HIHDEl TEGE5 l)E SMÏMTPT"
Algemeen Overzicht.
de Dag- en Weekbladschrijver gelijk stond
met een iid der Napoleontische geheime
politie en de overigens fatsoenlijke man zich
bezoedelt met liet schrijven in een blad
dat de grootste aristocraat tocii leest.
Toch leest, of kennen we er soms geen die
bladen lezen bladen waarvan zij zeggen
dat hun raam niet over fatsoenlijke lippen
mag komen? tin toch lezen ze die uit
de tweede of derde hand I O die droog
stoppels
Wanneer we sedert eenige maanden dit
ons Weekblad nagaandan komen wij lot
do overtuiging dat ons veel ontbreektdat
taal en stijl rijkdom en diepte van gedachten
beter, dergelijker konden zijn; maar we
smaken levens liet genoegen dat wc tevreden
en gerust de toekomst mogen tegengaan
daar we ons onthielden van aanvallen op
personen wanneer die van zaken konden
gescheiden worden wij streefden er naar
en wij beroepen ons in dezen op 't algemeen
gevoelen, om onze hoofdartikelen eene al
gemeen nuttige strekking te doen hebben; wij
•streefden er naar om het orgaan te zijn van een
niet geheel verwerpelijk deel van den Neder-
iandschen Staat; wij kwamen uit voor onze tra
ditionele sympathien voor Nederland en Oranje,
onzen eerbied voor wetenschap en korist,
wij, leeken in alles; maar we verheffen ons
ert slaan in dit geval terug wanneer we
op ilit veld worden aangevallen, al komt die
aanval van eencn Oud-Minister van Justitie,
lladde de lieer Gohefhoi zich tot uitzonde
ringen bepaaldw e hadden hij ons zeiven
gezegd ieder verdedige zich zeiven en
gezwegen rm de beschuldiging algemeen
is, nemen o O li wij den handschoen voor de
publieke pers op en verdedigen hare dienaren
met de Krachten die wij bezitten want
het vrije woord, de vrije pers in den vrijen
Staat is ook onze leuze.
Iels dat do noodlotligsle gevolgen heeft, is
•voorzeker het misbruik v;tu den jenever. Hij dio
aan (lien drank verslaafd is is om zoo le zeggen
een verloren schepsel. Ten eerste doodt hij zijn
vorstand, zijne geestvermogens en ein digi niet
zelden met gansch zinneloos te worden. Daar
enboven dompelt hij zich en vrouw en kinderen
wetens en willens in armoede zonder dal hij do
macht heeft zich en de zijnen aan dit rampzalig
lot te onttrekken.
Veel is er reeds tegen gesproken en geschreven;
maar niets nog is iii het werk gesteld om die on
gelukkige gewoonte uit het volk te verdrijven.
Het is hier hij/ouder dat men eens ernstig zon
moeten danken of er geene middelen te heramen
zijn om dit droevig misbruik te keer le gaan.
Daarom bet zou een groot geluk voor sommige
huisgezinnen zijn. zoo daartegen een maatregel
kon genomen worden
Voorzeker zou bel een groot geluk zijn maar
welke maatregel
Wel bijvoorbeeld, zoo er eens een artikel van
bestond dat zeidc dat geene hoegenaamde drank
schuld voor de rechtbank zou erkend wor den. zelfs
dat er eene boetebepaald is voor dengeno die jenever
op krediet zal verknopen. Wij gelooven dat zulk
eene wet een goed uitwerksel zou hebben want
men moet in acht nemen dat den ambachtsman
meest altijd, zonder geld zijnde, op krediet moet
drinken ."wil hij aan zijne ongelukkige gewoonte
kunnen voldoen; dat bij niet zelden op het einde
der week de helft van' zijn loon moet naar het
jeneverhuis dragen en dan nog een gedeelte van
liet overige gold verdrinkt, terwijl zijne arme
vrouw cu kinderen schier dood van honger, met
angst op zijne tehuiskomst wachten.
Dit zou een middel zijn, zoo dit mogt in het
werk gesteld worden doch men vergeet (lat de
grondwet zulks verbiedt dat de handel vrij is en
moet zijn. Men zoekt een middel om het volk
van die ziekte te genezen, maar men wil of schijnt
niot te weten hoe en waardoor die ongelukkige
ziekte onder het volk ontstaat, en dit is noglaus
hetgeen tnen eerst zou moeten welen, wil men de
zelve te keer gaan. Welnu, de eenige oorzaak is,
dat de werkman, die den ganscheu dag in de opeue
lucht werkt en van den morgen lot den avond
zware» arbeid verrigleen daggeld wint dat hem
nauwelijks toelaat zich halt le voeden, dat hom
dwingt, wil hij niet onder den zwaren arbfcid be
zwijken zijne toevlucht tot den jenever le nemen;
lot den jenever! die hem inderdaad eene kracht
scheukt oiu het slafelijke werk lot den avond vol
to houden. Wcluu men raagt ecu middel
om dit misbruik uil le roeijon verhoogt het
dagloonlaat hem genoeg winnen om zich met
vloesch cu krachtig voedsel le voe.den dan zal
hij geen jenever noodig hebben en gij zult die
rampzalige gewoonte onder het volk langzaam
zien verdwijnen.
't Bovenstaande werd ons aangewezen als staande
in het Weekblad de Ekster, met de vraag ol we
dat nu niet mooi vonden.
Met dit mooi bedoelde men misschien of men
het van den Redacteur van den Ekster niet goed,
niet braaf vond dal dit onderwerp in zijne ko
lommen. op die wijze behandeld werd. Was dit
eene uitdaging, omdat men onze beginselen in zake
het drankgebruik kent? Wij laten dit in 't midden
die beginselen toch schamen we ons niet. Wij
erkennen volgaarne het vele goed) in 't aange
haalde artikel wij erkennen dat er velen zijn
die den jenever, de spiritus in 't algemeen, voor
zoo opwekend houdendat dio zelfs het gebrek
aan vleeschspijs vergoedtook een Medeeinuc-
Docter heeft zulks openlijk geleerd; doch daar
tegen over staat een boekske bevattende hon
derden verklaringen van geneeskunstoefeuaren
waaromier Doctoren en Hoogleeraren, die met die
meening in lijnrechten strijd zijn niet alleen, maar
eene geheel tegenovergestelde verklaring over
het voedend vermogen van den alcohol afleggen
en het Weekblad de Volksvriend hoeft maandelijks
aan bet hoofd zijner kolommen eene verklaring
betrekkelijk de schadelijkheid van den sterkeu
drank door een goneeskunsloefenaar geteekeud
eene schadelijkheid zeggen zo, die ook bij 't zoo
genaamd matig gebruik bestaat. Wij zeggen ook
verhoog hel dagloon, opdat de werkman vlecsch-
spijzen kunne koopen. Maar wij ontkennen ten
sterkste, dat de jenever den werkman oene kracht
schenkt die hom hot slafelijk leven tot den avond
doet volhouden. De vrucht die de werkman van
den jenever ontvangt is opwinding en hel horlogie
dat te sterk opgewonden wordt, staat stil: de
veer springt Die aan den drank is zoo als men
't noemt is in alle standen ongelukkig: de klerk,
de commies, de krijgsman, zo worden weggejaagd;
de koopmande landman de nijverheidsman
verarmt en veler deel wordt krankzinnigheid
(het gevreesde delirium tremens of de jenever
koorts bijna aan dolheid grenzende.)
Dal men den jenever zoekt als een prikkel, als
een hulpmiddel, 1t verwondert ons evenmin als
dat men de geneesmiddelen der kwakzalvers koopt
cn slikt! Dat men behoefte kan gevoelen aan
dien prikkel verwondert ons eveumin als iedere
verstandelijke dwalingmaar de zucht lot
drinken wordt hartstocht, wordt behoefte en
duurder dan \ieeschspijzen omdat den prikkel
met icderen dag-nieuwe*krachtsinspanning wordt
afgevorderd.
Acht, veertien dagen lang leeft de jongeling
in gelukkige oogenblikken door een opwekkend
borreltje de volgende week 't niet meer helpt
de onlust, de ouwelheid, de ledigheid worden
grooter hij neemt er twee en gevoelt nieuw
genot. Zoo gaat het voort lot eindelijk ook de
fijnste vezelen des gevocls hunne krachten hebben
verloren en wezenloosheid den .ongelukkigen drin
ker overmeestert zoo hel delirium hom niet
reeds vroeger heeft achterhaald wellicht gedood
Zuo leert ons de opium-geschiedenis in China
en Indsc de arak onder *t O. I. leger en op de
vloot en de alcohol in Nederland
Nog eens: geef een goed loon. Stelt goede bak
kerijenslagerijen en brouwerijen daarzelfs door
maatschappijen, en ge zult wel het „drinken" ver
minderen doch go zult het niet geheel wegnemen;
mxar dit zult go voor u zeiven gewonnen hebben
dat niemand u meer zal kunnen beschuldigen don
drinker zijne verkeerde mooning en handeling,
le hebben bevorderd, want hij zal u niet meer
kunnen tegenwerpen dat hij behoefte heeft aan
eene» plaatsvervanger voor het te dure brood
to duro vleesch Cu dan eerst zal uw spreken
en getuigen onder den werkenden stand meer
ingang vinden.
heizcr Napoleon zal alleen door Foutainebleau
reizen, alwaar hij de Keizerin geleiden zal, en
zich rechtstreeks naar Rlorabioros begeven, alwaar
hij een twintigtal (lagen zal verblijven. Men twijfelt
er aan of het hof wel op het feest van 15 Augustus
le Parijs zal tegenwoordig zijn, daar de Keizer
het camp van Chalons bezoeken moet. Men ver
zekert nog altijd dat de Keizer, tijdens zijn verblijf
te Biarritz, hetwelk spoedig op dal van Plombièrès
en Chalons volgen zaleene bijeenkomst met
Koningin Isabella zal hebben. Do twee vorsten
zouden ieder door een lid van het kabinet ver
gezeld zijn.
Tot op heden zijn de in Engeland bekende kie
zingen gunstig voor de liberale partij. Deze zege
praalt niet alleen in do hoofdstad, alwaar zij veel
stemmen gewonnen heeftmaar zij heeft ook
vooruitgang in de provinciën gemaakt. De lot op
beden bekende uitslag stelt de verkiezing vast
van 82 liberalen legen *26 conservatieven.
Men vergete cehier niet, dat dit maar een ge
deelte van den uitslag isder burchten dat is
te zeggen der kieseollegien in welke do liberale
gevoelens heerschondie tot hiertoe maar alleen
gestemd hebben. De graafschappen zullen maar
binnen ecuigo dagen hunne keus doenen daar
men weet hot, beschikt de behoudende partij over
oene onbetwistbare meerderheid.
De Italia verzekert dat do vrijeslad Hamburg,
die geen deel uitmaakt van het Diiitsch Zollvercin,
de sluiting van ecu handelsverdrag met het ILa—
liaaosche gouvernement gevraagd heeft. De stad
Hamburg is de eerste handelplaats van Duitsch-
landca haar voorbeeld zal de audere landen van
den Duilschen bond aanmoedigen, om op .hunne
gouvernementen eene drukking u t te oefenen
zooals de Kamer van Wurtemberg reeds gedaan
heelt.
De Spaansche Cortes zijn bij Koninklijk decreet
gesloten geworden. De senaat had met groole
meerderheid het wetsontwerp aanvaard, waarbij
de nieuwe douanen-tarieven worden goedgekeurd,
lussehcu Fraukrijk eu Spanje vastgesteld,
De vacanliotijd is in de politieke wereld begon
nen het grootste deel der Europischc parlemen
ten hebben hunne zittingen gesloten; de nog zo—
lelcude zien hunne werkzaamheden ten einde
loopen. Meest al do gekroonde hoofden zijn op
reis naar hunne builenpaleizen of naar de bad
steden in welke laalslcn zij gevolgd worden door
de ministers cn diplomaten. De groole staatkunde
geniet dus op dit oogenblik een tijdvak van rust
en afgetrokkenheid wel geschikt voor een gron
dig terugblik op de gebeurtenissen en tot een rijp
overleg van handelingen voor de toekomst.
Men géloove echter niet dat de diplomatie thans
werkeloos is integendeel In de badsteden is zij
dikwijls veel bedrijviger dan in de hoofdsteden.
De Vorsten ontmoeten elkander aldaar, en ook
de besturende ministers en de diplomaten vindeu
er ruimschoots de gelegenheid om zonder offici-
eelen omslag, ca op eene meer vrijmoedige wijze,
elkander over hoogst gewichtige zaken te spre
ken te peilen eu te raadplegen.
Drie groote dagbladen, uit Londen Berlijn en
Keulen, vermelden eene zeer belangrijke tijding,
indien zo officieel bevestigd wordt van 't hoogste
gewicht.
De Engelsche Pall-Mall-Gazctte zegt uit eene
geloofwaardige bron vernomen te hebben dat do
Keizer der Franschen in onderhandeling is met
eenige der Europeesehe mogendheden voor de bij
eenroeping van een Vorslon-congreswelks voor
naamste doelwit zal beslaan iu de regeling en
vereffening der nog hangende geschilpunten in
ons werelddeelen ter overeenkomst voor eene
algemceue ontwapening. De Prins van Witgen-
stein zou reeds in Parijs aangekomen zijn als
houder eens eigenhandigen brief des Keizers van
Rusland, die zijne volle goedkeuring hecht aan 't
voorstel van Napoleon 111. Pruisen Italië eu
Spanje zouden zich ingsgciijks gunstig voor dat
plan hebben uitgedrukt.
Het Engelsche blad weet echter nog niet, of
hel congres-ontwerp reeds op eene officiële wijze
aan de regeringen van Oostenrijk eu Engelaud
onderworpen is geworden doch gelooft dat do on
derhandelingen deswege eerlang zullen beginnen.
De Nord-Zcitunrjeen ministerie 1 dagblad van
Berlijn meldt wegens die belangrijke zaak dat
hoewel de tijding der oproeping voor een Europeesch
congres nog niet officieel bevestigd is men toch
gerustelijk daaraan geloof mag slaan, dewijl de
staalkundige toestand ouzes wereld deels thans van
dien aard is dat nooit een gunstiger oogenblik
beslaan heeft voor de hervatting dier gedachte.
De tegenkanting van Engeland en de kwade
wil van Oostenrijk (Le het eerste plan der Vor-
slen-vereeniging in duigen deden stortenzijn
heden waarschijnlijk veel gew ijzigd. De thans
hoerseheude goéde' verstandhouding tusschen En
geland en Frankrijk zal'in het wederzijdsohe be
zoek der zeevlotcn hare eerste officieele uitdruk
king vinden. Oostenrijk zal zich niet daarbuiten
durven houden, zonder zich bloot te stellen aan't
gevaar eoner algeheele afzondering en uitsluiting.
Wat Pruisen betreft, dit zal nog minder reuen
hebban om niet mede te werken tot verwezenlij
king van dat denkbeeld hetwelk in geval het
gelukte, cenen ontzachelijkeu invloed zou hebben
op de lotsbestemming der onderscheidene Euro
peesehe landen.
Hoezeer dat congresplan telkens op het tapijt
koiut legen het tijdstip van het badsaizoen ge
looven wij toch ook dat de Fransche Keizer thans
meer dan ooit za! werken op zijnen reeds zoolang
gekoesterden lievelingsdroom te verwezenlijken.
Eens gerust gesteld over den inwendigeu toe
stand der andere staten en over zijne internatio
nale betrekkingen naar "t voorbeeld van Oosleu-
k 't welk reeds in deszelfs Ilaliaausche bc-
tiugcn er mede begonnen is zijne binneu-
landschc legermacht kunnende verminderen zou
hij de handen ruim hebben om niet alleen het
Ilaliaausche vraagstuk, maar vooral de netelige
zaken van Algerie eu Mexico meer op zijn gemak
aan te vatten en op te lossen. In volle vriend
schap met Europa en vooral met Engelandzou
hij immers wel vermetel genoeg durven zijn om
de groole republiek van Noord-Ainerika de wet
te willen stellen en zijnen invloed ook over de
Nieuwe Wereld uit te strekken.
Doch vóór hel zoo verre is zal er nog Yeel
water door Rijn en Donau vloeijcu.
Intusschen voeden wij do vurige hoop op de
bijeenkomst van een Europeesch congres, als het
best geschikte middel om den oorlog af te wenden,
vooral ook in ons land de nijverheid cn den koop-
haudel te zien bloeijen. Op dezen wensch van
een der vreemde bladen zeggen wij Amen doch
zal de vrede in zoodanig congres voorzitten?
Sedert eenige dagen wordt er weer veel over
den gezondheids-toestand van de Koning der