege Pruisen als van wege
Oostenrijk. Do heer von Savigny, oud-vertcgen-
woordigcr van Pruisen bij den voormaligen Bonds
raad, zal geroepen worden om to Parijs den heer
1 von Goltz to vei vangen, die als afgezant naar
Wccnon vcrlrokt. De gewezene titularis van dien
post, baron v.on» Wurther, zou algemeen directeur
van het ministerie van huitcnlandsche zaken to
Borlijn worden.
Het Oostenrijksch gezantschap hij het hof van
'.'Pruisen zou gegeven worden aan baron Brenner,
Wie zljpveu na«ni heeft gehecht aan do oudertee-
kening Varï Met verdrag van Praag.
Bij het weder voorop treden van de Oostersche
'kwestie- té de volgende beschouwing omtrent Oos
tenrijks 'toekomstvan iemand, dio onderden
indruk verkeert vau een bik op het landschap,
tc midden waarvan Weenen ligt, niet zonder
cenige hcteckenis
Zie,-.hoe Weenen zich uitspreidt met hare voor
steden om zich heen. De groole gehouwende
.adellijke palcizeu die talrijke torens hoog hoven
alles-uitstekendo cn de spits der St. Stcphanus-
kerk,. verheven als een statige boom die ten hemel
opgroeit alles geeft aan do stad een keizerlijk
voorkomen.
Hare ligging ook schijnt aan lo duiden dat zij
bestemd was een groole rol te spolou in de we
reldgeschiedenis. Met dc eene hand grijpt zij
westwaarts naar de streken waar geestesontwik
keling cn lucht leven waar alleen beschaving
zeteltcn dc andero hand strekt zij uit naar hel
Oosten, met zijn gastvrije Arabieren, zijn prachtig
uitgedoste barbaren, waar de geest, onbearbeid
als de veldenook gelijk dezeeen ruwen oogst
aanbiedt, opgegroeid in 't wild.
Do plaats waar Weenen staatwas eensin
I .-Heidijk en zin, dc grenspaal der beschaving. Der
Wcslci-scho beschaving is zij het nog.
Op gindsche velden reden eenmaal Turkscho
ruiters heen cn weder, en tenten en legerscharen
met dc Halve Maau omhoog gchevon vulden dé
verder gelegen vlakte. Maar westwaarts voort,
over deze plek heeuf, kon do ongeloovige niet
doordringenhier, togen do hoogc muren van
Weenen, werd zijn kracht gebrokenvoor altijd.
Zoo stoud do keizerlijke stad als een bolwerk tegen
het voo.rtdringend barbarisme. Zij kweet zich met
ecro van haar laak maar die taak was tot nog
alleen een negatieve taak, slechts een pal staan,
tegenhouden.
Xhans zijn andeFC tijden cn met hem andere
plichten gekomen.
Ooslenrijkhet keizerrijk van het oosten
heeft nu een werkelijke taak ter uilvoering ge
kregen. Nu is het niet genoeg, golijk weleer, den
stroom lo sluiten, die dreigde do beschaving van
hel westen te vernielen. Opslaan moet het en
voortgaan, en naar 't oosten heen beschaving
dragen yoor zich uit. Zijno prachtige rivier schijnt
hare golven hem aan te bicden om hem daar
heen te wiegelen, zij schijnt onwederstaanbaar te
wjjzcn naar verder gelegen strekennaar de
richting die ook Oostenrijk in moet slaan. Het
was ccn raad van den groolen Eugeniusdat
Oostenrijk al zijn kracht' zou wenden legen de
Muzelmannen, en in plaats van om het bezit van
Napels tc worstelen dc Malve Maan terug moest
dringen cn land en invloed winnen zou, daar waar
hel-einde was van zijn gebied en van zijno niacht.
Voor Oostenrijk kómt dc tijd, of liever de dagen
zijn zeer kort aanslaande, waarin het ziju blikken
zal moeten wenden in de richting waarin zijne
machtige rivier stroomt. Dcdingeu diekomenzullen,
brengen voor Ooslenrijk eene schoone gelegenheid
mede. Het mag die niet ongebruikt voorbij laten
gaan, want iels dergelijks komt niet dikwijls voor.
Het moet handelen, niet afwachten; voorwaarts
gaanniet slechts toekijken de gebeurtenissen
vooruit slreveu haar deu weg wijzenen niet
gelijk tot hiertoe, altijd een dag of een week te
laat komen. De opkomende ooslersche kwestie
opent voor Oostenrijk een slrijdveld om met wijs
heid en vast beraad te handelenom zijn macht
te doen aangroeien, cn zijn. rijk daar te doen toe
nemen. Maar zijn politiek moet volhardend zij,n,
of liever, voor alles moet het zorgen een politiek
te hebben. Het moei niet, gelijk in. de zaken van
zijn binnenlandsch bestuur, den invloed ondergaan
van de ©*astandigheden, zoo als- die met ieder uur
verandereu om daarop zich te laten drijvenin
't vertrouwen dat een of andere goede genius
het wel bij lijds voor schipbreuk redden zaL Als
het zoo gaaiwie zou dan nog zijn bondgenoot
willen zijn? En een bondgenoot, een sterken
bondgenoot moet Oostenrijk hebben een wiens
belang bij de kwesticndie op bet spel staan
even groot is als zijn eigen belang, en een bond
genoot wiens uitzichten niet tegenover die van
Oostenrijk staanen niet door die van Oostenrijk
gedwarsboomd worden die er geen gering maar
groot belang bij heeft, dat er een krachtige be
vriende militaire mogendheid zij in de buurt van
dio oostersche lauden. En zulk een bondgenoot
is Engeland.
De afkondiging door den Franschen Monüeitr
der voorwaarden van den afstand van Vcnetio
heeft in Italië eene nog al grooto misnoegdheid
verwekt. Do Italianen zouden gewild hebben
dat Oostenrijk rechtstreeks aan hen Venètie zou
hebben afgestaan. Zij zien ongaarne de lusschcu-
komst van Frankrijk.
Koning Victor-Emmanuel zal gedureade de
volksstemmiug Vcnetic verlaten, om zijne plech
tige intrede in de stad Venclie te doen zoodra
die stad en dc provinciën van het vasteland zich
aan Italië zullen gegeven hebben. Men deukt dat
de ontbinding van het Italiaansch parlement hierop
onmiddellijk volgen zal.,
De dagbladen van Petersburg meidon dat ge
durende zijn verblijf in die hoofdstadde heer
Foxonder-staatsecretaris van het zeewezen to
Washingtonmet den minister van den czaar do
grondslagen heeft vastgesteld van een nieuw ver
drag, eii dat waarschijnlijk binnen kort lusschen
Rusland en dc Vereehigdc staten van Amerika
zal gesloten worden.
Meer en meer vindt het denkbeeld algemeen
geloof, dat de benoeming van den heer de Moustiev
in verband slaat met dc Oostenrijksche kwestie.
Sommigen vragen zich cchtcr af, of Frankrijks
plannen op hel offensieve of het defensieve ge
richt zijn of Napoleon zich tevreden zal stellen
met op zijn hoede te zijn tegen Ruslandof dat
hjj de Oostersche kwestie zal willeu regelen met
behulp van Oostenrijk Eugcland cn Pruisen in
ccn richting, tegenovergesteld aan de Russische
politiek.
Anderen daarentegen beweren uit eono goedo
bron te kunnen verzekerendat de hoste ver
standhouding heerscht lusschon Rusland en Prui
sen ten opzichte vau de Ooslersche kwestie.
Indien dit waarheid behelstkan die versland
houding alleen sleuuen op beloftengedaan door
Pruisen aan do Russische regeeriag om in het
Oosten hare plannen in de hand tc werken
waar tegenover Rusland zich verbinden zou om
aan Pruison vrij spel tc laten in Duitschland en
in Midden-Europa. En werkelijk heeft Pruisen
naar het Oosten toe ge»n eukcl belang dat door
een uitbreiding van Rusland in die richting zou
kunnen worden in gevaar gebrachtterwijl Rus
land wel verwachten magdat dc Westerschc
mogendheden het niet ongehinderd zijn oude
plaunen zullen laten ten uitvoer brengen.
Onze Nederlandschc tweede kamer der stalen-
gcneraal heeft drie langdurige zittingen met go-
slotene deuren toegewijd aan de beraadslagingen
der afdammingen van de Oosterschelde. Bij het
einde der beraadslagingen waren vijf ordevoor
stellen waaronder dat van den hoer Fokker
afgevaardigde vau Zeeland. Dit voorstel had ten
doel den minister van buitenlandsche zaken af lo
keuren omdat hij toegestemd had in do benoe
ming eener commissie van Nederlaudsche en
Belgische ingenieurs om de reciamen van het
Belgisch gouvernement le onderzoekenomdat
de benoeming dier commissie de ontkenniug
medebracht van het recht van souvereiuiteit van
Holland op de wateren der Schelde eu de be
moeiing van den vreemde in do zaken van het
land. Dit voorstel werd verworpen met 36 stem
men legen 28. Twee andere voorstellen hadden
het zelfde lot. De kamer heeft geëindigd met
door 40 stemmen legen 23 een voorstel tc aan
vaarden, door den heer van Nierop voorgedragen,
en luidende als volgt:
De kamerna dc mededeelingcn van het
gouvernement gehoord le hebbenen van ge
voelen zijnde dat het recht van Nederland om
werken op zijn grondgebied tc maken onbetwist
baar is beveelt het gouvernement de spoedige
daarslelling aan van deu Zccuwschen spoorweg,
cn gaat tol dc dagorde over."
Volgens dc Pruisische grondwet moet liet bureau
van de kamer der afgevaardigden na de eerste
maand der zitting vernieuwd worden. Hel oud
bureau, beslaande uit de heereh von Forkenbeck,
voorzitter, en von Stavenhagen en von Bonin
ondervoorzitteris met groole meerderheid her
kozen geworden. Dit is eene hulde bewezen door
al de partijen der kamer aan de onpartijdigheid
den lakt en de bekwaamheidwaarvan in hunne=
kiesche en belangrijke bedieningen de heer von.
Forckenbeck en zijne achtbare collega's 't bewjj£=
gegeven hebben.
Denemarkendoor het ongeluk geleerdis-
bezig met zijne krijgsinrichtingen geheel le ver
anderen. Het nieuwe ontwerp bekrachtigt de
verplichting voor al de manneu in staat de wa
pens te dragen, om onder de vaandels te dienen.
De vervanging is verboden.
De recruten zullen in drie klassen verdeeld
worden: in vredestijd zal de eerste klas iu dienst
blij ven vijf maandende tweede negen maanden
en de derde achttien maanden. In de eerste klas.
zal men dc onder-officieren kiezendie na drie
jaren die-nst eono vergoeding zullen ontvangen
van 200 thalers en na vijf jaren eene vergoeding
van 400 thalers^ De simpele soldaten zullen kun
nen bestijgen tot den graad van kapitein, zonder
een examen te moeten ondergaan, voor de opper-
oi'flcieren verplichtend.
De koningin van Spanje neemt op dit oogen-
blik de zeebaden te Zarauz, in Biscaien, en do
keizerin der Franschen zal voor eenigen lijd lo
Biarritz verblijven. De Epoca van Madrid meldt
dat do tweo. vorstinnen elkander le Biarritz zullen
ontmoeten.
Men verwacht! veol voor do bevrediging van
Candia van de zending, dom* de Porte aan Mu-
stapha-pacha toevertrouwd. De Turksche com
missaris is gelast aan de Gretenzen de opheffing
hunuer wettige grieven aan te bieden en vooral
de afschaffing der nieuwe belastingenwaarover
zij zich beklagen.
BELG1E.
Wij komen er steeds openlijk voor uitdat wij
meer dan eene grieve togen do bestaande school
wet hebbenniet zoo zeer legen haren doorgaan-
den geest als wel tegen hare lenigheid en rekke
lijkheid, haar gemis aan waarborgen op sommige
punten hier haar gebrek aan voorschriften op
andero punten ginds. Ja, wat meer is, wij zul
len met geene enkele schoolwet, door wie ook
voorgedragen, en op dat punt zijn wij zoo radi
caal mogelijk, vrede hebben, indien daarin de
schoolplicbtigheid niet is opgenomen. Intusschcn
bestaal de wet en is ieder eerlijk man in iederen
kring verplicht voor hare naleving te waken en
haar aan te vullen. Dat dit huilen de wel zonder
togen hare voorschriften te zondigenzeer goed
mogelijk is, leert ons het volgeude bericht uit
Korlrijk, dat we daarom met voorliefde onder onze
buitenlandsche berichten opnemen. [Red.]
Te Kortrijk beslaat er eene uitnemende nuttige
instelling: dit is uamelijk een comiteit ter aanmoe
diging van hot ouderwijs der gemeentescholen.
Verleden Zondag heeft dit comiteit eene open-
hare zitting gehouden, waarin verslag werd uitge
bracht over de verrichtingeu gedurende het be-
sluurjaar 1865/66. Uit dit verslag blijkt o„ aM dat
er gedurende dit jaar ontvaugen werd eene som
van fr. 4979-1*2, en als vergeldingen aan dc leer
lingen voor fr. 3395-54 kleediugslukken en boek
werken zijn uitgedeeld.
Na do "uitbrenging van het verslag, door al de
aanwezigen toegejuicht, werd het woord genomen
door deu heer van der Cruysseneersten onder
wijzer der gemeenteschool. Wij onlleenen aaa
zijne weldoordachte redevoering de volgende plaat
sen, die, wij zijn er zeker van, met nut zullen
gelezen worden,
„Gij wilt mijne hoeren, dat elk kind een goed
onderwijs zal ontvangen, én dit wilt gij, omdat gij
de vaste, de innigste overtuiging heb t, dat dwaas
heid en onwetendheid deu gang der maatschappij
belemmeren, en kennis en wetenschap het geluk
van den mensch bevorderen en hem legen bedrog
ea armoede beveiligen.
„Armoede! Welken invloed kan de geleerdheid
op dit somber spook hebben?" vraagt de menigte
elkander af.
Dit is iels, waaraan vele ouders cn vooral vele
vaders uit den werkmansstand licht nog uooil ge
dacht hebben, en waarop wij voor een oogeublik
hunne aandacht trekken willen.
Het is onbetwistbaar, dat zij, die hel geluk ge
had hebben eene zekere geleerdheid le bekomen
veel vaardiger zijn in het handwerkwaarop zij
zich toeleggen. Hun verstand is meer geopend,
hun oordeel geoefendzij deuken door zich zeiver;
Van een ongeleerdcn, dwazen mensch, maalt
men slechts een werktuig, dat handelen zal zoo
als hij het gezien heeft; werken zoo als men hel
hein voorgehouden heeft, en, even als het werk
tuig, den ouden slenter volgen zalzonder denk
vermogen, zonder kommer of berekening, wat er
noodwendig eens volgen zal.
Onmogelijk voor hem zich ooit te verheffen
onmogelijk ooit als waarachtig nuttig wezen in de
maatschappij op tc treden.
Gebeurt het dal het handweik, hetwelk hij in
zijne jeugd geleerd heeft, vervalt; dat zich nieuwe
noodwendigheden aanbieden, daar staat de onge
leerde, zonder hulpmiddels tegen hel nakend ge
vaar. onmachtig zich een nieuw bestaan te ver
schaffen, cn hij vervalt, hij vervalt gedurig, lot
de schrikkelijke armoede aan zijne deur kloppen
komt.
Integendeel hij, die de noodige kennis ontvangen
heeft, die eigene gedachten bezit, en in slaat is
