NIEUWS- EN ADVERTENTIEBLAD VAN WESTELUK ZEEUWSCH - VLAANDEREN.
Nn. 27.
Zesde jaargang.
A" 1803.
Miisrifiwiaiui
du Weekblad verschijnt lederen Vrijdag. Prijs per dime Prijs der Adverlciltiëu, van 1-5 regels 0,73; elke reeel
maanden voor hel voormalig Ado district van Zeeland 1,15; Vriirlio- 7 Tnlii daarboven f0.1-2'/s, behalve het zegel van 0,3voor iedere
voor de overige plaatsen (les Rijks franco per post f l.'U lljlul^ A itltllj. plaatsing. Grooto letters naar het getal gewone regels,
Afzonderlijke Nummers ƒ0.10. dio zij heslaan.
Ingezonden Stukken en Brieven, de Redactie betreffende, benevens Adverteutiën en gewone Berichten of Mededeelingen van Correspondenten
te bezorgen bij den Uitgever dezes, alles franco, behalve de bekende Correspondentie;!.
Bg dit Nummer behoort de Verordening
op het Berijden van den Grindweg
Nieuwvliet-Sluis-Retranchement.
Wanneer wij den strijd tegen voor
oordeel, volksbijgeloof, volksovergeloof en
volksongeloof moeten aanbindenmoge het
telkens en telkens hervatten van dien strijd
ons bij wijlen verdrieten, vervelen wanke
len doet het ons nooitwijken willen we
niet, strijden zullen we, zoolang onze vin
gers eene pen kunnen omklemmen.
Tegen geloovigen en ongeloovigentegen
geleerden en ongeleerden houden we vol
niemand behoeft ziek te zijn dat we ziek
worden is een gevolg der ontaarding van
het menschelijk geslachtis onze eigene
schuld
Die leer is hard we erkennen het
men zal ons al weder aanvallen met wape
nen die men in eenen weekbladstrijd niet
steeds gevoegelijk bezigen kandoch zij
die zulke wapenen wenschen te gebruiken
zullen we ook hoorenze gelieven zich
slechts tot ons te wenden.
Er zijn er die zeggenik geloof niets
wat ik niet zievoor dezulken hebben we
slechts een medelijdend schouderophalen.
Er zijn er die zeggenik geloof niets
wat ik niet begrijpdezulken vragen we
begrijpt ge u zetvenlevend raadsel vol
tegenstrijdigheid en wederom overeenstem
ming als ge zijt
Er zijn er dangenoegZijn er
ookdie wat ze zientastenvoelen
waarnemen niet gelooven of heerscht
bij velen nog eene schromelijke onkunde
omtrent feiten Welnu voor deze laatsten
vooral schreven we dit opstel neder en we
roepen ze toe zie zelf en oordeel
Het is bekendhoe in Zeeland de epide
mie, of de door besmetting zich versprei
dende rondgaande kinderziekte heerscht.
't Is bekendboe ze ook Zeeuwsch Vlaan
deren hier nadertginds binnen getreden
isen we merken met genoegen op hoe
de Gemeentebesturen hier de Genees
kunstoefenaren ginds doen wat ze kunnen,
om dezen vreeselijken geesel af te wenden.
Ze is verschrikkelijk dio kinderziekteze
berooft u van het licht der oogeuof ver
zwakt hetzij verstompt gedeeltelijk uw
gevoel en beneemt het liefelijk reukorgaan
deszelfs fijnheidzij overdekt uw gelaat en
ligchaam met booze zwerenof ze laat er
hare afschuwelijke sporen op achterzoo
ze u niet in do armen van eenen akeligen
dood werpt. De boste mensch ziet haar
niet zonder sidderen naderen de min be
schaafde beeft op liet hooren van haren
naam en waar de Indiaansche krijgers haar
als eene erfzonde van den blanken natuur
genoot, tegelijk (treurige ervaring, helaas!)
met een doel van zijne beschaving overnamen
daar brengt ze den armen wilde in Vertwij
feling als dol van uitzinnigheid verplettert
hij de hoofden zijner kinderen tegen de
rotsenwurgt zijne echtgenoote de koel
dichtsteekt de hutten zijner vaderen in
brand en stort zich met het jachtmes de
borst zich openrijtendein deszelfs vlam
men. Den Christen mogen zachtere denk
beelden sterkenom te bukken voor den
grooten vijand wij herhalen hethij beeft
terug voor diens aanblik!
En ziet, dat behoeft niet, dat is onge
loof, dat is laffe vrees, want, wij herhalen
hetzullen wij het den gemoedelijkeeen
voudige min ontwikkel,le gereedelijkja
volmondig toestemmen dat de kinderziekte
eene zware bezoeking istoch roepen wij
hem hem in de eerste plaatstoe
waarom gijdie zoo rol geloofsvertrouwen
zijtwaarom grijpt gij niet met beide
handen naar het redmiddeldut u eene
genadige Voorzienigheid zoo zichtbaar toe
reikt? Kent ge 't niet? Wantrouwt ge
zijne kracht Gelooft ge nietdat het
een voorbehoedmiddel is? Verafschuw t gij
voorbehoedmiddelen verstandige voorbe
hoedmiddelenals vruchten van ongeloof
Doet gij datdie de slaapwandelaarsters
raadpleegt over uw ziek kindof haar een
vuil, versleten hoofddeksel zendt, om Je
kwaal en daartegen het geneesmiddel uws
vaders te leeren kennen Gijdie met
waterfleschjes bedevaarten doet naar een
winstzoekend wijf (e Sint Laurens; naar
den almachtigen mensch te Bruggeom
het honderd en honderdmaal voorgeschreven
recept voor alle kwalen te ontvangen. Gij,
die naar Saflelaerc en Zelzalenaar Oosten
en Westen trekt! Gij, die toch tegen de
overstrooraing uwer velden dijken opwerpt
cti als de lucht kouder wordtu warmer
kleedt? Verafschuwt gijlieden voorbehoed
middelen gij die de staf en de steun der
Hongaarsche doctoors", zegge; oliekoopers,
waart I Gijdie uw geld uitgeeft voor
Hollowav- (niet beter dan peperkoek-) pillen
voor Revalentain fraaije bussen doch
duurder dan roggebloem of linzenmeel
voor Abshaubin's geparfumeerde Watten
wier grootste kracht in uwe verbeelding
huistgij met uwe Brilmanspillcn Koorts-
druppels en uw Malz-Extract Wat zegt
gij van deze optelling dor feiten van deze
lijst uwer voorbehoed- en geneesmiddelen
die geene voorbehoed- of geneesmiddelen
zijn, maar louter lancetten, waarmede men
uwe beurs aderlaat? Maar, ciliate! we
willen vrede met elkander sluitenwe
maakten ons wat driftigen daar is 't on
derwerp te ernstig voor. Eilieve I weest
nu ook eens een oogeublik toegevend voor
ons cn ziet onze cijfers ook eens even in.
We hebben er eene reeks getuigen voor,
van A. tot Z.van Dr. Allebé af tot Dt'.
Zeeman toe, mannen van naam, daaronder
volksmannen cn geleerdenprofessoren en
eenvoudige geneesheeren, vreemdelingen cn
inboorlingen, Christenen en -Israëlieten (a)
allen bij name. Wij tellen er tot 12 tos.
Waarborgt ons de deugdelijkheid van ons
voorstel. Komtwo willen eenige jaren
terugzienwe willen een uitstapje op het
veld der geneeskundige geschiedenis maken,
en dan stellen we u cijferswelsprekende
cijfers cijfers waarvoor allo redelijke te
genspraak moet verslommen voor oogen,
We nemen ze bont door elkander, zoo
maken zo le meer indruk: Stettin in l'ora-
meren, (in 1828 met 27,000 in 1858 met
S3,080 inwoners) had de koepokstof-inenting
ingevoerd. Yan '1814 tot 1823 waren er
de pokken onbekend Van 182G tot 1842
kwamen er weinig voor; van 1842 tot 1S4G
kwamen de pokken en namen 1 van de
18 zieken weg; van 1S37 tot 1S59 ver
toonden ze zich wederen nu stierven er
van do 12 zieken 1. Hoe denkt men hier
over wanneer men tevens verneemtdat
in de twee laatste tijdperkenvooral na
1816de inenting der kinderen werd ver
zuimd volwassenen slechts zelden heringe-
ent werden cn de invloed van vroegere
inenting van 1814 tot 1812 verdwenen
was? Want de geneeskundige heeft geleerd,
dat de invloed der koepokinenting niet blij
vend is van daardat zein verband met
de stofwisselingdat is met de bekende
verandering van het groeiend menschelijk
lichaam moet herhaald worden dat som
migen deze verandering op zeven jaren
stellenen dus meenen dat er om do
7 jaren op nieuw moet ingeënt worden
is eene stellingdie is ze al niet waar
ten minste geene zulke noodlottige uitkom
sten geeft als de stellingdat men niet
mag laten inenten.
In 1821/23 was de sterfte te Koppen
hagen (Denemarken) 0,76 van 100 gevac-
cincerden en 22,15 van 100 ongevaccineerden
Te Digne (Frankrijk) stierven aan de
pokken in 1827 57,4 van de oningeenten
en slechts 0,2 van de ingcenten.
Het volgende jaar was dit te Marseille
(Frankrijk) 2 van. de 100 gevaccineerden
en daarentegen 18 van tie 100 niet-gevac-
cineerden.
In Engeland stierven van 1837 tot 1810,
gemiddeld 12,000 personen 's jaars aan do
pokken in 1840 tot 1853 (waarin on
zekere tijden gratis ingeënt werdwas dit
maar 5200 meer, en in 1S54 en 1835,
nadat het inenten bij de wet verplichtend
was gemaakt (verstandige maatregelbedroeg
het maar 2666 meer, en ziet, toen/^^
fa} Do Lezer zal bespeuren dat wo tjrlifctri
lijst vau medewerkers aan hel nuttig
de Schat der Gezondheid ouder 't oog hebMrSu^jr.
