•Sluis, toet morgenuur de Nederduitsche Hervormde ge meente te zamen. Eene zeer talrijke schare ver zamelde zich in de Nieuwe kerk waar onder leidiug van den predikant H. Booncn, Nederlands verlossing naar aanleiding van Psalm 98, plech tig werd herdacht. Bij het einde der godsdienstoefening was der gemeente eene verrassing bereiddaar eeu raan- neukoorhetwelk zich op het orgel had ver- eenigd, helderde couplet van het volkslied „Wien Neérlauds bloedmet begeleiding van het orgel aanhief. Ten slotte werd door de gemeente zelve mede een couplet yaa het Vaderlaudschc lied ge zongen. Ook door de Christelijk Afgescheidene gemeen te werd de feestviering gisteren kerkelijk her dacht. Na afloop der kerkelijke feestviering waren de straten weldra met tallooze wandelaars gevuld, en begaven velen zich dadelijk naar het museum van het Zeeuwsch genootschap der wetenschap pen of de oudheidskamer op het raadhuis, welke dezer dagen kosteloos voor het publiek zijn open gesteld. Bet verlangen om die verzamelingen te bezichtigen was zoo grootdat zeer velen elkaar voor de ingangen verdrongen en genoodzaakt wa ren zich te verwijderenin de hoop, dat zich nog wel eens voor hen eene meer gunstige gelegen heid zou opdoen. Toch waren iu het museum de toegangen en de circulatie zoo veel mogelijk gemakkelijk gemaaktdaar men langs een ande ren weg dan men was ingekomen de lokalen kou verlaten. Ook werden daar met de meeste be reidwilligheid door het bestuur en enkele leden zoo veel mogelijk terechtwijzing gedaan en in lichtingen verschaft. Ten twaalf ure en ook later op den dag deed het klokkenspel zich hooren. Ten een uur des middags hield het garnizoen der infanterie op de Groote markt parade, waarbij te gelijk eene inspectie over de dienstdoende schut terij gehouden werd. Bij deze gelegenheid werd aan den sergeant A. II. Bittor en den voormali ge n muziekant D. G. C. Hooftman het eereteeken tot belooning van eervolle langdurige werkelijke dienst bij de schutterij uitgereikt. De toespraak van den'kommandaut word door genoemden ser geant met oenigé gepaste wcorden beantwoord. Terwijl vervolgens liet muziekkorps der stede lijke schutterij de op het programma vermelde stukkeu op de Markt uitvoerde en aan hel publiek genoegen verschafte werden do weezen en dc verpleegden in de gestichten van wege de ge meente feestelijk onthaald hetgeen des avonds nogmaals plaats had terwijl het bestuur dei- godshuizen, als eeu blijk van belangstelling en tot een aandenken aan deze gelegenheidaan de weezen ieder een exemplaar van Van der Palm's Geschied- en Redekunstig Godenschrift ten geschenke gaf. Ook de kinderen op de scholen voor on- en minvermogenden even als den vorige» dag die van de onderwijzers Aucr, van Slüijs en van Swers werden onthaald cn ontvingen boek- en plaatgeschenken terwijl op de andere gemeentescholen gelijke geschenken werden uitgereikt. Naar wij vernemen hebben ook de leerlingen der bijzondere school voor ge woon en meer uitgebreid lager onderwijs van den heer Vermeulen van hunnen onderwijzer boek en plaatgeschenken als aandenken ontvangen. De zieke militairen, in de garnizoens iuiirmerie verpleegd wordendehebben medevoor zoo veel bun gezondheidstoestand zulks toeliet, feest gevierd hetgeen niet weinig verhoogd is gewor den door do milde gift in wijn hun door een in gezeten dezer gemeente geschonken. Ook in de sociëteit „de vcrgeuoeging"op de Groote markt had na afloop der parade eene eigenaar dige feeslelijkheid plaats. Aan commissarissen dier sociteit was namelijk hekend geworden dat van de weinige overgeblevenen die in 1813 als vrijwillig gewapende» den toenmaligen Prins van Oranjeuitgeroepen als souvereine Vorst onder den naam van Willem den Eerste van Scheve- ningen naar 's Gravenhago hadden begeleid een tweetal sedert eene reeks van jaren ingeze tenen dezer gemeente waren geworden name lijk dc heeren inr. M. H. vanSon arrondisse- ments betaalmeester en J. A. Kausler, ambtenaar alhier. Genoemde heeren die geen leden dier socië teit zijn, waren schriftelijk uitgenoodigd den 17 November dal lokaal te bezoeken. Beide ge- noodigden hadden aan de uitnoodiging gevolg gegeven en werden voor het societeits gebouw met een hartelijke toespraak door den president welkom geheetenwaarop zoo door hem als de andere commissarissen en tegenwoordig zijnde leden het Oranje Boven en Leve de Ko ning r* werd aangeheven terwijl aau de genoo- digdeu de eerewijn werd aangeboden. Do oude heer Kausler had een antwoord ter dankbetuiging in geschrift gebrachtdoch zijne hooge jaren verhinderden hem zelf dat opstel voor te dragenhetgeen toen namens hem door den secretaris geschiedde. Die toespraak ein digde met een Leve de Koning heil aan deze sociëteiteen juichtoondie van alle zijden met geestdrift werd herhaald. Dc officieren der dienstdoende schutterij boden des middags in de sociëteit St. Joris een diner aan hunnen kommandaut aanwaarbij ook wa ren uitgenoodigd met diens adjudantde luit.— koloncl-kommandant van het depót-bataljon van het 2de regement infanterie. liet feestprogramma lokte tegen 's avonds half acht ure weder velen naar de Groote markt om de uitvoering bij te wonen van verschillende muziekstukken door liet muziekkorps der stede lijke schutterijhetgeen zou wordeu afgewisseld door het zingen van eenige Vaderlandsche lie deren door de leden der typografische vcreeni- ging „Harmonie en vriendschap." Tegen den be paalden tijd verlieten de laatsten in optocht hun ne gewone vergaderzaal met hunne nieuwe ba nier aan het hoofd, omringd door personen, die hen met verlichting a giorno begeleidden. Op de markt gekomen schaarden zij zich voor het raadhuis en zongen nadat het eerste nom- mer der muziek was afgespeeld den volgenden door een hunner vervaardigden feestzang ter gelegenheid van het SOjarig bestaan van Neer- lands onafhankelijkheid Komt heffen wij uit volle borst Eenstemmig 't 'feestlied aan Voor 't heil van Vaderland en Vorst Blijft onze boezem slaan. Want Coster's zouen groeten fier Dees heugelijke» stond Eu scharen zich rond hun banier, Die leus vau hun verbond. Zij ookzij roemen op '1 geluk Voor vijftig jaar gebracht Ontslagen van *t gehate juk Van Frankrijks overmacht. God lofOranje keerde weer Wij werden weder vrij; Herkregen toen gelijk weleer, Plaats iu der volken rij. Eu daarom juichen op dit feest. Dc typografen meé En zingen, opgeruimd van geest, Oranje leef' heozee Ja 't is hun dankbre vreugdetolk Huil zieiswensch eensgezind, Nooit breek' de band, die Vorst cn Volk Zoo innig zaam verbindt! Komt, juch thans ieder met ons meê Bevrijd >an vreemden dwang, En steun' der Typografen bêe „God spaar Vorst Willem lang! Den Koning heil Den dierbren grond Blijf vrede en bloei bereid Zoo vieren wijmet hart en mond Onze onafhankelijkheid. Vervolgens werd de muziek telkens door het zingen van eenige couplettendaartoe opzette lijk vervaardigd of uit toepasselijke gelegen heidsstukken overgenomen afgewisseld. Van die coupletten verdienen ook de volgende te wordeu geciteerd Vol moed en hoop verheffen Coslcrs zoucn Hun zegelied in 't vrije Nederland, Waar rijk cn arm als broeders zamen wonen Eu geeu gezag de drukpers legt aau hand. Die nacht is lang verdwenen Hel licht alom verschenen Reeds vijftig jaar waait weer onz* oudo vaan («"Oranjezon bracht ons de Vrijheid aan. Rood, wit en blaauw is "t waterpas der lijnen, Die Neêrlands vlag zoo luisterrijk ontplooit. Men zag die vlag van d'aardbol nooit verdwijnen; Zij duid geen hoon cn zwichten zal zij nooit, Laat wimpelkwast en franje Dan schillren vau 'toranje! Waar Willem heerscht waait onze drieklcurvlag En wekt ter zee en wekt ter land ontzag. Middelerwijl was de illuminatie op de Markt ontstoken, liet weder begunstigde deze echter slechts ten deele enkele regendroppelen deden zich nu en dan gevoelen, en de wind, die vele lichten uitblies scheen zich alleen te ontfermen over die, waarmede de voor do sociëteit „De ver genoeging" aangebrachte houten teut met geschil derde en gedecoreerde fa gade prijkte. Deze al thans maakte gedurende den geheeleu avond een waarlijk schoon effect. De verlichting der ge noemde pyrauiidcn welke hij gunstig weder ze ker fraai zou geweest zijnkon daardoor slechts ten deele gelukkeneven als de pogingen van vele bewoners der Marktom lichten te ontste ken. Ook in verschillende andere stralen wa ren sommige huizen verlicht. Het paleis van den Commissaris des Koningsde woningen van den burgemeester, van den secretaris der gemeente, blonken onder die van de autoriteiten het meest uit. Vele particulieren hadden evenwel ook van hunne vreugde willen doen blijken door verlich ting het zij van de gevels hunner huizen, het zij van eene aangebrachte W. ot kroon enz. De meeste lichten werden echter door deu wind ge doofd. Enkelen hadden binnenshuis versiering aangebracht. Busten van de Koningen Willem I 13 en III zag men overigens, te zamen of afzonderlijk, met bloemen en planten omgeven, bij velen. Tegen tien ure begon zich aan den wind weder een lichte regen te paren. Dit schrikte echter de menigte niet af om het afsteken van het vuurwerk op de Markt voor het raadhuis te gaan zien. De vier afdeelingen waaruit het bestond, gaven algemeen genoegen. Vooral het laatste nommereene deeoratie gewijd aan Nederland en Oranje omgeven door een prachtig fontein- werk maakte een goed effect. Hiermede was het feest van den dag afge- loopenmaar afgeloopen in volmaakte orde cn onverstoorde rust, lieden duurt echter het vlaggen het oranje j dragen enz. nog voort. En mocht men nu al van meening zijn, dat een zoo belangrijk feest wel wat al te stilal te kalm met te weinig geestdriftmet te weinig opge wondenheid gevierd ismeu wïjte dit geens zins aan eene te geringe ingenomenheid met de herdenking der verblijdende gebeurtenissen van November 1813. Van te veel zijden tbch is blijk gegeven, dat mon met de feestviering was ingenomen. Maai' men vergete niet zoo als ook bij vroegere feestvieringen herhaaldelijk viel op te merken dat een gevoel van gedruktheid eene zekere onlmoedigdneid zich sedert eenige jaren van een groot deel der bevolking heeft meester gemaakt en zich eene stemming heeft doen ontslaan, die ten deele hare verklaring vindt in den toestand waarin Middelburg verkeert. Wij behoeven dit niet Ic zwijgen vooral niet op een ©ogenblik waarop langzamerhand vooruitzichten geopend worden, d!e voor Middelburg eene be tere toekomst voorspellen. Mochten deze een maal verwezenlijkt zijn, dan zal onze gemeente voor geene andere onderdoen waar zij toonen kan, dat zij nationale gedenkdagen met geesl- d.ift en in gepaste vreugde weet te vieren. Boekstaafden wij met trots wat drie groote cn vermogende Nedèrlandsche steden dedenmet niet minder genoegen keeren wij terug naar liet dierbaar plekje grouds waarop ons Blaadje het le venslicht zag Zeeuwsch-VJaanderen Ruimer klopt ons 't hart hij het neerschrijven van dien geliefdon naam. Zeeuwsch-YIaanderen, door 's eersten Willem's fiere zonen, Maurils en Frederik Hendrik, aan "t Spaansch geweld onttogen, Zeeuwsch-YIaanderen al zijne nederige plaats in de pare kroon der Neder- landsche gewesten blij1, en handhaven en waardig zijn Scheidt ons de broede zeearm der Boute van *t overige Zeeland, van 'l overige Nederland, taal en zeden, aard en inborst, geschiedenis en overlevering, alles is h er Nederlandsch! Trouw aan de geliefde Dynastie van O. anje-Nassaugehecht aau dc con stitutionele regeringsvormen, doch wars van alle zuidelijke overdrijving, is en blijft hel ecu Neder- lardsch gewest. Zonderling! Vermengd als de 'anlzalcn in 'sLands wording werden met dc WalenParma's geweld ont vloden, eu niet dc Vlaamsche Doopsgezinden, later met de Franschenoffers van hel geweld van Lodc- w'jkXlVeu de Salzburgers,offers van dc laaghartig heid der Duitsche vorsten, eindelijk met dc Vlamin gen die, ten gevolge van Belgie's overbevolking en mindere welvaart in de verloopene halve eeuw her waarts kwamen, bleef het - is hel - Nederlandsch. In den Noord westhoek eigenaardig Kadzandsch, in den Zuidwesthoek meer Zeeuwsch, overal ken merkend onderscheiden, is toch hel geheel Neder landsch. Met voorliefde wenden wij ons dus tot het over zicht der gebeurtenissen van 17 November 18ö3 in dit gedeelte van Nederland eu wel in de eerste plaats tot het grijze „de oude edelman"', die „trolsch op zijne af komst" zich onder Oranje verjongd gevoelt en feestviert. Ook alhier werd de 17 November niet minder feestelijk gevierd, dan op de omliggende plaatsen. Des morgens te 8 ure riep het klokgelui tot feestvreugde en weldra loonden dc uitgestoken driekleur- en oranje-vlaggen dat de roepstem niet te vergeefs vernomen Werd. Te 10 ure had in de openbare school, die deu vorigen dag do r de leerlingen-met bloemslingers en feeslkrconcn was opgesierd, de uitreiking plaats der feestplaten, met daarbij behoorende verklaring cn feestliede ren. uitgegeven van wege hel Ned. Onderw. Ge nootschap. Do uitreiking geschiedde, nadat de Hoofdonderwijzer eene gepaste toespraak had ge houden dcor de plaatselijke schoolcommissie, daarin bijgestaan door den gemeentc-secreta: is een en ander afgewisseld door het gezang dor leerlingen, dat ook, na den afloop, op dc Groote Markt, ten aanhoore en genoege van een talrijk publiek hervat werd. Iritüsschen was aan do mingegceden eene uitdceling gedaan van brood en spek, uil bijdragen, geschonken door de ge meente cn een drietal weldadige gemeenteleden. Te één ure vcrecuigden zich de leerlingen in 't schoollokaal on de leden der plaatselijke com missie ten raadhuize, waar zich ook een tal van genoodigden vervoegden, als alle burgerlijke en militaire autoriteiten der plaats, die van dc ge meenten lleiüe en Sint Anne, benevens de te Sluis verblijvende Metalcn-Kruis-dragers. Te half 2 ure begaf men zich onder klokgelui, het geknal der musketten, het geroffel der trommen, de too nen der muziek en 'gevolgd door een' praalwagen, waarop niet onaardig eenige ambachten werden uitgeoefend stootsgewijze naar den grindweg Sluis Nieuwvlict. Daar werd door den Ilcer Burgemeester ccr.e doeltreffende aanspraak gehou den, waarna door de leden der commissie de eerste grind op dezen weg gestrooid en gespreid werd. Dit geschiedde ook door den jongen heer P. Hennequin, J.M. z.kleinzoon der èdeio vrouw, wier eerekroon de weldadigheid, wier loon do achting en dc liefde der gehecle burgerij h, on die zoo krachtig heelt medegewerkt, om uil gc- wenschle werk in het leven te roepen. Middelerwijl liet de aan den weg geschaarde schooljeugd toepasselijke liederen hooren, nu cn dan afgewisseld door de muziek. Terwij! dc stoet zich weder naar liet raadhuis begaf, waar noodigers cn genooden den beker der vreugde en der over eenstemming plengde», deed de schooljeugd, met de muziek aan Vhoofd, eene wandeling door do

Krantenbank Zeeland

Sluisch Weekblad | 1863 | | pagina 3