6 Alsof het een simpel schuivertje 9
'Het is onze moraal of die van de varkenshouder'
Pinautomaten later
aan elkaar gekoppeld
Oliebollen niet veel
zaaks deze winter
Ernstig ziek Iraaks
kind naar Amsterdam
'COA vergelijken met
Westerbork ongepast'
A3
BINNENLAND
BINNENLAND KORT
Moslims gaan
vastenmaand
ramadan in
's>(U!| ua>||OM 'isjoq do plS
1BER 1997 A2
zoor7- ko/co /-/er
je v£mo£R
MAANDAG 29 DECEMBER 1997
Rijswijk (anp) - De koppeling van pinautomaten van de Post
bank en de andere banken zal later worden ingevoerd dan de
bedoeling was.
Volgens een woordvoerster van
de Postbank is dat te wijten aan
andere 'grote projecten' die tijd
en inzet hebben gekost.
De Postbank kondigde eerder
aan dat rekeninghouders voor het
eind van dit jaar ook geld uit de
automaten van andere banken
konden halen. Cliënten van ban
ken zouden dan kunnen pinnen
bij één van de 1551 Postbankau
tomaten.
Vooral het invoeren van het zoge
heten Nationaal Betalings Cir
cuit (NCB) slurpte volgens de
zegsvrouw van de Postbank veel
tijd en inzet op. Het circuit maakt
het mogelijk om zonder hinder
nissen geld over te maken van een
girorekening naar een bankreke
ning en andersom.
Wanneer de gelijkschakeling van
de betaalautomaten wordt inge
voerd is niet bekend. Volgens de
woordvoerster gebeurt dat bin
nen afzienbare tijd. Het zal vol
gens de zegsvrouw zeker binnen
een half jaar gebeuren.
jttannië en Ierlanè
Ivan het westen uit
Jegen en veel wind
■nstuimig en nat met
torm. Middagtempe-
5 graden in het oos-
Engeland tot 12 in
|md, dinsdag nog
Luxemburg: Maan-
pf en toe zon, maar
Inkele bui. Dinsdag
vesten uit regen en
Middagtempera-
Meer 6 graden.
i Midden-Frankrijk:
I bewolkt en een en-
Dinsdag van het wes-
feel wolken, regen en
pinderig. Langs de
nachtig. Middagtem-
■van 3 graden in het
pt 12 in Bretagne,
achter.
fikrijk: Maandag
jzon, maar in het wes-
legen. Dinsdag overal
In van tijd tot tijd re-
Iwind. Middagtempe-
12 in het westen tot
oordoosten.
I Maandag aan de be-
Int en af en toe regen,
■opklarend en droog.
Imperatuur aan de
13 graden bij Porto
117 in de Algarve.
daandag plaatselijk
Jken en regen. In de
I dinsdag geregeld zon
Iroger. Aan de ooste-
Ita's nog wel buiig.
Imperatuur aan de
pn 14 graden bij Bar-
t bijna 20 rond Mala-
he Eilanden: Maan-
It noorden wolken en
Jle pittige bui, naar
toe wat betér. Dins-
(mige perioden en
Middagtemperatuur
|raden.
en Ibiza: Nogal be-
buiig. Later op de
verbeterend. Middag-
luur rond 15 graden,
taandag geregeld zon
■de meeste plaatsen
linsdag van het noord-
J uit nieuwe buien,
(in het noorden tussen
graden, in het zuiden
I en 15.
and en Kreta: Wissel-
let veel buien en veel
linsdag enkele opkla-
pn rustiger. Middag-
puur vlak aan zee rond
|n.
ad: Vrij rustige dagen
Ikenvelden en een en-
nterse) bui. Later op
|ag in het westen meer
kans op regen. Mid-
leratuur meest tussen
raden.
|and: Maandag bijna
roog en kans op zon.
bewolkt en er valt
Middagtemperatuur
i naar 5 graden.
Ijk: Vrij rustig met
|elden en mogelijk wat
neeuw. Ook wel zon.
I in de dalen iets boven
Dokkum krijgt elfstedenmonument
Dokkum - Na Leeuwarden krijgt ook Dokkum zijn eigen elfste
denmonument.
Het gedenkteken komt op het keerpunt van de tocht-der-toch-
ten en krijgt de vorm van twee Friese doorlopers. Eén doorloper
gaat richting Dokkum, de andere richting finish. Burgemeester
H. Sybesma zal het monument op zeven januari samen met
sportverslaggever Tom Egberts onthullen.
Inhalen taboe in Beneluxtnnnel
Rotterdam - Vanaf 1 januari mogen vrachtwagens elkaar niet
meer inhalen in de Beneluxtunnel, ten zuiden van Rotterdam.
Dat heeft Rijkswaterstaat bekendgemaakt.
Het is de eerste tunnel in Nederland waar een dergelijk, perma
nent verbod geldt. Vrachtwagens bezorgen het autoverkeer veel
overlast doordat zij met sterk wisselende snelheden elkaar inha
len. Het inhaalverbod verhoogt de veiligheid verwacht Rijkswa
terstaat.
Order van honderd miljoen voor Boskalis
Bahrein - Baggeraar Boskalis uit Papendrecht heeft een op
dracht van 53 miljoen dollar (105 miljoen gulden) verkregen in
Bahrein.
De Nederlanders moeten voor dat bedrag 2,5 miljoen vierkante
meter uit zee gewonnen grond op hoogte brengen. Het werk
houdt verband met de inrichting van een industriële zone op het
eilandje Hidd, in het noorden van Bahrein.
Journaal meest bekeken tv-programma
Hilversum - Het Journaal was het afgelopen jaar het meest be
keken programma van de NOS. De uitzending van zondag 23 fe
bruari staat aan kop met een kijkdichtheid van 31,5. Verder re
geert Koning Voetbal op de vaderlandse buis. In de top-tien zijn
vijf wedstrijden van Ajax en twee van het Nederlands elftal te
rug te tónden.
De hoogste waardering van het jaar gaat naar de rechtstreekse
registratie van de Elfstedentocht op zaterdag 4 januari. Het
wedstrijdgedeelte van de tÖcht der tochten kreeg van televisie-
minnend Nederland een 8,5. De meest gewaardeerde voetbal
duels waren met 7,7 Atletico Madrid tegen Ajax van 19 maart en
Ajax-Feyenoord op 23 februari.
Oibibio start radiozender
Amsterdam - Het spirituele centrum Oibibio van Ronald Jan
Heijn wil komend jaar twee miljoen huishoudens via de kabel
bereiken met 'muziek van alle culturen, spiritueel van aard,
ruimtelijk, om naar te luisteren en als achtergrond, ontspan
nend en sfeerbepalend'.
Dat zegt projectleider Aad Vink, die samen met Erik Wiebes de
programmering van Oibibio Radio gaat doen. In januari zullen
de stad Den Haag en gemeenten in Noord-Holland en het West-
land Oibibio kunnen ontvangen. In de loop van het jaar volgen
dan vermoedelijk Gouda en omgeving en delen van het oosten
des lands. Uiteindelijk hoopt Oibibio in drie jaar 5,5 miljoen
aansluitingen over het hele land te hebben en een omzet te
draaien van drie miljoen gulden op jaarbasis.
Man overlijdt na worsteling met politie
Arnhem - Een 25-jarige Arnhemmer is gisteren overleden na
een worsteling met politieagenten. Het Gerechtelijk Laborato
rium in Rijswijk verricht sectie op het lichaam van de man.
De ouders van de man belden de politie, omdat hun zoon door
draaide. Hij mishandelde de ouders en zijn broer. Toen de poli
tie arriveerde bij de ouderlijke woning sloeg de Arnhemmer he
lemaal op tilt. Na een worsteling sloegen de agenten de man in
de boeien, in afwachting van de gealarmeerde GGD die de man
een kalmerend middel zou toedienen.
Even later overleed de Arnhemmer. De agenten en het ambulan
cepersoneel hebben hem proberen te reanimeren, maar dat luk
te niet meer. De rijksrecherche is gisteren begonnen met een on
derzoek naar de toedracht van het gebeurde.
Derde gorilla in Artis overleden
Amsterdam - Een hardnekkige bacteriële darminfectie heeft op
kerstavond het leven gekost van een derde gorilla in de Amster
damse dierentuin Artis.
Zo'n twee weken geleden overleden de 10-jarige Mojoko en het
ongeveer 35-jarige vrouwtje Banja aan de Shigellabacterie. De
drie overgebleven gorilla's kregen toen direct een preventieve
antibioticakuur, maar dit mocht voor de bejaarde Tembo niet
baten. Tembo woonde net als Banja al 35 jaar in Artis. Hij was
ongeveer 37 jaar, in mensenjaren zo'n 74. De bejaarde gorilla
was de leider van de groep. De twee overgebleven vrouwtjes Da-
fina (10) en Shindy (12) krijgen nog steeds antibiotica tegen de
bacterie. Het is niet duidelijk of zij besmet zijn.
DESTEM
Door Nico Schapendonk
Raamsdonksveer - „Geen
paniek?! De enige stewar
dess die wij zagen was volle
dig in shock. Ze kon niets
meer. Ze stond alleen maar
te trillen." Sandy van
Bruchem uit Raamsdonks
veer en haar vriend Rob van
Seeters uit Geertruidenberg
zaten in de Transavia 757 die
in de kerstnacht van de lan
dingsbaan vloog op Schip
hol. Ze ergeren zich aan de
manier waarop de Transa-
via-directie doet alsof alles
eigenlijk volgens het boekje
is verlopen.
Thuis, in Raamsdonksveer,
heeft Van Bruchem (24) een
brief liggen van de directie van
Transavia. Daarin biedt presi
dent-directeur P. Legro zijn ex
cuses aan, maar vertelt hij ook
dat het personeel zich van zijn
beste kant heeft laten zien.
De Veerse maakt zich steeds
weer druk over die brief. „Ze
doen zo laconiek over dat onge
luk. Alsof het een simpel schui
vertje was, maar dat vliegtuig is
gewoon gecrashed," vertelt
Sandy, in het dagelijkse leven
buitengewoon opsporingsamb
tenaar van het politieteam
Geertruidenberg Made.
„Ja, en we hadden maar een
paar meter verder moeten door
schuiven of het was een wereld
ramp geworden," beseft de ne
gentienjarige servicemonteur
Van Seeters zich.
„En dan heeft die directeur het
over 'goed getraind personeel'.
Daar kan ik me nog kwaad over
maken. Toen het nodig was
deed het boordpersoneel name
lijk niets. Pas buiten zag ik een
van de stewards iemand helpen.
Maar in het vliegtuig zelf was
het ieder voor zich. Er was wel
degelijk sprake van paniek,"
zegt Sandy, die Transavia nog
op het gedrag van het cabine
personeel wil aanspreken.
Rob en Sandy zijn nu weer een
paar dagen terug en eigenlijk
begint nu pas door te dringen
aan welke ramp ze zijn ont
snapt. Want behalve met de ver
stuikte voet van Van Seeters en
wat gescheurde kleding zijn ze
goed weggekomen.
Het Dongemondse koppel
kwam na een achtdaagse va
kantie in de badplaats Playa del
Ingles op Gran Canaria woens
dagavond teruggevlogen naar
Nederland. Van Seeters was
acht dagen daarvoor voor het
eerst in een vliegtuig gestapt
toen ze naar de zon vlogen. Hal
verwege de vlucht kregen de
passagiers te horen dat de er
onderweg wat turbulentie zou
zijn.
Maar tot vlak voor de landing
ging alles goed, herinneren de
twee vakantiegangers zich. Pas
in het zicht van Schiphol begon
het vliegtuig flink te stampen
en te rollen. „Rob vloog voor het
eerst en hij keek me zo aan van:
'Gaat dat altijd zo?' Maar ik zei
dat dit normaal was. Het vlieg
tuig hing helemaal schuin."
Opeens, een paar minuten voor
middernacht, viel de Boeing 757
als een zak aardappelen uit de
lucht. „We klapten met een
snelheid van een paar honderd
kilometer per uur op de lan
dingsbaan," vertelt Van See
ters, die aan het raam zat.
„Meteen begon alles te vonken.
Intussen schoof het vliegtuig
door en begon alles trillen. De
cockpitdeur klapte steeds maar
open en dicht, terwijl er allerlei
spullen uit de kastjes in het
keukentje rolden. De lichten
sprongen uit en de herrie was
ongelofelijk. Dat vergeet je
nooit meer."
Het leek wel uren te duren voor
dat het vliegtuig stilstond.
„Terwijl we gleden voelden we
de vloer onder ons steeds war
mer worden en al snel kwam er
rook binnen," vertelt Sandy.
„We voelden ons klem zitten,
hartstikke klem... We keken el
kaar aan en wachtten op de
klap. Eerlijk gezegd dacht ik
dat we het niet zouden overle
ven."
Eenmaal tot stilstand gekomen
brak er al vrij snel paniek uit.
De stewardessen waren volgens
Van Seeters en Van Bruchem
duidelijk niet opgewassen tegen
de situatie. „Ze deden niets. Het
was net als in een rampenfilm,
maar nu overkwam het ons
echt," aldus de Veerse.
De passagiers wilden weg, het
vliegtuig uit. Twee mannen luk
te het om een van de deuren aan
de voorkant als eerste open te
krijgen. „Dus iedereen rende als
een gek naar die deur," vertelt
Van Seeters. „Gelukkig zaten
wij op de vijfde rij van voren
dus konden we nog vrij snel
wegkomen, maar het was met
een een grote puinhoop."
Van Bruchem: „Het was ieder
voor zich. Ik moest vechten om
niet te vallen. Want anders was
iedereen gewoon over me heen
gestapt. Het was dus de kunst
om overeind te blijven."
De Bergenaar en de Veerse ver
loren elkaar niet uit het oog en
eenmaal bij de vliegtuigdeur ge
komen sprongen in de inmid
dels opgeblazen glijbaan, Van
Seeters als eerste. „Ik ben rot
terecht gekomen en heb m'n
voet flink gekneusd maar op dat
moment merkte ik er niets van.
Echt waar, in zo'n situatie voel
je echt helemaal niets. Dan
denk je maar aan een ding: weg
komen."
Ook Sandy was vrij snel buiten
en vluchtte van de Transavia-
Boeing weg. Ze struikelde en
kwam midden in de zompige
klei terecht.
Eenmaal buiten was de hulp
verlening meteen goed geregeld,
vertellen de twee luchtreizigers.
„Ja hoor, de hulpdiensten werk
ten prima en de opvang was
perfect. Alleen was het jammer
dat mijn vader, die ons kwam
afhalen, zo lang heeft moeten
wachten op het vliegveld voor
dat hij hoorde wat er met ons
was gebeurd. Het enige wat hij
zag waren brandweerwagens en
ambulances die rondreden, ter
wijl wij maar niet kwamen op
dagen. Hij is zich doodge-
schrokken."
Na een kort onderzoek in het
ziekenhuis van de Vrije Univer-
Sandy van Bruchem en Rob van Seeters kwamen op kerstavond met de schrik vrij. Toen ze het
Transavia-vliegtuig uitgleden liepen ze lichte verwondingen aan voeten en enkels op.
foto cor viveen
siteit in Amsterdam kon het
tweetal naar huis. „Pas nu be
ginnen mensen ons weer te vra
gen hoe de vakantie was. Want
nadat we thuis waren hebben
we het eigenlijk ovér niets an
ders meer gehad dan het vlieg
tuigongeluk. En dat terwijl het
zo'n fijne vakantie was."
Amsterdam (anp) - Het vijfjarige Iraakse meisje Amal Thair
Saeed vertrok gisteren vanuit Bagdad naar Amsterdam om in
het Academisch Medisch Centrum (AMC) te worden onder
zocht in verband met een afwijking aan de lymfevaten in de
buik.
Zij kwam naar Nederland met
het IJslandse vliegtuig dat eer
der deze week in de Iraakse
hoofdstad Bagdad geschenken
en medicijnen voor zieke kinde
ren heeft afgeleverd,
in eerste instantie gaat het om
het stellen van een diagnose, al
dus een woordvoerder van het
AMC. Als behandeling mogelijk
Rijswijk (anp) - De meer dan
een half miljoen moslims in
Nederland gaan morgen of
woensdag de vastenmaand
ramadan in. Van zonsopgang
tot zonsondergang mogen ze
Met eten, drinken, roken en
"rijen, 's Avonds en 's nachts
Mogen ze zich te goed doen
aan feestelijke maaltijden.
Het precieze begin van ramadan
™ngt af van het tijdstip waarop
de nieuwe maan wordt waarge
nomen. Door verschillende
Weersomstandigheden kan de
negende maand van de islamiti
sche kalender in het ene land
eerder of later beginnen dan in
een ander land. Het suikerfeest
M al-fitr) markeert het einde
"an ramadan.
Moslims zien het vasten als een
eken van dankbaarheid jegens
Hod en als een uiting van solida
ir'? met armen- De profeet
Mohammed heeft de weldadig-
eid van vasten in verheven ter-
Men verwoord.
Zieken, ouderen en menstrue
rende, zwangere of zogende
wouwen hoeven niet te vasten,
"e Urne van Marokkaanse Mos-
Organisaties in Nederland
®dt de zieken onder haar ach
terban op het hart om vooral het
vies van de huisarts te volgen.
a's het van de dokter niet
aR' gillen veel moslims toch
haj W6e^ secre';arrs -ik- ®el-
J» de moskeeën is het tijdens de
ramadan extra druk. De meeste
amitische gebedshuizen in
«erland stellen hun directe
vaa het begin van de vas-
maand op de hoogte en vra-
averlast. V°°r eventuele
Rotterdam (anp) - Wie ze echt moet eten, kan dit jaar het best
terecht in de bakkerswinkel en niet aan de straatkraam, maar
al met al is de versie 1997 van de Nederlandse oliebol deze win
ter niet veel zaaks.
is, zal dat ook in het academisch
ziekenhuis kunnen.
Amal komt naar Nederland door
bemiddeling van de stichting
Venture Middle East Nederland,
de Nederlandse afdeling van een
internationale christelijke hulp
organisatie. De stichting heeft
zich garant gesteld voor de kos
ten, aldus de AMC-woordvoer-
der.
De Iraakse autoriteiten hebben
het meisje toestemming gegeven
naar Nederland te gaan. Haar
ouders zullen met haar meerei
zen, aldus de woordvoerder van
het AMC.
Twee kinderen van de drie kin
deren uit het gezin Thair Saeed
zijn al aan een soortgelijke ziek
te als die van Amal overleden.
Het zou dus om een familiaire
aandoening kunnen gaan.
Het lot van Amal kreeg eerder
deze week internationale aan
dacht na een oproep van CNN-
verslaggever Peter Arnett om het
meisje te helpen.
Vergezeld door de kerstman (en haar ouders) vloog het doodzie
ke Iraaks meisje Amal gisteren naar Nederland om in Amsterdam
behandeld te worden. foto reuter
Hilversum (anp) - Algemeen directeur Th. Veenkamp van het
Centraal Orgaan Opvang Asielzoekers (COA) heeft zich 'ernstig
gestoord' aan uitspraken van de Appèlgroep Westerbork tij
dens de jaarlijkse stille tocht bij het voormalige kamp afgelo
pen vrijdag.
De groep vergeleek het verwij-
dercentrum Ter Apel met het
vluchtelingenkamp Westerbork
in 1939, even voor het uitbreken
van de Tweede Wereldoorlog.
Volgens de Appèlgroep roept het
Nederlandse vluchtelingenbeleid
herinneringen op aan de jaren
voor de oorlog. In Westerbork
werden in de jaren dertig joden
opgevangen die op de vlucht sloe
gen voor het fascisme in Duits
land. De Nederlandse regering
liet hen mondjesmaat toe.
In Ter Apel wachten uitgeproce-
De Amstel Brouwerij riep af
gelopen zaterdag consumenten
en horeca-ondernemers via een
advertentie in landelijke och
tendbladen op om pijpjes Amstel
Malt van een mislukte partij te
rug te brengen naar de winkel of
de groothandel. De smaak van dit
maltbier is niet in orde. Het gaat
om flesjes waarvan het rugetiket
de houdbaarheidsdatum THT
mei 1998 aangeeft.
deerde asielzoekers op hun ver
wijdering uit Nederland. De me
dewerkers in het centrum zijn
volgens Veenkamp uitermate ge
kwetst door de uitspraken van de
Appèlgroep.
„Wij schamen ons voor hoe dat
toen voor de Tweede Wereldoor
log is gegaan. Juist daarom is Ter
Apel een moedige en kwetsbare
poging om het allermoeilijkste
stukje van de asielprocedure
vorm te geven, op een zodanige
manier dat wij ons daarvoor niet
opnieuw hoeven te schamen", zei
Veenkamp gisteren in het Radio 1
Journaal.
„Het is een Gotspe om nu juist
datgene dat in Ter Apel gebeurt
en geprobeerd wordt, zelfs ook
maar te willen vergelijken met
datgene dat voor de Tweede We
reldoorlog in Westerbork gebeur
de", vindt Veenkamp. „Hoe kan
je dat nou zeggen. Daar moet ik
absoluut tegen protesteren."
Eerder noemde WD-Kamerlid
Rijpstra de opmerkingen van de
groep 'ongepast'.
Soms ontdekte een keurmeester een lekker fris bolletje met kaneel en
appel, maar vaker bleek de Hollandse oudejaarsvërsnapering modder
vet, niet gaar, uitgedroogd, of bevatte hij verkoolde ingrediënten en
smaakte naar levertraan.
Tot die vernietigende conclusie komen de keurmeesters die in op
dracht van het Algemeen Dagblad de Nationale Oliebollentest hebben
uitgevoerd. Het Nederlands Bakkerij Centrum in Wageningen keurde
in opdracht van het ochtendblad de afgelopen dagen in totaal 55 mon
sters van de traditionele eindejaarshap. Van de onderzochte bollen
verdienden er slechts 19 een voldoende. Conclusie over de verkopers:
„Over een breed front ontbreekt het aan de meest elementaire vorm
van vakkennis."
De keurmeesters onderstrepen in hun rapportage dat niet eenmaal een
oliebol met het predikaat 'goed' kon worden aangemerkt. De test kent
overigens wel een glorieuze winnaar: Kwaliteitsbakkerij Steevens uit
de Limburgse gemeente Stein valt de onderscheiding ten deel de bes
te oliebol van 1997 te verkopen. Steevens prolongeert daarmee de ere
titel die hij in 1996 ook al in de wacht sleepte.
Verder stelden de AD-keurmeesters vast dat vergeleken met vorig jaar
slechts vier gecontroleerde bakkers hun monsterbollen in oude olie
bakten. In 1996 doopte nog een kwart van alle bakkers hun gerezen
deeg in oud vet.
Door Willem Meyboom (anp)
Rijswijk - „Wie neemt het op voor de
varkens? Je kunt mensen niet dwingen
hun geweten te raadplegen. Maar de
overheid kan wel optreden tegen scha
delijke handel. Het is öf onze moraal
die zich uitbreidt öf de moraal van de
varkenshouder."
Schrijver Koos van Zomeren nam in het
najaar de fakkel van de actie 'Varken in
Nood' over van zijn collega J.J. Voskuil.
Zij kregen vele medestanders in hun strijd
tegen nodeloos leed van het varken in de
intensieve veehouderij. De varkenspest
kostte, sinds de uitbraak in februari dit
jaar, meer dan tien miljoen dieren het le
ven. De schrijnende beelden van naalden
in biggetjes en varkens in de grijper staan
op ieders netvlies gegrift. „Maar hun korte
leven - 25 weken van geboorte tot slacht -
is intussen nauwelijks verbeterd."
Van Zomeren erkent dat het voor land
bouwminister Van Aartsen niet gemakke
lijk is wezenlijke veranderingen te be
werkstelligen in de varkenshouderij. Hij
moet worstelen met bijvoorbeeld Europese
regelgeving en met een stevig tegensparte-
lende sector. „De sector heeft steeds laten
zien zich te verzetten tegen bijna elke
maatregel die beoogt het dierenwelzijn of
het milieu in het algemeen te verbeteren.
Een keiharde sector, slechts uit op winst
bejag." Het afgelopen jaar dekten de 'gro-
Milieugroepen betuigden in november voor de deur van de Tweede Kamer hun
steun aan de actie van de schrijvers Koos van Zomeren en J.J. Voskuil.
te jongens' zich al uitgebreid in tegen de
op handen zijnde reductie van de varkens
stapel. Ze namen juristen in de hand die
elke lacune in een bestemmingsplan van
een gemeente feilloos opzochten om nieu
we massastallen op te richten. „Ze werk
ten binnen de wet maar mijn mentaliteit is
het niet. Het gaat over de rug van varken,
kip of koe."
De nu met moeite door de Tweede Kamer
goedgekeurde reductie van de varkenssta
pel is nog geen garantie dat de dieren het
beter krijgen. Van Zomeren heeft meer
hoop gevestigd op de maatregelen die de
Kamer volgend voorjaar gaat nemen ten
gunste van het welzijn van varkens. „Nu
kunnen een paar stappen genomen wor
den. Daar moet je je neus niet voor opha
len." Ook de reacties op het appèl van
'Varkens in Nood' betekenen kleine stap
jes vooruit. Of het voldoende is, betwijfelt
Van Zomeren nog.
De dieren-schrijver is niet optimistisch
over hoe wij met dieren omgaan. Hij heeft
niets te klagen over de in vele huisgezin
nen gekoesterde honden en katten. „Maar
wat in de bio-industrie gebeurt, zien we
niet. Die beesten zijn onzichtbaar gewor
den." Volgens Van Zomeren leven ze op
een soort eilandjes waar andere normen
gelden dan in de rest van de maatschappij.
Hij noemt dat eilandjes van wreedheid, et
hische gezwellen. „Als het in openheid zou
gebeuren, zou het waarschijnlijk niet kun
nen."
In Nederland worden jaarlijks enige hon
derden miljoenen kippen, varkens en run
deren geproduceerd. Kippen verreweg het
meest. In de NRC schreef Van Zomeren
onlangs: „Dat zijn pakweg honderd dieren
per huishouden. Als iedereen die in zijn ei
gen tuintje moest houden, zou het land te
klein zijn." Maar in dat eigen tuintje staan
ze niet. „Vierhonderdvijftig miljoen land
bouwhuisdieren zijn opgeslokt door be
drijfsgebouwen die aan de buitenkant
niets verraden. Netjes en neutraal liggen
deze gebouwen in ons landschap. Gewoon
constructiewerk, volmaakt onschuldig.
Maar er tikt een bom onder."