J Ij' 1 I
Zevende jaargang.
- rrv"
1866.V /fg
tmm- ei wmmmmv m westelijk zeeüwsch - vlaam&eü
Vrijdag 23 Februari.
HH 1I1STË31Ë.
BUITENLAND.
N". a
(N> ,'i^g
11 r
Vl'iCVi
s
"^l)ir~^>ekbl,id verschijnt iedereu Vwjdag. Prijs per dime
maanden voo" het voormalig ide district van Zeeland f 1,15;
voor de overige plaatsen des 'ks, franco per post f 1.31
Afzonderlijke Nummers ƒ0.10.
Prijs der Advertenliën. van 1-5 regels 0,75;"elke reg
daarboven 0.1-2V2, behalve het zegel van f 0,3voor iedere
plaatsing. Groole letters naar het getal gewone regels,
die zij bestaan.
Ingezonden Stukken en Brieven, de Redactie betredende, benevens Vdvertentiëu en gewone Berichten of M\ifdeelingej vau Correspondenten
te bezorgen bij den Uitgever dezes, alles francobehalve de bekende Correspondenliën.
„Als PiiilippbsKoning van Macedo-
nien, ging oorlog voeren en stryd wou
leveren tegen die van Athenenalsnu ron
dom de trompetten slaken, en dat men
dapper de trommels roerde; als de solda-
tesque en donderraten zich met vlytïglieid
toerustten, en niet een groot gewoel tot
den veldtngt spoedden, is Diogenes, de
filosoof, nl de wereld in roeren ziende,
uil zyne ton gekropen, en die en berg
op en af gae i tuimelen: hy heeft den
heelen tyd anders niet ged.ien, dan het
ydel vat van boven tot beneden wentelen,
zeggende, dat, als iedereen zoo bezig was,
hij alleen niet en kon stil zitten."
Hl masker van de wereld afgetrokken door
Paler Adrianus Poirteiis. flbiS.J
Vis het ministerie Tiiorbecke in Ne
derland
Genoeg, waarde lezers van ons nederig
blaadje Ge begrijpt wat we met de, als
vergelijking aangehaalde woorden eens
VIaansehen vnenls, den Vlaamsehen Cats,
bedoel ten. Heel de wereld spreekt over
de mioisteriëele wijziging: wij zwijgen still
Tochal stelt ons blad zich in den regel
ten taak om meer bepaal I Zeeuwseh-
Vla itnsehe belangen, vooral ook in verband
rnet de algemeene en dus niet uit louter
eigenbelang, te bespreken, de geëindigde
gesclue enis der laatste dagen verdient ook
van ons te 'vor en opgemerkt. Op het
grootere staatkun ig toonejl kunnen we,
zond r aanmatiging, ons weinig oordeelvel
ling veroorlooven: deze taak is anderen
beter toevertrouwd. Ons gewestelijk orgaan,
de Middelburg chc Courant, een met roem
bekend maan blad en andere organenis
deze taak heter vertrouwd; toch, wij tn eten
er met een enkel woord van gewagen.
De heeren Tuorbecke en Olivier, hoe
men ook hunne richting, hu me gevoelens,
hu ine dad m moge beoordeelenwaren
mannen van name en van wetenschap,
waarop onze tijd en ons volk beiden zich
magen beroepen. Tiiorbecke kan niet
venangen worden" moge, onzes inziens,
te veel gezegd zijn; Tiiorbecke is moeilijk,
uiterst moeilijk te vervangen": deze laatste
uitspraak onderschrijven wij van harle.
Tiorbf.cke was, wij voor ons zeggen rond
uit willens of onwillens, een dier uitnemende
werktuigen, die het hoogste wereldbestuur,
op zijnen tijd, aan zijne plaals en op zijne
wijze weet te gebruiken. Tiiorbecke was
de ziel der cunstitutioneele instelling m
Er is verschil in de opvatting van het
idee „liberaal," merkte onlangs de Middel
burg :che Courant naar waarheid op. Er
zqn liberalen, die wij ons niet gaarne tot
bondgenooten zouden hebben,wegens hunne
zwakheid en vreesachtigheid; maar er zijn
er nokdie wj evenmin wenschen wegens
hunne heete drift, hunne voortvarendheid.
Wij voor ons, wij kunnen ons zeer goud
de uitspattingen der solidairen begrijpen
er ligt eene idee ten grondslag aan hunne
stellingen en gevoelens, die, behoorlijk be
lichaamd zouden we haast zeggeneen
zegen voor de maatschappij zou kunnen
zijn; maar lacij I door hartstocht en drift
maar al te vaak eene misgeboorte een
wanschepsel wordt. De grootste liberalen
zijn de grootste aristocratenis een woord,
d-t inede allicht daarhee i wordt geworpen!
Wij willen het almede onderschrijven, doch
wenschen dan tevens de benaming liberalen
verduidelijkt te zien door de bijvoeging
zich noemende", want de echte liberaal
kan geen aristocraat zijn, alweer in de
beteekenis die een nieuwer spraakgebruik
aan dal woord beef. gegeven: de eers.e
deugd van liet ware, liberalisme is zelfver
loochening, en is het waar wat wij verna
men, bij al de geruchten die er over de
ministeriëcle crisis liepen en gelonpeu hebben,
heeft de grijze Tiiorbecke eene eervolle
rust verkozen boven de mogelijkheid om,
dour volharding bij denkbeelden over
punten, waaromtrent hij een ander gevoelen
dan anderen was toegedaan, de toekomst
van zijn vaderland in gevaar te brengen
dan welen wij geene woorden genoeg Ie
vinden o.n zulk eene daad op de rechte
wijze te waardeeren? Maar dan nok rust
er eene zware verantwoording op den beer
Fransen van de Putte.
Wij gevoelen ecliter voor onze toekomst
niet die vrees, die bij sommigen schijnt Ie
bestaan en wij meunen omtrent haar out
publiek gerust te mogen stellenalleen
weuschten wij dat weldra de gelegenheid
door ieder der nieuw opgetreden leden van
het kabinet werd aangegrep mom de natie
te verzekeren, dat ieuere wet, ook die,
legen hunnen zin tot stand gekomen, met
passenden spoed eerlijk en trouw zal
worden uitgevoerd.
Men begrijpt dat wij voornamelijk het
oog hebben op den heer van Bosse den
feilen bestrijder van de werken op Walcheren.
Welnu thans zal het blijken of die lieer
waarlijk liberaal is. Hij meende zich te
moeten verzetten tegen e bekende mets-
voordracht; hij gaf daarvoor zijne redenen
op doch hij delfile liet on.lersp.twelnu
thans is liet aan hem* vooral ouk om ,1 ie
wet zoo spoedig mogelijk en zoo goed
mogelijk ten uitvoer te leggen en wij
steunende op de bekende antecedenten es
uitmuntenden financierswij zijn gerust en
meenen onze lezers te mogen gcr :stste!len
en de heer van Bosse te kunnen vertrouwen
Van de heeren Pické en Gekrtseiia
spreekt men als van onbekende gruothe en;
ze worden hier eii daar besp >tmaar we
weuschten den heeten iiberalenwier god
nu de lieer Tiiorbecke is, even te vragen,
of de beer Tiiorbecke dan up eens ontstaan
is? of hij nis een dondersteen dan censslags
in het midden der ledders viel om hen
die Nederland wilden opbeuren en verheffen,
te redden Dan wel, of ook niet de heer
Tiiorbecke „zijne scholen" gehad heeft,
zijne oefeningenkorlom of hij niet tot
staatsman gerijpt is? Anders, wij hebben
zijne historische schetsen voor onsen wij
durven gerustelijk bewerendat we ze
evenmin als de lieer Tiiorbecke zelf dit
doen zal dat we ze onmerlrei baar
achten Wij kennen meer zulke studiën
zulke (wij erkennen hel) gezonde, krachtige,
degelijke voorstellingen m iar zien er in
wat de student beloofde te worden! Welnu,
de heeren Geertssmv en Pické hebben in
den eigenlijken zin des woords, ook -i dien
ged an. De laatste bezit, geinige z jne
Handleidingeene voorliefde voor de 'msloiie;
dit is ree Iswel beschouwdeen goed
teeken toor liberalisme: liefde tol de ge
schiedenis noopt om haar Ie onderzoeken,
onderzoek brengt kennis voort cn kennis doet
recht de geschiedenis is het wereldgericht
Kennen wij nu niets van die beide heeren,
dal bewijst nog niets. Wie zal uit dat
onbekende kunnen voorspellen wat zij zijn
zu Ion Eten goed zou men een reken
kundig voorstel kunnen oplossen waaraan
een of meer gegevens ontbreken. - t it
niet np te lossen en zoo is t ook niet
uit te maken wat (ie heeren Geertse.ua en
Picke zijn z llen. Au reeds beboeren ze
lot de liberale i wij hopen tol de dege-
Iijken en dit mag reeds geruststellend
voor ons wezen Wij gaan dan ook rustig
de toekomst te gemoet.
Wij vingen aan met eene aanhaling, die
wij eene vergelqking noemden wij besluiten
met eene aanhaling, die wij evenzeer ais
eene vergelijking beschouwd wenschen te
zien en die we hopendat door allen
vooral in dz.n lijd, zal onthouden worden;
het is deze „He historische kritiek be
slist omtrent de waarheid der gebeurtenis.
De aard d r gebeurtenis en de geloofwaar
digheid van den verhaler hebben op die
beslissing en grootsten invloed."
Mr. C. J. Pïcké. Schets der
Algemeene Gesch edenis.
FRANKRIJK.
Men meldt uit Parijs 12 Februari
Zie hier de uitdrukkingen w dke de heer BoGsy
in den Fransrhen senaat gebruikt heeftsprekende
o\er wijlen Koning Leopold I
Ik weet. mijnheeren. dat hetmoeilijk is.de
waarheid le zeggen, maar ik weet mijnen plicht
Ie vervullen; wel! ;ie Keizer heeft ongelijk gehad
le spreken van eenparige droefheid, veroorzaakt
do r den dood van den Koning "der Belgen.
In Hen er eeniaeu geweend hebben,'zij mtëtcni
spi'lig z in over de tranen die zij gestort hebbto,
(Gelach) Ja, en ik ga bewijzen,
