NIEUWS - EN ADVERTENTIEBLAD VAN WESTELIJK ZEEÜWSCH - VLAANDEREN.
N\ 48.
Vierde jaargang.
A° 18ö3£
w
Vrijdag 27 November.
18 6 3.
Amsterdam.
's Grave.
je
M1ISM
Dit Weekblad verschijnt iederen Vrijdag.Prijs per drie
maanden voor het voormalig 4de district van Zeeland f 1,15;
voor de overige plaatsen des Rijksfranco per post f 1,30.
Afzonderlijke Nummers ƒ0.10.
Prijs der Advertentie», van 1-5 regels f 0,75; elke regel
daarboven f 0AV/.2> behalve het zegel van f 0,35 voor iedere
plaatsing. Groote letters naar het getal gewone regels
die zij beslaan.
R3*
Ingezonden Stukken en Brieven, de Redactie betreffende, worden franco ingewacht aan het Hulpkantoor der Posterijen te Aardenburg.
Advertentiën en gewone Berichten of Mededeelingen van Correspondenten bij den Uitgever J. Schansman te Sluis.
Illet een bijzonder doel schrijven wij boven
staand cijfer aan 't hoofd van dit nummer onzes
Weckblads met genoegen hebben wij vernomen
hoe, sedert de oprichting van dit Blad. de vol
ledige nummers van hetzelvedoor onderschei
dene geabonneerde» zijn bewaard en bijeenver
zameld om alzoo tot eene blijvende kronijk te
dienenvooral met betrekking tot de gebeurte
nissen in ons district voorgevallen.
Wij oordeelden daarom dat het onzen Lezers
bijzonder dien getrouwen verzamelaarsaange
naam zal zijn hier eene verzameling te vinden
der feestberichten gewijd aan de herinneringen
van 1813.
Waren enkele correspondenten en belangstel
lenden ons reeds vóór (zie over (rrocdcO istburg,
LJzcndijke, Zuidzande en St. Anna ter Muiden ons
vorig nummer), wij willen trachten daarvan een
volledig verslag te leveren en verzoeken daarom,
zoo daaraan nog iets oulbreekt, onzen lezers en
belangstellenden in de overige gemeenten van
West-Zecuwsch-Vlaanderen ons hunne plaatse
lijke berichten daaromtrent alsnog te willen
mededeclen.
Ons verslag zal dan bevatten
*s Rijks Hoofdstad;
de Residentie
de Hoofdstad der Provincie, en
Westelijk Zeeuwsch - Vlaanderen.
Dat de feesten in alle opzichten uitmuntend zijn
afaeloopen is reeds door do Amsterdamsche dag
bladen algemeen verspreiden waarlijkxoo de
journalistiek somtijds niet ten onrechte verweten
wordt van zich aan overdrijving schuldig te ma
ken men kan de burgerij niet genoeg prijzen
wegens hare onberispelijke houding. Overal vro
lijkheid nagenoeg nergens ongebondenheiden
waar die ook bestondbehield ze toch een vro
lijk nergens een beleedigend karakter. Het be
langrijkste van den dag was zeker de optocht
die uitmuntend en met smaak was georganiseerd
en overal warme sympathie ondervond. l)e tri
omfwagens deden veel genoegenen de dames
(dames de la halle zou men in Parijs zeggen;die
als het ware een tableau vivant er op vormden
poseerden recht goed en gedroegen zich als
dame?. De manschappen vau de Lands Werf wa
ren kenbaar aan een aantal banieren, waarop,
op waarlijk effectvolle en arlistikc wijzehunne
gereedschappen waren afgebeeld. Ook deed een
bemande tjotterop wielen rond geredeuwegens
de fr.iaije bewerking van het vaartuig, een uit
muntend effect. Verder voldeden bijzonder de
diamantwerkers met hunne liedertafels die vooral
kenbaar waren aan het groot aantal uitmuntend
fraaije banierendoch de manschappen vau van
Viissingeil en van Heel waren wat al te eenvou
dig versierd voor zulk eene gelegenheid. Desloet
was zeker langer dan de Kalverstraaten toen
zich later de schutterij met den kolonel eu zijne
hoofdofficieren aan het hoofdbij den trein aan
sloot eu dezen keer bij uitzondering zeer
goed manoeuvreerde, was het schouwspel op de
Botermarkt waarlijk schoon.
Des avouds gelukte de illum'natie op bijna alle
plaatsen volkomen. Die voor het paleis is stellig
de schoonste verlichting, die ik immer heb ge
zien. Hel is waar, de groole tempel, met de
obeliskeu aan den hoekalles verbondon door
orauje-guirlaudcs hebben wij reeds bij vroegere
gelegenheden hewouderd doch nu waren er ver
sierselen van gaslicht aangebracht, die het effect
verhoogden. Had ik gaarne geziendat men het
schoonc gebouw in ai zijne lijnen had verlicht,
ik moet erkennen dat de kritiek outwapend is
door den heerlijken uitslag. Overigens waren
onder de massa illumination van grooten omvang
vele oude kennissen doch geheel nieuw was eene
vyftig voet hooge koiom vau voorlreffelijkeu vorm,
staande in de Keizersgracht bij dc Weslermarkt,
en van hoven tot onder met lampions verlicht,
terwijl zich van boven bengaalsch licht vertoonde.
Dit laatste echter gelukte niet volkomen. Ook
het huis van den heor Jacob de Vos was versierd
met eene zinrijke en voortreffelijke artistiek uit
gevoerde hulde aau de manuendie het roer vau
Nederlaud in handen namen, toen er nog geen
stuurman was.
Wilde men echter een waar begrip van de volks
vreugde hebben, dan moest men do achterbuur
ten opzoekenKattenburg en Oostenburgdo
Kadijkde Zandhoek en vooral de Willemstraat
vroeger het Frauscho Pad genoemd. Doch ik
moet vooral hij die laatste straat een weinig stil
staan. Ik zat in een open rjjtuig. Een man met
een grooten oranjestrik naderde ons, toen wij op
het punt waren den hoek van do straat in te
slaanen verzocht ons zeer beleefd omin goval
men ons om geld aansprakniets te goveuaau-
gezieu in de Willemstraat niet gebedeld mocht
worden. Geen huis of het was, dikwijls van bo
ven tot bonedenmet groenoranjebloemen cu
vele verzen, portretten en platen versierd, zeker
op niet zeer smaakvolle, maar des te meer op
recht originele wijze. Wij reden de massa eere-
bogen doordoch behoefden niet te weigeren
want niemand vroeg ons wat, en toen wij de
straal weder uitreden moesten wij een ophaalbrug
over, die juist was nedergelaten. Al wederkwam
er een ceremoniemeester bij onsoui to vragen
om nog een oogenblik le toevenalvorens door
le rijden. Wij hadden ook daar niets gezien dan
vrolijkheid eu orde, en toch de Willemstraat draagt
den naam \an een der gemeenste buurten van
Amsterdam. Op andere plaatsen vroeg men wel
om geld maar gaf men het nietmen bleef daarom
even goede vrienden.
Eene gewooute in de buurten van de scheeps
timmerwerven zoude ik gaarne afgeschaft zieu
namelijk het branden van enorme vuren midden
op de 'straten. Zoo er een wiud ware opgestoken
ue Kadijk cn Oostenburg zouden groot gevaar
geloopen hebben van af te branden.
Het feest van den 17 November was een waar
Oranjefeest. liet „Oranje boven!" en het „Lang
leve Oranje!" waren de eenige leuzejuen of
schoon men misschien eene meer zinrijke opvat
ting van het feest had mogen weuschen laat ons
niet vergoten, dat zulks hij eene volksmenigte
naauwelijks te verwachten is. Er was toch iets
hartsveriioffonds in hij allen denzelfden geest le
ontdekken cn mocht er al iemand te vinden
zijn. die ook anderen dan het Hu;s van Oraujo
zou willen herdenkener was letterlijk niemand,
die anti-oranjegezind was. Er heerschte de groot
ste eendracht ouder de gansehe bevolking.
Was hel volk tevredener is ook veel voor het
volk gedaan. Do maaltijd der werklieden van de
fabrieken op Oostenburg, gehouden in het paleis
van volksvlijt, was goed georganiseerd en vormde
een voortreffelijk geheeldoch aan hoe vele cor
poration levensmiddelen zijn uitgedeeld kan ik
onmogelijk vermelden. Drank werd niet gegeven
alleen wijn of bier. Do bierbrouwers hebben vele
okshoofden aan het volk gegeven en hetzelfde had
plaats bij verscheidene slagers, kruideniers, en/..,
enz. Reken daarbij, dat een groot aantal prijzen
zijn geschonken voor d volkswedslrijden, die ook
niets le weuschen overlieten cn wij komen lol
de conclusie, dat de gegoeden braaf hebben ge
handeld eu de miugegoeden dat braaf hebben
erkend.
De policic verdient lof. Ze wist te geven cn le
nemenze was overal bij de handmaar nergens
zwaar op de hand.
De optocht was op de volgende wijze zamen-
gesteld
1. een detachement kavallcrie2. muziekkorps
der mariniers; 3. liet personeel van 's Lands ma
rinewerf; 4. muziekkorps van het 3de regiment
dragonderste paardonder directie van den
lieer Stein 5. strijders 1813; 6. ceremoniemees
ters; 7. Banieren, 8. bcstuurdereu 1). zangkorps
mei Amsterdamsche vlag en werkende leden dei-
heide typografische vereenigin^eu 10. zegewagen
voorstellende: Nederlaud. De Nederlaudsche maagd
zit ten troon met haar wapenschild in dc linker
hand en do lanswaarop de vrijheidshocdin de
rechterhandde Nederiandscho leeuw ligt aan
hare voelen, cn handel, scheepvaart, landbouw
en nijverheid vergezellen haar, 12 meisjes in het
wit gekleed cn van oranjo-écharpes voorzien
dragende op fluweelen kussens verschillende voor
werpen. Deze wagen is bespannen met G paar
den door twee postiljons geleid, terwijl wagen,
paardenenz. in oranjekleur gemonteerd zijn;
11. leden der typografische vcrecnigingcu (isto
gedeelte)12. zegewagenvoorstellende de in vrij
heid werkende drukpers na 1813. Deze wagen is
voorzien van dc bustes der Koningen Willem i
Willem li en Willem III; eene ijzeren boekdruk
pers en letterkastenwaaraan de noodige gezel
len. Voorts liet standbeeld van Lourens Jauszoon
Coster, de uilvinder der boekdrukkunst in 1423,
met verder op dat vak betrekking hebbende attri
buten. De wagen is bespannen met 8 paarden
wordt geleid door vier postiljons eu is, zoowel als
dc paarden zelve in de nationale kleur gemon
teerd 13. gezellen der lettergieterij vau den heer
N. Tetterode, met banier, lede» der vereeuigin-
.gcn14. lede» der typografische vereenigingen
(2de gedeelte;; 15. zegewagen, voorstellende: den
boekhandel en de daaraan verbonden boekbinderij.
Eenige gezellen zijn met verschillende werkzaam
heden bezig. Dc wagen is bespannen met 6 paar
den wordt geleid door twee postiljons en is
zoowel als do paarden., zelve in dc stads kleur
gemonteerd; 1G. leden der typografische vereeni-
ging (3de en laatste gedeelte,17. typografen
niet tot de beide vereenigingen beliooreudc
18. schilddrager met geleiders 19. zegewagen
betreffende de lithografie. Het voorste gedeelte
stelt allegorisch voor: Nederland; het achterste
gedeelte: de steeumijncn van Soliughofenin
Beijereu, waarhij eenige mijnwerkers. De steen-
drukpers iu volle werking, voorts den teekenaar,
lithograaf, de gezellen en den steeuslijper. Do
wagen wordt getrokkeu door G paarden waarvan
het eerste span in oranje het tweede in nationale
en het derde in Amsterdamsche kleur gemonteerd
en worden geleid door G stalknechtsin kostuum
uit de glorierijke dagen der Priusen Mauri s cn
Fredèrik Hendrik; 2). 12 leerlingen; 21. eenige
patroons; 22. 100 lithografen cn steendrukkers;
23. 8 commissarissen van orde ter zijde; 2i. mu
ziekkorps van het regiment veld—artillerie25. stads
koorndragers. met banier cu twee guidevlaggeu
in 14 seclien verdeeld 2G. een pikeur te paard
gekleed in groenen rijrok met zilver gemonteerd
27. de vcrceuiging: „tot nut eu genoegen mol
banier 28. muziekkorps 29. 2de sectie afdeeliug
Amsterdam Metalen-Kniis-vereoniging, met ba
nier; 30. 3de sectie afdcciing Amsterdam, Meta-
len-Kruis-verecniging mot banier 31. citadols-
vereeuigingwat ook vair, trouw staal pal
met banier 32. 4de sectie afdeeliug Amsterdam
Melalen-Kruis-vereeniging met banier; 33. mu
ziekkorps van de Llrechtsche schutterij34. de
gezellen van «le firma Paul van Vlissingen en
Dudok van ileci; 35. twee oranje- en een natio
naal vaandel; 3G. muziekkorps ónder directie van
den heer slullerheini 37. de werklieden der fa
briek van den heer M. E. Coster en van de dia—
mant-ijperij-niaatsohappij38. muziekkorps; 39.
tabakverwerkers met banieren 40. metaalwaren-
fabriek vanden near J. T. Scholle; 41. een schild
drager; 42. een triomfwagen, allegorisch voor
stellende den handel en het fabriekwezen van
Amsterdam bcspann *n met G paarden begeleid
door de daarbij noodige pages; 43. directeuren,
geëmployeerden en 15!) werklieden; 44. matrozen
van de Koninklijke Nederlandsche stoomboot
maatschappij: 4 5. een detachement kavaüeric.
Ging dc hoofdstad op zoo hartelijke wijze feest
vieren niet minder mocht men van de Vorstelijke
residentie
verwachten. Met genoegen nemen wij een ver
slag van daar over:
liet plechtig luiden van alle klokken der stad
verkondigde heden morgen ten 7 ure, in verband
nut een salvo van 21 kanonschoten, den blijden
en eeuwig gedenkwaardigen «lag, dien Neerland
heden viert. Hel luiden werd opgevolgd door het
haspelen van het carillonwaarop de klokken
wederom hunne galmen uitzonden om hen die
God nogmaals wilden danken voor de uitredding,
aan dc vaderen geschonken ten tempel te noo-
digen. Talrijk waren dc scharen, welke aau die
