NIEUWS- EN ADVERTENTIEBLAD VAN WESTELIJK ZEEUWSCH - VLAANDEREN.
1 8 li 0
N°. 49.
Vierde jaargang.
A" iSp.
's Gravenhacje
Aardenburg.
SIl1S HSWHXHU
.v. ».r u - i m Priis nor drie Prijs der Advertentiën, van 1-5 regels f 0,75; elke read
l)it Weekblad verschijnt lederen i «an 7eeAn§ M 15* n* A lTnaomKni' daarboven f 0,12'/,, behalve het zegel van f 0,3> voor iec'cre
maanden voor het voormalig aded'stric - nostf 1 30' V ri]Cl8ff 4 UCC6ÏÏ1DC1. plaatsing. Groote letters naar het getal gewone regels,
voor de overige plaatsen des Rijksfranco per post j i.ou. j O iJje gesjaan
Afzonderlijke Nummers ƒ0.10. J
c de Redactie betreffendeworden franco ingewacht aan het Hulpkantoor der Posterijen tc AardcnLurg.
SS» gCZ A^rtentiën en gewone Berichten of Mededelingen van Correspondenten bij den Uitgever J. Schansman tc Slui
Vervolg van ons Yorig nummer.
Alvorens te vervolgen met het verslag der plaats
gehad hebbende feestelijkheden in de gemeenten
van Westelijk Zeeuwsch-Vlaanderen vormeiden
wij onzen Lezers nog een schrijven van 18 Ao-£
vembcr jl.uit de Vorstelijke Residentie
Het kan niet anders of een feest als dat van
gisteren moet een ruim veld voor nalezingen
overlaten. De tijd dien men tot bet stellen van
zijn verslag behoeft, wordt aanmerkelijk ingekort
door de vele uren die hij besteden moet aan het
in oogenschouw nemen van 't geen bezienswaar
dig is. Bovendien brengt zijne menschclijke
zwakheid mede dat de algemeeno feestvreugde
ook hem aansteekt en hij daardoor wel eens het
een en ander voorbijziet dat ook aanspraak op
vermelding had.
„Tot die nalezingen behoort dan in de eerste
plaats eene korte rekapitulatie van de plechtig
heid der steenlegging in het Willemspark. De
feesiredenaar van Oosterzee die in zijn profes
sorale toga het spreekgestoelte beklom juist op
het oogenblik dat de lot nog toe verborgen zou
de nevelen doorboorde en op de talrijke menigte
een tooverachlig licht wierp, vond in de aan
wezigheid van het Koninklijke Huis omringd
door de vertegenwoordiging en door het volk
het zinnebeeld van den oudenvaslgesnoerden
Nederlandschen pijlenbundel. Met herinnering
aan de vorige geschiedenis drukte hij de hoop
uitdat onder dezen nieuwen eersten steen al
de oude veeten en partijschappen zouden bedol
ven worden. Na eene schets van den toestand
van vernedering waarin wij onder het Fransche
gezag verkeerden maar waaraan een einde
kwam, toen God scheen te zeggen „tot hiertoe
en niet verder," herinnerde hij welk eene schoo-
ne hereeniging er tusschcn Nederland en Oranje
plaats had door de terugkomst van den Prins van
Oranjeen de steen die nu gelegd zou worden,
zou het zinnebeeld zijn van de bezegeling van
dit nieuw en heilig verbond, hetwelk de rijkste
en gezegendstc vruchten voor Nederland heeft
gedragen. Hij wenschte op de vier zijden van hetge-
denkleeken de volgende opschritlen te plaatsen
„Tot hiertoe heelt de Heer ons geholpen;" „de
gedachtenis des rechtvaardigen zal een zegen zijn;"
wat God heeft zaamgevoegdzal do mensch
niet scheiden indien God voor ons is, wie zal
dan tegen ons zijn Na eene vermaning aan
den Prins van Oranje, om het voetspoor zijner
edele en roemruchtige voorvaderen te drukken
eindigde de redenaar met Gods zegen over het
volk van Nederland in te roepen.
De Koning sprak na de plechtigheid eenige
diep gevoelde woorden van dank. Z. M. ver
klaarde diep erkentelijk te zijn aan allendie
dit feest vierdenen de tolk te zijn van al de
Priusen en Prinsessen van het Huis van Oranje.
Het was de schoonste dag zijns levens de dag
waarop hel Vaderlandsehc volk op zulk eene on
dubbelzinnige wijze zijne gehechtheid en trouw
aan den dag legde. Het was voor het hart van
Z. M. eene behoefte een woord te spreken tot
het Nederlandsch volk een kort woord van een
Koning uit het Huis van Oranje. Dat woord kon
mochtj niet anders wezen dan aan alle aan
wezigen de plechtige verzekering af te leggen
dat deze dag niet alleen voor hem en
maar vooraf de leden van het Huis van Oranje
eene nieuwe prikkel was om nog meer te doen
voor het welzijn en den bloei van het volk van
Nederland dan reeds geschied was voor dat
Nederlandsche volk waarvoor zeide Z. M.
wij nooit genoeg kunnen doen
Na do plechtigheid trokken de weeskinderen
der verschillende gestichten voorhij den Koning
heenonder het werpen van bloemen die door
Prins Frederik verzameld werden. De werklie
den zongen hij het deliileren het laatste vers
Dat 's Heeren zegen op U daal.
De schutterij en de troepen deiilecrden onder
het oorverdoovend gejuich van Leve de Ko
ning
Eene beschrijving te geven van de demonstration
en dc toejuichingen der aanwezigen in het Wil
lemspark is geheel onmogelijk. Eene geestdrift
als deze is nooit gezien. Velen waren tol in de
ziel geschokt en de tranen ontvloten rijkelijk
aan vele oogen.
De afstammelinge^ der famieljes van Hogendorp
van Limburg Stirum en van der Duijn zaten op
de voorste rij in eene der loges, en werdeu
door Prins Frederik toegesproken en de hand
gedrukt, waarop de heer van llogendorp tref
fend antwoordde.
Na afloop der plechtigheid wenschten dc leden
der Koninklijke famielje elkander gelukeu Prins
en Prinses Frederik omhelsden elkander.
Met grooten stoet heeft de Koning met de Ko
ningin gisteren avond langen tijd alle straten
der stad doorgereden, om de prachtige illumina
tie te bezichtigen. Het gejuich der menigte was
eindeloos en oorverdoovend.
De genomen militaire maatregelen zijn giste
ren avond, door den uitmuntenden geest die er
heerschte, geheel onnoodig geweest. Er stonden
op verschillende donkere on afgelegen plaatsen
sterke detachementen dragonders gestatiennerd.
Gelukkig heetl men hun bijstand kunnen missen.
Was men in deze aloude yestc door eene
vooraf gehoudene welbezocbte volksvoorlezing
voorbereid voor den heugelijkeu dag van 17 Novem
ber reeds iu den vroegen morgen nog vóór
de aan te vangen morgengodsdieustoelening
klonken, terwijl de meeslen nog in rust lagen
als de tooueu der morgenwekkersde klokken
der R. G. kerk een uur later volgden die der
Hervormde, en Sint Bavo's al oude toren zond zijne
opwekkende stem verre over stad en land en
weldra ontrolden zich, bijna zonder uitzondering,
van ieder huis en gebouw de geliefde nationale
kleuren, velen iu gezelschap van den oranje stan
der, kwast of strik, tot zelfs bij de schamelste in
gezetenen.
Daar het den vorigen dag en vroeger reeds be
kend was dat HH. Regueteu van 't Algemeen
Armbestuur, door de vrijgevigheid hunner colle
gen van 't Burger-Gasthuis bij goedgunstige be-
schikkiug des gemeenteraads over de aanzien
lijke som van 3UÜ„- konden beschikken, ten
behoeve der armen eu arbeiders, waren weinigen
dezer aan T werkmaar hielden feest.
De tabaksrook, als een offer op "t altaar der vrij
heid. eu ecu contrast met het Fransche monopolie,
dwarrelde in honderdeu wolkjes uit de „herstellmgs-
pijpeu' in honderden vormeujendeviezen verspreid,
n.et zelden met een oranje strikje versierd. Te
elf ure werd iedeis deel uitgereikt en toen dc
middag daar was zag menmet slaande trom en
vliegeude vaandels, een groot gedeelte des arbei
denden stands in oplocht door de straten trekken
en de nationale liedereu aanheffen voor de deu
ren van sommige ingezetenen.
Doch de avond zette de kroon op alles. Dezelfde
scharo vermaakte zich met het branden van teer
tonnen, hel werpen jvan voetzoekers van eigen
fabriek het schieten uit vuurwapenen of mei
dansen. Deelden dezen alzoo iu de algomeene
vreugde, niet minder de gulden middelstand en
meer gegoeden. De vereenigingensociëteit
„Spoor lot V riendschap en de Rederijkerskamer
„In Minnen Groenen" hadden zich in het schoon
versierd en verlicht schoollocaal vcreeuigd om
aldaar mede feest te vieren.
Het orkest begon met het volkslied, waarop de
secretaris der kamer voortrad en de vergaderde
menigte, ook van Sint Kruis, Eede en de om
streken opgekomen, naar de gelegenheid des tijds
toesprak en vervolgens eene historische schets
gaf, bijzonder met het oog op de Nederlandsche
dichters, als met de hisloriesche rederijkers zoo
naauw en onmisbaar verwant, we ke rede gedurig
afgewisseld werd door voordrachten uit onze dich
ters met stukken van vóór-in-, en na- 1813,
allen op de omstandigheden des toen maligen tijds.
betrekking hebbende en welke rede en voordrach
ten voorafgegaan waren door een plechtig koorge
zang en besloten met eene hart verheffende hymne,
beide uitgevoerd door schoolleerlingen van bei
derlei kunne en enkele belangst llende onder
steuners van den zang.
Deze feestviering werd lot des morgens 4 lire
onder dans, muziek en gezellig zamenzijn voort
gezet.
De leerlingen der openbare schoolde kinder-
kens uil de beide bewaarscholen waren almede,
feestelijk onthaald en vierden op hunne wijze
feest door oplocht, spel en gezang.
Schilderachtig was het gezicht van een aantal
knapen wier kleeding door oranje bandeliers en
boordsels, als in uniformen herschapen waren, van
meisjes wier op'ooiscls oranje w iren zelfs van
arme kinderkous wier donker hoofddeksel mei;
's Konings geliefd naamcijfer in oranje kleur ver
sierd was. Schilderachtig was ook 't schouwspel
dat de redenaar, dc zangers en voordragers der
stukken vertoonden; allen waren óf met kransen
van groen en oranje óf mot oranje strikken en
nationale bloemknoppen, óf met de insignes der
kamer ook meerendeels met breede oranje ban
deliers met zilveren franjes versierd. Ook oud
heden werden er gedragenoranje strikken van
voor 1791, driekleurige linten uit den franschcn
tijd, doch nu omgekeerd; dc scriba van minnen
groenen droeg een band uit vorige dagen, met
de Deckers scherp maar zinrijk opschrift inge
weven
Zoo schaarschheid do waardij der dingen rijzen doel,
Dan is een eerlijk man een onwaardeerbaar goed.
Zoo vierde Aardenburg dezen gedenkdag en
constateren w'j met genoegen dat de orde en
eensgezindheid, dank hebbe gemeentebestuur en
gemeenteraadfeestcommissie en politiegeen
oogenblik werden verstoord.
Des avonds waren behalve dc school nog
enkele weinge verlichtingen aan particuliere
woningen aangebracht. Daaronder trok de aan
dacht het winkelraam van den Brievengaarder
op bet hulppost kantoor 'tevens boekhandelaar eu
correspondent van brand waarborgmaatschappijen
alhier, daarop zag men de volgende chassineitcn
en opschriften:
1°. Het beeld van Zijne Majesteit den Koning:
opschrift
Was Bonaparte nog in "t land.
Voor mij werd hier geen licht gebrand.
2°. Dc bekende Citoycnsprentvoorstellende ecu
kreupele bedelaar, omringd door eene menigte
(ruim een miljoen voorstellende) Fransche as
signaten en ander Frans'ch papier zonder
waarde, met bet bijschrift
Ziehier een oude prent, voor jongen oud tot stichting.
En die een staaltje geeft vanFranschevolksverliehling
3°. Een opschrift, Brandwaarborg - maatschappij
Archimedes
De Russen staken Moskou in brand
De Franschen moesten vluchten;
Napoleon had danig "t land
De Franschen zalen in den brand.
En allerlei ongenurhlen
Zoo ziet men hoe ijselijk vuur moet zijn
TKan sleden en legers verteren
Maar vree. Gij niet, Gij hebt geen nood,
Ik zal jc verassnreren
4°. Een opschrift
Mijn lichtjes branden voor Oranje,
Den Vorst van 't lieve Vaderland
Zijn dierbaar Huis blijv', met ons aanzijn,
Zoo lang do wereld staat, in stand!
Deez' wensch doe ik van harte hooren
Schijnt, lichtjes! Flikkert op en schijn!
Want, was dc Franschman baas gebleven
Ik zou geen Brievengaarder zjjn l
5°. Opschrift
Onder den druk van *t Fransche juk
Was dc drukkerij geheel in slavernij:
Thans verkoopt men hier frank en vrij,
Met tamelijk vertier.
Boeken, pennen, inkt en papier!
