Politiek Overzicht.
BINNENLAND.
bondgenooton cn verscheurd door twisten en
partijschappen (b) Frankrijks legermacht
zoo geducht als toen, noch ooit legermacht te
velde was verschenen; geducht, minder
nog door hare getalsterktedan door de
nitmuntendheid der troepen en door het
genie der aanvoerdersde zwakheid van
ons eigen leger, zoo klein in getal, zoo
ordeloos zoo slecht samengesteld, zoo el
lendig aangevoerd; de vestingen, waarop men
zijn vertrouwen had gesteld, in menigte be
zwijkende bijna op het enkel gezicht van
heirscharen
„Toch is ons vaderland, toenbehouden
gebleventoch heeft het zonder daardoor
afbreuk te lijden dien storm doorstaan
die het een wissen ondergang scheen aan
te brengende woedende golven hielden
soms het staatsvaartuig geheel overdekt en
schenen het te hebben verzwolgen maar
de krachtige hand des bekwamen stuurmans
wist dat vaartuig ongedeerd in de veilige
haven te brengen. Hebben wij dan niet
liet recht wij die alle waarschijnlijk
heid voor ons hebben dat bij latere oor
logen de kansen voor ons nooit zóó
ongunstig zullen zijn als in 1G72,
hebben wij dan niet liet recht om te hopen,
dat die oorlogen ons niet ten ondergang
zullen brengen daar fellere aanvallen
vroeger, ons niet hebben doen bezwijken
I5n rust dan op ons niet de plichtom
doordrongen van die van overtuiging do sterkte
onzes landsde toekomst rustig tegemoet
te gaan en een oorlog, dien wij niet
kunnen vermijden onbevreesd aan te van
gen en vol te houden vertrouwende op
de natuurlijke sterkte van ons landop
onze eigene krachtsinspanningen bovenal
op de beschermende hand van liet Opper
wezen
Het verhaal van de gebeurtenissen van
1672 en 1673 leert ons hoe groot de
sterkte van ons vaderland is dat verhaal
Seert ons ook, wat het voorbeeld, de werking
de leiding van een groot man (c) vermag
op den loop der gebeurtenissen
Wat dunkt u, lezer! waar zulk een man
spreektbehoeven wij daar nog vele woor
den om te waarschuwen tegen gedachte-
inoze oppervlakkigheid en onkunde, tegen
zwakheid of kwade trouw
Zwakheid is het, te wanen, dat we de prooi
moeten worden van den eersten vijand
den beste, die door eenc machtspreuk
ons bestaan wil vernietigen; lafheid is liet,
dat jammeren over onze zwakheid en
beide samen verraden onkunde.
Men spreekt wei eens van de heertjes
onzer Militaire Academie: maar dezen zijn
de zonen van onze mannen en menige
hunner namen prijkt naast die van hen
die bij leger of vloot zijn opgevoeden
leger cn vloot lellen menigeti naam die
Neerland mag opnemen in de breede cn
lange reeks zijner helden
Neen alles waar het op aankomt ook
in dezen is: eendracht die macht maakt,
en de wil, 0111 onze macht te gebruiken:
Mochten deze opstellen eenige oogen-
hlikken van nadenken geschonken hebben,
dan is de vaderlandslievende schrijver, ruim
'beloond.
(a) Nederland in 1672 en 1673. Krijgskundige
■beschouwingen door W. J. Ivkoop, (toen) kapitein
der Infanterie aan do K. JU. Akademie. To's Her
togenbosch bij Gebroeders Mcller lSöi.
(b) Do schrijver zinspeelt bier op het jaar der
in de Nederlaudsche aesciiiedenis beruchte it. K, 11.
toen hot Bestuur radeloos het Vuik redeloos en
het f.atid reddeloos scheen.
(ej W11jim III.
Lord Palmerston zeide op het einde zijns
levens: „Het vraagstuk der hertogdommen zal
de toorts zijn die het vuur in Europa ontsteken
zal," Do groote Engelsche staatsman zag helder
in de loekomsl; wat hij als een profeet voorspelde,
ziet raen thans wezenlijkheid worden.
Een telegram uit Hamburg toch heeft het
binnenrukken der Pruisen op het grondgebied
van het hertogdom llolstcin vermeld, tevens, dat
zij het voornemen hadden oin Rendsburg en Kiel
te bezetten, alwaar zich Oosteurijksche garnizoenen
bevindenalsook de stad Itzehoealwaar de
Holsteinsche staten vergaderen, ilet zou dus
wel knuueu gebeuren dat de Oostenrijkers zich
hier gewapenderhand zullen verzetten en dat de
oorlog dus in llolstein aanvangt.
Een artikel der Provinciale Correspondent doet
zien in hoe verre de tegenwoordige crisis op
deu binnenlandschea toestand van Pruisen werkt.
Het ministerieel blad antwoordt aan degenen
en hun getal is grootdio eene verandering van
ministerie eischeu dat op dit oogenblik een li
beraal kabinet, weinig met de Joopeude zaken
ingewijd een gevaar voor het land zou zijn en
dat het voor de aanstaande kiezingeu van belang
isenkel naar de kamers mannen te zenden, die
het tegenwoordig bewind zonder voorbehouding
willen ondersteunen. Men vraagt dus niets min
der dan slaafsche onderwerping!
In afwachting bereidt het ministerie zich tot
eene hardnekkige worsteling en om alles uit den
weg te ruimen wat zijne vrije werking zou kunnen
belemmeren. Men zegt zelfs dat het bereid is
om, zich van een artikel der grondwet bedienende,
de voornaamste waarborgen der grondwettelijke
vrijheden te schorsen. Op de verkiezingen zou
die maatregel echter zonder uilwerking blijven,
want het schijnt zeker, dat de oude meerderheid
van de kamer der afgevaardigden geheel zal
terugkeereuwat bij don toestand der gemoede
ren ook niet anders zijn kan.
De Freic Press van Weenen schrijft aan keizer
Alexander van Ruslaad dc volgende woorden
toe: „Met is tijd een einde te stellen aan de
daden waardoor een enkele", al de grondbe
ginselen van recht eu zedelijkheid miskennende,
beweert de grenzen der Eiiropeesche staten te
veranderen cn te wijzigen naar don wil zijner
begeerten die hij Europa als souvereine wet wil
opdringen." Elkeen zal begrijpen wie hier be
doeld wordthet is Napoleon III.
Zijn die woorden eelit Wij kuuncn dit noch
bevestigen noch ontkennen maar echter ver
klaren zij de stoutmoedige, uitdagende houding,
die Oostenrijk dezer dagen aangenomen heeft.
Daar de Pruisen Holstein zijn binnengerukt,
zoo scheen een gevecht in die omstandigheden
met de Oostenrijkers onvermijdelijk. Doch deze
Iaatsten zijn op Altona afgetrokken op hunne
beurt proiesteerende, en verklarende, dat zij do
bevelen van don keizer zouden afwachten.
De eerste daad van Pruisen zal wellicht zijn
om de vereeniging der staten te schorsen, mits
in overleg met Oostenrijk eene latere bijeenroeping
te aanvaarden of wel eene vereenigde vergade
ring der nationale vertegenwoordiging van de
twee vereenigde hertogdommen tot stand te brengen.
Met latere gedrag van het hof van WeeneiU en
zijne volharding in de thans gevolgde staatkunde,
zullen over de betrekkingen tiisschen de twee
groote Duitsche mogendheden beslissen. Wij
zien ec.htor weinig of geene kans om die zaak in
der minne lusschen Oosteurijk en Pruisen te zien
verelTend worden.
De officieuse dagbtadeu blijven eenparig hij de
verklaring datzoolang de oorlog zich bij zijn
uitbarstingspunt bepaalt, cn niets de rechtstreeksere
belangen van Frankrijk treft, het Fransch gou
vernement de volstreklste onzijdigheid behouden
zaleu er voor het oogenblik geene spraak van
militaire bewegingen is Die officieuse beweringen
boezemen echter weinig vertrouwen in en men
houdt er zich algemeen van overtuigd dat Na
poleon hij die zegt de verdrageu van 1815 zoo
zeer te haten al spoedig een middel zal vinden
om eenc gewicliLige werkzame rol te spelen.
SLUIS, 1*2 Juni. Ten gerieve van hen, die
tijdens do vacatie voor hunne gemeente, verzuim
den hunne Maten en Gewichten te laten herijken,
zal eene nazilting worden gehouden te Oostburg,
op Vrijdag deu 22 Juni a. s.des morgens van
8 tot 12 ure.
Maandag jl. heeft te Wissenkerke in Noord-
Beveland een treurig ongeluk plaats gehad
Het löjarig knechtje van den landman M. moest
een paar mudden graan naar den molen te Cam-
perland brengen, met eene driewielskar, bespan
nen niet een nog vurig schoon niet jong paard.
Nog Ji.iet ver Yan de bolstede varwijdenl', schrikte
het paard door hat eon of nader toeval en gin;?
op den loop, met dat ongelukkige gevolg dat
het knechtje van do kar viol en do kar en do
mudden graan op hom neerkwamen waar
schijnlijk heeft hij ook een slag van 't paard ge
had. De ongelukkige is nog levend Le huis ge
brachtdoch overleed spoedig daarna, onder
herhaalde bloedspuwingen. Een jonger broertje
van hem is mede van de kar gevallen, doch
schijnt er behalve dat hij wat suf is ongedeerd
afgekomen.
Men schrijft uit Colijnsplaat van 2 Juni: Eenigo
kinderen speelden hedeu op straat en liepen
rondom een wagenmet een paard bespanneu.
Op aansporing van een zijner kameraden gaf het
12 a üjarig zoontje van den timmerman S. het
paard een tikje waarop hot achteruitsloeg met
dat ongelukkig gevolg, dat deu jongen het horst
been zwaar gekneusd en een arm gebroken werd.
Ofschoon dien tengevolge zeer lijdendegeeft de
knaap toch hoop op herstel.
Dinsdag is op de stoomboot de Raafvarende
tusschen 's Hertogenbosch eu Helmond, ter hoogte
van Berlicumeeu vaatje buskruitdat geluk
kig op het dek stond en wegens de andero
ladiug niet door passagiers kou genaderd worden,
plotseling in de lucht gesprongen in zijne vaart
eenigo goederen medenemendede uitbarsting
bracht aan de boot veel schade toe. Men schrijft
het ongeluk, dat geene meuschen deerde, toe
aan deu hofmeester die onbewust dat er bus
kruit in zijne nabijheid stonddaar langs ging
met eene schopwaarop vuur was waarvan
zeker vonken zijn gesprongen.
Aan het volgende gevoelen wij ons gedrongen
eene plaats iu lo ruimen. Verschrikkelijk is het
wanneer men den redelijken mensch zich zelveu,
door zinnelijkheid, tot een dier ziet verlagen:
wanneer onmatigheid in wat opzicht ook "zijn
beheerschende hartstocht is. Maar daar de verre
gaande brooddronkenheid in eene plaats waar
de cholera heerscheude is, plaats heelt, vervult
het ons met diepe droefheid, dat ouze ua-
tuurgenooieu, spijt waarschuwingen, spijt voor
beelden zoo roekeloos met hun leven spelen.
Dat ieder onmatige van welken aard ook be
denke dat men door buitensporighedenzoowel
in spijs en drank als iu audere opzichten het
eerst bloot staat voor de zoo zeer gevreesde
ziekte.
De gezondheids-commissie gevestigd in do
gemeente Katwijk acht het zich tot plichthet
publiek te wijzen op een sprekend voorbeeld
helwelk aantoont hoe dringeud noodzakelijk het
is, vooral gedurende het heerschen eener cholera—
epidemie de matigheid te betrachten.
Vrijdag jl. heeft een vijftal personen, waarvan
drie uit onze gemeente, gedurende de lammeren-
markt, in de stad uwer inwoning gehouden, zicli
aan een bovenmatig gebruik van eijeren schuldig
gemaakten wel met het noodlottig gevolg dat
van dat vijftal iu den nacht van Zaterdag op
Zondag jl. allen, voor zoo ver onze gemeente be
treftaau de cholera zijn bezweken.
Moge deze mededeeling aan anderen tot waar
schuwing strekken.
Namens de commissie voornoemd
Katwijk, 4 Juni 18%. De Voorzitter
J. Sghadde van Doorn."
Omtrent boven bedoeld voorval meldt men uit
Katwijk nog het volgendeIn den nacht van
den 2;len op den 3den dezer zijn drie personen
(twee van Katwijk aan Zee en één aan den Rijn)
aau de cholera asiatica overleden. Naar men
vernoemt hebben bedoelde personen op Vrijdag
bevorens, bij gelegenheid der lainmerenmarkt to
Leiden aldaar met elkander eene weddeusokap
aangegaanwie de meeste eijeren zoude eten
helwelk het gevolg haddat door hen gezamen
lijk I2J hard gekookte eijeren werden geconsu
meerd, terwijl zij daarna nog cenig zuur (augurk
jes; gebruikten. Verregaande onmatigheid in het
gebruik van voedselwaarop dat van geestrijke
vochten is gevolgd schijnt alzoo de ziekte
waaraan zij zijn overleden le hebben opgewekt.
Opmerkelijk is het bovendien dat zich sedert
dieu tijd nog geen ander geval van cholera in
die heide dorpen (hebbeude eene bevolking van
p. m. 5400 zielen) heeft voorgedaan.
Men schrijft uit Arnhem van 10 dezer het vol
gende Gisteren woedde te Haaften eeu ver-
9 hrikkelijke Lraud waarbij ongeveer zestig hui
zen in de ascli zijn gelegd. Verdere bijzonder
heden ontbreken." Uit Zall-Bommel wordt
ouder dezelfde dagleekening omtrent,deze ramp
het volgoude gemeld: „Heden ochtend zijn de
puiuhoopen nog smeulende 05 huizenruim
van het dorp meestal in het schoonste gedeelte
gelegeuwaaronder het schoolgebouw eu het
gemeentehuis, zijn afgebrand. Het archief en de
gemeentekas zijn gered. Ilet geheel levert eea
treurig schouwspel op. Met krachtsinspanning
zijn de oude lieden gere i. De bewoners namen
de vlucht naar tie kerk, de bosschen eu heft
