BEURS- EU ADVERTE1TIEBLAD VU WESTELIJK ZEgUWSCH - VLMBDERI
N°. 23.
Vierde jaargang.
Vrijdag 19 Jimij.
UUmüNLANI).
A° 1SÖ3;.-
siiiisih
4
Dit Weekblad verschijnt iederen Vrijdag. Prijs per drie
maanden voor het voormalig 4de district van Zeeland 1,15;
voor de overige plaatsen des Rijksfranco per post 1,30.
Afzonderlijke Nummers ƒ0.10.
Prijs der Advertentiën, van 1-5 regels 0,75; elke regel
daarboven 0,1*2'/a» behalve het zegel van 0,3 voor iedere
plaatsing. Groote letters naar het getal gewone regels
die zij beslaan.
Ingezonden Stukken en Brieven, de Redactie betreffende, worden franco ingewacht aan hel Hulpkantoor der Posterijen le Aardenburg.
Advertentiën en gewone Berichten of Mededeelingen van Correspondentenfranco hij den Uitgever J. Schansman le Sluis.
t Is nu bijn» een half jaar geleden
dat de Polende zonen van eene groote
en dappere natieden strijd aanvingen te
gen de overmacht en liet ruw geweld win
den belieersclicr van 't uitgestrekte Russische
rijk; bijna een half jaar geleden, dat zij
de wapenen aangorddenom zich vrij te
inaken van een jukdat niet meer te tor-
sclien was of om te sterven. Nooit
hebben de Polen den ondergang van bun
Va Ierland beschouwd als een volbracht en
onherroepelijk feitnooit hebben zij ver
zuimd elke gelegenheid aan te grijpenom
hunne staatkundige zelfstandigheid terug te
winnen. De Pool kent geen edelergeen
ander doel. Schatten gclds heeft hij hier
aan ten beste gegevenstroomen bloeds
zijn hiervoor vergoten. Verbeurdverklaring
der goederen verbanning gevangenisstraf,
alles liet hij zieh welgevallenzelfs den
dood maar niets vermocht hem af te doen
zien van zijnin zijne oogcn zoo heilig
doelen doolde hij ook in den vreemde
rond beroof! van allesten prooi aan de
nijpendste armoede, in zijn hart voerde hij
met zich den haatden onverdoofbaren
baat tegen zijn gewetenloozen onderdrukker.
Dat was een eigendom 't welk men hem
niet ontnemen kondeen 't zij hij kam
peerde in de tenten der Franschen't zij
hij streed in de rijen der Turken't zij hij
zijn lans drilde aan de zijde der moedige
Tscherkcssen geen zucht naar eer of roem
dreef hem daartoe aan haat was do drijf
veer van zijn handelen haat gaf hem de
krachtden moed een lot te verdragen
erger dan den zwerveling beidde in zijn
vaderland.
Maar de looden schepter van Nikolaas
had zwaar gedruktwreed hadden de Polen
geboet voor hunne pogingen om zich in
1830 vrij te vechten met duizenden hun
ner edelste telgen zagen zij de velden van
't ijzige Siberië bevolken alle herinnering
aan een eigen vaderland moest versmoord
worden. De bepalingen van 1813 werden
opgeheven en Polen werd een deel van
't Russische rijkzoodat zijn naam geheel
werd uitgewischt uit de rij der volken.
Maar Nikolaas werd opgevolgd door den
edeleren Alexander. Deze trachtte het lot
der Polen te verbeterenin zoo verre dit
woord in Russischen zin van beteekenis is
hij zond hun zijnen broeder als stadhouder;
maar de Polen waren met die halve maat
regelen niet tevredenzij eischten meer.
De adel vraagde om het herstel van de be
palingen van 1813. Ondankbare natie
ontevreden over elke pogingdie men aan
wendt om uw lot geleidelijk te verbeteren
zullen misschien sommigen uwer zeggen
maar eilieveéénc vraag slechtsKent gij
dc geschiedenis
Tusschen Pruisen en Oostenrijk en Rus
land lag eenmaal een groot rijk dat door
binnenlandsche onlusteneen gevolg cener
verouderde constitutiedikwerf hevig ge
teisterd werd. In Pruisen regeerde de ge-
wctenlooze Frkderik II; in Rusland hccrschte
dc verachtelijke Katharina IIdie haar
echtgenoot weleer had laten worgenin
Oostenrijk hield de schoone de edele, doch
soms te zwakke Maria Tueresia de teugels
van 't bestuur in handen. In troebel wa
ter is goed visschen zegt een oud Nedcr-
landsch spreekwoord. Frederik en Katha
rina besluiten elk een stuk weg te nemen
van dat land dat door binnenlandsche on
lusten geteisterd werdMaria Tueresia
werd door hare raadslieden overgehaald
deel te nemen aan dien roof en de akte
werd onderteekendwaarbij men besloot
aan een staat zijne beste provinciën te ont
nemen (1773). Die diefstal, die feitelijke
volksmoord werd herhaald nogmaals her
haald, en het land dat door onlusten geteis
terd was geworden bestond niet meer.
Wie had die mogendheden recht gegeven
dat land te vernietigendien staat te ver-
deelen
Wie had der Russische courtisane het
recht gegevendat grootste gedeelte van
een vrij volk zijne rechten te ontnemen en
te doen bukken onder den Russischen knoet
Dat land was POLEN.
Maar keeren wij terug tot Alexander II.
Toen de Polen hem om de constitutie
van 1815 vraagdenzag hij daarin een
poging om zich los te rukken van den Rus
sischen staat, liet verzoek werd afgewezen
dc verzoekers werden gestraft.
Dat schrikte de dappere Polen niet af;
zij leden gewillig alles wat de overmoedige
Rus hun oplegdezij zwegen. Zij werden
gekerkerdzij werden voortgeslcurd naar
't binnenste van Rusland naar Siberië zelfs
zij werden gedood bij menigtemaar zij
leden en zwegen. De Polen treurden over
hun vaderlandzij hadden rouw- en boet
gewaden aangetogenzij zongen treurzan
gen en vierden lijkmissen. Ook dat was
den Rus een ergernis. Een geheim comité
dwarsboomde zijne maatregelen dat comité
woonde in Warschau en was niet te ont
dekken daar komt een besluit zóó vreesc-
lijkzóó wreedzóó tergend als de ge
schiedenis er misschien één slechts weet
aan te wijzen de militaire conscriptie. Alle
jonge mannen die slechts eenigszins ver
dacht waren van in den waren zin des
woords Pool te zijn, zouden in den nacht
van den 15 Jonuarij opgelicht worden en
gesleept naar de rangen der Russische ben
den om daarbij ingelijfd misschien hun
vaderland voor eeuwig vaarwel te zeggen,
of het terug te zienals hun ligchaam
verminkt was geworden door den kogel of
den sabelhouw van een vriend die geluk
kiger dan hij, een vaderland mocht verdedigen.
Is het wonder dat de wanhoop de Polen
lot een uiterste dreefdat zij in scharen
vluchtten naar de bosschendat zij zich
trachtten te wapenendat zij zich toen
verzettcden tegen maatregelen zoo onge
hoord zoo wreed, zoo tergend?
Nederlanders Zeeuwen zonen van een
fier en grootscli heldengeslachtslaat uwe
geschiedrollen opVergelijkt dat verzoek
der Polen, die hunne constitutie verzochten,
met liet verzoek der Edelendie hunne
privilegiën terug vraagden. Vergelijkt die
weigering van den Keizer en dc straffen
die hij toepaste met de handelwijze van
Filips die ons zijn Alva zond. Vergelijkt
die militaire conscriptie met het doodvonnis,
dat do inquisitie uitsprak over alle Neder
landers. Vergelijkt die benden wanhopende
Polenwier hoofden nog in 't buitenland
rondzwierven en die toch reeds de wapenen
voor hun vaderland aangordden met uwe
Watergeuzen en hunne dappere aanvoer
ders IMoet ik u nog meer pun
ten wijzen Treft u deze overeenkomst
van geschiedenis niet?
De regering had hen tot verzet gedwon
gen zij aanvaardden die taak. Hun leven
was het vaderland gewijdhun bloed zou
de losprijs worden voor hunne vrijheid.
De zwakke grijsaard wijdde zijne schat
ten of zijn penningske aan 't vaderlanddo
man zijne krachtendo gade haren echt
genoot de moeder hare zonende bruid
haren geliefde: één in ijver, één in streven,
één in krachtsontwikkelingéén in zelfver
loochening.
o Mochten wij het beleven dat die edele
opoffering bekroond wierde met de kransen
der overwinning!
(Wordt vervolgd.)
DEUEKAREEN. Den oden Maart 14!>0 ko
zen de Stenden van dc hertogdommen Slecswijk
en ilolstein den Koning van Denemarken Cinïs-
tiaan i tot hunnen Hertog. Na den dood van
den laalslcn Vorst, Adolf VIII, die kinderloos
was overledenhadden (ie heide Staten sc/.worcn
eendrachtig écn heer te kiezen opdat zij nimmer
zouden kunnen gescheiden worden. lien (iden
Maart daaraanvolgende gaf Christiaan den beroem
den vrijheidsbriefwaarin wij o. a. vinden opgc-
teekend: dal de nieuwe Hertog niet gekozen was
als Koning van Denemarken maar uit bijzondere
achting, welke de inwoners voor he: i koesterden;
dal dc inwoners, wanneer hij of zijne nakome
lingen zonder rcchlslrcekschc'erfgenameu mochicu
overlijdenhet recht hadden een nieuwen Lands
heer tc kiezendat de bovengenoemde hertog
dommen eeuwig onverdeeld le zamen zouden
blijvendat de inwoners hunnen heer in geen
buitenlandsehcn krijg behoefden te volgen dat zij
hunne eigene rechtbanken zónden hebben eii
geone vreemdelingen ambten in den staal bekloe-
den zouden.
Deze brief, le Itipen getcckcndis de hoek-