GKMKNGDE BERICHTEN.
ouwkundige van Chalons sur Marne, die proef-
ndcrvindelyk van de deugdelijkheid der be
werking op zijne goederen kan getuigen, de eer
2ehad in ecu 'bijzonder gehoor bij Z. M. Koning
Willé® Hl te worden toegelaten. Niet alleen
heeft Z. M. met de meeste belangstelling zich
verschillende inlichtingen doen geven, doch als
een vernieuwd blijk van Hd. onverdeelde zorg
voor al wat slechts den Nederlandscheu landbouw
zou kunnen bevorderlijk zijn, heeft het Z. M.
behaagd den heer W. J. Wollerbeekparticulier
secretaris des Konings voor zaken van landbouw
en nijverheid, benevens een kweeker van het
Loo naar Frankrijk te doen reizen, ten einde per
soonlijk een onderzoek naar deze uitvinding to
gaan 'instellen cu daarvan verslag aan Z .M. uit
te brengen.
De Siaats-Courant doelt hot volgende
De minister van binneniandsche zakenaanlei
ding gevonden hebbende om een deskundig ad
vies, dat van den hoogleeraar in de scheikunde
te Amsterdam, den heer von Baumhauer, omtrent
het gebruik van petroleum in te winnen doet
het, tot inlichting van het publiek hieronder me-
deelen
„1°. Bij de beoordceling der gevaren zoowei
voor brand als vnor de gezondheid der ingezete
nen moet eea scherp onderscheid worden ge
maakt tusschen zoogenaamd geraffineerd en niet
of slechts gedeeltelijk geraffineerd petroleum.
Onder goed geraffineerd petroleum versta ik zulk
petroleum, hetwelk bij de distillatie eerst opge
vangen wordt wanneer de temperatuur der ko
kende vloeistof lot 1 C. is gestegen; daarop
moet ik vooral de aandacht vestigen, seder! liet
mij voor een paar weken gebleken O dat bij
eonc partijonder den naam geraffineerd petro
leum aangevoerd sommige vaten waren bevat
tende het ccrs'e en dus het vluciitigste pr uim t der
distillatie, dat in den handel heken i is onder
den naam van petroleum naphtaen niet tot het
branden in lampen, maar ter vervanging van
benzine ivlekkenwater) en ter bereiding van lak
ken en vernissen bestemd is; d v. e slof is voor.d
uit het oogpunt van liciitontvlaniha.irhrid zeer ge
vaarlijk. 11 el is dus van gewicht, dal tot hel
branden in lampen ui dan goed geraffineerd pe
troleum gebruikt worde.
„2. Ook bij hel gebruik van goed geraffineerd
petroleum zal. gedurende hei i randen der lamp.
een weinig petroleumdamp ontsnappenen des
te meer naarmate het vat waarin het petroleum
zich bevindt, warmer wordt; hat is daarom dat
dit vat niet uit een goeden geleider, als het !.o-
per, ma r uit glas of porselein vervaardigd moet
zijn. Bij b.et gebruik van goed gcraffineer i pe
troleum in eene goed vervaardigde lamp, is de
hoeveelheid ontsnappende onverbrande pelroleum-
damp al zeer gering, zoodat.men alleen in kleins
gesleten cu niet geventileerde vertrekken daarvan
las' zoude kunnen ondervinden. Doch sommigen
gebruiken het petroleum in dezelfde lampen,
waarin zij vroeger patent mis brandden, en dat
op deze wijze de lucht met vrij wat petroleum-
damp bezwangerd en voor ds ademhaling onge
schikt kan worden, valt niet te betwijfelen.
Het gebruik van petroleum in nachtlampen op
slaapkamers raad ik steeds af, vooral met betoog
op de zorgeloosheid der gebruikers. Bij het ge
bruik van een drijvend pitje op petroleum, kan
bij bet warm worden van hel glas de gchcele
oppervlakte der vloeistof in brand raken, en als
dan zulleu door ongenoegzame toetreding van
zuurstof, zoowel roet (onverbrande kool) als on
verbrande dampen de rui tule vervullen waardoor
het leven der bewoners in gevaar kan worden
gebracht hetzelfde heeft echter plaats by het
walmen van patentolie.
„Gebruikt men echter de voor petroleum op
zettelijk vervaardigde nachtlampjeszoo is dat
gevaar zeer gering, waarvan ik mij door de vol
gende proef overtuigd heb. Ik heb in eene kleine
kamerdie een inhoud had van niet meer dau
15 kubieke metersen die ik goed gesloten had
een nachtlampje met petroleum gedurende acht
uren laten brandenbij het binnenkomen na dien
tijd was de petroléumreuk naauwclijks waar te
nemenen was de lucht niet ouaaugeuamer dan
wanneer daarin gedurende dien tijd een nacht
lampje met palentolie zoude hebben gebrand.
Doch ik herhaalhet gebruik vau uachtlam-
pen met petroleum op slaapkamers moet ontra
den worden."
Naar wij vernemen zulleu er van wegc de hoofd
commissie voor het nationaal gedenkteeken be-
Kaaide uitnoodigingen tot bijwoning der plechtig-
cid van 17- November e. k.o. a. ook worden
gericht aan eenige voormalige hoofdambtenaren
en hoofdofficieren in onze overzeesche bezittingen.
Naar men verneemt bestaat bij de regering het
voornemen om aan de krijgers van 1813, die op
17 November a. s. huu tachtigste jaar hebben be
reikt, eene jaarlijksche toelage te verstrekken,
gelijk staande met die, toegekend aan den rang
van broeder van den Nederlandschcn Leeuw.
Die toelage zou ook later ten doel vallen aan ei
ken onzer veteranen uit dat tijdperk nadat hij
dien hoogen leeftijd zal zijn ingetreden. N. D.
Men schrijft uit Middelburg van den 14 dezer:
Ouzc gemeenteraad besloot heden middag een
crediet van f 1200 aan Burgemeester en Wethou
ders te verleenen, om daaruit, bij gelegenheid van
de herdenking van Nederlands herkregen onaf
hankelijkheid op 17 November, de armen in de
verschillende gestichten en de kinderen op de
scholen voor min- en onvernjogenden buitenge
woon te outhaien. Hiertoe zal f 700 a f 800 noo-
dig wezen, en de gelden die na aftrek daarvan
van de f 1200 overschieten, zijn voor feestelijk
heden bestemd.
Voor de oprichting van een nationaal gedenk
teeken voor November 1813 enz., is den 13 dezer
te Middelburg gecollecteerd f 641,45. Berekend
naar het aantal inwoners volgens de volkstelling
van December 1859, zijude 16,088 zielen, is het
bedrag bijna 4 cent per hoofd. liet totaal zal
echter nog cenigzins verhoogd worden, daar de
collecte iu de buitenwijken nog niet goheol is
afgcloopcn.
De collecte voor de oprichting van een gedenk-
tcekoa voor November 1813 enz., heeft te Hein-
kenszandmet 1583 zielen, opgebracht f 110,15Va
of gemiddeld 7 cent per hoofd. In de school al
daar is f 6.18 gecollecteerd.
Te Amsterdam heeft dc collecte, gevoegd bij
de vroegere inschrijvingen, f 7376,14 /2 opgebracht,
zijnde van eene bevolking van 243.304 zielen
gemiddeld 3 cent per hoofd.
Te Laren (Noord-Holland), met eene bevolking
van 1933 zielen, heeft de collecte voor het ge
denkteeken opgebracht f 72,47, zijnde gemiddeld
ruim 3'/> cent per hoofd.
De gemeente-raad van Zierikzee heeft aan
burgemeester e:i wethouders een krediet van
5j9verleend voor do viering van het halve
eeuwfeest vau ons nationaal volksbestaan in No
vember a. s.
Hij liet hoofl-hcstuur van hel fonds ter aan
moediging c:i ondersleuning van de gewapende
dienst in de Nederlanden is een gift ingekomen
van 5.) a's blijk v in hooge ingenomenheid
met die inUoiüng. De edele gever, een aanzien
lik persoon, zegt: Hel schoon de monument, dat eene
untie zi'li kin oprichten, is het niet onverzorgd
laten van den soid.nl, die voor liet Vaderland
eervolle wonden ontving of verminkt uit den
strijd terugkeerde; deze niette vergelen is plicht, en
in Ne leid in I /.ja er nog zooveïen, die, na het
Vaderland gediénd te hebben, door hunne me
deburgers schjueu vergeten te worden Van
h.irlo wonsrht h;j dat dit gevoelen ook door
andoren gedeeld moge worden on zoodoende hot
lot vau den ouden soldaat hier te lande ccuo
betere toekomst moge te gemoel gaan.
Men schrijft uit Neu/m van 12 October:
Gisteren ha I i:i de Kerk der Hervormde ge
meente alhier da plechtige inwijding plaats van
het orgel, waarvan in het vorig nummer van
dit blad melding wordt gemaakt.
Ken aanzienlijk aa.oUl behingstellondenook
uit -luJere gemeenten, was opgekomen om daar
van geinigs le zijn.
Wij magen met achterwege laten da namen te
noemen van de kunstenaars welke h -l orgel be
langrijk versterkt en in zulk een gewanschto
orde hebben gebracht, dat èn geluid, èn wer
king bij velen de verwachting verre lie eft
overtroffenja zelfs den roem der gemeente ver
worven boeit: het zijn de Heersn ik M. en C. P.
van* Sea an itc Vlissingeu, die wij, om hun
welvolbrachl werk deze e re toebrengen,
en hebben daarin grond gevonden om hen als
ware kunstenaars hoog to schatten to roemen
ca aau te hevelen.
Naar men verneemt heeft het bestuur te Vlis
singeu het voornemen om een groot bassin te
graven hetwelk met het oog op den geprojec-
teerden spoorweg zou dienen om schepen uit
zee op tc nemen en dc ladingen direct per spoor
te vervoeren.
Naar wij vernemen heeft de officier van justitie
te Goes appel aangeteekeud van het vonnis door
de rechtbank aldaar gewezen in zake van L. B.
hoofdonderwijzer der bijzondere school beschul
digd wegens een zijner scholieren te hebben
geslagen en den arm ontwricht. (G. C.)
GROEDE, 12 October. Dezer dagen is in het
licht verschenen een doorloopende tijdwijzer'" of
„eeuwigdurende almanak", ontworpen door den
Heer C. L. de Smet, in der tijd ontvanger der
in- en uitgaande rechten te IJzendijke. De ver
vaardiger van dezen tijdwijzer verdient den hoog-
steu lof voor de geschiktenette en accurate
bewerking; op de daarvan bestaande vaste bere
keningen bouwende, heeft hij een almanak daar-
gesteld zoo als tot nog toe weinige, wellicht
gecne bestaan. Op zeer gemakkelijke wipzc vindt
men op den/.elven dc drie Christelijke feestdagen:
Paschen, Hemelvaart en Pinksteren, van ieder
jaar, de dagen der week, den eersten dag van
elke maand, in welk jaar men verkiest, en dc
ephemeride der zou voor den 510 20 en 30
van iedere maand.
Door eene hij den tijdwijzer gevoegde „ophel
dering" wordt de behandeling van dcnzelvcn voor
iedereen zeer gemakkelijk gemaakt.
IJZENDIJKE, 13 October. Laatstleden Zaturdag
werd alhier veemarkt gehoudener waren slechts
3 paarden, weinig koeijen, maar eene menigte
varkenswelke laatste voor een groot deel zijn
verkocht, terwijl er in paarden en koeijen weinig
aftrek was.
AXEL, 12 October. In de afgeloopenc week
zijn zekere G. li.deszelfs zoon D. en M. de B.
echtgenoolc van laatstgenoemdewerklieden on
der deze gemeente, door den brigadier der ma
réchaussee alhiergearresteerd en in het huis
van bewaring overgebracht. Naar men verneemt,
zijn deze personen verdacht van zich te hebben
schuldig gemaakt eene vrouw van 74 jaren (schoon
moeder van cerstgenocmdcn) door vergiftiging en
het toebrengen van slagen van het leven te heb
ben beroofd.
Jl. Zaturdag, 10 October, is het lijk van ge
noemde vrouw op gerechtelijk bevel ontgraven
ten einde eene hcrschouwiug te ondergaan.
lieden morgen zijn dc bovengenoemde drio
personen naar het huis van arrest te Goes over
gebracht.
HAARLEM 7 October. In de bijeenkomst van
den gemeenteraad is gelezen een brief van de
plaatselijke commissie van Haarlem, voor dc op
richting van een nationaal gedenkteeken voor
1813, inhoudende de vraag, of er bezwaar be
staat dat door tusschenkomst van het gemeente
bestuur gevolg gegeven worde aan den wonsch
der hoofdcommissieom voor de oprichting vau
het gedenkteeken ook eene collecte in de scho
len ie houden. De raad heeft op deze vraag af
wijzend beschikt.
In Californic is onlangs een boom geveld
van 99 voet in diameter en 323 voet hoog. De
schors was op sommige plaatsen vier voet dik.
De gansehe boom leverde 249,00!) voel hout en
was, naar men berekent 4100 jaren oud,
Als een bewijs van buitengewone groei
kracht dientdat bij den koster der Hervormde
gemeente tc Ovcrschic zijn gegroeid aan een
aardappelplant 130 groole en 169 kleine aard
appelen waaronder 2 die te zamen 1 Ncd. pond
wegen.
Eene 25 jarige dochter van een winkelier
le Ilarlingeu werd in het vorige jaar tijdens een
hevige ziekte barer moeder, in gezonden toe
stand eensklaps sprakeloos. Niettegenstaande al
lo middelen der kunst werden aangewend bleef
zij 13 maanden stom. Toen zij in de vorige week
eenige huiselijke bezigheden verrichtte overviel
haar eene plotselinge honaauwdheid. In over
spanning riep zij: „Geef mij drinken!" Hare
spraak was teruggekeerd en zij maakte lot on
uitsprekelijke blijdschap barer betrekkingen den
gansehen dag ecu levendig gebruik er van.
Te New-Crcek (Virginic) heeft men het
geheim ontdekt dat een officier van den stat'
tot de vrouwelijke sekse behoort. Zij was reeds
jaren in dienst zonder dat men eenigen argwaan
omtrent haar geslacht opvatte. Zij rookte en
dronk als de beste uit dc troepenbehandelde
degen en pistool zeer vaardig en zwom als een
visch. liet laatste deed zij zelfs meermalen in
tegenwoordigheid barer makkers, zonder haar
geslacht te verraden. i)e geschiedenis dezer hel
din moet een curiéuse roman vormen en zal
openhaar gemaakt worden. Het levert weder eon
voorbeeld van vasten wilskracht bij dc vrouwen.
Aangaande de luchtreis van Nadar en zijne
twaalf passagiers zijn thans nadere bijzonder
heden bekend. Bijna allen vooral dè Prins
v. Sayn-AVillgonstcin, zijn vol geestdrift over deze
wonderbare reis. Toen de ballon omhoog steeg,
vertoonden zich overal bergen van wolken in (ic
meest phanlaslische vormen en de verschillendsto
kleuren. Ten 8'/> ure, op eene hoogte van 1500
el, zag men do zon weder, die een helder licht
op alle wolken wierp, die zich van nu af onder
den luchtballon bevonden. Dc werking van het
licht op den van onderen verlichten ballon maakte
zulk een betooverend effect, dat alle reizigers ge
durende eenige oogenblikken opgetogen waren.
Toen men de hoogst gelegen wolken passeerde,
kreeg de ballon een schok, hij sloeg cenigzins op
zijde, doch bij niemand dus beweren namelijk
de reizigers bracht dit angst te weeg. Allen
waren tot op de huid doornat, zonder dat het iu
hel minst geregend had. De wolken waren ech
ter zoo dicht opeengepakt geweestdat het bijna
op eene reis iu het water geleek. Toen de koord
der klep brak, was men ongeveer 2000 el hoog.
liet dalen werd met groole snelheid uitgevoerd,
en dc reizigers stapten op een pas beploegden
akker uit den gondel. Ilcl was een vreeseiijk
oogenhiik, toen de gondel op de aarde ncderkwam.
Toen het eerste anker zijn haak verloor, werd het
houten huis, waarin de reizigers zich bevonden,
omgeworpen en twiuLig minuten lang over den
grond gesleept. Men kan zich voorstellen in wel
ken toestand de reizigers gedurende dien lijd
verkeerden. Zij hadden geen ander steunpunt dan
de touwen van den halion, waaraan zij zich met
kracht vastklemden, leder deed echter zijn plicht.
Niemand toonde zich vreesachtig; de verwondin
gen zijn overigens zoo onbeduidend, dat het niet
der moeite waard is cr van tc spreken. Dc Prin
ses de la Tour d'Auvcrgne legde een bijzonderen
moed en grooto koelbloedigheid aan den dag.
Toen Nadar bijzondere voorzorgen ten haren op
zichte wilde nemen, zeidc zij: Ga waarheen uw
plicht als kapitein u roept: ieder op zijn post, ik
iilijf op den mijnon." Ofschoon de gondel ver
scheidene malen oversloeg, brak echter niets van
hetgeen er in was. Men had 37 Hesschen wijn
medegenomen, die men onbeschadigd terugvond
en, toen men weder vasten grond onder dc voeten
