VAl WESTELIJK ZEEUWSCH - VLAANDEREN.
Vijfde jaargang.
dpiiiks
Dit Weekblad verschijnt icdeven Vrijdag.Prijs per drie
maanden voor het voormalig -ide distriet van Zeeland 1.15:
voor de overige plaatsen des Rijksfranco per post f 1.5)
Afzonderlijke Nummers 0.10.
Prijs der Adverlentiën, van 1-5 regels f 0.75; elke re-el
daarboven 0.1-2'/.,, behalve het zegel van f 0,35 voor iedere
plaatsing. Grootc letters naar het getal gewone regels,
die zij beslaan.
Ingezonden Stukken en Brieven, de Redactie betreffende, benevens Advertentiën cn gewone Berichten of Mededeelingen van Correspondenten
te bezorgen bij den Uitgever dezes, alles franco, behalve de bekende Correspondentiën.
Is er een onderwerphetwelk op de
meest mogelijke wijze de inmenging en zorg
der Regering eischtdun is het de open
bare gezondheidspolitie. Het rerwondere
den Lezers van ons Bladdat wij meer en
meer een volksblad hopen te doen worden,
dan ook in geenen deelewanneer wij bo
venstaand onderwerp daarin ter sprake
brengen, te meer, daar wij wederom de
statistieke tabellendesbetrekkciijkvoor
ons hebben. Wij zijn in vele opzichten
groote tegenstanders van centralisatie. Het
regeringstoezicht komt slechts bij een min
derjarig volkonbekwaam om zicli zeiven
te besturen te pas. Maar wanneer dat
volk in eenig opzichtwells dan ookdat
zelfbestuur vergeetdan wordt liet der
Regerings plichtde taak die 't voik ver
zuimt, of waartoe 't zich onbekwaam toont,
zelf op te vattenof althans die schakels
in den grooten raaatschappelijken keten
waarvan het blijkbaar is dat er ccnig ge
brek aan isaan te grijpen te recht te
brengen te herstellen en zeifskan het
niet anders weg te nemen. Wanneer gij
Lezer, u kunt verledigen om ons eenige
oogenblikken te volgenzult gij met ons
tot de erkentenis moeten komendat wij
hij onze vijf Wetboeken cn eene menigte
deeicn Staats- en Provinciaalbiadenzeifs
nog Fransche Decreten cn Arrête sbe
hoefte hebben aan eene Wetop de Grond
wet rustende en ten doel hebbende daar
waar anderen zich zeiven vergetenof
hunne krachten niet gebruikenof waar
dezer krachten te kort schieten de Rege
ring te machtigenom alsdan in de plaats
van liet in gebreke blijvend gewestelijk of
gemeentebestuur handelend op te treden
De Minister zou tot deze handeling kunnen
overgaan hij behoorlijk op daadzaken steu
nend regeringsbesluit, welke daadzaken in
den aanhef van zoodanig besluit behoorlijk
zouden moeten omschreven zijn, of, bij
gelijk besluithet Coilegie van Heercn
Gedeputeerde Staten in de Provinciën zoo
danige macht moeten kunnen opdragen.
Wij zuiienlot staving van ons voorstel,
weinig zeggen. Lit dit opstel zal deszelfs
doelmatigheid blijken en wij stellen alleen
vast, dat schandalen, als te Oudelande en
te Bruinisse ontslaanvoor goed in een
beschaafd land zouden geweerd worden.
Wij boekstaven onze gevoelens ten dezen
niet des te meer vrijmoedigheid omdat wij
de zekerheid vermeenen te bezitten de
groote meerderheid onzer iandgenooten op
onze zijde te hebbendoch ook al ware
dit niet zoo, dan nog zouden wij er niet
bij aarzelenai was ons gevoelen dat eener
minderheid.
Lof verdient de Provinciale Commissie
van Onderzoek en Xoevoorzieht in Zeeland;
lof verdienen de Geneeskunstoefenaren en
de weinige Plaatselijke Commissien met de
Gemeentebesturen, voor het veelomvattend,
maar daarom ook zoo belangrijk en op
welsprekende cijfers steunend werk. Lof
verdient liet Bureau van Stalistick in ons
Gewest; maar niet minderen lof komt
Zeekinds Staten en derzelvor geuchten Voor
zitter toevoor de onbekrompene wijze
waarop dit verslag jaarlijks ter kennis der
belanghebbenden wordt gebracht en in de
archieven van iedere welbestuurde Gemeente
voor den beoefenaar en den vriend der
wetenschappen te raadplegen is. Wij wil
lenter verspreiding van meerdere kennis,
ten nutte van 't algemeen vooral dit stof
felijk maar daarom hoogst gewichtig on
derwerp even inzien en hier cn daar iets
aanstippen (o meeromdat wij dit mogen
doen als leden eener maatschappijwaan an
wel niemand zal ontkennendat het artikel
barer stoffelijke geloofsbelijdenis de ge
zondheid is onze aardsche zaligheid"waar
heid bevat.
Al dadelijk treft ons in de inieiding van
het schoone verslag liet brandmerk, dooi
de stellers op de Gemeente Bruinisse ge
drukt. Met ronde woorden toch lezen wij
daarAls om het broeinestwaaruit be
smettelijke ziekten in haren verderfelijke!)
invloed over andere gemeenten zich ver
spreiden voor zich en voor anderen ge
vaarlijker te maken heeft de Gemeenteraad
van Bruinisse in zijne wijsheid de verorde
ning op de koepokinenting ingetrokken.
Niet lang na het eindigen der bemettelijke
keelziektehebben er zich de kinderpokken
vertoond en epidemisch uitgebreid. Aan
het einde van 1863 had men 4ö ziekte
gevallen." Wat dunkt uLezers is de
Gemeente Bruinisse, die op 1585 zielen
alleen -16 puklijders en 216 lijders san
besmettelijke keelziekte leldevan welke
laatste een jeugdig geneeskunsloefenaar
met zijnen ijver, tevens liet slachtoffer
werd, is deze Gemeente bekwaam om zich
zeiven te besturen Waar zulke cijfers
spreken doen wij er het zwijgen bij alleen
opmerkende, dat wij voor geen burgemees
terspost of goed bezoldigd secretarisambt
ter wereld uc zedelijke verantwoordelijk
heid voor zoo iets zouden willen op ons laden.
Heeft men geschroomd, bij de wet op
't onderwijs de verplichte vaccine voor te
schrijven? Meende men, dat dit ingreep
iu de bijzondere vrijheid Of vertrouwde
men in dezen op de wijsheid der Gemeen
tebesturen Dun heeft men zich in ieder
geval hitter bedrogen. Want welke uitkom
sten heeft men verkregen In 't eerste
geval heeft men valschen schroom gekoes
terd. In het tweede geval heeft men uwe
en mijne vrijheid benadeeld, door indirect
'toe te laten dat derden ons allerlei smetstof
bezorgden en in het derde geval heeft
men gezienhoe weinig rijp men nog in
't algemeen voor algemeen zelfbestuur is.
Het verslag zegt,--..,, Het is bekend met
welke voSroordeelen de vaccinevooral op
liet platteland te kampen heeftwaarvan
het achterwege blijven van verordeningen
dienaangaande waarschijnlijk men had ge
rust kunnen stellen zclter) bot gevolg zijn
zal." Zonderlinge tegenspraak onzer wet
gevers soms. Rij eenen volstrekt hüishou-
delijken maatregelde volkstelling schrijft
men den gemeentebesturen het maken van
verordeningen op het bijhouden der bevol
kingsregisters enz.voor en op hot ge
wichtige punt der vaccine verleent men
teugeilooze vrijheid
Wij mogen mot blijdschap vermelden
dat de gezondheidstoestand in ons Zeeuwsch
Vlaanderen allergunstigst wasen in dit
opzicht ook 1863 met gulden letteren mag
geboekt worden. Wij schrijven dit nu
evenmin als de streng Hervormdede
hoog kerkelijke Katholiek of de Afgeschei
dene louter aan eigen wijsheid en eigen
middelen toe verre van daarwij eerbie
digen in alles een iiooger wereldbestuur
maar wij gelooven tevens. Wij gclooven
dat eene aanbiddelijke Voorzienigheid even
ais eene moeder voor haar kindook Hare
zorgen te onsvvaarts uitstrekt on daarom
de middelendoor ons aangewendin den
regel de verlangde vruchten doet dragen
omdat hel ook Hare gaven zijn omdat
ook Zij <le heilzame koepokstof in de na
tuur in 't aanzijn riep en liet dus aan ons
staat, om die middelen aan te wenden niet
alleenmaar dat wij dat niet doende
ons misdadig maken tegen Haar en tegen
onze medeburgers. En vveêr steekt ons
gewest gunstig bij anderen af. Ais we
cijfers nemen gemiddeld over vijf jaren
merkte men op in
N'i.-Beveland 18.3 geboorLen, legen Sii.Ssterfgfivallca.
Za.-Beveland '2-2,8 32,8
Tholen 23,1 36.1
Schouwen 21 40,0
.'(do District 24,6 37,6
SC 25.3 34.4
Walcheren 31),D 39,2
Met welgevallen merken wij dan ook liet
bestaan van gezondhcidscommissien op in
de kleine gemeenten Sint Kruis en Retren
chement. Waarlijkwaar deze met de
grootere gemeenten cn steden wedijveren
daar mochten we! Axel, Sluis, Huist,
Uzendijke, Oostburg, Aardenburg en zoo
vele anderen navolgen. Wij kennen ie
Aardenburg zeer goed de redenon waarom
die commissie daar in der tijd niet tot
stand kwam. Kieschiieid verbiedt ons de
mededeeüng. Maar we vragen Zijn er in
al die Gemeenten geene Geneeslieeren
Predikanten Pastoors Hoofdonderwijzers
en beminnaars der natuurkundige weten-
