Weekend
isseling
Siciliaans
stadje was
tot voor kort
maffia-nest
bij uitstek
Slavia
DE STEM
E3
J momenten, die Hans van der
Jn dat de samenzwering in zijn
oorbroken en hij rustig zijn ver
volgen, zonder dat iemand het
|jk wil omdraaien. Momenten dat
overziet. „Potverdikkie, ik heb
rs meer. Maar ik ben tenminste
Et hij in zijn lot. En buigt zich
ende opmerking naar zijn toe-
bewust van de enorme kegel die
Imand een biertje cadeau geven,
hebben." Om ineens weemoedig
J,Armoede is een bepaalde zalig-
7od beschermd wordt."
ht hem, weet Hans zeker. „Als 't
ftot m'n tachtigste rondjes lopen,
(komt geen einde."
p ons maal pakt hij dankbaar aan.
b in het park blijven slapen en
pm mijn toestemming. Hij geeft
'and. „Veel succes, maar wees al-
geeft die woestijnbewoner in
„Mario Puzo, de auteur van
De Peetvader, heeft niets
verzonnen. De maffia was
in Corleone een realiteit en
is dat nog steeds. Wij kennen
de maffiosi en we zien ze over
straat lopen. Maar het zijn
het er nu wel veel minder,
omdat er godzijdank steeds
meer in de gevangenis
terechtkomen. En er is nu
ook een ander Corleone, van
gewone, jonge mensen die
neen zeggen tegen de dicta
tuur van de maffia omdat ze
een normaal leven willen
leiden in een normale stad."
ÈCEMBER 1997 E2
11
ZATERDAG 27 DECEMBER 1997
f ervend, bestaan van Hans van
FOTO CON CLASQUIN
i alleen nog in leven om
I met een tevreden glimlach op
J gelaat.
pt dat leven wil? „Dat soort vra-
mijn hoofd niet ontvangen",
fcver de vraag of hij gelukkig is,
Inadenken. Dan volgt, toch nog
Ja, meneer."
pten-rampenpak als wijze raad
|kering weer in mijn zak zit,
was vanavond bijna heel verdrie-
|bos gegaan om te slapen. Maar
t en liet mij praten. Dank u wel,
ps mijn opvangcentrum."
rouwen op aarde' heeft gege-
irouwen' is ook de centrale
de oecumenische Taizé-com-
uitstralen. Daarin tonen
Johannes Paulus II zich twee
verwante zielen. Het pause-
t immers: 'Wees niet bang',
[doet wat betreft geestelijk lei-
onder voor de Poolse paus.
leen heel anders. Anders dan
t de spirituele leidsman van
kele institutionele macht. Hij
er en alleen hebben van over-
en uitstraling. Daarin ligj
intrekkingskracht die Taizé al
or heeft uitgeoefend en nog
nt op jongeren.
igerenbijeenkomst publiceert
r Schutz een brief aan de jon-
rakter volstrekt te vergelijken
ke brieven die katholieke bis-
voon zijn tot hun gelovigen te
7eense brief' heet 'Onnoemelij'
en mediteert over het thema
rwen en troost' in relatie tot de
Dat is ook het thema in We-
izé zelf op wekelijkse interna-
renontmoetingen gedurende de
lieuwe jaar 1998.
Verandering is iets anders dan verbetering. De
bezoeker aan Praag beseft het nauwelijks. Liep
hij zeven jaar geleden gebukt onder ruwhou
ten en met kippengaas afgeschermde steigers
door, die moesten voorkomen dat de afbrokke
lende gevels der Unesco-monumenten op zijn
hoofd zouden vallen, nu lijkt Praag een welon-
derhouden openluchtmuseum. Het lichtge
kleurde pleisterwerk toont als nieuw, honder
duizenden watts floodlight bewijzen dat er
barstloos hersteld is en de bewonderende
kreetjes der belangstellende buitenlanders ma
ken duidelijk dat nostalgie universeel is.
Een decennium terug was Praag een grijze stad
en waren Tsjechen grauw. Nu is het Wenceslas-
plein een A-lokatie en wordt de plek waar Jan
Palach zich januari 1969 in brand stak nog
slechts gezocht door middelbare reizigers met
een flauwe herinnering aan weleer. De mode-
prijzen van de Champs Elysées worden over
troffen en in de Sezessionsfeer van het Grand
Hotel Evropa bestellen winkelende burgerecht
paren zonder veel omhaal een prijzige Wiener
Melange. De melkbars voor het verantwoorde
ontbijt, de banketbakkers met statafeltjes en
de parapluwinkellers zijn verdwenen. Niemand
schijnt ze te missen. Regenen doet het nog
steeds en er wordt eveneens nog gegeten. Aan
beduidend hogere prijzen, maar dat lijkt nie
mand te deren.
Praag is een oude stad van de moderne tijd. Ju-
gendstill naast marmerdesign, rococo omlijst
door prestigieus neon en wie Rabbi Löw zoekt
op de begraafplaats in het oude getto moet na
betaling een door touwen afgezet pad voor
toeristen volgen. Onder kiezels en muntjes lig
gen er nog steeds briefjes en snippers met wen
sen op zijn zerk. De kans op verhoring is gelijk
gebleven.
Op de Karelsbrug speelt een Engelstalige bohé
mien op een glasorgel. Feeëriek zingt het ge
luid door het vroege donker. Bij het volgende
standbeeld speelt de laatste plaatselijke, ver
plaatsbare dixielandgroep. Oude mannen die
na verrichte arbeid klarinet, banjo en de micro-
foonrol vervuilende scheepstoeter in opgelapte
boodschappentassen afvoeren. Weer een beel
dengroep verder werft een evangelisch zen
dingsgenootschap belangstellenden voor een
gospel morningsession en op de oever aan de
overzijde roept het klokje van de Ambassade
der Maltezer Orde gelovigen op tot het tradi
tionele avondgebed.
Op de Burcht brandt een eenzaam lichtje. De
president in zijn werkkamer onder de leeslamp.
Tijd voor vrienden en bier heeft hij niet meer.
Hij discussieert niet langer, schrijft geen mani
festen of toneelstukken meer, hij leest en te
kent stukken. Zijn stoel in Café Slavia blijft leeg.
Hij zou er zich ook niet meer thuis voelen.
Slavia, thuishaven voor artiesten en dissiden
ten, is nu een verchroomde ontmoetingsplaats
voor de wijdere beurs. Eens woonde Smetana
erboven en daalde enige malen per dag naar
beneden voor een glas en gesprek met de mu
sici, zangers en acteurs van de overbuur, het
Nationale Theater. Jaroslav Seifert bezong het
en de absint die daar vroeger en nu nog steeds
in gifgroene kleur op de kaart staat. En Vadav
Havel ontmoette er in 1953 Olga, de vrouw die
hem in wanhoop en waardigheid terzijde zou
blijven staan.
Slavia stond zes jaar dicht. Door toedoen van
het kapitalisme. Een Amarikaanse firma bood
de eigenaar vlak na de Fluwelen Revolutie uit
komst. Het gebouw was in handen van de Aca
demie voor Uitvoerende Kunsten. Die staatsin
stelling had vanzelfsprekend geen geld voor
het massale achterstallige onderhoud en dus
was de hulp van de Bostonse investeerder Gor-
in welkom. Een vijftigjarig contract was de
voorwaarde. De Tsjechen bleken onervaren. In
de overeenkomst spraken ze weliswaar af dat
het befaamde etablissement spoedig ver
bouwd en heropend moest worden, maar ze
vergaten in hun goede vertrouwen op de nieu
we tijd een datum te noemen. Gorin deed dus
niets. Hij nam een onderhuurder en die sloeg in
de ruime zalen de groente op voor zijn belend
ende restaurant.
Maar de filantroop uit de VS had buiten de
wetten van het kapitalisme gerekend en verge
ten dat eens de zakkenroller ook zelf de zak
wordt. Hij betaalde een keer zijn maandelijkse
huurpenningen een enkele dag te laat. Beet,
zei het Praagse gerecht, en het contract werd
op staande voet ontbonden. Een nieuwe pach
ter met de eigentijdse naam Centrotex werd nu
de exploitatie gegund, niet meer voor een hal
ve eeuw, maar voor de nog altijd ruime periode
van achttien jaar. De nieuwe uitbater moest
ruim vier miljoen dollar steken in het opknap
pen van pand en interieur. Dat ziet er met de
fluorescerende pastelkleuren van de verlich
ting, de glimmende legeringen van leuningen
en bars, het bijpassende meubilair, de behou
den art déco klok, het gave marmeren fontein-
9® en de alles overheersende schildering van de
Absintdrinker uit als een populair grand café in
een metropool. Aangenaam om op doorreis te
verblijven, maar in restauratie en exploitatie
vergaan.
De morsige glorie van verzet, de sjofele roem
van kunst en gesprek, de chique armoe van in
tellect en onderzoek zijn weg. Zoek gereno
veerd achter een ontwerp van geld. Verbeterd
maar verdwenen.
Door onze correspondent Aart Heering
Dino Paternostro is een van de ver
tegenwoordigers van dat andere
Corleone. Als hoofdredacteur
van Citta Nuove (Nieuwe Steden), 'maandblad
voor Corleone en omstreken', neemt hij al tien
jaar lang de plaatselijke gangsters en hun tra
wanten onder vuur. Het leverde hem heel wat
bedreigingen op en in 1991 een brandbom.
Maar toen liepen de leiders van de gevreesde
Clan der Corleonesi ook nog vrij rond.
Corleone, een stadje van 12.000 inwoners in
het Siciliaanse binnenland op 58 kilometer
van Palermo, heeft de pijnlijke maar niet hele
maal onverdiende reputatie van maffiabrand
haard bij uitstek. Het uit grauwbruin gesteen
te opgebouwde en door steile rotswanden om
armde stadje onderscheidt zich weinig van de
andere in het Siciliaanse binnenland. Corleone
bezit een saracenen-toren, twee Middeleeuwse
forten, een ^erlaten gevangenis die nu als
franciscaansldooster in gebruik is, drie in tuf
steen opgetrokken Spaans-barokke kerken en
een waterval die heel wat minder spectaculair
blijkt dan de plaatselijke VW wil doen gelo
ven.
De ware rijkdom van Corleone, een gemeente
half zo groot als de Flevopolder, ligt dan ook
buiten de stad zelf, op de zacht glooiende hel
lingen waar ook in december het winterkoren
groeit en irissen, koolzaad en margrieten
bloeien. Op deze rijke gronden, die Sicilië tot
de graanschuur van het antieke Rome maak
ten en daarna de begeerte opwekten van Go
ten, Grieken, Moren, Fransen en Spanjaarden,
is in de vorige eeuw de maffia ontstaan.
Zwijgplicht
Toen heersten op het platteland van West - Si
cilië de gabelloti, de belastingophalers van de
grootgrondbezitters, die met kleine legertjes
de pacht inden en een vorm van orde hand
haafden. Bij de afschaffing van het feodalisme
in 1812 werd deze vorm van privé-justitie on
wettig. Maar met de steun van landheren, lo
kale politici en clerus bleven de afpersersben
des een veel geduchtere autoriteit dan het ver
re Rome. Dat'ging zeker op voor het afgelegen
Corleone, dat al in 1907 in het verslag van een
parlementaire onderzoekscommissie werd
omschreven als 'het centrum van de maffia'.
Ook toen al ontleende de maffia heer kracht
aan de omerta, de weigering van de plaatselij
ke bevolking om ook maar iets te vertellen:
„Maar ook voor oprechte mensen is de omerta
onvermijdelijk, omdat de wet niet in staat is
hen te beschermen. Wie probeert om via de
wet zijn recht te halen, weet dat hij vroeger of
later zelf het slachtoffer wordt." In dat opzicht
is het negentig jaar oude verslag nog steeds ac
tueel.
Onder Mussolini, die geen tweede macht naast
zich duldde en voor veroordelingen geen ge
tuigen nodig had, kwamen veel maffiosi in de
gevangenis terecht en zochten anderen hun
toevlucht bij geëmigreerde collega's in de Ver
enigde Staten. Maar met de Amerikaanse in
vasie kwamen ook de maffiosi terug, machti
ger dan ooit tevoren.
The Godfather
In Corleone vielen in de eerste vijftien jaar na
de oorlog meer dan tweehonderd doden,
slachtoffers van represailles en onderlinge
bendetwisten. In die tijd werd de dienst uitge
maakt door de arts Michele Navarra, die tege
lijk clanleider, burgemeester en secretaris van
de plaatselijke christendemocratie was. Maar
in 1958 werd Navarra vermoord en opgevolgd
door zijn adjudant Luciano Liggio, die de be
ruchte Clan der Corleonesi in het leven riep.
Met zijn plaatsgenoten Salvatore Riina en
Bernardo Provenzano verplaatste Liggio in de
jaren zestig zijn activiteiten naar Palermo
waar de net opkomende internationale drugs
handel en een immense zwendel met over
heidsgelden veel meer opleverden dan de alou
de afpersing en veediefstal. Zij werden daarbij
een handje geholpen door een andere Corleo-
nese maffioso, Vito Ciancimino, die eerst als
wethouder van openbare werken en later als
burgemeester van de Siciliaanse hoofdstad
miljarden in de kassen van de maffia deed
vloeien.
In de jaren zeventig werd Corleone ook inter
nationaal berucht door toedoen van schrijver
Mario Puzo en cineast Francis Ford Coppola,
Zicht op Corleone vanuit het huis van maffia-peetvader Totö Riina.
foto ansa
De trots van Corleone
die het tot plaats van herkomst van The God-
father maakten. De sinistere faam werd nog
eens drastisch versterkt door Riina, bijge
naamd La Belva (Het Beest), die in 1974 de ge
arresteerde Liggio opvolgde. Met zijn Corleo-
nezen legde hij aan het begin van de jaren
tachtig met zelfs voor de maffia ongekend ge
weld zijn wil op aan de andere clans in een
bendeoorlog die meer dan duizend levens eis
te. Tien jaar later ontketende Riina zelfs een
frontale oorlog tegen de staat, met de moorden
op maffiarechters Falcone en Borsellino en de
bomaanslagen op onder meer het Florentijnse
Uffizi-Museum en de basiliek van Sint Jan in
Lateranen in Rome.
Maar dat bleek te hoog gegrepen: de bevolking
protesteerde tegen het geweld en doorbrak
voor het eerst de omertade regering nam een
strenge antimaffiawet aan en zond soldaten
naar Sicilië; maffiosi die door toedoen van Rii
na vrienden en familieleden hadden verloren,
werden pentiti (verklikkers); en Riina zelf
werd in januari 1993 gearresteerd.
Links
Met de vangst van de 23 jaar voortvluchtige
leider van de Corleonezen brak ook voor Cor
leone zelf een nieuw tijdperk aan. Het stadje
was van oudsher niet alleen een centrum van
de maffia, maar ook van een linkse traditie,
die in het verleden heeft geleid tot tientallen
opstanden van dagloners tegen grootgrondbe
zitters, gabelloti en maffiosi. Een leider van de
te herstellen", zegt de 37-jarige Cipriani, een
magere, gedreven pratende man die door zijn
stadgenoten vertrouwelijk 'Pippo' wordt ge
noemd. Zijn verkiezing in 1993 werd bevor
derd twee factoren, zegt hij zelf: „De clan van
Riina heeft een enorme taktische fout gemaakt
met zijn terroristische acties. Veel mensen die
voordien onverschillig waren, gingen toen de
straat op om te demonstreren tegen de maffia
en waren bereid om op mensen als mij te stem
men. En in dezelfde periode werd bovendien
de politieke dekmantel van de maffia, de De-
mocrazia Cristiana, opgerold door het corrup
tie-onderzoek Schone Handen."
Een gewone stad maken van Corleone, luidt
het motto van Cipriani, die dit jaar bij de ge
meenteraadsverkiezingen van 30 november al
in de eerste ronde met een riante meerderheid
is herkozen. „Geen wonder, zegt Paternostro,
„Cipriani heeft in zijn eentje meer voor elkaar
gekregen dat alle gemeentebesturen sinds
1945 bij elkaar."
In de afgelopen vier jaar zijn vervallen monu
menten van Corleone's antieke centrum opge
knapt, is een nieuwbouwprogramma gestart,
werd een al jaren lang rokende en stinkende
open vuilstortplaats gedicht en is door de
openbare werken ook de jeugdwerkloosheid
aanzienlijk gedaald. Verder klaagde de burge
meester maffialeider Leoluca Bagarella, zwa
ger en plaatsgenoot van Riina, persoonlijk aan
wegens de moord op drie jongeren van Corleo
ne in 1995. Hij geeft toe, dat hij sedertdien be-
Riina' zoals het gebouw wel met een tikje spot
wordt genoemd, antwoorden ze toch maar
voorzichtig: „We zijn blij dat we hier naar
school kunnen, maar verder geen commen
taar."
Niet ver daar vandaan, in de familiewoning in
de nauwe Via Scorsone, wonen sinds Riina's
arrestatie zijn vrouw Ninetta en hun vier kin
deren. In dit hoger gelegen deel van Corleone
tellen de Riina's veel vrienden en verwanten
en dat is te merken ook. De straatnamen zijn
onleesbaar gemaakt en we worden argwanend
bekeken. Oude vrouwen maar ook jongeren
zeggen niet te weten waar de Via Scorsone is,
maar uiteindelijk wijst een jongetje ons de
weg. Nummer 24 ziet er van buiten sober uit,
zonder naambordje en met een bidprentje op
de deur. Ik bel maar niet aan, want in de Bar
Centrale is mij al verteld, dat de laatste jour
nalist die dat probeerde, een emmer water
over zich kreeg uitgestort.
Mythen
Even verderop raken we in gesprek met twee
17-jarige meisjes, Giovanna en Daniela, die als
enthousiaste aanhangers van Pippo Cipriani
niet erg te spreken zijn over de manier waarop
Corleone in de pers wordt behandeld. „Wij
moeten af van de oude mythen, maar jullie
journalisten helpen ze in stand te houden. Er is
maar één muilezel in Corleone en die wordt al
tijd gefilmd. En in plaats van met de ouden,
die toch niets durven te zeggen, moeten jullie
Tot voor kort was dit een tamelijk gewoon beeld in Corleone: carabinieri op zoek naar
maffiosi. foto epa
boerenbeweging, de socialist Bernardino Ver-
ro, was burgemeester van Corleone toen hij in
1915 door maffiosi werd vermoord.
Hetzelfde lot trof de vakbondsman Placido
Rizzuto, die in 1948 de bezetting van het
grootgrondbezit rond Corleone leidde. Rizzuto
werd op klaarlichte dag door gewapende man
nen van het dorpsplein meegevoerd en gedood
door Liggio die het lijk vervolgens in een van
de nauwe schachten in de bergen rond Corleo
ne smeet waar tientallen slachtoffers van de
maffia him graf vonden. Ook elders op Sicilië
werden de landbezettingen door maffiose ben
des uit elkaar geschoten, waarna het eiland
bijna een halve eeuw lang een prooi werd van
een hecht verbond van Cosa Nostra, corrupte
politici en louche zakenlieden, dat nu pas in de
rechtszalen van Palermo wordt ontrafeld.
Kentering
Voor Corleone kwam de kentering in decem
ber 1993, met de verkiezing tot burgemeester
van de linkse democraat Giuseppe Cipriani,
die net als zijn meer bekende collega's van Pa
lermo en Catania, Orlando en Bianco, in zijn
programma de strijd tegen maffia en corruptie
centraal had staan. „De overheid is op Sicilië
al te lang met argwaan bekeken, als een uit
buiter en een buitenstaander. Daaraan ont
leent de maffia haar macht en daarom probeer
ik om het vertrouwen in de staatsinstellingen
dreigd is, maar wil er niet te veel woorden aan
vuil maken: „Laten we zeggen dat het deel uit
maakt van de plaatselijke folklore."
Een ander huzarenstukje haalde Cipriani uit
door de gemeentelijke Middelbare Landbouw
school onder te brengen in de vijf verdiepingen
hoge en luxueus ingerichte villa van de familie
Riina. De rechtbank van Palermo heeft al ge
ruime tijd geleden beslag gelegd op het ge
bouw, maar is met de advocaten van Riina in
een formele procedure verwikkeld die nog ja
ren kan duren. In afwachting van de uitslag
vroeg Cipriani namens de gemeente om het
vruchtgebruik te kunnen uitoefenen over het
paleisje van de gangsterbaas. Het antwoord
van de rechtbank was positief - de vorig jaar
aangenomen antimaffiawet schrijft voor dat
in beslag genomen maffioos bezit voor maat
schappelijke doeleinden kan worden aange
wend - zodat sinds vorige maand zestienjari
gen in het hol van het Beest les krijgen in
plantkunde. „Zo heb ik tegelijk een signaal af
gegeven, een huisvestingsprobleem opgelost
en duizenden guldens bespaard", zegt Cipria
ni praktisch.
Wanneer we bij de school aankomen, maakt
een jongen vanaf het balkon het V-teken. (Als
buitenstaander met een blocnote ben ik na
tuurlijk onmiddellijk geïdentificeerd.) Maar
wanneer ik een groepje leerlingen vraag, wat
het voor hen betekent om les te krijgen 'Villa
met ons jongeren praten!
„We hebben een naam die we echt niet verdie
nen. Zelfs in Palermo kijken ze je met een
scheef oog aan, als je zegt dat je uit Corleone
komt. Maar het is hier rustig en er wordt niet
gestolen. Ik ben trots op mijn stad!," zegt ook
Giovanna's moeder Calogera Governali, die
ons met Siciliaanse gastvrijheid op de koffie
uitnodigt.
Aanzien
In de huiselijke kring blijkt dat de familie Rii
na toch nog wel aanzien geniet in dit deel van
Corleone. Giovanna heeft een zwak voor de
zoon van de peetvader, de 'knappe en sympa
thieke' Salvo, die helaas al een vriendin heeft.
Volgens moeder Calogera is Ninetta Riina nog
steeds een knappe vrouw die in de buurt met
eerbied wordt behandeld. „Totö Riina heb ik
zelf niet gekend, maar mijn man wel en die
zegt dat hij altijd een geschikte kerel was.
Maar wat hij later in Palermo heeft uitge
voerd, dat weet ik niet." Zij verzekert dat
Toto's familie goed fe geïntegreerd en zich
voorbeeldig gedraagt.
Maar zit Riina's 22 - jarige zoon Giovanni niet
al in de gevangenis voor zijn eerste moord?
„Nou ja, die is misschien in verkeerd gezel
schap terechtgekomen." Calogera blijkt ook
bezorgd voor de omgang van haar dochter.
Giovanna moet 's avonds om acht uur thuis
zijn (haar broer niet) en mag van haar moeder
niet naar Nederland in het kader van een uit
wisselingsprogramma, „omdat je niet weet in
wat voor gezin ze terechtkomen."
Gennaro Michelangelo, restauranthouder en
raadslid voor het rechtse Nationaal Verbond,
vindt dat Pippo Cipriani de kwalijke faam van
Corleone juist zou moeten gebruiken om het
toerisme te bevorderen. „De hele wereld kent
Corleone en mensen komen toch ook af op het
Chicago van Al Capone en het Fort Sumner
van Billy the Kid?"
Volgens Michelangelo, die onder meer een
Peetvader Grill op het menu heeft staan, zou
de gemeente rondleidingen langs oude maffia-
bolwerken moeten organiseren en een 'Huis
van de Peetvader' inrichten. Maar wanneer ik
hem vraag, wat nu nog de reële invloed van de
maffiaclans is, antwoordt hij bruusk: „Daar
heb ik geen informatie over", om vervolgens
weg te lopen en de hele avond niet meer terug
te komen.
Sinds de Corleonezen hun werkterrein verleg
den naar Palermo is Corleone zelf een stuk
rustiger, maar de invloed van de maffia is nog
altijd voelbaar, bevestigt Paternostro. „Het fa
miliegevoel is heel sterk op Sicilië, en zeker
binnen de maffia. Een breuk met de maffiose
familie is een traumatische ervaring die wei
nig voorkomt. Meestal treedt de jongere gene
ratie in het voetspoor van de oudere.
Zodoende zijn na Riina's zwager Bagarella en
zijn zoon Giovanni onlangs in Corleone ook
een neef en een pachter van 'Don Totö' gear
resteerd. Voor de politiek blijft de maffia
eveneens een bedreiging, zegt Cipriani: „Nu
Riina's tactiek van geweld heeft gefaald, over
heerst de lijn van de andere Corelonees Pro
venzano, die probeert om het op een akkoord
je te gooien met de bestuurders. De maffia zal
daarom proberen om elke partij te corrumpe
ren, ook de mijne. We moeten waakzaam blij
ven."
Cipriani vindt niet dat Corleone de roem van
de Peetvader moet uitbuiten, maar juist af
moet van zijn kwalijke imago. Daarom is het
plein aan de ingang van de stad, dat voorheen
de naam van koning Victor Emanuel in droeg,
nu gewijd aan de vermoorde maffiarechters
Falcone en Borsellino. En toen op een nacht
onbekenden het naambord vernielden, werd
het binnen een dag vervangen. In het boven de
stad gelegen Hotel Belvedere liggen folders en
ansichtkaarten van 'het andere Corleone', die
in het Italiaans en Engels informeren over de
feesten, processies en bezienswaardigheden.
Een gloednieuw VW-kantoor verstrekt in
lichtingen over trektochten en onderdak in het
magnifieke bergland rond Corleone. En in een
door de gemeente aangekocht rijk maar ver
vallen herenhuis is sinds kort een piepklein
streekmuseum met prehistorische, Griekse,
Romeinse en Middeleeuwse resten gevestigd,
waar directeur Angelo Vintaloro mij apetrots
een door hem zelf aan de vergetelheid ontruk
te mijlpaal met de oudst bekende Latijnse in
scriptie laat zien.
Een gouden ingeving kreeg burgemeester Ci
priani vorig jaar, toen hij Oliviero Toscani op
belde, de vermaarde fotograaf van Benetton.
Het resultaat daarvan was een catalogus voor
de zomercollectie van 1997, waarin vijftig jon
geren van Corleone als model optraden. 'Cor
leone. Van maffiasymbool tot symbool van
wedergeboorte', luidde het motto van het
boekwerkje dat in tweeëneenhalf miljoen
exemplaren in acht talen is verspreid. En de
foto's van gewone jongens en meisjes in fel ge
kleurde Benetton-kleren staan inderdaad in
schril contrast tot het cliché van de maffia-
stad, waar mannen met getrokken revolver lo
pen, vrouwen gehuld gaan in zwarte jurken en
sjaals en niemand een woord wil richten tot de
vreemdeling. Ook dit is natuurlijk een geïdea
liseerd beeld, maar het valt niet te ontkennen
dat in Corleone een nieuwe wind waait en een
nieuwe mentaliteit heerst. En daardoor is het
een tamelijk normaal stadje geworden, dat ze
ker niet zonder charme is.
