Algemeen Overzicht.
vinding wistenhoe vreeselijk liet isgc-
brek aan levensmiddelen te hebben was
zijn tweede werkeene wet tot stand te
brengen oui den vrijen invoer van granen
uit alle landen te vergunnen, hetgeen vroe
ger niet geoorloofd was geweest.
Ook de nadeeüge gevolgen en de ellende
ondervonden hebbende welke het uitvloei
sel zrjn van spelen met geld en van wed
dingschappenmaakte hij eena wet, dat
iederdie met liet spelof door wedden
geld won het dubbel van de gewonnen
som moest opbrengen aan 's Rijks schatkist;
en op die wijze werd er spoedig in het
geheel niet meer om geld gespeeld of
gewed.
Mij wist maar al te zeerhoeveel ar
moede en ontberingen allerlei goddelooze
gedachten en dadenhet gevolg zijn van
het gebruik van sterken drankdaarom
maakte hij eene wetwaarbij het drinken
van alle sterke dranken ten strengste ver
boden werd. En die wet had de schoonste
uitkomsten ten gevolgein korten tijd wa
ren er weinig, of in het geheel geen mis
dadigers meer in het gansehe lanf; en de
eenige arme lieden, die men er nog vond,
waren oude afgeleefdegebrekkelijke suk
kels die niet meer in staat waren em te
werken en iets te verdienenwant al de
anderen waren ijverig en werkzaamen
het land werd rijk en welvarend.
De laatste groote wet, die hij maakte,
bestond hierin dat alle kinderen het noo-
dige onderwijs moesten ontvangenhetzij
ten koste van hunne oudershetzij voor
rekening van den Staatdat allen moesten
leeren lezen en schrijven en zich bekw aam
maken in het een of anderwaarmede zij
zich zeiven en den Staat nuttig konden zijn
hij stelde overal bekwame onderwijzers aan
en maakte het ook tot eene verplichting
der ouders hunne kinderen te onderrichten
in hunne eigene godsdienst.
Door deze goede wetten en verorde
ningen werd er vrede, eendracht, welvaart,
gezondheid en geluk verspreid onder alle
standen der maatschappij. En de Graaf en
de Gravin, met al hunne kinderensmaak
ten eene reeks van jaren een ongestoord
gelukKlein Duimpje natuurlijk niet ver
geten die oenen Imogen en genoegelijken
onderdon] mocht bereikenen algemeen
geacht was en bemind."
Ziedat mag eene goede zijde heeten
van de nieuwe revolutie do Engelschman
en zijn Ilollandsche vertaler hebben van een
eenvoudig kindersprookje partij getrokken
om den jeugdigen landsburger reeds te
leeren kennen
1». De ware zedelijke verbelering der
misdadigers (niet gevangenen)Reuzen en
Menschenetersdieven en bedelaars.
2o. De vrije handeleenig middel om
doorgaand gebrek te voorkomen.
3". Het spel om geldde Nederlandsche
Staats-Loterij de schandvlek der ItJdeeeuw.
d°. De bron van zooveel armoede en
misdaad de drank.
3°. Het verplichtend onderwijs ten deele
van Staatswege.
Welnu, Lezers, wat dunkt u? Zoudt ge
achter deze vijf puntenin verband met
aio leven met uwe behoeften met uw uit
zicht op de toekomst niet een vraagteeken
zetten
Niet één, maar vele, zeggen wij.
In Nederland bestaat eene maatschappij
tot zedelijke verbelering der gevangenen
wordt er genoeg gedaan om onze gevange
nissen zeiven te kunnen missen
In Nederland staan naast dijk en duin
op hei en zandellendige huttenholen
des ongeluks en der misdaaden in de
steden verrijzen gevangenissen als paleizen,
waar de misdaad gepleegd, gevoed, ge
koesterd wordtbeter dan in de hutten in
de Noordstraat te Retranchement en aan
de Bouchautsche haven de kinderen der
armen behoort hier een vraagteeken
In Nederland zwerven nog Reuzen en
Menscheneters rondonder de namen van
Assurantie-speculanten Bankroet-speculan
ten Ondernemings-speculanten en Bedelaars
Zet een vraagteeken.
Yoor Nederlandmet het overschot der
Tarievenmet de inkomsten der Loterij op
de Staatsbcgrooting een vraagteekenvoor
afgegaan door het teeken dat nu eens
verwonderings- dan eens uitroepingsteeken
genoemd wordt.
De drank
En wat zeggen we nu ten slottevan
ons onderwijs We hebben er reeds vroe
ger over gesproken, Weldra zullen honder
den zich gewarmd hebben heide aan
handen en voeten en in de zwakke her
sensen zullen de schoolbanken verlaten
om tot de Reuzen en Menscheneters over
te gaan. Wij zetten een punt
Lieve Lezer, zet gij een en vaarwel
tot in 1803is onze wensch en onze
hoop 1
lir zijn voor het oogenblik weinige Staatkun
dige tijdingen van eenig belang. De encycliek,
van den Paus is verschenen.
De Giomale di Rovia kondigt den tekst er van
af, in welke wal de Paus de voornaamste he-
dendaagsche dwalingen noemtveroordeeld wor
den aangaande de godsdienst, de wijsbegeerte
en de burgerlijke zanienlevingbenevens de leer
stelsels strijdig met de Christelijke zedeleer, het
Christelijk huwelijk en hot wereldlijke gezag^der
Pausen.
Die dwalingen zijn bijeengevat in tachtig voor
stellen en aan al do bisschoppen aangeduid ge
worden om ze te bestrijden en ze te veroordeelen.
in deuxelfdi-n zendbrief verleent de Paus een
jubileumnaar verkiezing in eene der maanden
des jaars 1865 te vieren.
De Morning Post kondigt den tekst af van het
antwoorddoor Paus P us IX gezonden op het
hem aangeboden manifest der Zuidelijke Staten
van Amerika. Ziehier den hoofdinhoud van dat
stuk
De gevoelens in dit manifest uitgedrukt, strek
kende om dien hloedigen broederoorlog, welke
thans uw land bedroeft, te doen ophouden met
al deszelfs noodlottige gevolgen, en de pogingen
om vredes-onderhamieiingen aan te knoopen
zijn geheel en al in overeenstemming met de
gestemdheid en hel karakter van het Opperhoofd
der Katholieke kerk.
„De Heilige Vader, die diep bedroefd is ge
weest bij het vernemen der afgrijselijke menschen-
slachtiug door die hardnekkige worsteling te weeg
gebracht, heeft met eeno leveudige voldoening
de uitdrukking dier gevoelens vernomen.
..Als stadhouder op aarde van dien God, dio
de bron van allen vrede is, wenscht hij vurig de
kalmering van dien haal en het herstel van den
vrede. Ten einde hiervan een bewijs Ie geven
heeft de Paus aan de aartsbisschoppen van New-
York en Xïeuw-ürleaus reeds in de maand Oc
tober 1862, brieven geschreven, om hen tot de
inedevrerkiug aan dat geheiligd doel uit te;noo-
digen. De heilige Vader zal dus elke gunstige
gelegenheid te baat nemen om zulken wensche-
2ijken uitslag Ie bespoedigen en er toe mede wer
ken dat alle volkeren vereenigd mogen worden
door de banden dei liefde.'"
Onder het met iederen dag aangroeijend getal
pretendenten tot de geheele of gedeeltelijke erf
opvolging der hertogdommen, moet men Beijeren
voegen. Eene dépêche uit Munchen ineldt, dat
de titelen der Bcijersche dynastie in de kolom
men der Augsburger-Zcitung zullen uiteengezet
worden.
Do zittijd der Spaansche kamers schijnt onder
weinig gunstige vooruitzichten te zullen beginnen.
De benoeming van maarschalk Concha lol voor
zitter van den Senaat wordt door de dagbladen
der gematigde partij hevig beknibbeld alsmede
door die cler behoudende partij, die ten sterkste
op het verdrag van September verbitterd is. Het
Kabinet Narvaez zal veel wijsheid en krachtda
digheid moeten aan den dag leggen, om eene
nieuwe crisis te vermijden.
Hel is te hopen, dat de vereffening der zaak
van San-Domingo ook de minnelijke schikking
van die van Peru zal ten gevolge hebben. Er is
geen midden te kiezen; Spanje moet of wel zijne
vroegers overzeesche bezittingen deu oorlog ver
klaren en zich in schuld steken of wel van eiken
overzeescheu oorlog afzien, om zijne linaoeiën op
goeden voet te kunnen brengen.
Wij lezen in eene bijzondere briefwisseling uii
Brussel het volgende in een Vlaamsch blad:
„In den Senaat zijn al dc voorgedragene wets
ontwerpen tot nu toe volgens den wil der kleino
liberale meerderheid gestemd..
„Zulke stelselmatige tegenkanting bij het be
raadslagen over wets-ontwerpen, die in geenen
deele van cenen polilieken aard zijn .g.heeft men
zelden in eene parlementaire vergadering ont
moet. M. Osy, Senateur van Antwerpen, heelt
in eeno der laatste zittingen zijne verwondering
over eene dusdanige doeowyzé uitgedrukt; hij
protesteerde er krachtdadig legen en herinnerde
dal het, dank aan die gouvernementele drukking,
welke zich nu weer doet gevoelen, geweest is
dat het art. 49 der wet op de studie-beurzen ge
stemd weid. Hij brandmerkte het gedrag van
zijne collega's uit Antwerpen die, om het mi
nisterie aangenaam te zijn, goedkeurden wat zij
den vorigen dag afgekeurd hadden. Dat die her
innering en do moedige prolestatie van baron
Osy door de ministeriële meerderheid niet ge
smaakt werd, begrijpt men ligt. Zo konden die
pil niet slikken zonder grijnzen.
De balnaar bel hoold van de heeren Joos-
tens en Michiels-Loos geworpen, heeft ongetwij
feld in 't voortvliegen nog «anderen getroffen. Ook
de heer Frère, die zich op dit oogenblik alleen
op de bank der ministers bevondstoud woedend
recht, en trachtte de handelwijze van de heeren
Joostens en Michiels-Loos le rechtvaardigen.
„UWas wel 'l minste wal hij doeu kon, na de
dienst die zij hem bewezen hebben! Mij ver
klaarde, dat hij niet de minste drukking op die
Senaleurs uitgeoefend had; ten onrechte is het dat
men geschreven heeft, dat die heeren in zijn ka
binet zouden geweest zijn, eenige uren vóór
de stemming; hij heeft hen zelfs nooit over de
wet gesprokeunaauwelijks kent hij den heer
Joostens.
„Dit alles is mogelijk, mijnheer Frère; wij
zullen het niet betwisten, maar het. bewijst niets;
het bewijst bij voorbeeld niet, dat er anderen dan
gij op die heeren zouden gedrukt hebbenen wat
meer is, uwe vergramde woorden, uwe verkla
ringen verontschuldigen de handelwijze van de
heeren Joostens en Michiels-Loos niet!
Dezen woonden beiden de sitting bijZicht
baar was het, dat zij op hun gemak niet waren.
Doch de heer Michiels-Loos had den moed het
woord te nemen. Hy verklaarde, dat de'woorden
van den heer Osy hem diep getroffen hadden, en
betwistte aan ieder het recht, zijne woorden in
twijfel le trekken. De redenen op welke hij zijne
onthouding steunde, waren, zeide hij, de recht
zinnige uitdrukking zijns gewetens. Très-bien
zooals men links zeidq, maar was de heer Michiels-
Loos den vorigen dag dan niet rechtzinnig?
„Wat den heer Joostens aangaat, hij heeft ge
dacht zooals de Autwerpsche Koophandel-Kamer:
zwijgen is onverbeterlijk.
„in de Kamer duurt de discussie over dc arti
kels van het budget van 't binnenland altijd voort.
Gansehe zittingen worden toegewijd aan hel ka
pittel betrekkelijk het onderwijs. De wel van
1842 kwam natuurlijk weêr op het tapijt, er werd
zelfs over niets anders gesproken. Ik acht het
overbodig, in tegenwoordigheid van de verklaring
door den minister desaangaande in eene vorige
zitting gedaan, mij daar langer mede bezig te
houden. Het budget zal waarschijnlijk in de zit
ting van Zaturdag gestemd worden, en daarna
zullen onze volksvertegenwoordigers voor drie
weken, in vacantie gaan om van al hun werken
uit le rusten, en nieuwe krachten le pulten voor
het bestrijden of, ongelukkiglijk de meeslen, voor
het verdedigen van het budget van oorlog.
De brief van graaf de Conway blijft voortdu
rend gerucht maken. De Belgische bladenen
een groot getal vreemde bladen houden er zich
meê bezig. De Europe van Frankfort heeft er
reeds twee zeer uitgestrekte artikels aan toege
wijd. Verschillende Fransche bladen hebben de
kwestie bekeken. Zie hier', onder andereneenige
regelen, welke dc Presse van Parijs afkondigt,
na de conclusion door de Libre pensee en de Mee
ting liberat genomen aan hare lezers medege
deeld te hebben Wij bekennen de denkwijze
„der meeting niet bij te treden, zegt het blad.
„Dit is eene overdrijving, die enkel door de wc-
„derzijdsche hartstochleu kan uitgelegd worden.
„Wat geeft hel, zoo de heer de Conway zekere
„leerstelsels als uitzinnigbarbaarsch afschildert?
„Worden die leerstelsels daardoor getroffen? En
„de vrijheid van godsdienst wordt er die door ge-
raakt? Eens in dien weg, zou men verre gaan
„en in name der vrijheid, ten profijto van de
„meerderen, zou men de vrijheid voor enkelen
„afschaffen. Waarom zouden de heer Conway en
dc koning zelve niet eene denkwijze mogen
„hebben, wanneer ieder dit recht heeft? Wij
„willen de vrijdenkers noch prijzen noch laken;
„wij willen slechts de ware grondbeginselen en
„wézenlijke voorwaarden der vrijheid herstellen.*''
„Ik heb daar zoo even dc Europe van Frank
fort genoemd. In dit blad vond ik van daag zelve
een lang artikel over den tegeuwoordigen toestand
der partijen in Belgie. Na die kwestie breedvoe
rig en zeer naauwkeurig behandeld te hebben,
besluit het blad als voigt: „De Rogiers. de
Frère-Orbans en andere goede doktrinairs K
doordrongen met eene dosis liberalismns, welke
„zij voldoende oordeeleu om het geluk van Belgio
„te maken tot het einde der eeuwen, komen ons
^',voor, hunnen tijd roemrijk gediend le hebben,
Aan anderen nu de taak des vooruilgangs in
..handen le nomen! Aan de jongeren komt de
