^tuid&óuttA, Sêêctp
UIT DE
BUURT
6 Ik zie het niet als verraad aan Philips'
wij wensen
u een
sportief
1998
UITSLAGEN
MiUfUli
ar
f?
'ordeligste
Zeeland
door
De grootst
bruids
Ruim 60
36 t/
Het g
voordel
DE STEM
ZEELAND
DE STEM
MEDISCHE DIENSTEN
Vestigingsmanger Van der Ster
vertrekt naar Ahold-concern
rirbnr'/ciO .41'
Abdaalseweg 12 Hulst Vrijdag koopavond Zondags
geopend
V'
van maat
onraad.
Tevem^erktTop^in e&mndal recenv
gedragen japonnen uit eigen zaak.
Brouwerijstraat 9, Oostburg, tel. 0117-45-»oo,
open van maandag t/m zaterdag van 10 tot 17 uur.
Iedere zondag open van 13 tot 17 uur,
uitgezonderd feestdagen
WOENSDAG 31 DECEMBER 1997 Q
Kaartingen
Clinge - Malpertuus, veertig per
sonen. Bieden: 1. C. Boone, 2. J.
Pauwels, 3. J. van Remortel, ex
tra prijzen: I.E. Danckaert, 2. G.
de Witte, 3. A. Boussen. Winter
kampioenen: 1. A. Boussen, 2. P.
d'Hanes, 3. J. van Remortel, 4.
mevrouw De Burger, 5. mevrouw
Blommaert.
Zuiddorpe - 't Kaaike, 21 perso
nen. Bieden met roem: 1. W.
Praat, 2. J. van Overloop, 3. M.
Verzeghe.
Axel - Zaal Sonnehoeck, vijftig
personen. Bieden: 1. R. van Over-
meeren, 2. R. van Eerdenburgh,
3. C. de Deijn. Jokeren: 1. De
Bruin, 2. mevrouw Van Overmee-
ren, 2. mevrouw Michels.
Axel - Kantine voetbalvereni
ging Axel, 74 personen. Bieden:
1. mevrouw Hageman, 2. M. Ka-
ijser, 3. D. de Vos. Jokeren: 1.
mevrouw Van de Wege, 2. me
vrouw Ferkjet, 3. mevrouw Mi
chels.
Axel - De Boemerang, 56 perso
nen. Bieden: 1. C. de Deijn, 2. Th.
Bolssens, 3. R. Verhelst. Jokeren:
1. mevrouw De Ruyter, 2. R. Sil-
lekens, 3. mevrouw Van Tichem
Hoek - Eindejaarsdrive, Bridgp
Sociëteit Oostburg, De Braak-
man, 74 paren: 1. Bouma/Hagen"
aars 61,16%, 2. Ramondt/Patten]
ier 61,05, 3. Van de Veire/Vandê
Veire 60,40, 4. Goossens/Hoog-
stoel 59,93, 5. Koopman/De Jon
ge 59,90, 6. Wijnand/Fecheiieï
59,86, 7. Van Hoof/Freiters
59,63, 8. echtpaar Schouten
59,56, 9. echtpaar Lichteveld
59,39, 10. echtpaar Krol 57,93%
Biljarten
Koewacht - KBO, De Vla-
schaard, eindstand competitie"
A-oneven: 1. J. van Hove, 2. G
van Goeije. B-even: 1. W. Raes 2
J. de Schepper. Kalkoenprijs-
kamp, 36 leden: 1. F. Sturtewe-
gen-R. Vermandei, 2. A. Adam-
W. Martens, 3. R. la Heijne-A
Suij.
Koersbal
Nieuw-Namen - KBO, De Kau-
ter: 1.1. van der Heijden/R. Boon
2. T. van Damme/M. Weyn, 3. l
van den Bosch/J. van Mol.
Vijfenvijftig kunstenaar
pleister voor veel toeristen
2. Johan Hannewijk in S J
Een meer dan 250 jaar o
spreuk (vertaald)'. Eend-,
De steen siert nu het ten
8. Ziekenhuis Zeeuws-V
raties orthopedie en oo;
een probleem aan: er me
men. En die lieden zijn J
9. Duurzaam Veilig Vei
steeds meer weerstand
verkeer veilig maken. E
een gebied wordt waar i
17. De Nederlander eet
tor betreft nog niet gene
heeft het schelpdier ziel
Wij staan wat verorber
de schaduw van onze zu
21. Een positief geluid
van het hoogseizoen zij
Ijgzct.
22. Politie Zeeland kon
niet alleen gecontroleerd
zogenaamde drugwipe
mende middelen in het
22. Huurhuizen staan i:
ders in het land. Zeem
procent van het aantal
half jaar leeg.
23. Aardappeltelers en
probleem. SchimmelJ
ger.
24. Opwinding in Ternej
toren, een van de weir
destad, te slopen. De
op de Monumentenlijst
25. Zeeuwse gemeente:
onderzoek van de Constj
goed.
26. Zeeuws-Vlaamse p<
vreesd. Door de stijging
derde van hun omzet ri<
Kunstmestfabriek Hy
HUISARTSEN
Aardenburg, Oostburg en Zuid-
zande - Van wo 17.30 u. tot vr 8 u.
dokter P. de Bruyckere, tel. 0117-
452121
Axel en Zaamslag - Van wo 17 u.
tot vr 8 u. dokter E. Klop, tel.
0115-561777
Biervliet, Hoofdplaat en IJzendij-
ke - Van wo 18 u. tot vr 8 u. dokter
H. v.d. Pas, tel. 0117-301366
Breskens en Groede - Van wo
17.30 u. tot vr 8 u. dokter R. Bona-
rius, tel. 0117-371825
Cadzand, Sluis, Retrancbement en
Zuidzande - Dokter J. de Meijere,
tel. 0117-461366
Driewegen e.o. - Tot vr 8 u. dokter
J. Peene, tel. 351203
Goes De Pijlers - De praktijk van
dokter Buijs/Posthumus, Schut,
Slager/Van de Werff wordt van wo
18 u. tot vr 7.30 u. waargenomen
door dokter R. Schut, tel. 252114.
Spreekuur spoedgevallen 10-10.30
u. en 17-17.30 u.
Hansweert, Yerseke en Kruiningen
- Van wo 18 u. tot do 22 u.huisarts
te Yerseke, tel. 573520.
Krabbendijke, Waarde en Rilland-
Bath - Van wo 18 u. tot do 22 u.
dokter C. Risseeuw, tel. 381566.
Hontenisse en Kloosterzande -
Van wo 17 u. tot vr 8 u. dokter F
Helmers, tel. 0114-681277
Heinkensiand, 's Heer Arendsker-
ke, Nieuwdorp en Wolphaartsdijk
- De praktijk van de artsen Har
ten, van Driel, Aarnoutse en v.d.
Vlugt wordt waargenomen door
dokter D. van Driel, tel. 0113-
581231 (boodschappen tussen 9 u,
en 10 u.)
Hulst, Clinge, Koewacht en St.-
Jansteen - Van wo 17 u. tot vr 8 u.
dokter Lips en dokter van Berkel
tel. 0114-313131. Spreekuur
spoedgevallen 11 u. en 17 u.
Sas van Gent en Westdorpe - Van
wo 18 u. tot vr 8 u. dokter L. Feyen.
Centraal tel. weekenddiensten
0115-452525. Visites aanvragen 9
u. en 10 u. Spreekuur spoedgeval
len 10 u. uur op Bolwerk Oranje 2.
Sluiskil, Philippine en Hoek -
Dokter M. Jongsma, tel. 0115-
441356. Spreekuur spoedgevallen
12 u.
Terneuzen - Van do 8 u. tot vr 8 u.
dokter C. Ephraim, tel. 0115-
94000. Spreekuur spoedgevallen
11.30 u. en 17 u.
-wa.iuae geiienicaas
Konfijtten brokkelkaas 1 kl'° 3.98
e 1 kilo f 12.98
ra belegen noord-hollandse kaas
Roombrie 9.99
Blue d'Auvergne 100 gram f 0.99
Gekookte beenham 1 g am f 1 -69
Parmaham 100 gram 1.98
Snijworst 100 gram 2.98
„—.f 1.29
Vertrekkend vestigingsmanager J. van der Ster: 'Ik ben optimistisch over de continuïteit van de spaarlampactiviteiten van Philips Terneuzen'.
PRETOOGJES als feest
verlichting in een jon
gensachtig gezicht. Ze
verraden dat Terneuzens
Philips-vestigingsmana-
ger J. van der Ster (40)
de plagerige vraag over
zijn vertrek naar het
Ahold-concern aller
minst vervelend vindt.
Nee, hij moest niet weg
van Boonstra. Nee, hij
heeft ook niet zelf uitge
keken naar een andere
baan. Met enige triomf:
ir. J. van der Ster is ge
vraagd.
Door Frank Deij
Hij is een kind van Philips. In
1984 in Eindhoven afgestudeerd
binnen de Philipsorganisatie en
vervolgens zonder te solliciteren -
hij had zijn contacten - op ver
schillende locaties gekneed en ge
test voor het grotere werk. Daar
om valt zijn afscheid hem dezer
dagen extra zwaar.
„Ik ben de afgelopen jaren binnen
Philips vaker van functie verwis
seld. Maar nu neem ik niet alleen
afscheid van Philips Terneuzen.
Ik ga onder de paraplu van Phi
lips vandaan. Het is meer af
scheid nemen dan in alle rondes
daarvoor. En daar heb ik moeite
mee. Ik hoor sommige mensen
zeggen dat mijn vertrek een vorm
van verraad is. Ik voel dat niet zo.
Als je kijkt naar het grote Philips
met alle divisies en de vele plants
kun je het overstappen tussen die
divisies toch ook niet als verraad
zien."
„Het is een grote wereld en Phi
lips is daar een klein stukje van.
Ik zie het meer als een cultuur
waar Philips moeite mee heeft. De
cultuur van mensen op een noog
niveau binnenhalen en ze te zien
vertrekken op een hoog niveau
omdat daar vaak booschappen en
signalen aan ontleend worden.
Voor mij is het heel simpel. Ik ga
weg omdat ik een kans gekregen
heb die ik op latere leeftijd mis
schien niet meer krijg."
Jong, fanatiek en enthousiast
stapte hij drieëneenhalf jaar gele
den de vestiging van Philips
Lighting in Terneuzen binnen na
een avontuur in Bangkok waar hij
een lampenfabriek bouwde. Dat
jonge is inmiddels verdampt,
maar het enthousiasme en fana
tieke heeft hij nog steeds. Binnen
het concern dwingt hij respect af
over de manier waarop hij 'zijn
bureau opruimt' voor zijn opvol
ger B. Klawer. Klawer en Terneu
zen kennen elkaar. Want Klawer
moest in Polen de handmatige as
semblagelijnen voor SL-lampen
inpassen, die voor Philips in Ter
neuzen te duur werden en daar
werden weggehaald.
Snoeien
Het was nog maar kort na de be
noeming van Van der Ster dat de
Philipsvestiging in Terneuzen op
zijn grondvesten trilde omdat
bleek dat Philips plannen had
drastisch te snoeien in het perso
neelsbestand. In een in bedekte
termen verzonden brief polste het
onderzoekbureau Business Crea
tion Europe (BCE) in opdracht
r
van de lampenfabrikant bij po
tentiële gegadigden de belang
stelling om in Terneuzen, op ter
rein van en mét de mensen van
Philips, nieuwe activiteiten te be
ginnen. Philips zocht zogenaamde
inward investors, omdat Philips
zelf van plan was zich gedeelte
lijk terug te trekken uit Terneu
zen en zo op een charmante ma
nier overtollig personeel te lozen,
zo schilderde BCE de plannen af.
De onderhuidse inspanningen
van het bureau haalden echter de
krant en het totaal verraste per
soneel van Philips, dat in voor
gaande jaren van de ene reorgani
satie in de andere was beland,
gooide het bedrijf plat. De balans
in 1996: negentig mensen op
straat, het toch al broze vertrou
wen in de Philips-top ernstig ge
schaad en een knagende onzeker
heid onder het personeel over het
voortbestaan van de vestiging.
„We kwamen met een onbegrepen
en derhalve onbemind concept
wat niet op een standaard manier
tot de mensen kwam," grijpt Van
der Ster verzachtend terug op de
hete zomer van 1995. „Het zijn
meer de omstandigheden geweest
die voor het lawaai hebben ge
zorgd dan de inhoud zelf. Er is
een veel dramatischer beeld ge
schetst dan wat er feitelijk aan de
hand was. En als je dat voegt bij
alle reorganisaties van de voor
bije jaren vormde dat de achter
grond die de emotie deed opvlam
men. Het is voor mij persoonlijk
zeer teleurstellend dat we het
concept inward investing niet
hebben kunnen uitvoeren, omdat
ik het zuur vind voor de mensen
die we nu via een uiterst onsuc
cesvol verlopen outplacement
moesten laten gaan."
„Slechts een paar hebben, en dan
nog op eigen kracht ook, een
nieuwe baan gevonden. Ik beweer
dat ons concept meer kans op
werkgelegenheid had gehad.
Maar je kunt je voorstellen dat
geïnteresseerde bedrijven kop
schuw werden op het moment dat
ze hoorden van de ondernemings
raad en vakbondsmensen dat ze
niet willen. Elk concept kan nog
zo goed zijn, maar als participan
ten niet willen, gaat het feest niet
door."
Dat Philips daar een eigen, be
denkelijke, rol in had gespeeld en
dat Philips het BCE-verhaal in de
ogen van velen wel erg knullig en
amateuristisch ha'd gebracht voor
zo'n grote multinational is hem
zeker niet ontgaan. Van der Ster
wil dat niet ontkennen. Maar hij
kiest zelf, lachend, voor een wat
geliktere formulering die beter bij
zijn managersfunctie past. „La
ten we zeggen dat het een in
schattingsfout was. Ik denk dat
de verwevenheid, het netwerk in
Zeeuws-Vlaanderen, veel nauwer
was dan ooit is ingeschat door al
len aan de andere kant van de
Westerschelde. Of ze nu uit Bang
kok of uit Eindhoven kwamen."
Voor hemzelf was de periode Ter-
ling toen bleek dat het niet goed
uitpakte. Ik kon dat niet meer
beïnvloeden. De toegevoegde
waarde van een manager is dan
dat je ervoor kunt zorgen dat het
ordentelijk gebeurt. En dan is
Philips nog altijd dat fatsoenlijke
bedrijf dat er heel ver in gaat om
dat goed te doen."
„Dat ik nooit een dag met tegen
zin naar mijn werk ben gegaan,
heeft ook te maken met de manier
waarop je met de sociale partners
en je eigen team omgaat. Dat is
altijd positief en professioneel ge
lopen en nooit in een ruziënde
sfeer. Zelfs de periode van de sta
king was volstrekt goed onder
controle. Dat was een stap die no
dig was om opgekropte emotie in
de organisatie te ontladen. De
vakbonden hebben dat keurig af
gehandeld. We zijn steeds op de
hoogte gewest van eikaars ver
volgstappen. Als manager kun je
er veel van leren. Je moet het niet
opzoeken. Maar als je het over
komt, rijpt het je. In dat opzicht
neuzen interessant. „Al besef ik
terdege dat buitenstaanders mij
zien als een patholoog-anatoom
die werk doet, waarvan buiten
staanders niet begrijpen dat ik
ook nog lol in kan beleven. Ik wist
dat ik iets moest doen dat me niet
populair zou maken. Maar als je
dat voor jezelf op een professio
neel verantwoorde manier kan
doen heb ik daar vrede mee. Ik
zag dat de handassemblage van
SL-lampen hier niet meer te
handhaven was. Maar ik zag ook
een leuk concept om mensen een
goede toekomst te bieden. Dat is
ook de reden van mijn teleurstel-
kijk ik er helemaal niet negatief
op terug."
„Ik kijk tegen een aantal zaken
heel anders aan nu. Wat drijft
mensen in een organisatie? Vroe
ger op de lagere school werkte je
voor de juffrouw maar op een ge
geven moment krijg je je verstand
en werk je ergens voor. Ik weet nu
dat de motivatie voor mensen om
hier te werken niet zozeer de
klant is, of meneer Philips. Hoe
hard ze zich daar ook voor in
spannen. Het gaat vooral om déze
plaats, dit gebouw, déze groep
mensen, bij déze aardstralen. Dat
is iets waar mensen zich voor in
zetten. Maar zo heb ik er nooit te
gen aan gekeken. Ik dacht meer in
termen van mobiliteit. Als je hier
geen werk kunt vinden, doe je het
toch gewoon ergens anders. Het
zit wat ingewikkelder in elkaar.
Dat inzicht en doorzicht heb ik
wat meer gekregen in de periode
dat ik hier zit en heb er ook meer
begrip voor gekregen. Nu ik zelf
op het punt sta Zeeuws-Vlaande
ren te verlaten begrijp ik dat al
leen maar nog beter."
Gefronste wenkbrauwen
Hij verlaat Philips met gefronste
wenkbrauwen over de toekomst.
Hij verwacht dat de ideale combi
natie, het uitvinden van nieuwe
producten in het kenniscentrum
en de (gedeeltelijke) productie
daarvan in Terneuzen op langere
termijn niet te handhaven zal
zijn. Terneuzen scoorde dit jaar
met de uitvinding van een nieuwe
spaarlamp, de vervanger van de
gloeilamp. Philips bestudeert mo
menteel de haalbaarheid van een
gemechaniseerde productielijn in
Terneuzen maar Van der Ster
schat de kansen voor Terneuzen
laag in.
„Als je de kosten ziet van een ge
mechaniseerde lijn hier versus de
kosten van een handlijn in Polen,
word je daar niet vrolijk van. We
zijn nu alternatieven aan het zoe
ken. We willen liever met een
budgetvoorstel naar Eindhoven,
waar je ja op krijgt dan dat je een
paar keer teruggestuurd wordt.
Dat komt niet erg sterk over als
organisatie. Zolang dat niveau
niet bereikt is, kun je beter door
gaan met studeren. Helaas, zitten
we nog steeds in die fase. Maar we
moeten eigenlijk dondersnel uit
spraak hebben. De tijd loopt af."
De timing lijkt in het nadeel van
Terneuzen. Eindhoven moet over
de nieuwe productielijn voor Ter
neuzen beslissen op een moment
dat de productie van spaarlam
pen op een lager pitje is gezet
Van der Ster geeft commentaar tijdens de acties in 1995.
FOTO'S CAMILE SCHELSTRAETE
vanwege een teruglopende vraag
in de markt. Philips wordt op in
de markt voor spaarlampen afge
troefd door de Chinezen die kwa
litatief mindere doch goedkopere
lampen maken. Dat wil de consu
ment. „Die zit niet te wachten op
een lamp die 12.000 uur meegaat.
Zeker niet als ie daar drie tientjes
voor moet betalen."
Van der Ster geeft grif toe dat
Philips daar veel te laat achter is
gekomen, maar begrijpelijk vindt
hij dat wel. „Kwaliteit is bij ons
altijd een dogma geweest. Een
Philips-man beschouwt het als
gezichtsverlies als-ie terug moet
gaan naar een mindere kwaliteit,
Maar door schade en schande zijn
we erachter gekomen dat we ook
die richting uit moeten. Het is bit
tere noodzaak om onze lampen
goedkoper te maken. De klant ba
seert zijn keus op de prijs. Dus je
moet er in meegaan of je doet niet
meer mee."
Spaarlamp
De rol van Terneuzen daarbij, dat
inmiddels aan een uitgeklede ver
sie spaarlamp werkt, zal zich in
de toekomst nog meer dan nu
richten op de ontwikkeling van
nieuwe productie en het begelei
den van productieprocessen. „La
ten we geen spraakverwarring
veroorzaken. Dat Terneuzen als
kenniscentrum voor spaarlampen
blijft voortbestaan, is duidelijk.
Er is niemand anders die het kan.
Maar de daaraan gekoppelde in
dustriële activiteiten zullen op
nieuw belicht worden. Nu is het
wel zo dat de afdeling starters
momenteel grotere groeistuipen
vertoont dan we ooit gedacht
hadden maar over heel de linie
gezien verwacht ik in Terneuzen
geen groei van industrieel werk.
In het beste geval blijft de situatie
stabiel en licht afnemend."
Het lijkt in strijd met de grote
vraag naar uitzendpersoneel en
de zestien vacatures waarmee
Philips onlangs op een banen-
markt in Terneuzen zwaaide
maar Van der Ster heeft daar een
geldige verklaring voor. „Een
aantal vacatures is op hbo-niveau
voor ons kenniscentrum, en we
hebben machinestellers nodig om
de groei in de starters te kunnen
volgen. De vraag naar uitzend
krachten heeft alles te maken met
de nieuwe gloeilampgelij kende
lamp die we in de markt willen
zetten. Die maken we met de
hand met uitzendkrachten. Maar
de inzet van honderd uitzend
krachten is moeilijk te verdedigen
in een periode dat de verkoop van
de producten die we hier maken
afneemt en daarmee je resultaten.
Dat wordt niet begrepen en er zal
grote druk ontstaan om daar al
ternatieven voor te vinden."
De slotvraag 'verlaat u een zin
kend schip?' maakt een snelle
reactie los. „Nee, absoluut niet.
De baas van Terneuzen en het
Poolse Pila samen zit hier al en de
baas van de wereld van alle inno
vatieactiviteiten. Dus wat vroeger
aan de andere kant van de Schel
de zat, komt hier naar toe. Dat
zijn allemaal ingrediënten die
aangeven dat Terneuzen toe
komst heeft. Een zinkend schip is
het zeker niet. Ik ben optimistisch
over de continuïteit van de spaar
lampactiviteiten van Philips Ter
neuzen."
