RHEUWS- EN Af ERTENTIE3LAD VAN WESTELIJK ZEEÜWSCH - VLAANDEREN. Iets over de openbare gezondheid. Nn. 13. Zevende jaargang. A0 1866. Vrijdag 30 Maart. shischSmkïlu) Dit Weekblad verschijnt iederen Vrijdag. Prijs per drie waanden voor het voormalig 4de district van Zeeland f 1,15; voor de overige plaatsen des Rijks franco per post f 1.30 Afzonderlijke Nummers ƒ0.10. Prijs der Advertentiën, van 1-5 regels 0,75; elke rege daarboven f 0,12/2, behalve het zegel van f 0,34 voor iedero plaatsing. Groote letters naar het getal gewone regels, die zij beslaan. Ingezonden Stukken en Brieven, de Redactie betreffende, beueveus Advertentiën en gewone Berichten of Mededeelingen van Correspondenten te bezorgen bij den Uitgever dezes, alles franco, behaWe de bekende Correspondentiën. (Vervolg.) "Wee den wolf, die in een kwaad gerucht is Dit spreekwoordelijk gezegde is ten rolle van toepassing op de- Provincio Zeeland, met hare wateren, slikken, schorren en verpestende moerassen! En onder het Galilea van Nederland is ook een Nazareth nog veel ellendigerde polderslrcek van Zeeuwsch-, West-, en Oost-Vlaanderen Daar heerschen koortsen typhus (voor 't eerst vernemen wij dit; we dachten dat die in de ellendige krotten der achter straten van GendBrugge Amsterdam en Botterdam haren zetel had!) en scheurbuik, de voormalige geesel der zee-, bepaald Noordvaarders thans eene landziekte ge worden. Brrr Komt ge niet in opstand bloeiende schoone meisjes zelfs uit Sluis waar Jantje van Sluis zoo menigeen bij den neus pakt Komt ge niet in verzet gij forsche Kadzandsche knapen, met sterke longen en ijzeren vuisten Maar, in trouwe, er moet iets van aan zijnnauwelijks heeft een Vlaamsch gezin de zandstreek verlaten om zich in onze polders te vestigen of weldra zien we het den tol betalen aan de Zeeuwsche koorts het spook is het onverwachts op de leden gevallen, en bleek, en kwijnende schimmen gelijk zien we de huisgenooten door onze straten en langs onze wegen omdwalen. Ja maar zietdaar komt de nuchtere ervaring en roept ons toe dat is in 't algemeen onwaar. Een enkel jong gehuwd paar, en van staat, en van woning tegelijk verwisselende, in welks gewone levenswijze, dagelijksch werk en omgeving op eens eene algemeene omkeering plaats had wordt door de polderkoorts aangetast want het verliet de Ylaamsche sparrebosschcnde drooge zandgronden de heldere stroomende waterbeken en het vrije, losse, ongehuwde leven, en vond daarvoor in do plaats dikke nevelachtige lucht, gure winden, stilstaande wateren en moerassenbuitengronden met stinkende krengen, rottende overblijfselen van schelp- vischenz. enz., in éón woord: hij komt in het rijk der demonen en wordt veelal het offer der landplaag. Niet zelden komt daarbij de zorg voor het pas opgerichte huishouden de onbekendheid met nieuwe zeden en gewoonten verwekken eene soort van heimweebij iederen Vlaming in onze polderstreken op te merken in de zucht om zijne nationale kleeding, zijne behoeften en gebruiken bier drinken slechten tabak rooken en dergelijke in stand te houden Daarbij komt dat de Hollandsche jenever voor velen hunner een zoodanig struikel blok is datde ondervinding leert het (we zouden zelfs namen kunnen noemen velen hunner óf een vroegtijdig graf in den poldergrond vinden óf tot de klasse der uitgeschudde boeren behooren. Daarentegen zien we predikanten uit alle oorden van ons vaderland met hunne echt- genooten Katholieke priesters meestal uit de droge streken van Noord-Brabant rijks-ambtenaren uit alle oorden tot ons komen enjain den beginne heeft de verandering van luchtstreek eenigen invloed; licht komt er een koortsje bij doch met het ophouden der oorzaak die in den persoon zolven aanwezig was en nimmer in de lucht zatis hij geacclimatiseerd Dus de oorzaak der ziekten ligt bij den persoon? Voorzeker lezers Zeeuwsch-Vlaanderens polderstreken heb ben een afwisselend klimaat midden in den zomer kan, doch 'gelijk overal elders bij de zee de lucht plotseling afkoelen vooral na stormachtige onweersvlagen en hij, die zich dan onbezorgd aan den invloed dezer plotselinge verandering en hare ge volgen blootstelt, wordt eene kille huivering gewaar en kan de koorts krijgenKan de koorts krijgen, zeggen we; dat hij ze in den regel krijgtis alles behalve bewezen dat een zwak gestel er meer vatbaar voor isis zeker. Laat alle vooroordeel achter en schaf u een goeden overjas en uwe vrouw de klas sieke manteline" aan en ziedaar het middel ter afwering van liet gevreesde spookMaar dan de uitwasemingen der kreken De dampen der schorren De krengen Eilieveweet ge ook nog niet een Samum der woestijneen Harmattan of zoo iets Of stel er de liefelijke uitwasemingen der beir-wagens ten minste nevensdie ge in Zeeuwsch-Vlaanderen op klaarlichten dag misschien ontmoet op den langen tochtdoch nimmer open vindt en nimmer des avonds hunne vracht ziet opne- nemen 't Is waar, de kreken geven eenige dampen opdoch in zoo geringe mate dat ze geenen invloed bijna op de lucht uitoefenenmaar weldra door den wind worden weggeveegd. Van do schorren die we in ieder geval dan nog hier en daar in een uithoek van ons gewest moeten zoekenheeft de geneeskunde nog niet uitgemaaktof ze wezenlijk schadelijke dampen uitwasemenof ze daar den tijd toe hebben tusschen ebbe en vloed. Niet weinigen toch stellendat deze geregelde dagelijksche stroomingen juist dienen om door verversching, de lucht te verfrisschen, terwijl de millioenen populieren boomen olmenelskanten enz.door hun rijken bladerdos de heilzaamste luchtstroomingen verwekken en veel schadelijke vochten op slorpen. Wat nu de krengen op schorren en kreekoevers betreftnauwelijks blijft een onnoozel vischje een gevuld schelpje over, of zielegio meeuwen en kraaien betwisten elkander den buit, en het heeft nauwelijks den tijd om voor den bek van het gevogelte te sterven. Toch heerschen er nu en dan voor- en najaarskoortsen is scheurbuik in den regel onbekend en wellicht met kiespijn verward (want de slechte tanden der Pol derbewoners zijn bekend) typhus die geesel der Vlaanderensis in de Polders bijna even onbekend als de geesel van het Oosten de gevreesde cholera. Soms neemt de koorts een typhus-karakter aan doch dan is zulks óf de schuld van het gestel de predispositie des lijdersof die zijner verzorgers want ongelukkig heeft de pol derbewoner eenen panischen schrik voor versche luchtstroomingen en koud water Daarover is onder de geneeskundigen bij aanstekelijke of overervende ziekten maar ééne stem Is de Vlaming bang voor de polderkoortsde Zeeuwsch-Viaming vreest de Ylaamsche typhus. Dat nu onze polders een Zuidzee-klimaat zouden genietenbe weren wij niet dit zij verreIngewands wormen enkelziekte misvormingen klieren en soms ook pleurites; verder borst en longaandoeningen zijn, helaas ook hier bekend en de ziekten der keelborst en longen worden door onze avond en mor genluchten natuurlijk niet geheeldver waarloosde verkoudheden zei mij eens een geneesheer, die jaren lang eene uitgebreide praktijk hadeischten naar evenredigheid in de polders meer slachtoffers dan de pest in Turkije doch hij verklaarde ronduit, de leer van de macht van den wil in het bedwingen van ziekelijke aandoeningen te erkennen en steldeniemand behoeft ver kouden te worden. Te veel vrees om hals en hoofd te ont- blooten gepaard met luchtstrooming- en water-vrees, doen meer kwaad dan de ziektekiemen onzer gewaande moerassen en de noordwesters die soms vreeselijk spoken kunnenZiedaar onze meening over de polderkoorts. T Is een spook en niet an ders 1 Dat het den zuiderlingdie onder ons komt aanpaktligt in den persoon niet in lucht, grond of water! Wij hadden nimmer dit artikel durven schrijven hadden we niet hier en daar geprofiteerd van de mededeelingen van de geachtste geneeskun digen onder onsnu deden wij dit met de meeste gerustheiden beroepen ons ten overvloede nogmaals op het werk van de Ka nip it en Dresseliiuis de Provincie Zee land het District Sluis in Vlaanderendes laatsten meesterwerken verder op <}e-~ door beiden aangehaalde bronnen! Toch nog een woord over de opejibare gezondheid. Ook deze is, even als alles, voor verbetering vatbaar voor verbetering, ook over onze in 't algemeen kraakzinde-

Krantenbank Zeeland

Sluisch Weekblad | 1866 | | pagina 1