GEMENGDE libitICHTEN.
amen maken Burgemeester en Wethouders zwa
righeid een drietal *e formeren 0111 die ter be
noeming aan den Raad voor te dragen. Die aar
digheid is elders ook al eens vertoond geworden
ïk^zou wel gaarne weten inet welk recht.
Er worden personen opgeroepen die voor een
zeker aantal vakken de vereischte admissie-exameris
hebben afgelegdzij die dat vereischte nor
maal niet hebben zijn onbevoegd om mede te
dingen en komen dus in het geheel niet in aan
merking. Elk van die personen nu, heeft het
recht aan het hoofd der vacante school te komen
elk van hen is benoembaar; daarentegen moet nu
het dagelijksch bestuur, ten overstaan van den
schoolopzienereen vergelijkend examen houden
niet, zoo als te Goes om te zien of de sollicitan
ten wel knap genoeg ziju voor do plaats, naar
welke zij solliciteren, maar om ze te schiften en
volgens hunne blijken van kunde een nummer
aan te wijzen op het drie-, vier-, vijf- of zestal,
liet dagelijksch bestuur plaatst zich hier boven
de provinciale commission van examen. Na be
hoorlijk examen is den adspirant zijne acte uit
gereikt die hem de bevoegdheid geeft om mede
te dingen naar eene of andere plaats neen zegt
het dagelijksch bestuur, die acte is onvoldoende,
gij zijt niét knap genoeg, wij kunnen u niet ge
bruiken. In plaats van uit de bevoegde sollicitan
ten eene keus te doenplaatst het bestuur zich
boven de wet. De wet toch geeft bevoegdheid,
om na een behoorlijk examen 't een of ander vak
door *t gcheclc rijk te onderwijzenhet Goessche
besluit ontneemt die bevoegdheid voor de stad
Goes. Waarvoor dan nog de provinciale examens
als een besluit van Burgemeester cn Wethouders
voldoende is om alle acten nutteloos te maken
Wij voor ons. zouden, indien wij in 't geval
van zoodanige afgewezen sollicitanten verkeerden
volstrekt niet bij de zaak berusten ook al wer
den onze reiskosten geheel of ten declo vergoed;
maar we zouden ons en corps tot Z. E den Minister
van B. Z. of Z. M. den Koning werden en op ver
nietiging aandringen van zoodanig besluit dat
naar ons inzien geheel strijdt mol de bedoeling,
die de wetgever had met vergelijkende examens
dat de provinciale commissies van examen
tol een overbodige vertooning maaktdat ook
de personendie ter goeder trouw aan zoo
danig examen deel nemen een zedelijkcn slag
in liet aangezicht geeft.
Het vergelijkend examen wordt gehouden om
een drie-, \ier-, vijf- of zestal te kunnen for
meren; niet om te zien of de bevoegdheid tot
het geven van onderwijs in een of meer vak
ken den sollicitant wei toekomt. Daar waar cc-n
dagelijksch bestuur zich de macht aanmatigt 0111
den sollicitanten de capaciteiten te ontzeggen om
aan het hoofd der vacante school te slaan, ca
paciteiten die volgens hunne overgelegde acten
ft zij dan te recht, of ten onrechte; dat is
de zaak geweest der corpora die hen exami
neerden vóór zij de acten uitreikieu) moeien
toegekend worden daar dient de schoolopziener
protest tegen zoodanige arbitraire wets uitlegging
aan te teekenen. Te veel gevallen, dia onopge
merkt voorbij gegaan zijn van zoodanige han
delwijzen hebben zich reeds sedert de invoering
der nieuwe wet voorgedaan en daarom aarzel
den wij geen oogenblik dit punt te releveren
011 ter algemccnc kennis te brengenhopende
hierdoor iets, zij hel dan ook luttel toe
te brengen om een maai regel te doen ophouden,
die voor het corps examinatoren der provin
ciale coniinissien een directe belcediging is en
den onderwijzers zeiven alle crerüct ontneemt
voor acten die bij sollicitaliën toch geheel nut
teloos zouden blijken te zijn.
Den 17 dezer is onder het voorzitterschap van
Z. K. IT. Prins Fredcrik der Nederlandende
vijfde vergadering der hoofdcommissie van het
nationaal gedeuklecken voor 1813 gehouden. Uit
dc rapporten en overzichten is gebleken dat de
groole meerderheid der plaatselijke commissie»
zich verklaard heeft voor het drieledig voorstel
van Prins Fredcrik, als: 514 van de 577 voor de
naald te Schcveningen, 522 voor liet monument te
's Gravenhage, 467 voor do nationale Ambachts
school. Onderscheidene tegenvoorstellen zijn door
de groole meerderheid niet goedgekeurd. De
hoofdcommissie zelve heeft vervolgens het ge-
heele plau nader besproken en goedgekeurd. Eerst
daags zal ecue prijsvraag worden uitgeschreven.
Eindelijk is besloten tot eene algenieenc gods
dienstige feestvieiing op 17 November in alle ge
meenten des Rijks en in de overzeesche hezit-
tingen, en tevens op dien dag den eersten steen
to leggen voor het monunieut in het Willems
park te *s Gravenhage eu daarbij eene feestrede
uit te spreken.
SLUIS, 21 September. Naar wij vernemen,
is van den Minister van Financiën eeuc alleszins
gunstige beschikking ontvangen op een adres d r
commissie voor den weg Nieuwvliet—Sluisbe
trekkelijk onteigening van domanialo gronden
vallende in genoemden weg en bepaaldelijk in eu
nabij het Zwin.
Naar wij vernemen is de heer J. J. van Too-
renonbergen predikant bij dc Noderlandsche
Hervormde Gemeente te Vlissingenbenoemd lot
director der Utrechtsche zending-verceoigihg.
Dc plaatselijke commissie voor do oprichting
yan een nationaal gedenktceken voor 1813 enz.
te Goes heeft zich niet de voorstellen van den
Prins-voorzitter vereenigd in deze orde: 1. do
stichting van eene nationale Ambachtschool te
Amsterdam2. de oprichting van een gedenk
tceken in het Willemspark te 's Gravenhage
3. dc oprichting van een gedenknaald te Schcve
ningen. Van eenigc bijdrage hoort men nog niets,
doch do algemeene verwachting is niet groot.
(M. CJ
Men meldt uit *s Gravenhage van 21 dezer:
In de Tweede Kamer der Staten-Gencraal is
gisteren do nieuwe troon geplaatst, in do fabriek
van dc hecren Gebr. Horrix vervaardigd. Wij
zijn in do gelegenheid geweest dien te bezichti
gen en kunnen daaromtrent het volgende mede-
deelenHij heeft eene hoogte van zes bij eene
breedte van drie ellen; do troonhemel, waarop
eene sierlijk vergulde kroon prijkt, is uit rood
fluweel met gouden koordenkwasten cn franje
vervaardigd en wordt gedragen door twee fraai
gebeeldhouwde pijlers. De achtergrond is van
wit satijn, waarop het Koninklijk wapen in goud
geborduurd is aangebracht. Dc zetel zelf is
een prachtig vergulde fauteuil bekleed met
rood fluweel met gouden agrement en franje
hij is met eene kroon versierd ter wederzijde
staan twee mede rijk vergulde stoelen met dito
beklccding en met gebeitelde leeuwenkoppen in den
rug. Een smaakvol tapijt bedekt den vloer.
Het geheel kan niet de fraaiste voorwerpen van
dien aard uit het buitenland wedijveren.
De gemeenteraad te Utrecht heeft besloten
den zooeenaamden Kozakken-dag invallende op
den 28 November e. k., feestelijk te herdenken,
en tot dit eiridc eene som van f 5000 voor volks-
vermakclijkhedeu, enz. te besteden.
De zittingen van het congres te Gent, of liever
nog die der sectie-vergaderingen zijn in hooge
male merkwaardig geweest. Dc meeste dagbla
den geven uitvoerige verslagen van liet verhan
delde, en wij moeten daar heen verwijzen, om
de groote uitgebreidheid dier verslagen, waarvan
het nioeijelijk is c n kort overz:cht te geven.
Slechts van een enkel punt willen wij hier spre
ken omdat liet overal e:i ook in Nederland tot
de onderwerpen van den dag behoort. Wij be
doelen de discussion over het onderwijs en de
inmenging van den staat in deze aangelegenheid.
Daarover spraken vele en uitmuntende redenaars,
maar geen van hen mankte zulk eeuen diepen
indruk als Jules Simon.
Ili) verklaarde zich voor de bevordering van
het onderwijs door den staat, maar met bijvoe
ging van den wcnschdat de dag mocht aanbre
kenwaarop het boord van eiken staat zou kun
nen zeggen, wat den redenaar ecus in Geneve
was toegevoegdWij hebben geen verplicht on
derwijs meer van noodc, want in Geneve is geen
enkel burger, die niet lezen en schrijven kan.
De beroemde redenaar eindigde met te zeggen
Laat ons allen apostelen zijn, die de noodzake
lijkheid prediken, dat elk die mensen geboren
is, mius'ens lager onderwijs moet ontvangen.
Laat ons de vrijheid dienen door verspreiding van
kennis laat ons trachten de maatschappij te
verrijken met dc beste de heiligste van alle
gaven, die bij ieder leed troost cn uit elke ver
nedering opheffen het gevoel van m Misch te
zijn en de kracht om door verstandelijke ont
wikkeling als inensch te kunnen handelen.
A ARDEN BURG, 21 September. Na de gemeen
ten Ileille en Eede bezocht tc hebben arriveerde
alhier Z. M. Commissaris in dit gewest, ten einde
ook deze gonioento te inspecteren. Na ter Raad
kamer ontvangen tc zijn cn dc admnVs'r.atic al
daar nagezien te hebben, werd dc vernieuwde cn
vergrooic school thans een waar sieraad der
gemeente, bezocht en Z.H.Ed.G. met het zingen
van een welkomstgroet ontvangen. Van de school
begaf men zich naar de voormalige school thans
bureaux der Secrclaricj, alwaar met belangstelling
't aloud archief werd bezichtigd en Z.H.Ed.G. zicli
ecnige oogenbiikken met den Archivaris onder
hield, waarna de Hervormde en Doopsgezinde
kerkgebouwen de bewaarschool der Hervormde
diaconiede R. C. kerk eu bewaarschoolbene
vens, op uilnoodigiog des Pastoors, de fraaijc
pastorij dier gemeente, bezichtigd worden. In al
deze inrichtingen en gebouwen stelde Z.H.Ed.G.
het graotslc belang en deed nanuwkeurig onder
zoek naar doel en toestand. Allenmet wie de
hooge ambtenaar in aanraking kwambetuigen
uil eénen mond, dat zij zelden zooveel humani
teit en vriendelijkheid bij zulk een'' hooggeplaatste
mochten aantreffen. Het doet ons genoegen dit
te mogen melden: het is een kenmerk van waren
adeldom, zoo als men die in ons gelukkig bande
ken ontmoet, en waarvan men in ons district zich
naauwcli.ks iets kan voorstellen de ware edelman
gevoelt zijne waarde, maar wec-t ook 'evens a i-
deren l-* geven wat anderen toekrmt en do
Baron van Lijxdec; is een edelman. De avond
werd ten huize van den Heer J. A. Hernijoud
wethouder en schoonvader des burgemeesters
gesleten, alwaar dc burgemeester een diner van
14 couverts gaf cn waar onder de gastenraads
leden en ambtenaren de goede toon voorzat en
dc meest opgewekte zieleslemmiug zich in gepaste
vreugde uitte.
Inmiddels vierden ook de leerlingen der hoogste
schoolklasse met hunne onderwijzers en ecn'ge
notabele ingezetenen een stil geïmproviseerd hui
selijk feest ia de socileit Spoor tot Vriendschap
waar ook laat in den avond do gemeenteraad
enz.verschenen cn den stillen feestdag op ge
paste wjjze besloten.
Met genoegen melden wij ookdat verreweg
de meeste ingezetenen, *t voorbeeld der gemeente
volgende, hunne vlaggen aan den regen gewaagd
hadden. Zóó constateren wij met genoegen cencn
geïmproviseerde» feestdagdie in de volmaaktste
o;de ca rust leu einde liep.
AARDENBURG 22 September. Na alhier nacht
verblijf gehouden te hebben, begaf zich de Heer
Commissaris des Konings in deze provincie naar
Sint Kruis, om vervolgens Waterlandkerkje, Bier
vliet, Hoofdplaat cn lJzcndijke te bezoeken en in
laatstgenoemde plaats nachtverblijf tc houden.
Heden werd alhier de gewone vergadering
der Nederlandscho Gustaaf Adolf-vcreeniging
AfJeeling Westelijk Zeeuwsch-Vlaanderen ge-
hmden. Do redenaar Ds. G. P. Wijnmalenvan
IJzenlijke, met het oog op de omstandigheid
dal dit de eerste vergadering in deze Gemeente
wasgaf eene breedvoerigelevendige schels
van het ontstaan der vereeniging en in verhand
daarmede van den persoon des Helden-Konings
en wees er op hoe Christelijke liefde niet om
to veroveren, maar om te behouden ten dez- n
werkzaam meest zijn. Dc humane toon. de ern
stige voorstelling en dc wel gekozene beschou
wingswijze zullen onmisbaar aan dit genootschap
der liefde nieuwe leden doen toevloeijenie
meer daar niemand zich om andersdenkende
christenen dat lidmaatschap behoeft te schamen,
EEDE, 25 September. Als een bewijs van
buiteugewonc vruchtbaarheid deelen wij mede
hoe. door den veldwachter dezer gemeente ecu
struik aardappelen geroeid is waaraan 186 knol
len warenwaarvan er 110 schelbaardeze
knollen waron gegroeid aan 42 stammen; het
gewicht der massa aardappelen was 16Ned.
pd. De soort was zoogenaamde witte zeeuwen
deze soort is dan ook om hare vruchtbaarheid
bekend.
RETRANCHEMENT 18 September. lieden is
alhier tot Hoofdonderwijzer benoemd de Heer
A. Ilubregtso te Nieuwland (gem. Biervliet), op
wien 5 stemmen werden uitgebracht.
Volgens de dezer dagen hekend gemaakte be
rekening van een der hoogleeraren aan de uni
versiteit te Berlijnheeft Europa thans 272 mil
joen bewonersAzië 720 m.Afrika 89, Amc-ika
200en Polynesia (Australië) 2 rn.te zamen 1382
miljoen mènschou. Nademaal de jaariijkscho
sterfte gemiddeld 1 van de 40 bedraagtsterven
jaarlijks ongev.er 31 miljoen menschen op de
aarde. Een ander rekenaar heeft uitgecijferd
dat sedert de schepping 36.627,843,275,075,855
menschen op de aarde geleefd hebben.
Hel^ Annarosche gezantschap heeft in last
van de Fransehen de zuidelijke provinciën van
Cnchin-Chïna weder terug te koopenwaarvoor
het 59 a 70 miljoen francs kan bieden. De An-
namschc gezanten kenmerken zich niet door
zindelijkheid van persoon of nelheid in kleeding.
Van een zakdoek of het "cbruik daarvan hebben
zij geen denkbeeld, zelfs bezigen zij tot dateindo
geen papiergelijk de Japanners. Op vier na
de hoofden der ambassade, loopen zij allen Uloot—
voets maar toch merkt men blijken op dat zij
voor beschaving vatbaar zijn, want zij zijn zeer ver
zot op champagne gevogelte, enz. truffels ge
braden. De smaak van dezen komtnaar zij be
weren bijna overeen met een zeer smakelijk en
geliefkoosd gerecht hij hen te lande bestaande
uit ingelegde rupsen
Bij gelegenheid van het clerikale congres te
Brussel zijn zoovele portcmonnaies gestolen
dat een landbouwer in eene der voorsteden op
zijn land alleen, vijftien van die voorwerpen, al
le geledigd, gevon len heeft.
In Zweden is een magnetische ijzerader ont
dekt, die ceuige voeten dik is cn een geheel
gebergte doorsnijdt.
Het water van de rivier Ohio in Amerika
heeft plotseling over vele honJerden mijlen, eene
donker groene kleur aangenomen terwijl de op
pervlakte mei een stinkend donker groen schuim
is bedekt. Men gelooft, dat dit natuurverschijn
sel toe. te schrijven is aan den builengrwonen
aangroei cn de daarop gjvolgde verrotting van
waterplanten.
Men verwachtdat spoedig het tiendeelig
stelsel van maten en gewichten in Pruissen zal
worden ingevoerd daar vele lichamenzoo wel
wetenschappelijke instellingen als kamers vau
koophandelop die spoedige invoering aandringen.
In dc jongste vergadering van de afdeeliug
letterkunde der Koninklijke academie van weten
schappen te Amsterdam heeft de heer van Ecn-
ncp o. a. over den oorsprong der Sint Nikolaas-
feestviering in Nederland gesproken. Ilij meende
dat wij die viering van de Spanjaarden hebben
overgenomen die op 5 Dccoml er hun sabatafecst
vierden beslaande in het geven van geschen
ken in een schoen aan kinderen, verwanten cn
vrienden.
Den Prins van Wallis zal door de Engelsclio
gentlemen een bijbel worden geschonken. Niet
minder dan 6000 personen hebben daarvoor bij
dragen gegeven die evenwel niet meer dan een
