A* 18Bf ejjfe "li IIEUVS- El ADVERTEIT1EBU9 W WESTELIJK ZEEUWSCH - VLM1DEÜEI zsmvscn-vu.maiïs's toestand. N°. 23. Vijfde jaargang. Vrijdag 3 Junij. ifiltiiiffiffii Dit Weekblad verschijnt iederen Vrijdag.Prijs per drie maanden voor het voormalig 4de district van Zeeland f 1,15; voor de overige plaatsen des Rijksfranco per post f i.'JJ Afzonderlijke Nummers ƒ0.10. Prijs der Advertentiën, van 1-5 regels 0,75; elke regel daarboven 0,12behalve het zegel van 0,3 voor iedere plaatsing. Groolc letters naar het getal gewone regels, die zij beslaan. Ingezonden Stukken en Brieven, de Redactie betreffendebenevens Advertentiën en gewone Berichten of Mededcelingen van Correspondenten te bezorgen bij den Uitgever dezes, alles franco, behalve de bekende Correspondentiën. IV. Sedert een vijftigtal jaren bemerkt men een verschijnseldat door zijne diep ingrij pende gevolgen Zetuwsch Vlaanderen's be woners met angst en vrees voor de toe komst vervuldeen beeft het ook alzij liet nog in geringe mate de opwekking van den oorspronkelijken volksgeest ten gevolge gehad echter op vele plaatsen dien geest heeft iiitgehluschtdie de bevolking ten deele vernietigd, ten dcelc verarmd heeft. Onder hen die roet oelrooijen van be dijking, door gunst of aankoop, waren voorzien'treffen wij in den regel Hollaud- srhe en Zeeuwschezelfs Noord-Duitschc geslachten aan. Naar het scheen was deze wijze van geldbelegging voor de met handels- en specuiatiégcest bezielde Noord-Nederlanders niet voldoende. Men kwam tot de opmer king, dat eeno geldbelegging in staatspa pieren in handelmaatschappijen brand- en zee-assurantiën verre te verkiezen was boven het meer zekere, meer geruste grondbezit, omdat dit laatste minder vruchten afwierp, met andere woordenminder percenten gaf. Zo nder nu te onderzoeken of, hij de verbetering der gemeenschapsmiddelen in dit gewestde gronden productiver konden gemaakt wordende landbouw tot meer volmaaktheid kon worden opgevoerdzag men de eene landhoeve voordo andere na in handen van vreemdemet name Belgischeenkele Fransche grondbezitters overgaan. Sedert 1811 was het Belgies licvclings- wensc'iStaatseh Vlaanderen met Oost- Vlannderen dus met Zuid-Nederland (Belgie) vereenigd te zien. De kern der bevolking hoeveel, in stoffelijk opzicht, ook voor die vereeniging (waarvan liet nut onder de Fransche overheersching in duizend gemak ken en geriefelijkheden gebleken was) plei ten mochtde kern der bevolking was voor het Noordenvoor Zeeland geslemd en een der eerste regeringsdaden van den Souvereinen Vorst was dan ook de hcr- ceniging van Zccuwsch Vlaanderen met Noord-Nederlandonder het beleid van den Generaal de Jonge. Toen kwam de omwenteling cn krachtig ontwaakte ook hier de Ncderlandsche volksgeest, zoodat hij het tractaat van 1839 onze staalkundige toestand op nieuw bestendigd werd. Maar toen ook sprak de Belg (om hier eene phrase des volks le gebruikendie volko men waarheid beval): Welnu, kunnen wij langs den diplomalieken weg Zeeuwsch Vlaanderen niet hekomenwij zullen het koopen I en hij gaf maar al te wel gevolg aan deze schijnbare machtspreuk. De ^Noorderlingen waren genegen tot verkoop de Zuiderling kocht. En wat was liet gevolg van een en ander In de eerste plaats rijzing der grondeigen dommen zoowel in koop- als huursom dc hutirsom alzoo verhoogd moest gevonden worden. En wien goldt dit nu(De rij zing der marktenmeerdere productie enz.kwamen eerst later in aanmerking.) Wien goldt dit nu Niemand andeis dan den ambachtsmanden neringdoende en den arbeider. Den arbeider in dc laatste plaats: de landbouwer, iiic-t lettende op den verhoogden prijs der eerste levensbe hoeften Het het dagloon niet in evenre digheid van dien prijs opklimmen ja velen hunner verminderden nog het loon van den arbeider en dit alzoo verminderde loon werd nogmaals vertiend door de berekening in Vlaamsch of Franseh geldfraj, of de reduc tie van liet arbeidsloon per gemetin de laatste rekenwijze. Hel zweet der mindere standen kleeft dus aan de gelden der grondbezittersingevorderd als het is door middel eer landlieden. Dit kwaad is naauw verwant met het tweedegebrek aan energie en onderne mingsgeest bij de oorspronkelijke landbe woners. Mogen wij er op wijzen als op een der weinige verblijdende verschijnselen van onzen tijddat in dezen verbetering komt De verbetering is nog niet algemeen genoeg om direct ingrijpend te zijn in den gekunstelden maatschappelijken toestand. Den Vlaamsehen grondbezitter, die eene Zeeuwsch Vlaamsche hoeve koopt, wordt wel de voor waarde gesteld om den bewoner tijdens den verkoop tot pachter aan te nemen cn nog wel voor eene billijke som; doch naauwelijks is in het overbevolkte Belgie het naderend einde van dit huurcontract hekend of de deur des eigenaars wordt zoo als men het noemtplat gcloopcn door elkander mededingende landbouwers, waar van de eene al meer belooft dan de andere. De grondeigenaar denkt in den regel edel genoegom den oorspronkelijken be- woner de voorkeur te geven doch hij stelt hem eischen waaraan hijzijne levenswijze, zijne zeden zijnen stand in de maatschappij in aanmerking genomen, niet kan voldoen en liet einde der zaak is met Mei koop dag. Eu nu hangt het er van af, hoe hij geboerdheeftof hem de titel van rentenier, of de scheldnaam ran uilge- sehudde boer zal ten deel vallen Maar waarom kan de Vlaamsche land bouwer zooveel meer huur beloven en geven dan de Zeeuwsch Vlaamsche 't Ligt in nspreekt b. v. de Zeeuwscho landbouwer van Rijksdaalders (voor eeuiae jaren noiï niet do bijvoeging Zeeuwst-hte)de t laamsche kent slechts Vijffrancs, 't Rehocli naauwelijks herhaald le wórden', dat hel 'voor den arbeider groote; ver schil f 0,15 Ned. bedraagt. den aard der zaak. De mindere stand de arbeidersder beide Vlaanderens staan op eenen anderen trap van beschaving dan die bij ons. Hunne woningen wijzen ia den regel niet die soort van weelde eu gemakken aanals men ten onzent 'vindt. Wat hun materieel zijn en doen betreft is tusschen hen en de kolonie-slaven slechts dit verschildat de Vlaamsche arbeider immer op persoonlijke vrijheid mag bogen en de zweep des drijvers niet behoeft te schromenschoon hij overigensnaar lichaam en zielzij hel dan ook in anderen vorm dan genehet eigendom zijns mees ters isdie hem beheerschtdoor hem in afhankelijkheid te houden, 't Is waar, zijn hijzonder leven is vrolijker en opge ruimder dan dat zijns noordelijken broeders en zijne dierlijke'behoeften zijn veel-, zijne geestelijke behoeften oneindig minder. Welnu, deze mensrhen komen, gelijk de Uannckemaaijers eldersook hij ons des zomers, op het rijke Iloliapd af, vestigen zich met vrouw en kroost in koeten en schuren, leven van karnemelk en roggebrood cn sparen het verdiende geld voor den winter om te huis in hunne schrale zand gronden daarvan te leven. Wij noemden daar schrale zandgronden en te recht, want die zijn in Vlaanderen doorgaans aanwezigot 't is uit die stre ken, dat ons liet kwaad komt. De Vlaamsche landbouwer heeft op zijne zanden de kunst van bemesting de volmaakt heid doen naderen: vuilnis, afval, dierlijke en menschelijko uitwerpselen zijn vuur hem goudmijnen en met wellust arbeidt hij aan dcrzelver vermeerderingen met gelijke wellust bearbeiden zijne onderhoorigen die specicn en houden niet eens den neus dicht bij de stiklucht der guano (b). Verder heeft hij de kunst geleerdomdat de zandboeren doorgaans veel kleiner zijn dan de kleihoeven om van ieder hoekje grondsdat slechts voor eenige bebouwing vatbaar is.demeest mogelijke partij te trekken. Welnudeze kunst deze \lijt past hij toe op de door hem gehuurde klcihocve in Zeeuwsch Vlaanderen. Voeg daarbij, dat hij zich in den regel bedient van personen uit den zoo even geschelsten Belgischen minderen sland. waarin hij knecht cn meidarbeiders en zelfs koeijenwachtcrs vindt. Deze kosten weinig van voedselslapen op onvoegelijke legersteden gaan sjovel gekleed cn arbeiden en dienen dus voor minder loon. Hierbij komt nog een ander verschijnselde zoon en dc dochter zijn zijne eerste helpers. De. boerenzoon schaamt zich niet, door regen en mist ploeg en egge le hanteren of mes!- en beerwagen ie beklimmende boerendochter ontziet zich niet omop knieën en ellebogenin den akker t'a ft] Ito walgelijks «'ank dar (iuano Ivalicol- vcttevogelnest) is bekend.

Krantenbank Zeeland

Sluisch Weekblad | 1864 | | pagina 1