N". 33.
Vijfde jaargang. A" I
Dit Weekblad verschijnt iedcren Vrijdag. Prijs per drie
iaanden voor het voormalig dde district van Zeeland 1,13; j \7"1.a.l...v I *5 Inomvhic
voor de overige plaatsen des Uijks franco per post l.'JJ j I IJUtg 5
Afzonderlijke Nummers ƒ0.10.
Prijs der Advertentie», van 1-5 regels 0,75; elke regel
daarboven f0.12'/2, behalve het zegel van ƒ0,35 voor iedere
plaatsing. Groote letters naar het getal gewone regels
die zij beslaan.
Ingezonden Stukken en Brieven, de Redactie betreffende, benevens Advertentiëu en gewone Berichten of Mededeclingen vau Correspondenten
te bezorgen bij den Uitgever dezes, alles franco, behalve de bekende Correspondentie!!.
Dikwijls stontlen wij en velen onzer
Lezers met onszoo als tie ervaring ons
dan ook in ruimen kring geleerd heeftop
de ten hoofde staande uitdrukkingen en
namenen wij konden merkendat ze
telen niet helder voorkwamen, dat zelfs de
tweede benaming zoo als Neêriands Koning
die draagtsommigen hinderde le meer
omdat een Pruisisch Koning daaraan de
bete.ekenis gaf, alsof ze recht gaven tot
volstrekte willekeuralsof zeeven als hij
hot zichtbare Opperhoofd derKatholieke Kerk,
het voorrecht gaven, om zicli de onfeil
baarheid te mogen toeëigenen. Mochten
ze dit werkelijk en op onomstootbare gron
den geen regeringsvorm zou ons wensche-
lijker zijn dan de volstrekt onbeperkt een
hoofdige zoo natuurlijkzoo eenvoudig
wanneer dat hoofd een braaf en kundig
man is; zoo verschrikkelijk echter, wanneer
dat hoofd een Lodewijk XIV of XV is en
tocli zicii Koning bij tie gratie Gods
zelfs AHercliristelijkstnoemt, doch met
der daad een wanschepsel is
Wij willenten gerieve onzer Lezers
bij beide uitdrukkingen eenigc oo'genblikken
stilstaan: ons eenigermate, misschien ineer
schijnbaar dan wezenlijk bijzonder staat
kundig standpuntdat wij geiooven door
gaande dat onzer geweslgenooten te zijn
zal er des te heter door aan 't licht komen.
De constitutionele dat isgrondwettige
monarchieis evenzeer als de absoluteof
volstrekt oppermachtige, eene zeer natuur
lijke instelling. Vindt men in de grijze
oudheid voorbeelden van mannen die door
lichaamskracht of geestvermogens boven den
grooten hoop uitmuntten en zicli het gezag
over hunne geweslgenooten wisten te ver
werven om ze weldra als soeverein opper
machtig tc gebieden; ja, zich zelfs het recht
op ailer leven of dood, eigendom of bezit
ting aan te matigen niet minder waar is
liet, dat men evenzeer de stammen ziet
opkomen, omin gemeenschappelijken nood
of gevaar, of ter bevestiging en handhaving
van gemeenschappelijke belangen een op
perhoofd te kiezen dat belast was niet de
uitvoering van den volkswil niet aileen
maar waaraan pok tevens de behandeling van
zuike zaken werd overgelatendie konden ge
rekend worden uitvloeisels van dien wil te
zijn en dus, als 'tvvare, tot de uitvoerende
macht behoorden.
Wij herinneren ons de fierevrije Ger
manen die den uitverkorene des volks op
een schild verhievenolzoo op de schouders
rondvoerden en aan hunne stamgenootei^
als den zoodanig verkorene voorstelden. Hij "r
was vooral de aanvoerder van den heer-
tocht (tocht van liet leger of krijgsheer) en
ziedaar den eersten hertog
Raadpleegt men de oudste oorkonden des
mensehdomsdan leest men van eene me
nigte koningen en koningskeusb. v. in
den tijd van Aerauam en Jozüa en we
zouden allicht tot liet denkbeeld komen
dat do wereld (voor zoo ver ze toen be
kend en bevolkt was) verdeeld was in eene
menigte van kleine rijken en staten doch
het is uitgemaakt zekerdat men onder
deze kleine koningen (wier gansche gebied
soms slechts uit eene enkele stadmet
hare banuegebiedomtrekrayon be
stond) niets anders te verstaan hebbe dan
gesiachts- of familiehoofden wier onderda
nen hunne eigene kinderen, kindskinderen,
of neven en bloedverwanten warendaar
h. v. tevens de jongere broeders soms ook,
wanneer zij zich niet scheidden en afzon
derden van hunne broederen, de onderda
nen der oudsten waren. Anderen daaren
tegen waren geweldigen veroveraars
zoo als Nimrod Kedor Laomer, Adoni
Bezek enz. Jade twaalf patriarchen
mag men bij hunne vestiging in Egypte
als stamhoofden familievorsten aanmerken
die vroeger onder één hoofd, Jacob, ston
den. Men kan deze oude vorsten het best
vergelijken bij de tegenwoordige scheiks
der Bedouïnen en Arabieren. Niettegen
staande de grijze oudheid reeds hare ver
overaars en oppermachtige gebieders iiad
zouden wij durven stellendat zeifs de
meeste dier o.ido. vorstenen daaronder
vooral zijdio door zuiverheid van aarts
vaderlijke zeden uitblonken constitutionele,
dat isgrondwettige vorsten warenen
wij leiden daaruit af, dat de grondwettige
regeringsvorm de zuiverezedelijke rege-
ringsvormregelde volstrekt onbeperktede
onzedelijke afwijking, uitzondering is. Voor
wie geen vreemdeling in de wereldgeschie
denis is, valt iiet sprekend in 't oog, dat
de middeleeuwen duisternis en schaduw des
doods waren, ondanks al hunne vrome
moordenaars en verdrukkersdie zicli
christelijk noemden en zuilen hij de
gratie Gndste regerenwanneer men ze
vergelijkt bij de regering van N'oach Job
Abraham Izaük en Jacob.
Het is een feitdatondanks het theo
cratisch beginsel (het denkbeeld inn Gods
regering door tusscheukonist van nienschen
rechtstreeks door God zeiven bestuurd Ie
wordenl, dat, ondanks dat denkbeeld, het
welk onmiskenbaar en onomstootelijk in de
geschiedenis van liet volk Israels vast staat
nogtans dit zelfde voik eone grondwettige
monarchie waswelks grondwet ons klaar
en duidelijk wordt medegedeeld en eene
allerbelangrijkste oorkonde voor de gesciiie-
menscbheid der rijken en slaton
t. 't Is waarbepalingen als deze
van akkers, olijf- en wijngaarden te ne
men ze aan derden te geven en zoo meer
anderenslaan den vorst bijna eene abso
lute macht toedoch die macht was in
ieder geval omschreven en begrensden
wij zien in Israels veroveraarsvooral na
de verdeeling des rijks onder Rehabeam
de groote waarheid bevestigddat schennis
der volksrechtenschennis der grondwet
reeds hare eigene eigenaardige straffen
medebrengt. Sail wien als voorwaarde
voor zijn koningschapde uitroerjing der
r oovende stammen met name A males
opgedragen wasverbreekt willekeurig die
en andere voorwaarden en van toen af
blijven de gevolgen niet uitde grondwcl-
schennende vorst heeft gcenen vrede meer;
zijne gemoedsrust is verlorenhij weet
dat iiij de kroon heeft verbeurd, en inliet:
Sacl heeft zijne duizenden maar Da vin
heeft zijne tienduizenden verslagen"klinkt
hem de slem des volks (hier ook de stem Gons
tegen en hij ziet in dien David oenen op
volger, dio zijn geslacht van Israels troon
zal verwijderen en eene sombere gemoeds
stemming tot zinsverbijstering overslaande,
maakt hem tot een tirandie hem allen
zedeiijken moed en kracht verliezen doet en
don eens zoo lieren vorst en held tot ecneh
zelfmoordenaar verlaagt! Dat is eone tref
fende geschiedenis LezersZoo oud zij
zijn moge, is zij met eene eenvoudige dui
delijkheid geboekstaafd('at zij van alle
eeuwen nevens veei uit die oude bladen
waarin zij, als eenige bron, is opgeteekend
nog steeds de verbazing, zeifs van de ge
leerdste» en doordringendste» der sterve
lingen, opwekt en aantrekt. 5Joeten wij
ook haar beschouwen in bet licht van haren
tijdeeu feiteen historisch feit springt
ons daarbij in 't oog. Wij spraken van
het overheerschend denkbeeld van Godsre
gering in den Israëlilischen staat, en in
der daad zien wij dit denkbeeldnu eens
meerdan eens minder duidelijk op den
voorgrond treden. Naar onzo meening
bestond (behalve in een hoogcr denkbeeld
dat geheel eene zaak des harten is en dat
ie.'er edeldenkend en gevoelig menscli
ieder Christen zonder groote geleerdheid
maar in eenvoudigheid des hartenmet
cén woord, door geloof in zich opneemt),
naar onze meening bestond ook dat denk
beeld in de bepaalde vermenging van de
godsdienst met den staat. Bij de Israelite»
waren staat en kerk volstrekt één. Zoo als
we echter opmerkten, moeien we ook juist
daarom toestanden en gegevens uit dat tijd
perk in liet eigenaardige licht van dien
tijd beschouwen. Sail, David, Salomo
en al die koningen van Judawaaronder
ontegenzeggelijk heide laatstgenoemdenen
onder hunne opvolgers een Hiskia en een
