ONZE BEGINSELEN EN
ONS DOEL.
N". 5.
Zesde jaargang.
A iöoo.
NIEUWS- El ADVEBTEITIEBLAO VAI WESTELIJK ZEEÜiSCH - VLAANDEREN.
Vrijdag 3 Februarij.
t a fl fs
SHISÏI
Dit Weekblad verschijnt iederen Vrijdag. Prijs per diiie
maanden voor het voormalig 4de district van Zeeland f 1,15;
voor de overige plaatsen des Rijksfranco per post 1.30
Afzonderlijke Nummers ƒ0.10.
Prijs der Advertentiën, van 1-5 regels 0,75; elke régel
daarboven 0,12V2, behalve hot zegel van 0,35 voor iedero
plaatsing. Groote letters naar het getal gewone regels,
die zij beslaan.
Iuffezonden Stukken en Brieven, de Redactie betreffende, benevens Adycrtentiën en gewone Berichten of Mededeelingcn van Correspondenten
te bezorgen bij den Uitgever dezes, alles franco, behalve de bekende Correspondcnliën.
Dc Redactie heeft met zekere voorliefde
dit stuk opgenomen: het zal haar aanleiding
«even om weidra openbaar getuigenis van
hare gevoelensvan haar geloof af te leggen."
Sluisch WeekbladVrijdag* December 186-4, N°. 50.
m.
Laat ons na deze beschouwingen ons
gevoelen zamentrekkenten einde onze
cischen des tijds te formuleren
De menschlieid is niet zedelijk goedhet
hatende en malkander hatende blijft nog
waarheidhet zoeken van vele vonden is
nog steeds een feitbeschouw dc mensch
lieid de kanihanl van Viti-Levou vreet u
opde kanihanl van Rusland schiet u dood
de kanibaal van Frankrijk verwoest lichaam
en ziel heide.
De wijsgeer van Frankrijk en Duitschland
leert u: dc zonde, het kwaad bestaat niet,
liet is slechts een streven van den mei-
schelijken geest naar volmaking.
De Engelsclunan en de Amerikaan verkoopt
u voor geldwant geld is alles.
In Pruisen houdt men uwen geest ge
vangen onder de gcestdoodende letter der wet.
In dan genoegvan het Palais-Royal
tot den offersteen der Fidsji-Eilanden grimt
u de zonde in al hare naaktheidin al
hare afschuwelijke vormen aan. En we
spraken nog hoofdzakelijk van beschaafde
volken met hunne prostitutiehunne echt
breuk hunne wetten op de bankbreuk
hunne loterijen hunne onzedelijke belasting
stelsels en zooveel meer.
De menschheid drijft daarhenen op de
levenszee. Wie zal de reddende hand uit
strekken om 't gedane ongedaan te maken,
het booze te vernietigenhet geheel te
veredelen? Wat, dan het Christendom?
Wie anders dusdan deszelfs Stichter
Kan menschelijke macht dat wonder
verrichten Konden de mannen der ge
schiedenis Mozes (om van geen oudere
volksmannen te gewagen Salomo, Plato,
Socrates Mahomet doenwat Christus
deed Een veelgodendom spoorloos uit de
gewesten der beschaving wegvagende
godsdienst des harten tot volksgodsdienst
verheffen en veredeleneene geheele men-
schenmaatschappij onveranderlijk inrichten
zoo als achttien eeuwen bewezen en voor
millioencn aan millioenen eeuwen nog de
kiemen leggen konden dat de menschcn
Tochdat deed éénéén Zoon des
Menschenmaar die van eene andere af
komst van eenen anderen rang wasdan
dc edelste zoon van ons geslacht zich kan
beroemen te zijn.
Het feit is beschreven I De mcnsch
Christus heeft als Christus bestaan de
zwervende Jooddie de aarde van Noord
tot Zuidvan Oost tot West doortrekt
levert er het bewijs vooris de nog levende
getuige, afgezonderd en kennelijk, oorspróty
kelijk zoo als hij daar staatte midden
eener zich vermengende massa van millioenen.
Gij herkent hemwaar de koude des
pools zijn gelaat geel verwtof de gema
tigde luchtstreek hem de frissche gelaats
kleur der Europcërs schenktof de zon
van Indië hem zwart brandt. Gij herkent
den oudsten edelman der aarde alom, waar
gij het waagt door tc dringenop zich
zeiven staande onverbasterd onvermengd
den grondvorm de type van zijn geslacht
bewaard hebbendeen u op eene geschie
denis wijzendezoo oud als die van ons
geslacht I
Opmerkelijk verschijnselWaarlijk ons
geloof is geen koud simpel gezagsgeloof.
Wij kunnen het met onze rede die wij
hare hooge reeliten gevenvereenige»
het schroomt geen vrij onderzoekmaar
lokt het uit en spoort er toe aanzijn
woord is als tot verstandigen spreek ik
oordeel zelve I" en van Egyptes hieroglyphen
en de spijker- en pijlpunt-schriften uit Azië's
woestijnen brengt het zijne getuigen aan
voor de waarheid der feiten waarop het
rust, en de frescos, uit het woestijnzand
gedolvenverhelderen de oude schriften
van zijn verleden I Daarom is het sterk.
Waar zijn Oostersche taal spreekt, verwerpt
het natuurlijk de zwakke overzetting van
den Westerlingen juist deze Oostersche
taal is weder een bewijs voor zijne waarheid I
Achdat vroegere geslachten het konden
vergeten! Ach, dat onze welmeenende
vaderen het meenden te moeten boeijen en
ketenen aan keikleer en papieren dwang
buis Achdat er nog in onzen tijd ge
vonden wordendie die tijden terug
wenschenen die sombere opvatting aan
nemen 't Is uit een zielkundig oogpunt
beschouwd geen vreemd verschijnseldie
eenzijdige opvatting onzer dagen vroeger
duisternis thans vuur I 't Zou licht
moeten zijn geen zielverdoovend donker
geen verterend vuurl
't Christendom, zoo als het in zijne eigen
aardige openbaring vervat is't Christendom
is geen slavenjuk onderzoek zelfs de diep
ten Gods, predik het. 't Christendom is
geene duisternis 't is lichtbron van leven
't is gegrond in onsterfelijkheid I
't Christendom is geene kerkleer't is
de uiting van den reinsten geest, die immer
de menschheid bezielen kon daar sluimerde
eene vonk in die menschheid ter verslik
king gedoemd door het rijk der duisternis
(dat groote rijk soms zoo persoonlijk als
tegenstander tegenstrever euvel voorge
steld!). Daar verscheen do Christus: met
Zijnen almachtiger! adem Zijnen geest blies
Hij dc stikkende vonk aan en het licht
scheen in de duisternis en vlamt met iedere
eeuw heller opl
Ziedaar onze gevoelens opengelegdvrij
en onverholen en zoo als we wcnschten
dat meer geleerden, meer wetenschappelijk
gevormden dan wijdie voor het volk
ontvouwden, maar in volkstaal, verstaanbaar
voor het oor der menigte.
Wij hebben het gewaagd met onze
krachten, de vrucht van geheel eigen, vrij
onderzoekdit gebied te betredenomdat
wij meenden de ons toevertrouwde talenten
op woeker te moeten stellen
Die talenten zijn weinige. Wij hebben
in onze jeugd de voorportalen der geleerd-
hei I niet mogen betreden in onze jonge
lingsjaren zetleden we onzen voet niet in
de gehoorzalen der geleerdheidin onze
eerste jeugd stonden we alleen slechts op
den dorpel der kennis! De Christus, met
Zijne geschiedenis Zijne leer Zijn voor
beeld Zijn geest was onze ecnige en voor
onze bestemming gclooven wij voldoende
leermeestereen heelal zonder God zou
ons niets zijn; eene geschiedenis zonder
Christus-Gods it ons nietsVan deze ver
klaring gaan onze beginselen uit. Zal het
noodig zijn, u, Lezers, wier liefderijko
bescheidenheid wij dubbel behoevennu
nog van onze richting, die uit zulke begin
selen volgen moette spreken Wij ge-
loovenen wij mogen ons in dezen veilig
op uw gezond verstand beroepen neen
Onze richting zal steeds overeenkomstig
onze beginselen zijntijden en gebeurte
nissen zullen ze wijzigen vernietigen
nooit
Thans rest ons nog ecnig antwoord aan
hem, die ons aanleiding gaf om dit opstel te
schrijvenvoor zoover dat na al het voor
opgezette nog noodig is I
Wij hebben echter nog een verzoek aan
eenigen onzer LezersVelen hunner zullen
de hand herkennendie deze regelen schreef
hoe dan ookzij is in Zeeuwsch Vlaanderen
bekend geworden. Velen hunner zijn de.
moderne richting toegedaanlouter (wij
zeggen 't onverholen omdateven als zij
weten wie dit schrijft, eveneens wij weten
wie dat zijn) louter omdat ecnige mannen
van goeden naam in de wetenschap hen
voorgingen en zij zonder eenigof zeer
weinig onderzoek hen volgden. De „Gids',
de „Tijdspiegel", do hoofdartikelen van den
iSederlandschen Spectator" worden door
hen reeds ter zijde gelegd wat zouden ze
dan de vier 8°'s van de Greuve de buide
8"'s van tf.r Haar en Goudi Quint ter
hand nemen! Zonder eenig of zeer weinig
eigen onderzoek duszeggen we dus op
gezag van derden volgen zij anderen na
en wel louter, omdat ze meenen dat de
moderne weienschap met hunne zucht naar
.rust, met hunne levensbeschouwing, met
hunne levensgcnicting overeenkomtook
