NIEUWS - EN ADVERTENTIEBLAD VAN WESTELIJK ZEEUWSCH - VLAANDEREN.
.V. 12.
Zevende jaargang.
A° 1806.
Iets over de openbare
gezondheid.
GEZONDMAKING DER POLDERS.
S I II IM H
l)it Weekblad verschijnt iederen Vrijdag. Prijs per drif. Prijs der Advertentiën, van 1-5 regels f 0,75; elke rege
maanden voor het voormalig 4de district van Zeeland 1,15"Vrnrlarr TVÏftflrf daarboven 0,l21/2» behalve het zegel van ƒ0,35 voor iedere
voor de overige plaatsen Hes Rijksfranco per post f 1.3J IJJUci-^ £iO lTlclal l. plaatsing. Groote letters naar het getal gewone regels,
Afzonderlijke Nummers 0^10. die. zij, heslaan.
Ingezonden Stukken en'Brieven, de Redactie betreffende, benevens Advertentiën en gewone Berichten of Mededeelingeu yan Correspondenten
te bezorgen bij den Uitgever dezes, alles franco, behalve de bekende Correspondentiën.
Zooals ieder weet behoort een ge
deelte van „de polders", dat, uit zijnen
aard en volgens de natuurlijke grens langs
de zandstreek, tot Zeeland zoude behooren,
tot de Belgische provinciën Oost- en West-
Vlaandercn Wij bedoelen de landen
noordwaarts van den óuden Grave Jansdijk
beverscht cn aan verschillende takken en
spranken van Schelde en Zwin ontwoekerd.
De staatkundige verdragen van 1G18 wezen
deze streken aan bet graafschap Vlaanderen
toe en dezè toestand is een rechtstoestand
gewordenwaarover niets te zeggen valt
en waartegen ook niemand iets kan hebben;
te meerdaar sedert de erkenning der
zelfstandigheid van het Zuiden door het
Noorden, Belgie eene schoono polderstreek
bezit welke het tracht te waardeeren en
waaraan het zorgen besteedt, die ons met
leedwezen voor onze streken vervullen
wanneer wij dezer toestand met dien der
Belgische vergelijken, en waarom wij hopen,
dat het werk bij Biervliet vorderen moge
en met goeden uitslag bekroond worden.
Dringend en vurig voegen wij bij dien wenscli
eenen anderennamelijk dat het vertrek
van den waardigen en kundigen ingenieur
van Hoof geene vertraging moge brengen
althans geene dan de volstrekt noodzakelijke,
in den aanleg van het Kadzandsche uitwa
teringskanaalWij vestigen er aller be
langstellende aandacht op en sporen tot
werkzaamheid aan opdat we niet langer
door onze burentot onze beschaming
zonder onze schuld op onzen gebrekkigen
toestand gewezen worden
Voor 't oogenblik moeten wij echter onze
pen een weinig puntennaar aanleiding
van een artikel van onzen Eeclooschen col
lega in zijn nummer van 18 Maart, het
welk hier volgt
Wij bekennen dat het staatsbestuur
machtig veel bijdraagt tot het uitvoeren van
gezondheids-nuttigheids- en verfraaiings-
werken maar dit alles toch wordt met
het geld der belastingschuldigen, dat is: uit
onze kasbetaalden daaruit volgt het
recht, dat wij hebben, ons aandeel te eiscben
in het plan van uitvoering der werken die
het staatsbestuur gestadig onderneemt.
Wordt dit ons recht erkend, en niemand
zal het ons betwisten dan eischcn wij in
de eerste plaats het gezondmaken van
onze polders
Jate zien dat er millioenen op millioe-
nen worden verkwist (millioenen op milli
oenen waarin wij bijdroegen) tot enkel
werken van pralerij en ijdelen schitterglans,
terwijl aile jaren een aantal onzer werklie
den door den nood naar de polders
gedreven om in lnm karig bestaan te
voorzienterugkeeren met de polderkoorts
op het lijf, om onder onze oogen weg te
sterventerwijl zij vrouw en kindoren op
onze armlijst achterlaten dit te zien
brengt gansch ons gemoed in opstand.
En dat is geen uitzonderlijk feit. In alle
gemeenten van ons district is het een
algemeene regel alle jaren richt er de
polderkoorts eene reeks slachtoffers aan.
De statistieken van den burgerstand zijn
daar, om deze bedroevende waarheid te be
wijzen; men ga het na, en in alle gemeenten
van hel district Eecloo zal de statistiek der
overlijdens u de aanteekening doen in het
oog vallen overleden aan de polderkoorts."
Sedert lang reeds, oneindig lang, moest
deze zaak ter kennis zijn gebracht van het
staatsbestuur. De oppe,rgezondbeidsraad des
lands is toch daar om zijne aandacht aan
dit belangrijk onderwerp toe te wijden.
Dan wij maken het thans openbaar wij"
richten daartoe de stem tot onze afgevaar
digden bij kamer en senaaten in den
naam onzer 55392 inwoners, in den naam
der openbare gezondheid, in den naam der
menschenliefde, vragen wij recht: we vra
gen bij middel van het gezondmaken
onzer polders de uitroeiing der wreede
ziekten welke eigen zijn aan onze streek
polderkoortsscheurbuik typhus enz.
In ons nummer van den 4 dezer drongen
wij aan op de noodzakelijkheid van het
voltrekken der Selzaetsche Vaart; dit deden
wij vooral uit een landbouwkundig oogpunt.
Welnu, ook en bijzonder uit het oogpunt
der openbare gezondheid is dit werk hoogst
noodzakelijk. De voltooiing der vaart van
Seizaete naar de Noordzee is het best
geschikte middel om onze moerasgronden
droog te leggenom onze luchtstreek te
zuiveren van de besmettende dampen der
staande watersom de koortsen uit ons
midden te weren en om op eenmaal onze
polders gezond te maken. Om dit daadza
kelijk te bewijzenis het voldoende den
heilzamen invloed te herinneren dien het
graven van het afleidingskanaat der Leije
op den gezondheidsstaat van een deel onzer
polderstreek heeft uitgeoefend.
Overalin de noordelijke richting van
ons district, te Seizaete, te Assenode,'te
Bochaule enz.treft men kreken verpes
tende poelen aanwaters zonder eenigen
uitweg tot afvloeiing, die sedert eeuwen
staande zijn gebleven. Is het te verwon
deren dat wij aan ziekten lijden die men
elders niet kent en dat wij onophoudelijk
de straf ondergaan van de achteloosheid
waarmede wij die plaatsen van besmetting
voorbij stappen? Achteloosheid neen
want al onze gemeentebesturen zien tegen
dien toestond opmaar op zichzelvcn toch
zijn zij niet in staat om daar iets aan te
verhelpenen ziedaar waarom het staats
bestuur het initiatief van het werk tot het
gezondmaken der polders dient te nemen.
Deze week lazen wij in de dagbladen
De gemeenten Knocke en Westcappelle
hebben zich tot de wetgevende Kamers
gewend, om de indijking van het Zwin,
de oude haven van Sluiste bekomen.
Deze indijking is bestemd ten nutte der
polders welke alzoo in de toekomst eene
voordeelige opbrengst voor de schatkist
zouden opleveren terwijl dat werk op de
openbare gezondheid eenen heilzamen invloed
zou uitoefenen."
Uit dit bericht leert men dat de West-
Vlaamsche gemeenten der polderstreek ons
voorgaan om aan het staatsbestuur te
vragen, dat de moerassen, die anders niets
dan ziekten voortbrengen, herschapen mogen
worden tot vruchtbare landouwen. De
Nederlandsche regeering heeft zulks reeds
boven Sluis bewerkstelligd. Waarom zouden
wij ons niet aansluiten bij die vraag
Dat al onze belanghebbende gemeentebe
sturen in dien geest van eendracht welke
de hoofdvereischte is tot het welgclukken
van eene gemeene zaakaan eikanderen
de hand Ieenen dat zij zich ten voorge
stelden einde wenden tot het departement
van openbare werken - tot den Senaat
tot de Kamer der Volksvertegenwoor
digers tot den Koning. De vraag is
gegrond; de gelegenheid is geschikt. Anders
wordt er niets vereischt om de kwestie
door te drijven, dan een krachtdadige
aandrang. Die aandrang is het welke van
onze gemeentebesturen moet uitgaan.
Wij dachten dat na het groote vertoog
der heeren de Kanter en Dressf.liiuis, reeds
in 1824in hun werk De Provincie Zeeland
geleverdhet vooroordeel en de verkeerde
gevolgtrekkingen en onnauwkeurige opvat
tingen een einde hadden genomen doch
blijkens het door ons medegedeelde Eecloosche
artikel wachten we naar den duivel zijn
dood en ziet hij is nog niet ziek met
andere woorden geachte lezers het ver
schrikkelijke spook de polderkoorts, bestaat
nog! En de Eecloonaer wendt het aan om aan te
sporen tot het gezondmaken der polders.
In dit laatste willen we onzen Belgischen
confrater de behulpzame hand bieden. Hij
za! zien dat we dit met Dictsche trouwe
en welgemeend doen, en zonder ons schul
dig te maken aan het „sacrifier de Ia ma
xime ,sit reverentia vero" h un patriotisme
peut-ètre trop illimité (het opofferen der
grondstelling de waarheid boven all>"5an"
eene te ver gedrevene vaderlandsliefde)
waarover de heer C. Vervier 'fAnnalcs
Belgiques des sciences, enz., Jan. Ü$2Ö pag.
48) meende te moeten klagen; maar even
min zonder het gevreesde spook de-polder-