NIEUWS - El ADVERTENTIEBLAD VAN WESTELIJK ZËEUWSCH - VLAANDEREN. Nft. 37, Zesde jaargang. A" 18Ö0. GUYANA. Dit Weekblad verschijnt iederen Vrijdag. Prijs per drie Prijs der Advertentiën, van 1-5 regels f 0,75; elke regel maanden voor het voormalig -5de district van Zeeland 1,15; YTYiirliO* Is} daarboven f0.i2'/2, behalve het zegel van f 0,35 voor iedere voor de overige plaatsen des Rijksfranco per post f 1.3J 1 IJIIcIq Aw Ot/piciIlUUIplaatsing. Groote letters naar het getal gewone regels. Afzonderlijke Nummers f 0.10. die zij beslaan. Ingezonden Stukken en Brieven, de Redactie betreffende, benevens Advertentiën en gewone Berichten of Mcdedeelingcn Yan Correspondenten te bezorgen bij den Uitgever dezes, alles francobehalve de bekende Correspondentiën. Getrouw aan ons voornemen om nu en dan een hoofdartikel te wijden aan de Overzeesche Gewestenvestigen we voor ditmaal de aandacht onzer Lezers op het landwelks naam wij hierboven schreven zooals dat land tusschen de groote stroo men Maranjon en Orinoco in Zuid-Amcrika gelegen is. Het zuidelijk gedeelte behoort tot het Keizerrijk Brazilië en het westelijk tot Venezuelaterwijl het aanzienlijke midden gedeelte het voor ons belangrijksteaan drie Europesche mogendheden toebehoort namelijk Engeland in 't NoordenFrankrijk in 't Zuiden en Nederland in 't mi Iden. Van de vreemde deelen zullen wij 't minste zeggen: Fransch Guyana, of de kolonie Cayenne (het land waar de peper groeit") is 1400 vierk. mijlen groot en heeft cene bevolking van 20,000 zielen. Het Zuiden is met maagdelijke wouden bedekt en nog grootendeels onbekend. De hoofdstad Cayenneop een eilandjeheeft 5000 inwoners Aprouage heeft er 2300 met de grootste suikerplantages. Westwaarts van Cayenne liggen do Salut-eilandenop het grootste waarvan men deom haar moordend klimaat bekende en beruchte Fransche strafkolonie vindt. Het kustklimaat is mede zóó ongezonddat men cene ver oordeeling daarheen gelijk mag stellen met de doodstraf. Britsch Guyanade afgestane Nedorland- sche koloniën DemeraryEsscquebo en Berbice bevattendegeniet geene mindere reputatie van ongezondheidvandaar onze spreekwoordenvan iets, dat geheel weg of verloren is: „het is naar de riesjekeep!" „het is naar de herbiesjes!" Deze kolo niën tellen, op 3720 vierk. mijlen lands, 128,000 bewoners, waaronder, tengevolge van het verbeteren des klimaats door do cultuur, 11,500 Europeanen; de overige zijn15,000 Kleurlingen92,000 vrije Negers7,700 Oost-Indiërs (werklieden koelies,) en 2,000 Indianen. Suiker, koffie en katoen zijn de hoofdvoortbrongselen van den landbouw dezer koloniën. I)c stad Georgetown (het oude Stabroek) heeft 25,000 en Nieuw Amsterdam 8,000 inwoners. De Nederlandsche kolonie Suriname vroeger aan de provincie Zeeland behoorende, zou met hare 2800 vierk. mijlen gronds voor Nederland van het grootste gewicht kunnen worden indien daarheen de stroom onzer Europesche landverhuizingin plaats van naar Noord-Amerika en Braziliëkon worden afgevoerd. De binnenlanden toch zijn gezond, en een gedeelte der bosschen is reeds ontgonnen en wacht slechts op practische hoofden en armen, om vrucht en rente af te werpen. De handel toch is nu reeds belangrijkde landbouw brengt suiker, koffie, katoen en cacao voort, en in de hoogcre streken zouden de Europe sche granen en moeskruiden zeer goed gedijente meer nog daar deze kolonie van den vloek der slavernij is verlost cn de Maron-Negers thans vrije republieken vormen dieonder 't oppergebied van Nederlandmedewerken om deze kolonie voor het moederland meer cn meer belang rijk te maken, liet Europecsch element toch heeft er behoefte aan versterkingniet louter om het getal, maar om het gehalte, daar, tengevolge van het bestaan der slavernijtot sedert kortde toestanden cn gewoontencn de gehecle inrichting der maatschappij aldaar zeer verschilden van de Europesche bepaald van de Nederlandsche en vooralsnog verschiltzoodatzeggen wij de maatschappelijke orde met de onze zeer verschilt cn de kolonie gebrek heeft aan zelfwerkende ingezetenendaar in onzen tijd natuurlijk het plantagestelsel cene groote wijziging moet ondergaan, en de lijd van het patriarchaal leven of Directcurcnbestuur, gelukkig voor de stoffelijke cn zedelijke welvaartvoorbij is. Deze kolonie telt thans 75,000 bewoners; hieronder zijn 10,000 blanken een arbei dersstand van 38,000 vrijgemaakte Neger slaven en in de binnenlanden 20,000 Maronnegers, benevens een 1000 tal Indianen. Deze Maronnegers zijn de nakomelingen van vroeger de mishandeling hunner mees ters ontvluchte Negerslavenmet welke do kolonie jaren lang wrecde en bloedige oorlogen heeft gevoerddie eindelijk dooi den vrede van 1703 eindigdentoen de Nederlandsche Regering liet volksbestaan der Marons erkende. Bij dien vrede gaven deze laatstee reeds blijken van wat liet Christendom ondanks het onchristelijk ge drag van vele meestersondanks de on- christclijkstc van alle verdrukkingen en du onchristelijkste wijze van straffenvermag de eerste vraag der vrije Negers was om Christen-leeraarswelke hun dan ook wer den verschaft, zoodat in eenc gezonde streek van Guyana Nederlandsche onderdanen in dorpen cn republieken vcrccnigd leven. Iedere republiek heeft haar eigen opper hoofd die allen onder een overhoofd staan terwijl deze laatstcn het bestuur uitoefenen in overleg met de Nederlandsche Regering. Sedert 1841 bestaan in Bambcyde voor naamste stad der Maronseven als op Berg en Daal, in de Suririaamsche houtgronden bloeijende Christelijke Gemeenten die ker ken scholen en zendelingshuizen bezitten. Suriname zelf bezit deze scholen te Parama ribo cn elderseven als HervormdeLu- thersche cn R. K. kerken en paslorién zelfs vindt men in deze kolonie een geheel Israëlitisch dorpmet eene synagoge en bloeiende plantages: hul bekende Savannah. De hoofdstad Paramaribo is cene goeda handelsstad, met 20,000 inwoners, waar onder 2,000 Europeërs en vele Joden voorts 4,500 Kleurlingen en 11,000 vrije Negers (gewezen slaven)die grootendeels thans den arbeiders- en handwerksstand vertegenwoordigen of reeds een deel van den kleinhandel in bezit hebben. Zeelandia en Amsterdam zijn gewichtige forten ter bescherming van de hoofdstad terwijl een aantal militaire posten de inwendige veilig heid der planters cn kolonisten verzekeren. Wannoer men in aanmerking neemt, dat in deze kolonie nauwelijks 500 vierk. mijlen tot den aanbouw in bezit genomen zijn dat de Nederlandsche vlijtniet tevreden met liet genot van een aantal stroomen en rivierenook het bebouwde gedeelte der kolonie met een uitgebreid net van kanalen heeft voorziencn de handel eene voor die gewesten sterke uitgebreidheid heeft verkregenais wordende daarvoor 115 4 120 eigene schepen gebruikt. Wanneer men daarbij bedenktdat het hoog- en bergland (.!e zoogenaamde achtergronden) nog beter klimaat genietdan het nu be bouwde cn kustland dat reedsvolgens onpartijdige opgaven van een geleerd Duit- schor (Dr. K. J. Schneider) in een werk van 1S57, de hoofdvoortbrongselen beston den in 300,000 centenaars suiker30,000 centenaars koffie 1,000 centenaars cacao ten behoeve der Zeeuwsche chocoladecn 10,000 centenaars katoen heliepen ,- waarbij eene massa tropische vruchten maïs en medicinale kruiden peper tabak en indigo die kostbaarste verfstof naast de cochenille, dan bejammeren wij lietdat Ne.Ierland Zeeland en Zcemvsch Vlaanderen hunne arme inwoners voor Brazilië zien opofferen hunne ceiiigszins meer gegoede arbeiders naar Amerika zien uitwijken. llecds in onze jongste dagen hebben we 't wcêr aanschouwd, hoe huis, erf, huis raad cn gereedschap aan den man is ge bracht om de reiskosten voor Amerika te kunnen voldoenwaarvan Antwerpen de eerste vruchten plukt en wij vestigen er de aandacht opin de eerste plaatsvan liet gouvernementin de tweede plaats van onze vvclgezetcne medeburgersen vragen Is er niets aan te doen Kan in onze gcnootschapseciiw geen genootschap ten dienste der landverhuizing opgericht worden Zou er geene nieuwe Sociëteit van Suriname (inaar met andere middelen en bedoelingendan de oudeten ouder gegaue) kunnen worden opgericht Wij verliezen jaarlijks (en de vrede in Amerika zal dit verlies nog doen verzwaren) cene menigte nijvere handen, wier plaats vervuld wordt door anderen die aan onze zodon en gewoonten nog vreemd zijn jaren lang hunne afkomst vertoonen en door hunnen overvloed nadeelig op ons volkska-

Krantenbank Zeeland

Sluisch Weekblad | 1865 | | pagina 1