•llET Sl'ATIE-KAWAL IN HET YOORMLIG
VIERDE DISTRICT DER PROVINCIE
ZEELAND.
komendat er ecne goede langschool op
gericht geworden is. Op de scholen wordt
wel is waar onderwijs in den zang gege
ven maar wij gelooven niet te veel te
zeggenwanneer wij bewerendat over
het algemeen het africhten op het zingen
van cenigc welklinkende liedjes de hoofd
zaak blijft cn het goed theoretisch onder
wijs èn om de ongeregeldheid van het
schoolbezoekèn om den jeugdigen leef
tijd der leerlingen die vaak na hun twaalfde
jaar de school niet meer bezoeken, èn om
den beperkten tijddie daaraan gewijd kan
worden èn vaakom de onbedrevenheid
van den onderwijzer, weinig vruchten
voortbrengt.
Die oprichting van een muziekgezelschap
te Oostburg en van de zangschool te Aar
denburg deden bij ons onwillekeurig de
vraag oprijzen Zou Zeeuwsch-Vlaanderen's
westelijk deel niet in elke gemeente boven
de 1000 inwoners een muziekkorps cn eene
zangschool kunnen bezitten En wij ant
woorden daarop volmondigja liij za-
menwerklng bestaat die mogelijkheidbij
betrekkelijk weinig kosten.
Veronderstel bijv.dat de Gemeentebe
sturen van OostburgGroedeBreskens
SchoondijkeSluis en Aardenburg (IJz.cn-
dijke laten wij hier buiten onze veronder
stelling omdat daar een sedert jaren bloei-
jend gezelschap bestaatieder honderd
gulden geven als traktement voor een te
benoemen muziekmeesterdan vragen wij
of men lang naar een bekwaam muziek
meester zou moeten zoeken Wanneer
deze zich in Oostburg vestigtis liet een
klein bezwaar zich één dag per week naar
de genoemde gcmeenlen te begevenom
daar 1°. op eene zangschool les te geven;
2°. het muziekgezelschap te instruerenter
wijl hij eindelijk daaraan behoeft niemand
te twijfelennog een aardig sommetje zou
verdienen met privaatlessen in elke (lier
gemeenten. Bovendien behoeft men zich
niot te behelpen met iemanddie geen
meester is in het vak omdat het daaraan
verbonden salaris recht geeft om iemand
te benoemendie in staat is met vrucht
onderwijs te geven.
Zou het nuwanneer de Gemeentebe
sturen alzoo voorgingenmocijelijkheden
■i zich hebben in elke gemeente de noo-
dige gelden to verzamelenoin de muziek
instrumenten te koopen en door joarlijkschc
contribution der honoraire leden de lessen
der werkende te betalen
Evenzoo is het met het teekencn gesteld.
De teekenkunstdie hij liet lager onderwijs
iu 'l geheel niet opgenomen is dan als bij
vak, waarin een afzonderlijk examen ver-
eischt worjt, wordt nog stiefmoe 'erlijker
behandeld. Op dezelfde wijze kan ook
hierin worden voorzien.
En de kleine uitgavevoor de Gemeente
besturen hieraan verbondenzou die geen
heilzamer vruchten dragen voor hunne ge
meenteledon ilan ecne vermindering van
f 200-,, op de gemcentebegrootingen
Mochten deze opmerkingen aanleiding
geven tot wrijving van gedachten over dit
punthoogst aangenaam zal het ons zijn
ieders gevoelen hierover door ons Blad
publick te maken.
binniMX\D.""'~^
VII.
Overeenkomstig ons voornemen zullen wo nu
\oor zoo verre zulks tot onze zaak betrekking
heeftde stukken aaedcdeelengewisseld betrek
kelijk het ontwerp van wet tot verhooging van
Hoofdstuk V der Staatsbegrooling voor 1863." SVij
maken een' aanvang met het gewijzigd ontwerp
van wet zeiven.
Wij WILLEM III, bij dc gratie Gods Koning
der Nederlanden, Prins'van Oranje-Nassau,
Groot-Hertog van Luxemburgenz,enz., enz.
Allen die deze zullen zien of hooren lezen
salut, doen te weten
Alzoo Wij in overweging genomen hebbendat
het algemeen belang des Rijks is betrokken bij
de verbetering van de uitwatering in het voorma
lig 4de district van Zeeland
dat er derhalve redenen beslaan, de uitvoering
dier werken door het verleenen van Rijksbijdra
gen in de kosten te bevorderen, en dat'er nood
zakelijkheid bestaal tot bestrijding dezer uitgaven,
zooveel het loopeode jaar betreft, het Vde"hoofd
stuk der Staatsbegrooting voor 1863 te verhoogen
Zoo js het, dat Wij, den Raad van Stale ge
hoord en met gomeen overleg der Staten-Geueraal
hebben goedgevonden en verstaan gelijk Wij
goedvinden cn verslaan bij deze
Akt. 2. Tot verbetering der uitwatering in het
voormalig 4de district van Zeeland wordt van
's Rijks wege eene bijdrage van twee honderd zes
duizend gulden f 206^000) verleend, over vier (4)
jaren verdeeld.
Lasten en bevelenenz.
Aan het voorloopig verslag der Tweede Kamer
betrekkelijk het wetsontwerp ontleenen wij het
volgende
Andere leden erkenden de noodzakelijkheid om
met opzicht tot de gewone staatsuitgaven do
meest mogelijke spaarzaamheid te betrachten
maar wilden zulk eene spaarzaamheid niet doen
gelden, waar aanmoediging van nuttige openbare
werken te pas komt. De uitgaven daarvoor zijn
gceno uitgaven van weckle. Zij zijn veeleer rnct
het beleggen van een kapitaaldat later ruime
rente geeft, gelijk te stellen. Ook de poldcrver-
betering iu Zeeland kan voor den Staat niet on
verschillig zijn. De waarde der landerijenhij
die verbetering betrokken zal daardoor wordeu
verhoogd. De Slaat heeft uil den verkoop dei-
schorren of aanwassen, nabij de hier in aanmer
king komende polders gelegen, reeds groote gel
delijke voordcelen getrokken en heeft uitzicht op
het verkrijgen van meer zulke aanwassen. An
dere Staten, vooral België, zijn in het verleenen
van rijksondersland voor nuttige openbare werken
veel milder cn ruimer dan de onze en bevinden
zich daarbij wel. De verhooging der uitgaven
voor waterstaatswerken had dan ook in het oog
dezer leden veeleer eene aanlokkelijke, dan ecne
nadeelige zijde.
Akt. 2. Door verscheidene leden werd met
nadruk opgekomen tegen het denkbeeld om aan
de hier in "aanmerking komende polders in het
voormalig 4de district van Zeelandlot verbete
ring der uitwatering, een subsidie van f 206,000,
over vier jaren verdeeld, toe te kennen, zonder
dat de provincie zelve voor do te docne uitgaven
iets bijdraagt. Het is een aangenomen regeldat
in dergelijke gevallen de kosten dor werken door
het Rijk dc provincie en de belanghebbende ge
meenten waterschappen of particulieren elk voor
worden gedragen. Meermalen is hel rijkssub
sidie geweigerdomdat dc provincie het derde
niet wiide bijdragen. Men staat er opdat zij
voorga. Nog onlangs heeft de Regering zich te
gen het toekennen van een rijkssubsidie tot op
richting van een stoomgemaal voor dc afwaleriug
van het district Kuilenburg verklaard omdat dc
provincie geenerlei deel der kosten op zich wilde
nemen. De Geldcrseho waterschappen die door
de ovcrslrooming van 1861 zeer geleden hadden
hebben, op gelijken grond, niets voor hel her
stel hunner dijken kunnen verwerven. Ook in
Noord-Brabant is tot nu toe van rijkswege niets
gedaau tot vergoeding der schadedoor gebrek
kige uitwatering geleden. Is het nu goed en
billijkdat ten behoeve der grondbezitters in
ecnige polders in het voormalig 4de district van
Zeeland ccne uitzondering op den regel worde
gemaakt, en dat terwijl tliebelanghebbenden zeer
wel iu staat le achten zijn zich zeiven te helpen?
Het geldt hier eene uitgestrektheid van 12.000
bunders uitstekend goed land. De gezamenlijke
kosten der uitwateringswerkeu worden op ƒ602,000
begroot. Indien dus "de belanghebbenden uit eigen
middelen geheel in do behoefte voorzagen zou
den zij f50 per bunder te betalen hebben, wat,
dc hoedanigheid van het land in aanmerking ge
nomen, zulk ecne overgrooteopofTering niet zijn zou.
Op deze bedenkingen werd geantwoord"dat de
weigering der provincie Zeoland om voor dc ver
betering der uitwatering bij le dragen met het
door die provincie gevolgd stelsel znmenhnngt.
Zij subsidieert niet rechtstreeks dergelijke werken,
maar verleent daarvoor toch zijdelings ondersteu
ning, daar zij renlelcoze voorschotten verstrekt
en dus percentsgewijze in dc te doene uitgaven
deelt. Bovendien rust iu dit geval, zoo als in de
Memorie van Toelichting wordt betoogdeene
zedelijke vfrpliehling op het Gouvernement om
tusschen beide te komen. De uitwatering dei-
polders is door onderscheidene regeringsmaatre
gelen a an vroegeren en lateien tijd, zoo als de
afsluiting van den Braakman do militaire inun
dation vau 1830 tot 1837 cn de in der tijd aan den
generaal van Damme verleende concessie lot indij
king iu slecb eu toestand gekomen. Dc Staat
heelt zelf do vruchten van dien nadeeligen toe
stand geplukt. Naar mate de uitwatering der be
staande polders slechter werdwerd in den
Braakman en het Zwin meer land door aanslib
bing aangewonnen en deze aangeslibde gronden
door den Staal tot hooge prijzen verkocht, hebben
het domeinfonds helpen stijven.
Volgens sommigen waren nog andere beweeg
redenen yoor den gevraagden rijksonderstand aan
te voeren. Bij de concessie tot indjjkiug van den
Diomede-polderin 1826 aan den generaal van
Damme verleend is aan dien concessionaris uit
drukkelijk de verplichting opgelegd, om, in zoo—
Ycr de indijking ae uitwatering der achtergelegen
polders mocht belemmeren daarin te helpen voor
zien. Noch hijnoch zijne erfgenamen hebben
aan die verplichting voldaan. Thansnu de Staat
in het genot treedt der aanzienlijke inkomsten
uit dc indijkingen van den generaal van Damme
Yoorlvloeijendebestaat voor hem eene drangre
den te meerom te helpen volvoeren wat vroe
gere concessionarissen ongedaan hebben gelaten.
Al liet men dit alles ter zijdemoest niet uit
het oog worden verlorendat de Staatvolgens
het gedane voorstelniet meer dan y3 der ge-
heele som, voor de afwateringswerken vereischt,
dragen zou. liet moest hein onverschillig zijn
of de overige belanghebbenden de twee andere
derden geheel bijdroegen dan wel een deel daar
van uit de provinciale kas wierd verstrekt.
Van de andere zijde slomde men dit laatste
geenszins toe. In het verleenen van een deel der
benoodigde som door de provincie lag een waar
borg niet 6lechls dat het werk door de provin
ciale autoriteit nuttig wordt geacht, maar ook dat
die autoriteit van oordeel isdat de onmiddellijk
belanghebbenden niet in slaat zijn het werk go-
heel voor hunne rekening le nemen. Die waar
borg werd hier gemist eri tevens afgeweken van
een zeer nuttig beginsel. Het provinciaal belang
der werken was thans onbewezen. De voorstel
ling, dat de Staal voor werken van dezen aard
altijd ','3 zou moeten bijdragen, was voorts geheel
onjuist. Dat was niet meer dan een maximum.
Sommige dezer leden zouden het nog altijd wen-
schelijk rekenen dat de Slaton van Zeeland door
een geldelijk ofler van hunne belangstelling in do
zaak deden blijken. De provincie zou zich bijv.
met het der benoodigde som kunnen belasten
terwijl het overige voor rekening van den
Staat bleef. Ware dit onmogelijkdan sou het in
aanmerking moeten komen om do aangevraagde
som uit 's Rijks schatkist over een grooler aanl.il
jaren te verdoelen. Men zag niet inwaarom
yoor de groote werken in Groningen het subsidie
in twaalf jaarlijksc.he termijnen wordt verslrekt,
terwijl hier, waar de zaak van meer ondergeschikt
belang is. het subsidie in vier jaren zou zijn af
betaald.
Ook op hot gezegde over de zedelijke verplich
ting van het Gouvernement lot het te hulp komen
in de afwatering der polders scheen vrij wat af
te dingen. Uit hetgeen op biadz. 5 der Memorie
van Toelichting voorkomt is af te leiden dal de
verlanding van het Zwin althans ten dcelehet
gevolg is van natuurlijke oorzaken die niet voor
rekening van het Gouvernement kunnen komen.
De Slaat, beweert'men moet verplichtingen ver
vullen die de generaal van Damme of zijne erf
genamen onvervuld hebben gelaten. Maar is de
Staat reeds in het onbelemmerd bezit der door
(li8 concessionarissen ingedijkte gronden? Er
wordt daarover immers uog altijd een rechtsge
ding gevoerd Men wenschte omtrent den stand
van dat rechtsgeding tc worden ingelicht, ca le
vens iets te vernemen omtrent het gerucht, dat
het Domainbestuur voornemens zijn zou do door
de genoemde concessionarissen ingedijkte gronden
te verkoopen vóór in het rechtsgeding eene be
slissing gevallen waszoodat die gronden als
'l ware hij den verkoop met dat rechtsgeding be
zwaard zouden zijn. Zulk een voornomen scheen
zoo vreemd en afkeurenswaard dat men aan het
bestaan geen geloof zou hebben geslagenindien
niet in eene der afdeelingen eeii Belgisch blad
(1'Impartial de Bruges van 23 Mei 1863) ware
overgelegdwaarin eene aankondiging voorkomt
van den directeur der registratie cn domeinen in
Zeeland, volgens welke in de maand Julij aan
slaande eene uitgestrektheid domaniale schorren
in het achterste gedeelte van den zeearm Int
Zwin zou worden verkocht, met verplichting tot
indijking. Men vroegin hoever deze verkoop
met de concessie tan Damme in yerband staat en
wat er van deze zaak zij.
SLUIS"22 September. De Drukker en de beide
Redacteuren van dit Weekblad zijn gedagvaard
voor de Arrondissemenls-Rechtbank tegen 2 Oc
tober e. k.de eerste wegens te hebben opgeno
men, en de tweede en derde van, als verant
woordelijke Redacteuren te hebben doen opne
men ecii Ingezonden Stuk, bevattende ten aan
zien van den Burgemeester vau Breskens de
navolgende beleedigende zinsnede't is maar
jammer, dat hij zijne Gemeeutenareii zoo over
't paard tiltom ze bij eene andere gelegenh id
zeer (drukfout: de kopie heeft weèr) door den
modder te sleuren."
Voor eenigen lijd werden er te Goes eenige
sollicitauten opgeroepen naar de opengevallen be
trekking van onderwijzer aan dc openbare school
voor gevoon en meer uitgebreid lager onderwijs.
De dag van het vergelijkend examen werd be
paald sommigen der sollicitanten komen »p; het
examen heeft plaatsmaar na afloop Yto htt ex-