Regime in de Maze strenger Coalitiegenoten laten Israëls premier Netanyahu in de steek Turbulentie in de lucht: een onberekenbaar verschijnsel Na moord op Billy Wright Op weg naar de slachtbank Verkiezingen Kenia duren dag langer Rekenkamer Rusland: 6 Misstanden in Kremlin' DE STEM BUITENLAND A4 Minder moorden in New York en Los Angeles De Belastingdienst tijdelijk buiten dienst Belastingdienst Nieuwe staking dreigt bij Belgisch spoor OPROEP OM AMSTEL MALT MET SMAAKAFWIJKING TERUG TE BRENGEN THT mei 1998 AMSTEL BROUWERIJ DE STEM COMMENTAAR Aanslag op vredesproces BUITENLAND KORT i i i i DINSDAG 30 DECEMBER 1997 Door Dora Rovers ftl Aviv - Premier Netanyahu van Israël heeft gisteren een flinke nederlaag in het parle- ment, de Knesset, moeten in casseren. Twee van zijn coali tiegenoten lieten hem vallen als een baksteen, waardoor de oppositie erin slaagde onder delen van de begroting voor volgend jaar naar haar hand te zetten. De kans is nu gering dat Netanyahu er nog in slaagt de begroting voor 1 ja nuari door het parlement te loodsen. De premier moest gefrustreerd toezien hoe vier ministers, onder wie minister Levy van Buiten landse Zaken, tijdens de stem ming over een deel van het bud get voor 1998 niet kwamen opda gen. Ook de voltallige fractie van coalitiegenoot Israel b'Aliya, de partij voor Russische immigran ten, liet verstek gaan. De drie parlementariërs van Levy's Ges her-partij stemden mee met de oppositie. Netanyahu heeft nog tot 1 april de tijd om zijn begro ting goedgekeurd te krijgen. Lukt dat niet, dan valt zijn regering en volgen verkiezingen voor rege ring en premier. Dat Netanyahu grote moeite zou hebben om de begroting door de Knesset te loodsen, was voorzien. De politieke spanning in Israël loopt tegen het einde van het jaar traditiegetrouw op als elke zich zelf respecterende partij finan ciële claims op tafel legt. Dit jaar is de chaos echter groter dan in voorgaande jaren. De regering- Netanyahu is namelijk niet alleen verdeeld over de begroting, maar op de achtergrond spelen ook grote controverses over de toe zegging aan de Verenigde Staten grond terug te geven aan de Pa- lestijnen. Bovendien koesteren veel politici, onder wie leden van Netanyahu's eigen Likud-partij, een diepe weerstand, zo niet openlijke vijandschap, ten op zichte van de premier. Netanya hu geniet daarom niet langer au tomatisch de politieke bescher ming waar een regeringsleider normaal gesproken op kan reke nen. Netanyahu deed de afgelopen da gen al toezeggingen aan diverse partijen, tot woede van minister Neeman van Financiën. Hij dreigt op te stappen als hij te veel op zijn aanvankelijk ambitieuze begroting moet inleveren. De vroegere advocaat van Netanya hu ondervindt nu hinder van het feit dat hij partijloos is en ook geen lid van de Knesset. De coali tiegenoten claimen een extra be drag van zo'n 1,5 miljard gulden. Toegeven aan hun eisen, leidt volgens een functionaris van het ministerie van Financiën tot ver dieping van de recessie, toename van de werkloosheid en verho ging van de belastingen. Netanyahu's grootste zorg is te voorkomen dat de tegenstanders van voortgang in het vredespro ces de behandeling van de begro ting aangrijpen om het kabinet naar huis te sturen. Tijdens een rondvlucht die hij twee dagen gé- leden met zijn ministers over de westelijke Jordaanoever maakte, hield de premier zich dan ook vooral op in de buurt van de mi nister van Nationale Infrastruc tuur Ariel Sharon. De ex-gene- Door Bob van Huët Londen - De Britse regering heeft het regime in de Noord-Ierse Maze-gevangenis met onmiddellijke ingang strenger gemaakt. Dit werd gisteren bekendgemaakt door de Noord-Ierse onder minister Adam Ingram, na spoedoverleg met minister van Noord-Ierse Zaken Mo Mowlam en de gevangenisautoriteiten. Aanleiding is de moord binnen de gevangenismuren op de loya listische terroristenleider Billy Wright. Het gevangenispersoneel had al meermalen had geklaagd over het 'lakse' regime. Volgens ondermi nister Ingram stonden de aange kondigde celdoorzoekingen al op de agenda, maar zijn ze nu ver sneld vanwege een recente ont snapping en de moord op Wright. Niettemin blijft de Maze een bij zondere instelling in het Britse gevangeniswezen, benadrukte Ingram. „Er zijn daar zeer speci fieke omstandigheden. Het is een heel moeilijke taak om die gevan genis te runnen. We proberen dat op een zo goed mogelijke manier te doen," aldus Ingram. Hij voeg de eraan toe dat er geen koppen van politici of gevangenisdirec teuren zullen rollen, zoals door de familie van Wright was geëist. In de Maze-gevangenis verblijven Washington - Het aantal moor den in de Amerikaanse steden New York en Los Angeles is dit jaar opnieuw met tientallen pro centen gedaald. Nog nooit in de afgelopen decennia was het aan tal slachtoffers van moord in de twee metropolen zo laag. In Los Angeles werden volgens de voorlopige cijfers tot 14 decem ber 566 mensen vermoord, 143 minder dan vorig jaar. Het is twintig jaar geleden dat het aan tal moorden in LA minder dan zeshonderd bedroeg. In New York kwamen tot 24 december 746 mensen om het leven door een geweldsmisdrijf, 215 minder dan in 1996. Het gaat om het laagste aantal moorden in dertig jaar. Volgens criminologen is de daling het gevolg van strengere straffen;te betere economische omstandig heden, betere organisatie van de politie en efficiëntere controle op drugshandel en criminele organi saties. Ook de terugloop in het gebruik van crack, die een jaar of vijf geleden is begonnen, heeft bijgedragen aan de daling van het aantal moorden, aldus crimi nologen. (ADVERTENTIE) Op vrijdag 2 januari 1998 zijn alle kantoren van de Belastingdienst gesloten, met uitzondering van de 24-uursvestigingen van de Douane. Ook de BelastingTelefoon is op deze dag niet te bereiken. Vanaf maandag 5 januari zijn onze kantoren weer geopend. Dit geldt ook voor de Belasting- Telefoon voor particulieren (0800-0543), de BelastingTelefoon voor ondernemers 00800-0443 en de BelastingTelefoon Douane (0800-0143). De BelastingTelefoon kunt u gratis bellen op maandag tot en met donderdag van 8.00 tot 22.00 uur. En op vrijdag van 8.00 tot 17.00 uur. enige honderden terroristen. Het gros daarvan behoort tot 'regu liere' terreurgroepen als het Irish Republican Army (IRA), Ulster Defense Association (UDA), Ul ster Volunteer Force (UVF) en Ulster Freedom Fighters (UFF). De laatste drie strijden voor be houd van de unie met Groot-Brit- tannië. Al deze organisaties handhaven hun bestand vanwege het vredesproces. Maar dissiden te groepen als het Irish National Liberation Army (INLA, een splinter van de IRA) en het Loya list Volunteer Force (LVF, een af splitsing van het UVF) hebben de wapens nimmer neergelegd. Billy Wright was de leider van de LVF. Ingewijden voorspellen grote problemen in de Maze wanneer leden van groepen die een be stand respecteren, worden onder worpen aan een strenger regime. De gevangenisdirectie heeft laten weten dat familiebezoek zal wor den beperkt wanneer geen mede werking wordt verleend aan de celdoorzoekingen. Drie INLA-gevangenen zijn gis teren aan de Noord-Ierse rechter voorgeleid. Ze worden beschul digd van de moord op Wright en het bezit van twee vuurwapens. Hoe die wapens de gevangenis konden binnenkomen, is nog steeds onduidelijk. De drie verdachten, respectieve lijk 35,35 en 32 jaar oud, zitten al straffen uit wegens moord. Een van hen, Christopher McWilli- ams, verklaarde voor de rechter dat Billy Wright maar 'om één enkele reden was vermoord'. Vanuit zijn cel zou de LVF-leider een campagne tegen katholieken hebben georkestreerd. Ondertussen zijn veiligheids maatregelen getroffen rond de uitvaart van Wright. Hij wordt vandaag begraven in zijn geboor testad Portadown, waar een gro- protestantse meerderheid woont. Katholieke middenstan ders is-geadviseerd hun winkels gesloten te houden. Extra bewa- -kingjs opgesteld rond katholieke pubs, clubs en kerken. Wrights handlangers hebben al een wraakmoord uitgevoerd, maar lieten weten dat het daar niet bij zal blijven. ZIE OOK COMMENTAAR In Hongkong is gisteren de campagne begonnen om alle 1,2 miljoen kippen te slachten en te vernietigen. De maatregel is bedoeld om verdere verspreiding tegen te gaan van een ge heimzinnige griepsoort, die tot dusver aan vier mensen het le ven heeft gekost. Ook eenden, ganzen, kwartels en ander eet baar gevogelte worden afgemaakt. De Wereldgezondheidsorganisatie (WHO) zei gisteren dat er geen reden is om aan te nemen dat er een grootschalige griep epidemie op komst is. Volgens de WHO kan het virus mogelijk worden overgedragen van mens op mens, maar is het onwaar schijnlijk dat de tweede mens die besmet raakt ook ziek wordt. Dat blijkt uit onderzoek onder 368 personen die in contact zijn geweest met het eerste slachtoffer, dat in mei stierf. Slechts bij drie van hen was merkbaar dat ze waren blootgesteld aan het virus. Geen enkel familielid van het slachtoffer raakte besmet. Ondanks deze uitkomst van het onderzoek blijft de WHO wer ken aan een vaccin tegen het griepvirus. foto epa Nairobi (rtr) - Slecht weer en een slechte organisatie hebben giste ren in Kenia de presidents- en parlementsverkiezingen in de war gestuurd. De officiële kies commissie heeft daarom besloten de volksraadpleging met een dag te verlengen. Veel stemlokalen sluiten nu vandaag om zes uur 's avonds plaatselijke tijd. Veel stemlokalen zaten gisteren zonder de benodigde uitrusting, zoals stembussen, stembiljetten of kiesregisters. De slechte ver bindingen door de al weken du rende regen zijn daarvan de oor zaak. Utrecht (anp) - In België dreigt rond de jaarwisseling een staking van een deel van het personeel van de spoorwegen. De onafhankelij ke bond voor het spoorwegperso neel (OVS) heeft het personeel op geroepen het werk neer te leggen van woensdag 31 december 19.00 uur tot donderdag 1 januari 14.00 uur. Dat hebben de Nederlandse Spoorwegen gisteren gemeld. De gevolgen van een eventuele staking zijn moeilijk in te schat ten, melden NS. De Thalys (Am sterdam-Parijs) zal net als tijdens de eerdere staking op kerstavond en eerste kerstdag geen hinder on dervinden, is de verwachting. Rei zigers die al in het bezit zijn van vervoersbewijzen tussen Neder land en België kunnen die terug betaald krijgen of laten omboeken naar een andere datum. Overigens zijn de gevolgen op oudejaarsavond zeer beperkt, om dat er dan in Nederland vanaf 20.00 uur geen treinverkeer meer is. Bij een partij flesjes alcoholvrij bier van het merk Amstel Malt is een smaakafwijking geconstateerd, waardoor het produkt niet meer volledig voldoet aan de door Amstel gestelde eisen ten aanzien van de smaak. De oorzaak van de smaakafwijking, die gerelateerd is aan het hop-aroma, levert echter op geen enkele wijze gevaar op voor de volksdgezondheid. Gezien het bovenstaande biedt Amstel haar consumenten aan alle betreffende flesjes te retourneren. Het gaat uitsluitend om flesjes Amstel Malt (30 cl) waarbij op het rugetiket de volgende houdbaarheidsdatum is vermeld: Bij inlevering op het adres waar de flesjes zijn gekocht vindt restitutie plaats van het aankoopbedrag. Amstel verwacht dat haar produkt Amstel Malt op korte termijn weer volop verkrijgbaar is met een houdbaarheidsdatum tot juni 1998 en met de smaak die u gewend bent. Gezien de verminderde bereikbaarheid tijdens de afgelopen feestdagen verzoekt de Amstel Brouwerij al haar afnemers in de horeca en de winkelbedrijven deze advertentie als een ook aan hen gerichte mededeling te beschouwen. Uw drankenhandel/groothandel/hoofdkantoor is inmiddels via een fax op de hoogte van het bovenstaande. Amstel biedt u hierbij haar welgemeende excuses aan voor het ontstane ongemak. Door Martijn Hover Eindhoven - De Japanse vrouw die het afgelopen weekeinde het leven verloor aan boord van een verkeersvliegtuig dat in een zo genaamde 'luchtzak' was be land, is het slachtoffer geworden van de onvoorspelbaarheid van de straalstroom. De straalstroom is een soort snelstromende 'luchtrivier' die zich op een hoogte van acht tot twaalf kilometer door de atmo sfeer kronkelt. De windsnelhe den in de straalstroom kunnen oplopen tot meer dan 350 kilo meter per uur. Vliegtuigen zoe ken de straalstroom vaak op om die hoge windsnelheden: als het toestel die wind in de rug heeft, scheelt dat in brandstofverbruik en reistijd. Nadeel is wel dat zo'n vliegtuig in de straalstroom te maken kan krijgen met zogenaamde clear air turbulencewat zoveel wil zeggen als turbulentie bij helde re hemel. Meestal blijft die be perkt tot .min of meer heftige trillingen. Minder vaak is sprake van verticale bewegingen, waar bij het vliegtuig door plotseling variërende winden omlaag wordt gedrukt en weer omhoog geworpen. Meestal is zo'n 'luchtzak' (het vliegtuig lijkt in een soort gat te vallen) hooguit enkele tientallen meters diep en is het gevolg voor bemanning en passagiers niet veel ernstiger dan flinke schrik. De Japanse Boeing 'viel' het af gelopen weekeinde echter maar liefst driehonderd meter. Daar bij werd alles wat los en vast zat, inclusief niet-ingesnoerde pas sagiers, eerst tegen het plafond van het toestel gekwakt en ver volgens onzacht teruggeworpen op de stoelen en in het gangpad. Volgens de bemanning brand den op het moment van het on geluk de lampjes die de passa giers waarschuwden hun veilig heidsriemen te dragen. Dat was juist wegens de te verwachten turbulentie; luchtvaartmaat schappijen worden daarvoor ge waarschuwd door de meteorolo gische diensten van de luchtha vens. De waarschuwing was echter door verschillende luchtreizi gers genegeerd, met alle gevol gen van dien. Behalve een dode vielen er honderdtien min of meer ernstig gewonden en liep het interieur van het toestel ern stige schade op. raai en voormalig minister van Defensie wil alle 144 joodse ne derzettingen in bezet gebied be houden. Mocht de begroting pas op 31 maart worden goedgekeurd, dan geldt de begroting van dit jaar ook voor de eerste maanden van 1998. Welke gevolgen de vertra ging heeft voor de voortgang in het vredesproces met de Pales- tijnen, is onduidelijk. De Vere nigde Staten zijn eerder akkoord gegaan met uitstel van een be sluit over verdere terugtrekking van Israëlische troepen van de westelijke Jordaanoever tot na de aanvankelijke begrotingsbehan deling. SINDS de komst van Tony Blair gloort er hoop op vrede in Noord-ler- land. De nieuwe Britse premier pakt het vastgelopen proces op voort varende wijze aan. Waar zijn conservatieve voorgangers het allang op gegeven hadden, houdt hij de Noord-leren voor dat vrede wel degelijk mogelijk is. Het wantrouwen van de Noord-leren is daarmee niet verdwenen. Zij hebben al te veel meegemaakt. Hun vertrouwen in politici is tot het nulpunt gedaald. Zij geloven niet in mooie praatjes en de trieste feiten geven hen gelijk. Het vredesproces leek een kans te gaan krijgen, vooral omdat een gro te meerderheid van de Noord-Ierse bevolking het geweld meer dan beu blijkt te zijn. De moord door katholieke mede-gevangenen op de protestantse extremist Billy Wright in de beruchte Maze-gevangenis en de daaropvolgende wraakactie van de zijde van protestantse terroris ten hebben het vredesproces echter onder zware druk gezet. De bedoeling van de extremisten is duidelijk. Zij willen niets weten van verzoening met hun erfvijanden. De minieme, maar alleszins concrete vorderingen op de weg naar vrede is ze een doorn in het oog. Zij grij pen iedere gelegenheid aan om de voortgang te blokkeren. In het ge val Wright was het de katholieke splintergroepering INLA die om die reden de moord pleegde. Zoals de protestantse tegenvoeter LVF de moord op zijn radicale voorman aangreep om op bloedige wijze wraak te nemen. De aanslagen en de vrees voor nog meer geweld betekenen een zware aanslag op de vredespolitiek van Tony Blair. Hij weet zich gesteund door een groot deel van de Noord-Ierse bevolking, maar hij is tevens op pijnlijke wijze geconfronteerd met het feit dat sommige radicale groe peringen zich zullen blijven verzetten. In aantal zijn ze te verwaarlozen, maar met hun nietsontziende ter reuracties zaaien ze angst onder de voorstanders van het vredesproces. Met als mogelijk funest gevolg dat haat en wantrouwen het weer win nen van het broze optimisme dat de laatste maanden was ontstaan. Voor zondagskind Tony Blair is het zijn eerste examen praktische poli tiek. Een zware test, waarvan het resultaat bepalend is voor het ver dere verloop van het vredesproces. Wanneer de Britse premier faalt, is Noord-lerland terug bij af. Rijswijk (anp) - Het Kremlin heeft miljoenen dollars, die bestemd wa ren voor de Russische industrie, voor eigen gebruik aangewend. Het geld is onder meer gebruikt voor de aankoop van luxe goederen, blijkt uit een onderzoek van de Russische rekenkamer. Het gaat om een be drag van 284 miljoen gulden dat bestemd was voor de noodlijdende goudindustrie, schreef het Britse dagblad The Independent gisteren. President Jeltsin heeft hiervan het presidentiële vliegtuig en zijn offi ciële residentie laten opknappen. Het goudgeld is voorts besteed aan de aankoop van luxe auto's en tafelgerei uit het buitenland, de herinrich ting van ruimten in het Kremlin, een residentie voor parlementsleden en het Bolsjoi-theater. (ADVERTENTIE) Speciale Diana-postzegels in februari Londen - De speciale postzegels van de Britse posterijen ter nage dachtenis aan de op 31 augustus verongelukte prinses Diana zijn vanaf 3 februari 1998 te koop. Dit heeft de Royal Mail gisteren be kendgemaakt. De opbrengst komt ten goede aan het Diana-lief- dadigheidsfonds. Op de vijf Diana-zegels staan foto's van de prin ses bij officiële en informele gelegenheden en slechts het opschrift '1961-1997'. Water beschadigt onderkerk basiliek Assisi Assisi - Een overstroming heeft schade aangericht in de onder- kerk van de St. Franciscusbasiliek in de Italiaanse stad Assisi. Het bovendeel van de kerk was zwaar beschadigd door de aardbe vingen van eind september, maar de onderkerk had daar nauwe lijks onder geleden. De waterschade is het gevolg van een breuk in een waterafvoer in de bovenkerk. Volgens een woordvoerder van de Franciscaner monniken is geen schade aangericht aan de be roemde fresco's. In de crypte in de onderkerk is St. Franciscus be graven. Weer opstand in Braziliaanse gevangenis Sao Paulo - Tien zwaarbewapende gevangenen in de Sorocaba- gevangenis bij Rio de Janeiro houden bijna 450 mensen in gijze ling. De gijzelaars zijn 430 bezoekers van gedetineerden en zeven tien personeelsleden. Ze eisen meer wapens en een gepantserde auto om de overbevolkte gevangenis te kunnen ontvluchten. De opstand is de achtste in Brazilië sinds eerste kerstdag. Toen vielen bij een opstand in de overvolle gevangenis van Fortaleza negen doden. Na ruim een etmaal van onderhandelingen hadden vijftien gevangenen daar afgedwongen dat ze vier vluchtauto's kregen. Na een wilde achtervolging wist de politie hen echter te achterha len. '1500 executies in Irak in 1997' Dubai - In Irak zijn dit jaar ongeveer 1500 mensen geëxecuteerd. Dat meldt de Iraakse communistische oppositiepartij in balling schap. Alleen al op 21 november zijn volgens een in Londen uitge geven verklaring in de Abu Ghraib-gevangenis in Bagdad 109 ge vangenen geëxecuteerd. In de verklaring worden de gedode ge vangenen met name genoemd. Taliban akkoord met onderhandelingen Kabul - De hoogste leider van de Afghaanse Taliban, mullah Om ar, heeft ingestemd met onderhandelingen door islamitische gees telijken ter beëindiging van de burgeroorlog die in Afghanistan woedt. Dat hebben zegslieden bij de Taliban en de strijdkrachten van de oppositie gisteren gezegd. De religieuze Taliban-militie heeft het overgrote deel van Afghanistan in handen, maar is in het noorden in een strijd verwikkeld met troepen die de verdreven president Burhanuddin Rabbani trouw zijn gebleven. Ex-president Zambia niet op borgtocht vrij Lusaka - De Zambiaanse ex-president Kenneth Kaunda is giste ren niet op borgtocht vrijgelaten. Kaunda eiste in de rechtszaal zijn vrijlating. Hij werd op eerste kerstdag zonder formele be schuldiging aangehouden. De rechter stelde de behandeling van Kaunda's verzoek uit tot vrijdag. De 73-jarige ex-president is uit protest tegen zijn arrestatie en de omstandigheden van zijn ge vangenschap in hongerstaking gegaan. Eind oktober deden leger officieren in Zambia een poging tot staatsgreep. Kaunda wordt daar door de huidige regering mee in verband gebracht. Koerden ontvluchten opvangcentra Italië Rome - De Italiaanse politie heeftjientallen Koerden opgepakt die opvangcentra waren ontvlucht en op weg waren naar Duits land, Nederland en andere West-Europese landen. Aangenomen wordt dat zij deel uitmaken van de groep van 825 Koerden die za terdag op de kust van Calabria landde nadat hun boot was ge strand. De Italiaanse autoriteiten proberen alle immigranten te onderscheppen en ze terug te sturen, maar veel van hen zijn er in geslaagd hun opvangcentra te ontvluchten. Italië is tegelijkertijd besprekingen met de Turkse autoriteiten begonnen over de terugkeer van de Koerden. De meeste vluchte lingen zijn afkomstig uit Oost-Turkije. Turkije heeft steun toege zegd bij maatregelen tegen de misdaadsyndicaten die achter de mensensmokkel zitten. Joegoslavië verliest status bij EU Brussel - De Federatieve Republiek Joegoslavië (Servië en Monte negro) verliest volgend jaar de status van begunstigd handels partner van de Europese Unie. Dat betekent dat voor bijvoor beeld rundvlees en zware industriële producten importheffingen van maximaal vijf procent van kracht worden. Joegoslavië vol doet volgens de EU niet aan een aantal belangrijke eisen. Zo is een groot aantal wensen, eerder dit jaar opgesteld door de Spaan se ex-premier Gonzalez, niet ingewilligd. De eisen hadden onder meer betrekking op eerbiediging van de mensenrechten in de vroegere autonome regio Kosovo en meer democratie op gemeen teraadsniveau. Geldloper doodgeschoten in Brussel Brussel - Een 52-jarige geldloper is gistermiddag in het winkel centrum van de Brusselse gemeente Sint-Lambrechts-Woluwe in koelen bloede doodgeschoten. Zijn college liep een schotwond in de nek op. De twee daders maakten 165.000 gulden buit. De roof was de eer ste op een geldtransport sedert vele maanden. België wordt al ja ren geteisterd door een reeks gewelddadige overvallen met zware wapens op gepantserde geldwagens. Sinds vorig jaar wordt elk transport begeleid door drie bewapende geldlopers.

Krantenbank Zeeland

de Stem | 1997 | | pagina 5