ONDERWIJS.
NIEUWS- EN ADVERTENTIEBLAD VAN WESTELIJK ZEEUWSCH - VLAANDEREN.
N°. 44.
Vijfde jaargang.
A" 18(54,
Algemeen Overzicht.
SlllI5i(lïiWMBÜD
l)it Weekblad verschijnt iederen Vrijdag. Prijs per drie Prijs der Advertentiën, van 1-5 regels f 0,75; elke re^el
maanden voor het voormalig 4de district van Zeeland f 1,15; VriirllO' OpfnliAi» daarboven f0,12y2, behalve het zegel van f 0,3.5 voor iedere
voor de overige plaatsen des Rijksfranco per post f 1.30 nJUclD v/LlUUtl. plaatsing. Groote letters naar het getal gewone regels,
Afzonderlijke Nummers ƒ0.10. die zij beslaan.
Ingezonden Stukken en Brieven, de Redactie betreffende, benevens Advertentiën en gewone Berichten of Mededeelingen van Correspondenten
te bezorgen bij den Uitgever dezesalles francobehalve de bekende Correspondentiën.
Vervolg. V"- -
Pen groot nadeel van deze manier van
schoolgaan is nu 't geen in de school cr
het gevolg van isde onmogelijkheid om
geregeld klassikaal onderwijs te geven.
Verbeeldt ude onderwijzer regelt met
nieuwejaar de klassen en vormt die in on-
derafdeelingenen gedurende de twee of
drie eerste maanden des jaars hebt gij eene
modelschoolmet een voldoend personeel
worden alle vakken geregeld behandeld en
de schooluren vliegen onder genoegelijke
geregeld verdeelde werkzaamheden voor on
derwijzers en leerlingen omeer ze 't
Weten. Dan ziet, daar komen Maart en
Aprilen als met een tooverslag is de
orde verstoord en het schoone gebouw van
het klassikaal onderwijs springt uiteen
een paar maanden verderen de belang
stellende schoolhozoeker ontwaart slechts
de fragmenten van het bestaan hebbende
een zestal treurige restanten der drie klas
sen en hunne afdeelingen daarmede sukkelt
men den zomer door, hier een hoopje eerste
klasseuit de resten der beide afdeelingen
zamengestelddat afzonderlijk onderricht
moet ontvangenen zoo ook is het met
de overigen. Daar komt October en No
vember de aardappelpeurdersarenlezers
en lioutrapers komen zich warmen en ma
ken volgens de wetaanspraak op onder
wijs. De fragmenten die intusschen voor
uitgegaan waren de ijverigeleerlustige
en leerzuchtige jeugd wordt tot stilstand
veroordeeld omdat de Vandaalsche benden
met hen gelijken tred moeten houden en
zoo gaat 't het eene jaar uithet andere
in. Gij en ik belmoren tot de weldenken-
den die hunne kinderen naar school zendon
om te leeren en zij verliezen een aantal
nuttige uren die van den grootsten invloed
zijn op latere jaren en waarvan men ook
mag zeggenhier hangen van geringe
schreden vaak deugd en ondeugd af; van
oogenblikken eeuwigheden en zij verlie
zen die schreden en die oogenblikken in
ons oog eeuwighedenter wille van een
geslachtwiens Ion plaisir in dezen de
wet is. Laat nub. v.een weldenkend
armverzorgerop eigen gezagschooltoe
zicht houden en den schuldigen ouderen be
dreigen met de onthouding der liefdegaven
in den winter geen nood de politie zal
er wel voor zorgendat niemand op straat
kapot gaatis een volksgezegdedat met
overtuiging door de menigte wordt uitge
sproken en dat hare zonden aankweekt
Dan ook voor den onderwijzer met
betrekking tot zich zeiven en met betrek
king tot de maatschappijheeft de wet
gemeend te zorgendoch ze is in die zorg
jammerlijk te kort geschoten zij heeft hem
willen verheffen en ze heeft hem in een
ambachtsman een industrieel herschapen
die de school als een middel van geldwin
ning kan bewerken of zij heeft hem het
uitzicht gegeven op een inkomen van f 500.
zii heeft't is waar (en misschien maar al
te veelkennis kundewetenschap van
hem gevorderdmaar zij heeft tevens den
grond gelegd tot eene geleerdheidsfabriek
tot eene opfokkerijtot eene africhtings-
plaats voor examens. Uw jongen moet
naar Delftnaar Breda, naar't Nieuwe Diep,
naar de nobele aristocratische Registratie
geen noodnaar de school maarbij een
onderwijzer onder de nieuwe wet geëxami
neerd en hij zal hem wel africhtenal
zou hij er de natuurkunde met eene lucht
pomp cn de rekenkunde met eene machine
inpompen. De leerlingen onzes tijds weten
het ook reedsAls ze Bosscha I.odewi.ik
Mumer Kempees van Heusde cn Bauon
Ghijben ingepompt zijnzijn ze klaar.
Eveneens de toekomstige hulponderwijzer
in Zuid-Holland zegt hij, domineert Roorda,
in Groningen zit Brugsma op den troon
in Gelderland kom je klaar dan genoeg
van al die specialiteiten en oppervlakkigheid
Men versta ons echter niet verkeerd
wij zeggen niet, dat de genoemde Schrijvers
geene kundige mannen zijnintegendeel
wij prijzen hunne werken aan wij loopen
er hoog meê en 't is in den vreemde een
onzer lievelingsideeënden vreemdeling te
wijzen op onze moderne Broekuuizens
even knap met de penals met het zwaard,
't Is ons eene vreugde, te mogen getuigen
dat onze officieren iets meer zijn dan
beaux sabreurs en paradegekkenmaar 't
jammert onsdat hunne en aller geleerden
werken een naam maken, ook omdat ze
verlaagd worden tot hulpmiddelen bij de
tegenwoordige africhtingskunst.
Wij hoorden in onze jeugd meermalen
van een „Kort Begrip"; lacy,wat al korte
begrippenwat al Courswat al Essay's
zijn er thans noodig voor do africhtings-
theorie onzes tijds vormleer, natuur-,
geschied- en aardrijkskundereken- stel
en meetkunde hebben hunne korte begrippen I
Wat wilt ge dan Beter schooltoezicht
meer macht onzer tien provinciale inspec
teurs en een honderdtal schoolopzieners
die gevaar loopen van tot inspecteurs en
opzieners onzer hedendaagsche drilfabrieken
bestemd te worden.
De tegenwoordige hoofdonderwijzer is
bijna bandeloos. De wet moge zorgen voor
grove buitensporighedenvoor de uitwen
dige eerbaarheid en het lichamelijk behoud
onzer kinderen tegen de verpesting hunner
geesten heeft zij geene middelen. De on
derwijzer behoeftb. v.niet eens slechte
leerboeken te gebruikenlaat hem eenvou
dig negative verzwijgende nemen en wat
wordt er niet een schat van geloof, hoop
en liefde vermoord en verstikt in de kin
derharten I Bij het zien en ondervinden
daarvan bloedt ons hartw ij willen al weder
afdalen tot de naakte werkelijkheidteêre
snaren hard en gevoelig aanraken. Dat ze
waarschuwend en ten goede mochten tril
len! Wie belet tegenwoordig, b. v., een
onderwijzer, om dagelijks in de school zich
zeiven te verdoemen en de oordeelen Gods
over zich in te roepenten aanhoore der
jeugd Wie belet hem het maken van
fabelen cn vergelijkingenin verband met
wat ieder burgerieder Nederlander heilig
acht Wie belet hem om bij de oefening
van de geschiedenis te spreken van een
voor-historisch tijdvakcn het Oude Testa
ment op ééne lijn te stellen met de Mythe
der Grieken cn Romeinen Wie belet hem
het verkeeren in herberg cn kroeg mits
bij zich van dronkenschap onthoude Wie
kan hem noodzaken te werken voor do
kostbare onderwijzersgezelschappen en ter
eigener oefening
Willen wij de vrijheid aan handen leggen
Vraagt gij dat, die bij uwe nieuwe school
wet, ais bij een ander Evangelie zweert?
Met evenveel grond werpen wij u tegen
dat gij het mogelijk hebt gemaakt dat de
vrijheid misbruikt wordt tot losbandigheid
En dan uwe schooicommissien De hemel
beware ons voor meer dergelijken onzin
Verbeeldt u een wethouder, die heel goed
wethouder kan zijnmaar voor de school
niets deugtomdat hij van de school niets
begrijpt. Een wethouder in eene landge
meente kan een fiksch landbouwer, ecu
goed financier zijn maar is hij daarom ge
schikt voor de schoolcommissiewaaraan
maar we willen hot voor ons historisch
woord niet uitspreken Alleen vragen wij
of de half Belgische half Duitsche boer
op onze grenzendie geen enkele volzin
goedzuiver Nederlandsch aan elkander
weet te brengen geschikt is voor het
schooltoezichtdat hem toch (getuige de
breed gedrukte, in te vullen Gemeente
verslagen over het lager onderwijsdie
door den koker van schoolopziener cn in
specteur den minister bereiken) waarachtig
toevertrouwd is?
f Ver volg in 't volgend nommerj.
file Keizer en de Keizerin van Rusland bevin
den zich thans in Frankrijk. De doorluchtige per
sonen hebben den eersten nacht te Mulliausen
doorgebracht. De gezant van Rusland te Parijs
en de minister van het Keizerlijk Russisch Huis
die zich ook te Parijs bevond, zijn hen naar de
grenzen te gemoet getrokken. Generaal Fleury
•was er door Keizer Napoleon heen gezonden",
oin de Russische Majesteiten lo verwelkomen.
Volgens eene briefwisseling uit «Parijs zou die
generaal nog met eene andere vertrouwelijker
zending gelast zijnnamelijk die om de persoon-
