1RNNFNLAND.
ooneentroerdover welke hij eerlang eea revue
zal houden. Als dat het bcgiu is der constitu
tionele hervormingeu iu Rusland, dan gaat dat
land een gelukkige toekomst te gcmoct. V rij-
zinniger toch kan geenc regering zijn, dan op
zoodanige Tfijze hare bezorgdheid té tooneu voor
persoonfijke veiligheid der afgevaardigdeu.
Uit Warschau wordt liet volgende gemeld: Na
dat de pogingen der Russische regering om de lei
ders van den Poolschen opstand op te sporen
tol dusverre vruchteloos zijn gebleven, kregen de
Russische agenten iu het buitenland bevel, om
ge.Mie middelen onbeproefd te laten om de na
men dier personen uit te vinden aan weikeu
van het buitenland uit diplomatike berichten naar
Polen werden gezonden. Voor cenigcn lijd is het
mi aan een Russisch spion gelukt zich van ecu
document meester temaken, dat Prins Czarloryski
van Londen naar Warschau liet opzenden, en den
naam van den adressant, een katholijk priester
in een dorp nabij Warschau te vernemen. Deze
priester, Dodicki genaamd, werd gearresteerd
en naar de citadel van Warschau gebracht om
een verhoor te ondergaan. Ecue huiszoeking,
die bij hem gedaan werd, bleef zonder resultaat,
en de priester ontkende hardnekkig met de op
standelingen in eenige relatie hoegenaamd te
slaan. De Russische zoogenaamde veiligheids—
commissie*1 wist nietwat zij met den man moest
aanvangen, want zij achtte hem voor diplomatiek
agent ongeschikten toch luidden de opgaven
van den spion zoo stelligdat de priester meer
moest zijn dan hij scheen. Dodicki wist zich ech
ter van elke verdenking te zuiveren en slonil
reeds op het punt uit den kerker ontslagen lo
wordentoen de agent berichttedat bij het
Londensche comité eene groolc ontsteltenis wegens
dc arrestatie van dien priester heerschte, omdat
hij met groote geheimen der nationale regering
békend was en zich iu liet bezit tan gewichtige
documenten bevond. Daar de vreeselijko bedrei
gingen niet in staat waren hem tot bekentenis te
brengentrachtte men den beschuldigde nu door
verblindende beloften te winnen en hein eene
domheersplaats met rijke inkomsten toe le zeg
gen. Dit scheen den'onbuigzameu wil des pries
ters te verteedoren hij beloofde verklaringen te
doen, doch wenschte vooraf een biechtvader le
spreken om hem absolutie te schenken en van
zijn aan de nationale regering gedancn eed te
ontheffen. Een priester was spoedig gevonden.
Dodicki bleef met den pator in zijne cei alleen
Toen echter het onderhoud te lang duurde trad
men do cel binnen en was hier getuige van een
afgrijselijk tooneel. Dodicki lag vermoord op den
grondén de priesterdie hem den eed moest
afnemenlag met den dood worstelende naast
hem. Alle pogingen om hem iu het leven te be
houden waren vruchteloos, daar de biechtvader
eene groote hoeveelheid vergif had ingenomen.
Deze priester werd sfeeds als een trouw aan
hanger der Russen beschouwd en had vroeger
bewijzen van verknochtheid aan den Czaar gege
ven. Dc lijkeu werden in alle stilte op de cita
del zelve begraven. Dodicki moet eene gewich
tige rol gespeeld hebben; hij zag er zeer eenvou
dig uitcn niemand zou hém de bekwaamheid
toegeschreven hebben, als eeu der hoofd-coinmis-
sarisscn van de nationale regering te fungeren."
Alle drukkerijen te Warschau zijn onder hij
zonder toezicht der politie gesteld: elke drukkerij
bekomt eene permanente politiewacht. Deze
moet 's morgens bij het openen der drukkerij en
's avonds bij de sluiting tegenwoordig zijn.
liet gezag der nationale regering néémt dage
lijks toe. Het officiële blad Dzinnik Powszchntj
word den 2 dezer, nadat het eene waarschuwing
bekomen had, wel is waar nog gedrukt, doch do
verspreiders weigerden hel blad aan de abonnes te
te bezorgen en diegenen welke het ontvingen
wilden het blad niet aannemen, daar men zich
tienmaal liever de ontevredenheid der Russische
regering op den hals wil halendan dc nationale
regering ongehoorzaam zijn. Deze laat zich door
gccne nederlagen nederslaan zij hoopt ten slot
te loch over de Russen te zullen zegevieren.
De Czas klaagt over de oumenschelijke behan
deling der gevangen genomen insürgenlcu in
Radom cn Kielcewaar men ze uithongeren laat
en evenwel aan bloedverwanten of mcnscheuvrien-
den niet vergunt hun levensmiddelen te ver
schaffen.
Een particulier schrijven uit Warschau meldt
dat de grootvorst Konstantijn Vrijdag aldaar uit
Petersburg is teruggekeerd.
Dc Memorial diplomatique zegt, dat hel Kabi
net van Petersburg na lang aarzelen besloten
heeft de nota's der drie mogendheden te beant
woorden. Naar men verzekert zal het de be
voegdheid dier mogendheden om zich mei de za
ken van Polen bezig to houden niet bestrijden.
De hoofdstrekking van het antwoord zal zijn om
de mogendheden reeds nu voor le bereiden tot
aanneming der concessienwelke de Russische
regering eerlang zal doenals volkomen beant
woordende aan do verbindtenissen door Keizer
Alexander 1 jegens zijne Poolscho onderdanen
aangegaan.
Hetzelfde blad zegtVoor zoo ver men met
zekerheid kan melden, komen dc inzichten van
Rusland omtrent Polen hierop neder: Rusland
heeft in beginsel besloteneene constitutie en
provinciale instellingen aan alle gewesten van
Rusland le verleencii. Dit besluit is officieus ter
kem.U der groote mogendheden gebracht.
De France deelt mede dat do Czaar den Groot
vorst troonsopvolgcr heeft benoemd tot Helman
over alle kozakken des rijks en tevens aan Mu-
rawieff nieuwe bewijzen van goedkeuring heeft
geschonken ter belooning der door hem bewe
zen diensten. Het blad neemt ook le weten dat
Frankrijk in dc Poolsche kwestie niet meer re
kent op de ernstige medewerking van Oosteurijk.
SLUIS, 10 September. Onder de adspiranten
voor het Landmeters-examen, verledcnc week
door de des bevoegde Commissie gehouden
kwam ook voor de Ilcër J. A. Wacijhaert den
Decker van Aardenburgdie tot Landmeter is
toegelaten.
De Commissaris des Konings in deze provincie
heeft, hij Provinciaalblad N°.88, aan de gemeente
besturen de benoeming medegedeeld der drie
inspecteurs van het middelbaar ouderwijsals
mede dat het toezicht op de openbare en bijzon
dere scholen van middelbaar ouderwijs in deze
provincie, onder oppertoezigt van den Minister
van Rinneulaudschc Zakenzal worden uitge
oefend door den inspecteur dr. D. J. Sleiju Parvé.
Van de zes sollicitantendie zich aangemeld
hadden voor dm post van Hoofdond. te Waterland
kerkje zijn er slechts 3 ten examen opgekomen
dat op Donderdag den 3 Sept. aldaar werd afge
nomen door den Schoolopziener H. Q. Jaxssf.n
bijgestaan door den Heer J. C. Rf.ijers, Hoofd
ond. te IJzcndijke. Het drietal werd aldus ge
vormd 1. G. K. Pik. Huipond. te Stellendam 2.
K. de Graaf Huipond. te Ruiksloot; 3. W.
L. de Wilde, Hoofdond. te Sasput. De tweede
is op Zaturdag jl. met meerderheid van stemmen
tot Onderwijzer verkozen terwijl toen tevens
het besluit werd genomen tot het houwen van
eene nieuwe school met Ondcrwijzcrswoniug
wat wij zeer toejuichen.
Naar men verneemt, bestaat bij den minister
van oorlog het voornemen om bij zijne in te
dienen bcgrooling het voorstel 1c doen om de
tractemcnten der kapiteins cn luitenants vau het
leger hier tc laude te verhoogen en in verhand
daarmede deze eersten, thans in drieklassen ver
deeld, voortaan slechts in twee klassen te verdeelcn.
Men schrijft uit IJzcndijkevan 1 dezer aan
de EecloonacrDe circulatie der Belgische munt
speciën is even als in vele andere grens-ge-
meenten van ons rijk hier zeer algemeen. Do
schadedie daardoor wordt geleden is niet on
belangrijk en het valt dus niet te verwonderen
dat sommigen nu cn dan pogingen aanwenden
om eene aanzienlijke hoeveelheid nikkel en zoo
genaamde kluiten binnen te smokkelen waaraan
zijzoo men het wakend oog der ambtenaren
kan ontgaan nog al iets verdienen aangezien
onder andere een kluit en de nikkel hier voor 3
cents wordt gerekend, niettegenstaande zij slechts
iJ/2 cents gelden kunnen. Dikwerf is mén in dc
noodzakelijkheid om 1pCL te betalen zoo dat
het wenschelijk zoude zijn in het algemeen be
lang. dat er maatregelen genomen kouden wor
den om die circulatie te keer te gaan.
Uit Zierikzcc schrijft men van 5 dezer
„Naar men verneemt is alhier de beslissing
van Gedeputeerde Staten ontvangen tot toelating
der hoeren II. G. Mulock Houwer, mr. H. C.
Cau J. H. Ochtman Jz,M. J. Moolenburgh en
D. B. P. Zuurdeegals leden van den raad tot
wier niet toelating do raad in zijne zitting van
27 Augustus besloten had. Gedeputeerde Staten
hebben voor die toelating de zelfde gronden
aangevoerd als door den voorzitter van den
gemeenteraad jhr. de Jonge in gemelde zitting
zijn ingebracht. Indien sommigen der raadsleden
nu niet van zienswijze zijn veranderddan is
het niet twijfelachtig of de raad zal van die be
slissing in hoogcr beroep komen."
De coliekte voor het monument 1813 heeft tc
Harderwijk opgebracht dc soin van f 70, Te
Utrecht is men bezig om geiden in te zamelen
maar dc sympathie is aldaar niet sterk vooral
niet hij den burgerstand. Men verwachtdat
een krachtig middel zal worden aangewend om
de geostdrift aan to moedigen.
De plaatselijke commissie te Stcenwijk hooft aan
de hoofdcommissie kennis gegeven dal zij aan
haar overlaat om te bepalen op welke wijze de
inzameling der gelden plaats hebben zal.
De commissie tc Domburg heeft een geheel nicuw
denkheeld aan dc hand gedaanom de zaak zoo
wel voor de hoofdcommissie als in dc uitvoering
te vereenvoudigen. Zij heeft alle drie dc plannen
afgekeurd, vooruameiijk op grond dat monumen
ten op ecue plaats voor het grootste deel der na
tie niets opleveren. Zij wil daarom in ie.lero
provinciale hoofdplaats een gedenkteeken na
tuurlijk in 11% van het geprojecteerde, waartoe
do gelden, in iedere provincie zamengebracht
zouden aangewend worden.
in de commissie tc Oostburg z'jn eenige leden
nog een slap verder gegaanen hebben gespro
ken van de oprichting van een gedenkteeken op
kleino schaal in elke gemeente. De meerderheid
heeft zich echter met het voorstel der hoofdcom
missie vercenigd.
Misschien zui nu de eene of andere commissie
nog wel voorstellendat ieder voor zijn eigen
geld in zijn eigen huis een gedenkteeken oprich-
te. Dal was het eenvoudigste van allen. j(r. C.J
Den 2deu dezer is door den gemeenteraad van
Schiedam aan het dagelijksch bestuur toegestaan
een krediet van f 4000 lot viering van den ge
denkdag ter herinueriug aan onze verlossing iu
1813.
lil het laatste nommcr van het Volksblad wordt
door mevrouw de wed. W. Storm ten aanzien
dor door de hoofdcommissie voor 1813 enz. voor
gestelde ambachtsschool opgemerktdat deze al
léén iu de behoeften van jongelingen zou voor
zien. In het stuk wordt te dien opzichte gewc e:i
op net voorbeeld der Amerikanen die aau meisjes
kosteloos do gelegenheid verschaffen om in hare
jeugd de kundigheden le erlangen, welke haar
ialer iu staat stellen in eigen onderhoud te kun
nen voorzien. Ecno der merkwaardigste Ameri-
kaansche stichtingen van dien aard is die
va.i Pieter Cooper le New-York. De groote
behoefte zegt de schrijfster o. a. in dit stuk
die thans in alle beschaafde landen plaats heeft,
om geschikte personen le vinden voor do ver
vaardiging der hout-gravuren in de zoo talrijk
uitkomende geïllustreerde journalen en de toe
nemende gewoonte om afbeeldingen van handels
huizen, magazijnen, verschillende uitvindingen
enz. in hout- of steen gesneden, voor adreskaar
ten tc bezigenkan met grond doen voorzien
dal minstens een duizendtal meisjes in ons Va
derland, ook met hestellingen voor het buiten
land voortdurend werk zal kunnen vinden in
dien zij die houtgravuren zoo als tegenwoordig
i.i Parijs, Londen en New-York plaats heeft, bij
na gelijk aan op staal gesneden platen kunnen
vervaardigen waartoe vooral onze metaal-harde
West-Indische houtsoorten bij uitnemendheid ge
schikt zouden zijn cn daardoor eene nieuwe bron
van industrie voor ons Vaderland geopend wordeu."
De algemccnc synode der Ncd. herv. kerk heeft
aan de synode der afgescheideu gemeente een uit—
uoodigiüg gezonden om het feest van Neêrlands
öOjarige onafhankelijkheid te doeu voorafgaan
door eene jdechtige godsdienstoefening, op den
aan den dag der burgerlijke feestviering vooraf-
gaanden Zondag.
Uit Leiden schrijft men:
„In de voorgaande weck heeft dr. L W. Colcnso
de bekende schrijver van hel werk over den
Pentateuch, dat in Eugcland zulk een hevigen
strijd heeft verwekteenige dagen alhierteu
huize van den hoogleeraar lvuenen doorgebracht.
Yele belangstellenden waren daardoor in de
aangename geiegenheid den, in zijn omgang ook,
bescheiden en bcmiuuelijken man peroonlijk tc
leeren kenuen. die op allen een zeer gunstigen
indruk achterliet. Hij was blijkbaar getroffen,
zoo vele geeslverwauteu hier te ontmoeten cn
gevoelig voor het onthaaldat hem te beurt viel.
Hij is voornemens, zoo wij vernameu, om, in
Engeland teruggekeerd, ccnc verkorte populaire
uitgave van zijn werk het licht te doen zien
ten einde ook voor een uitgebreider publiek dé
gronden zijner gevoelcus duidelijk in het licht te
stellen. Van hier vertrok hij naar Duitschland
om vervolgeus over België naar Engeland terug
te keeren."
Men vindt in dc Amslerdamschc Courant de vol
gende bijzonderheden omtrent de Overijsselsche
gemeente Vriezenveen
Volgens dc oude overleveringen waren de
eerste bewoners Vriezen, (de vreemde taal, die
nog op hel dorp gesproken wordtbewijst dat zij uit
ecue andere streek daar zijn gekomen). I)e voor
malige heer van Almelo cu Vriezenveen ver
leende hun vrijheid om zich daar tc vestigen
tegen ccno jaarlijkscho opbrengst aan dien heer
vau eenen emmer holler hij Zwollescher maat
van iedere hoeve"1 (Overijsselsche kronijk), wel
ke botcrpacht tot lieden aan dc grafelijke fa-
milje van Rcchtcren Limburg voldaan wordt.
Vóór eenige jaren weigerden sommigen daaraan
te voldoen. De hoogc raad besliste echter dat do
graaf in zijn recht wascn thans hoort men
geeue opposauten. De bewoners van die bijna
ontoegankelijke en van alle verkeer afgescheidon
veenkolonie vonden echter weinig middelen voor
hun beslaan; om die te verbelereu zochten zij
(vercenigd in troepjes van zes of acht personen)
handel te drijven naar verre gewesten bijv.
Sjianje Engeland. Polen cn Rusland, De eerste
drie leverden geene blijvende resultatendoch
dc betrekkingen met het laatste hebben zich zóó
ontwikkeld dat er thans vele geachte han
delshuizen to St. Petersburg (van die famiel-
jes afstammende) zijn gevestigd. Bijzouder is het
ook nog, dat de fauiiéljcs of huigezinnen steeds
te Vriezenveen of le Amsterdam wonen en dus
steeds Nederlanders blijven. Voegt hier nu bij
dat van dit zelfde dorp 20 a 30 personen aile
steden en vlekken in ons land bezoeken af
wisselende te koop biedende tuinzaden of 1 n-
non o:i servetgoederen. Van laatstgenoemde ar-
t kelen slijten zij zelfs in de residentie veelof
schoon zij gccne eigen fabriek hebben maar
hunne waren tc Amsterdam cn elders van de fa
brieken inslaan. Vriezenveen is circa een ut:r
lang en telt meer dan 3'00 bewoners, waarvan
wel een dertigtal hunno zaken te St. Petersburg
hebben. Een tweede voorbeeld van zulke on
dernemende dorpsbewoners is in land niet le
vinden. Dc Hollandsche gereformeerde gemeente