Algemeen Overzicht. Vestigen wij nn 't oog op den Neder- landschen Slaatdan zien wij om nu niet hoog op te halen en den heldhaftigen voet- aal dor Gentenaren, dat schoon historie stuk der vrijheid, te vermeiden, dan zien wij na Willem 1 in onze eigene landsge schiedenis tusschen grondwettige en volles- regering den strijd ontstaanom eindelijk ten voordeele der eerste heslist te worden. Filips de vertrapper onzer priviligien wiens schanddaden (schandelijk genoeg!) onze eeuw op zijn standpuntdat der godsdienstpoogt te verdedigenFii.ips Iï werd afgezworen l En te recht hij was dwingeland geworden en verbeurde als zoo danig het recht om te regeren. Willem I trad op aan het hoofd eerier Republiekmaar de toestand van zoodani- gen regeringsvorm (slechts geschikt voor volken in geheel bijzondere omstandigheden levende, zoo als de Zwitsersen opmerke lijk genoeg, enkele andere bergbewoners) was van zoodanigen aarddat Willem zoo niet met de gravenkroondan toch met de dictatoriale macht moest voorzien worden omdat de Stadhouder Stedehou der plaatsbekleeder des volkseen onding was. Het is ook cene dwaling van Bildeii- iiijk en zijne volgersook in onzen tijdte be weren dat de voorstanders onzer Stadhouders er naar gestreefd hebben, om dezen de opper macht absoluut op te dragen zij waren de mannen niet, om hunne voorrechten en privilegiën hun eenmaal door de Vorsten zelven geschonken waartoe dezen door de grondwet der natuurder rede en der godsdienst verplicht warenzoo maar voet- stoolszonder zekerheid voor toekomstige rust en volksgeluk, prijs te geven, üe eerste uiting van dat streven naar den con- stitutionelen regeringsvorm zien we in de verliefiing van Malkits. Echter was dit streven gebrekkig en on volledig, hinderlijk voor de uitoefening van het noodige gezag en het regeringsbeleid en naïf wordt ons opgeteekend dat men in het Oosten den naam des Vorsten in de tractaten noodig hebbende onder het Stad houderloos Bewind de toevlucht tot een denkbeeldig wezen nemen moestdat jaren lang onder den naam van Jan Compacnie bekend wasmen denke aan de gedepu teerden te velde en op de vlootaan de benoeming der krijgsbevelhebbers, bijna in de wiegaan liet begunstigen van dienst boden die dienstboden huwden 0111 der Heercn mispassen te bedekkenaan liet veilen van posten en het afschuwelijk ne potisme. "Wij zien weldra liet land zinkenmaar ook de natie zich zelven helpen en Willem !l[ aan 't hoofd des Bewinds en nu voorzien van cone instructie die hem den naam van Koning van Holland deed verwerven toen hij 't inderdaad van Engeland moest wezen waarvan men hem den Stadhouder noemde. Na Willems dood steekt de stad- hondorlooze partij wcêr het hoofd op om eindelijk nogmaals voor don volkswil te buigendie nu het Stadhouderschap in uit gebreide grenzen erfelijk verklaarten zie daar Nederland onder een grondwettig hoofd I 't Is waarnog eens verheft zieli het dwaze beeld der volksregering de Franschc besmetting neen I de zuiverendeFran schc zuiverende koorls grijpt ons aan wij boeten liet duur! maar eindelijk volgt herstel en bieden wij in eencn roes der bedwelming onzen Vorst do soevereini teit aan. Verstandig genoeg, en in de school des tegenspoeds geleerd weigert hij dezelveen do onvergetelijkemaar al te vaak miskende Willem Idie ook in het licht van zijnen tijd moet beoordeeld wor den schenkt ons eene grondwet enwaar eindelijk blijktdut de wcnschcn der natie niet meer overeenstemmen met de zijne legt hij kroon en scheptcr neder, ten be hoeve zoo als hij zelf zegtvan jeugdiger hand en kloeker schoudersde ridderlijke Zoon neemt de teugels des bewinds in han den en weldra brengt hij het verdrag tus schen Vorst en Volk in overeenstemming met de eischen van den nieuweren tijd Wat dunkt u Lezers verdient een en ander niet onze overweging? Stemt gij niet met ons indat de grondwettige eenhoofdige regeringsvorm de meest pas sende is voor een degelijk en rustig volk Mag dan de Vorst van zulk een Volk zich niet met vertrouwen .schrijven Koning bij de gratie Gods Omochten wij ons nog lang verheugen in ons zelfstandig bestaan bij zulk eenen regeringsvorm, en mochten wij ons vooral wachten om een denkbeeldeen woord een titeleene daad te verwerpen omdat die door anderen misbruikt wordtMaar dan ook in dezen geene vermenging van godsdienstig en staatkundig geloof, en geene vrijheid misbruikt tot losbandigheid maar eerbied voor de Wet en liefde voor den door de gratie Godsgrondwettigen Koning I 1h)ORD-AMERIKA. Aan onze bijzondere cor respondentie ontieenen wij het volgende, dat, hoewel reeds vóór eenigen tijd geschreven door velen zeker met belangstelling zal gelezen worden Wij beleven hier veel bewogen tijden. Met zwaard speelt een machtige rol. Re vulkaan,die zoo lang onder Amerika's bodem heeft gewoeld is eindelijk in ougekende woede uitgebroken, en richt verwoestingen aan waarvan de geschiedenis naauwelijks eene wedergade aanbiedt. De bur geroorlog eischt hare duizenden van slachtoffers. Maar liet jonge Amerika strijdt mei onbezweken moed. IIet wordt haar dagelijks duidelijker, dat zij het veelhoofdig monster, dat haren naam zoo lang hcel't geschaudUektvan zich zal afschudden niet alleen, maar voor altijd den kop verpletteren. Slavernij, de van God gevloeide slavernij, stuip trekt in den dood. I-Jaar rol is afgespeeld. Ame rika zal eenmaal gelouterd uit den strijd tevoor schijn komen, gezuiverd van den smet, die hare vrije instellingen aankleefde. Wie eenmaal den voet op haren gastvrijen grond heeft gezet, kan niet lang werkeloos toe schouwer blijven ondanks zich zelven mengt hij zich in pol liek en kiest zijne partij. Van het oogenhlik dat mij de roeping van Amerikaansch burger duidelijk is geworden heb ik mijne pari ij gekozen en voor wie gevoel breit van waarheid en recht, is die keus niet moeijelijk. In 18Ó0 was ik een ijverig partijganger voor Lincoln en in de drie jaren van beproeving heb ik door mond en pen, zooveel in miju vermogen was, medegewerkt om den geest vaif vaderlandsliefde en vrijheids min onder mijne landgcnoolen levendig te houden en aan te wakkeren. En van de Hollanders kan men, Gode zij «tank. in hel algemeen zeggen, dat zij zich goed houden. Weinigen zijn er, waarop dc verachtelijke naam van Copperhead waarmede de Noordelijke verraderszoo als ge welen zult, aangeduid worden, van toepassing is. Dc mceslen scharen zich aan de zijde van vrijheid en recht, en de offers, die van hen worden ge- eischtworden met geduld gedragen. De stand van zaken neemt voor het Noorden van dag tot dag een beteren keer. De Unicnpnrtij is tegen woordig verre de baas en de Copperheads zijn lo machteloos om nog veel schade te kunnen ver oorzaken. Een jaar geleden zag hel er in het Noorden donker uilen de vrees voor een bur geroorlog in het Noorden öeuaauwde veler harten. Nu ademen wij weder vrijer. De vrijwilligers komen wcèr op met hoopen om onze legers aan te vullen, en geldelijke offers worden zonder morren gebracht om de loting af te weren. Ja hel zijn hier lijden vol excitement; bijna elkeu avond worden er meetings gehouden, speeches gemaakt, gelden gecollecteerd. De stad is vol recruting-officessoldaten zwendelen door de stralen dag en nacht eu niet zeiden hebben er kloppartijen plaats. Ik wenschte weidat ge eens getuige waart van het woelige en bedrijvige Ame- rikaansche leven. Hier gevoelt men nog dat men leeft en dat men burger isdie ook. wat in do melk heefl te brokken. „In het godsdienstige verloochenen de Ilollan- ders hier hun karakter niet. Twisten onder el kander is aan de orde van den dag. Mier „op den berg1', zoo als dat gedeelte van Milwaukco, waar wij Hollanders wonen, wordt genoemd, hebben wij drie lïollandsche kerken, geen tien minuten van elkander: de eene noemt zich Dutch Reformed, de tweede Old Presbyterian en de derde New Presbyterian. Onlangs hóeft in do eerste ;dat is de moederkerk) weer een geduchte strijd plaats gehaden als de ontevredenen kans zagen om nog eeue kerk te houwendan verrees er eene vierde. In Amerika bloeit het separatisme in vollen glans: in Town Holland zijn er vijf ver schillende secten. In de zamenleving houden do bijzondere secten zich ookzoo veel mogelijk afgescheiden (met enkele uitzonderingen). Slechts als een gemeenschappelijk gevaar dreigt (zoo als bijv. de loling)dan steken zij de koppen bij el kander en drinkt de statige heilige zijn pintje bier met den goddelooze, en raadplegen met elkander hoe het best het dreigend gevaar af te weren. Bij eeue oppervlakkige beschouwing zou men spoedig denken dat deze aanhoudende verbrokkeling van kerkelijke gemeenten een nadecligen invloed moet uitoefenen op het godsdienstige leven der leeken doch dit is zoo niet. Over het algemeen beslaat er een edele naijver onder de gemeenten om el kander vooruit te streven', en als men nagaat, welke opofferingen de Amerikanen zich getroosten voor hunne kerken voor het oprichten van Zon dagscholen zendelinggenootschappen enz.dan moet men zich verwonderen. Toen de kerk waar toe ik behoor werd opgericht, kreeg zij van een Amerikaan een lot present om op te bouwen van de Home Missionary Society voorschot om de kerk op te richten zonder intrest, en af te betalen als men kon. Tot nu toe is er nog geen cent op betaald de kerk is afgebrand en weder opgebouwd, en de Domiué, dien wij nu zullen krijgenzal nog eene toelage krijgen van 150 dollars uit do fond sen van genoemde Society. Aan onze kerk is eene Zondagschool verbonden die geheel op kos ten van enkele Amerikanen wordt gehouden. Boekeu en al wat er tot eene goede school be hoort, wordt gratis aan de leerlingen geschonken. Tweemaal 'sjaars krijgen de kindereu een feest en rijke lui komen eiken Zondag om de kinderen van arme Dutchmen te onderwijzen in de Encel- sche laai en de leer des Evangeliums. Wel vriendde Amerikanen zijn eeu wonder volk. Het zijn vernuftige geldmakers en machtige geld liefhebbers en als men het oordeel des vreem- delings mag gelooven niet zecer naauw van ge weten. Maar ik ga nu vier jaren met beschaafde Amerikanen om ik zie hoe mijne bazen denken en handelenik hoor hier in ons office zaken verhandelen van allerlei aard, en planueu bera men lot algemeen nut; ik weet welke opofferin gen dc Kamer van Koophandel zich getroost om onderlinge en algemeene welvaart le bevorderen en kan niet anders doen dan hen hoogachten en betuigen dal zij een ferm volk zijn. Hier in Mil waukee waar hef van Duilschers krioelt, en velen rijk of gegoed is men telkene in de gele genheid om heide natiën met elkander le verge lijken en zooveel ik oordeelen kan zijn de Amerikanen 50 pet. beter dan onze Duitsche broe ders. Zoo lang er nog eeu Amerikaan is, zoek ik mijn brood niet bij een Duitseher. Doch wat gaat dit alles u aan en wat bekommert gij u over een Yankee? Gij behoeft hen niet naar de oogen le zien. Wel dat behoef ik ook nietdat is in Amerika niet in de mode. En mijne bazen voor al zijn fiksehe kerels; zij spreken met mij als huns gelijken geen hard woord is mij nog toe gesproken; in de laatste jaren hebben zij vele ver liezen geleden en redenen gehad om kwalijk ge mutst te zijn, maar ik beh hunne gelijkmatigheid moeten bewonderen. „Zouden wij het goede ontvangen, en ontvangen 't kwade niet1'? heb ik nooit beier door een Christen zien beleven.1' Men leest in cene bijzondere correspondentie uit New-York De inval in Maryland is weder geëindigd d.o nationale hoofdstad is niet langer bedreigd. .Bal timore hervat dc gestaakte bezigheden. De schrik is geëindigd met het vertrek der rebellen, die verdwenen zoo als zij kwamensnel en onver wacht. De buit dien zij behaalden moet beiang- rijk zijn en alle vervolging heeft lot heden niets opgeleverd. Hunne snelle marschen redden den oogst van hun vermetel waagstuk. De geheelo geschiedenis van dezen merkwaardigen inval le vert het bewijs van Grants misslag en is eene honende uitdaging aan de domme autoriteiten in Washington. Het heelt den Noordelijken een kort, maar krachtig staaltje geleverd van de ram pen die een vijandelijken inval vergezellen. Hunter vernielde op zijn tocht naar Lexington en Lynchburg al wat hem voorkwam, verbrandde het huis van "den gouverneur van Virginia Let cher ja, roofde uil Lexington het standbeeld van Washington, aldaar door zijn eigen staat uit dank baarheid aan den „vader zijns vaderlands" opge richt. Dat noemen dc Jankees rebellen le kastij den. Maar toen voor een paar dagen diezelfde rebellen het buis van den gouverneur van Mary land, Mr. Bradford, op weinige schreden afstauds van Baltimore, aan de vlammen prijs gaven, noem den zij het schurkerij en het wegdrijven door die rebellen van duizenden stuks vee lot onderhoud van Lee's leger eene daad die in elk geval door hel recht des oorlogs gerechtvaardigd wordt, ook zelfs builen het recht van représaille noe men zij dieverij. Maar die daad was zoo wel be raamd zoo snel en vermetel uitgevoerd dal dc wereld er een anderen naam aan moet geven, en een volk bewonderen, dat in zijn doodstrijd zulke bewijzeu geeft van kracht en energie. Eii toch" houdt het gehuil aan van bloed, bloed l Toch spreekt men van onderwerping, overwin ning. Nimmer werd door een groet volk eeu oorlog ellendiger gevoerd, nimmer had een schrik-

Krantenbank Zeeland

Sluisch Weekblad | 1864 | | pagina 2