Vierde jaargang.
a9 mm.
I I
ADVEBTEITIEBUÖ
m lil P
5 I i
SLi
Vrijdag 13 November.
17 MEIIE8.
IZ.I ter. alien t'jcie eene treurige blad
zijde blijven in de geschiedenis van Neder
land die 1.7 Januari) van het ja,-r 1793,
teen Win E5i Verfelijk Stadhouder der
Xedcrlawlsche provinciën in een avond
vergadering der State»-'«eneraai ontslag
verzocht voor zijne heide zonen uit de
waardigheden die zij bij iiet leger bekleed
den en tevens te kennen g»f, dat hij den
volgendön dag het Vaderland verlaten wilde.
N\ 46,
v
a
§®j 'Hu1 fess
Uit Weekblad verschijnt ioderen Vrmöac,.BHjs p^r r>Kiis-
Zeeland f 1,15;
per post f i ,30.
maan do voor het vooniiahg 4do district van Zeeland f U5;
voor de overige plaatseu ties it.jksfr
Afzonderlijke Nummers f0.10.
Prijs der Advertentie», van 1-3 regels f 0,73; elke regel
daarboven f 0,12'/j, behalve het zegel van f 0,3voor iedere
plaatsing. Groulc letters naar het getal gewone regels
die yij heslaan.
Ingezonden Stukken en Brieven, de Redactie betreffende, worden franco ingewacht aan het Hulpkantoor der Posterijen te Aardcnlunj.
&-5j' Advcrtenliflii eo gewone Bet ichten of Medcdvc-lingen van.Correspondenten bij den Uitgever J. Schansman tc Sluis.
En waarlijkden volgenden morgen be
gaven zich de princessenzijne vrouw en
zijne behuwddochter met haar zoontjeIa-
ter Koning Willem IInaar Scheveningen
waarheen zij tegen den middag door Wil
lem zijne beide zonenden prins van
Hessen-Darmstadtden kamerheer Heerot
en de adjudanten Bentinck en Bijlaadt
gevolgd werden.
Ten vijf ure des avonds gaf de prins be
vel om te vertrekken.
ORANJE scheidde zich van _Yckrland:
Xederland had ORANJE uitgestoolen.
De omwenteling, in 1786 begonnen en
later door de Pruisen onderdrukthad haar
doel bereikt; het tvranuike bestuur van den
Stadhouder zoo als de Keezen het noem
den was omgeworpen de morgen der
vrijheid was aangebroken: Vrijheid, Gelijk
heid en Broederschap - - of de dood
Wij willen u thans niet bekend maken
met al de gruwelenwelke de vestiging
der nieuwe Republiek vergezelden wij wil
len alle dwaasheden waaraan die jaren van
opgewondenheid zoo rijk zijnhier niet
opsommenwij willen alle twisten en on-
eenigheden niet mededeelenwaarvan de
herhaalde bestuursveranderingen vergezeld
gingen neen slechts eeuige zegeningen
eerst van het Fransche bondgenootschap
later van liet Fransche bestuur, lust het
ons thans op te sommen.
Zoodra was de Stadhouder niet gevlucht
of het doel van den oorlog was bereikt
de vrede werd geteekend. Frankrijk ont
ving voor zijne hulp Staotsch-A laanderen en
Staatsch-Limhnrghonderd miljoen in con
tanten en zond ons bovendien een leger
van 2ö,000 manom dat te kleedcn en te
voeden. .Alles vvcr.l van do Fransche Re
publiek nageaapt en daar waar geene over
tuiging mogelijk wasgebruikte men de
gevangenis en de baiónueltcn.
Een noodzakelijk gevolg van ons verbond
met Frankrijk wasoorlog met alle mogend
heden die met dien Staat krijg voerden
De Engelschen en Bussen landden in Noord-
Holland onze admiraal de Winter weid
bij Kamperduin verslagen en gevangen ge
nomen onze bezittingen ielen grootendeels
in banden der Engelschen en toch volgde
het eenu bevel het andereom meer man
schappen en meer geld. Toen Napoleon
het reusachtig plan ontworpen had, om
Engeland op zijn eigen grond aan te vallen,
moest Nederland 3i,üOÖ manschappen, 330
platboomde vaartuigen3 linieschepen en
3 fregatten leveren.
Eindelijk werd Napoleons broeder Koning
van Holland. De goede hoedanigheden van
dien Vorstde goede wildien hij koes
terde om zijne onderdanen zooveel in zijn
vermogen wasmet zijn bestuur te ver/oe
nen de zachtheiddie zijne regeringsdaden
kenmerktwerden onophoudelijk tegenge
werkt berisptbestraft zelfsdoor den
beerschzuehtigen mandie zich van eene
geliefde gemalin scheidde om zijne dynastie
te vestigen terwijl 's Vorsten wispelturig
heid en geldverspilling Nederlands flnanticn
meer en meer in de war brachten en ge
heel uitputteden.
't Was ili dien meest beklagenswaardige»
toestand dat .het jaar 18IU de vroeger
rijke Nederlanden vondcn nog was de
maat der rampen en onspoedén niet vol.
Napoleon eischte van zijn broeder eene
gehoorzaamheid die dezen zelfs geen scha
duw van gezag meer liet; hij deed afstand
van den troon en één pennestreek:
Nederland had opgehouden tc bestaan't
was een ueel van Frankrijk geworden.
Waarom
Omdat zoo sprak de Fransche Sloni-
tcur door de inlijving van België, Hol
lands onafhankelijkheid als 't ware slechts
fictie wasomdat Holland een uitvloeisel
was van het Fransche Kijkomdat het
onder groote schulden en lasten zuchtende
bij die vereeniging winnen zou.
't Was waarde schuld was tot eene
ongehoorde hoogte gerezen du ambtenaren
waren onbezoldig Ide intresten werden
niet voldaanmaar hoe handelde de Keizer
De schulden werden getierceerd.
Amsterdam verloor in twee jaren een
zevende deel zijner bevolking. Te 's Ha ge
w erden Gitin Haarlem meer dan 300
huizen voor afbraak verkocht.
Waterstaatdijk- en polderwcrken wer
den op eene onrustbarende wijze verwaar
loosd het land scheen wederom het eigeu-
dom der zee te moeten w orden waaraan
de noeste vlijt der voorvaderen en schatten
gouds het langzamerhand hadden ontwoekerd.
Met de geschiedenis werd gebróken.
Geene provinciën meer. l)e depariementen
kregen de namen van Monden van den
IJsselvan den Rijn van de M;iasvan
den Boven-IJsselvan de Schelde, van de
Wester-Eems en van de Zuiderzee. Fries
land alleen bleef zijn naam behouden.
En met die verdeeling in departementen
kwamen de prefectendie de hatelijke
dwangmiddelen var. den dwingeland r.og
hatelijkernog ondragelijker wisten le ma
ken die het voik tergden en martelden.
En de militaire conscriptie Nederlan
ders gedwongen soldaat te worden; zij,
die den krijgsmansstand met den nek aan
zagen zij die wel vrijwillig de wapens
opvatleden als de nood hel eischteinaar
zich zouden geschaamd hebbenbuiten
dienst de montering der burgerwacht to
dragen. En dan de duizenden en tiendui
zenden die om des Keizers heerschzucht
ter slachtbank gevoerd werden. Wat al
jammerwat al ronvvwat al tranen heb
ben toen den grond niet doorweektdie
te vuren vrij gekocht was door het bloed
van dapperder misschien niet maar
van eendrnchtigcr vaderen I
Zeven a acht honderd Fransche wetten
en dekreten werden hier uitvoerbaar ver
klaard het Code Napoléon werd ingevoerd,
benevens de Fransche rechtspleginghet
land wemelde van spionnen, .li i cells in
den gezcifigen kring wisten door te drin
gen de koloniale wareneenmaal de oor
zaak van onzen bloei, werden geconfiskeerd;
de tabak werd een Staatsmonopolie; de
taal werd ondermijnd, want zelfs geen dag
blad mocht uitkomen, of 't moeit don
Fransclien tekst naast den Nederlandsclien
hebben op alle scholen werd Fransch on
derwezen cn Lot overmaat van ramp onze
laatste bezittingenJava en Amboina gin
gen verloren.
Napoleon had liet toppunt zijner macht
bereikt. Do tocht naar Rusland, waaraan
13,000 Nederlanders deelnamen, had don
adelaar gekortwiektEuropa ontwaakte.
De colossus stortte in een.
De voikcnslag bij Leipzig bad kcslist.
Xaauwelijks was de tijding van Napoleons
nederlaag te 's llage gekomen of de voor
naamste prinsgezinden van der Dcijn van
Maasd am van Limburg Stiri m, Repel ami;
van Druil de Jonge Cuanglion van llo-
gekoorpachtten het tijd om zich van 't
Fransche juk te ontslaanen den 17den
November vertoonden zich de zonen van
van Hogendorp het eerst met de Oranje
kokarde op den heed in de straten van
's Gravenhage.
De eerste steen van N'eérlands vrijwor
ding was gelegd. De wil was uitgespro
ken en opmerkelijk blijft betdat die ge
dachte van vrijwording vereenzelvigd was
met een andereHet teeken der vrijheid
was de Oranjekleur, 't Was een ingescha
pen gevoel der eerste bevrijders", 'twas
zoo ons die uitdrukking vergund is het
instinct van het Volk, dat Neêrlands vrij
heid alleen onder 't Oranjehuis tieren keu.
Die bev rijding zal thans herdacht worden.
Ware ons ruimte genoeg beschikbaar
wij zouden alle namen willen neêrschrijsicn
der mannen die zich bij die roemvolle i •-
vrijding verdienstelijk hebben gemaaktwe
