I
DE STEM
Topj aar
vismijn
Breskens
OUDJAAR
de Stem
Delta Nutsbedrijven optimistisch over stroomfusie
m
Gasunie raakt weer
grote klant kwijt
'Rust vinden in een kerk met kerst is niet niks
Omzet van 22 miljoen Pasgeborenen worden getest op erfelijke hormoonziekte AGS
RUBRIEK
Klokkanshow
van maar dan
400 Klokken -
't Gouddoppertje;
C1
WOENSDAG 31 DECEMBER
EXTRA BIJLAGE
Cerestar naar Delta Nutsbedrijven
300 opnamen minder in het
Ziekenhuis Zeeuws-Ylaanderen
Kerstdieven uit
op sieraden
Na 20 jaar weer gul
in de Westerschelde
Ziekenhuis gaat
op zoek naar
derde orthopeed
ER 1997 B4
lo Hommeles
net remise, ver-
j worden. 42.
■6 - fS+
d2-d6! Dreigt
forgen 45. Pd4
Kf6 47. Tf5+
ben stuk te win-
Tb3 b2+ 45
f7 46. Pf5xhó+
&7. Phó-f5+
I - e5 Een nieu-
Inemende fase
kan wit met het
beerde materiaal
jen tegen de vij-
jting creëren? 48.
49. Pf5 - h6+
&0. Ph6 15+
fel. Td6-d7+
rd7-h7! Met de
té kant dreigt 53.
|Tf6+ met paard-
Tarte koning kan
In vanwege 52...
Tiet zwarte paard
pst niet verlaten
Be e-pion oprukt.
It nog juist een
1 52. Tb2-bl+
Tbl - cl 54.
Kf8-f7 55.
Kf7-f8 56.
I c6
It zal Loek zich de
(jd veel herinneren.
Tier een duidelijke
J 57. Tf6+ Ke8 58.
■59. Pxeó Txe6 60.
lie zwarte pionnen,
koning zich om de
Eommert. De stel-
lechter ook na de
petting veelbelo-
naak een sprong
Inde waar Loek de
plijk binnen lijkt te
pnieuw is het drin-
klok. De spelers
len extra tijd meer,
Toals steeds tien se-
pij per zet. Met 84.
Jet Loek zijn tegen-
Ihebben verrast.
|5xh4 85. Pc5-e6
Peóxf4+ Kg6~g5
.i3+ Twee pionnen
ams geef op! 87.
'Noem het een stel
tje. Voordat Loek
hergroeperen kom'
koning binnenval-
dreigt in de eerste
Pxg4 88. Ph3-B
89. g4-g5 Pe5xf3
r gaat nummer een.
gó Pf3 d4+ 91.
Pd4 - eó En num-
e wordt ook afge-
Kd3 - e4 remise.
t er nou meer geluk
un je je afvragen. In
ige werd de eerste
nise en won Adanis
e met wit. In de zes-
schakelde hij tevens
genoot Short uit po
pnieuw onze gast za
volgende rubriek.
IBURCHTSTRAAT 8, CfosTBURG;
Zeeland
ZATERDAG 27 DECEMBER 1997
,n onze verslaggeefster
Breskens Met een omzet van 22 miljoen gulden was
17 een topjaar voor de vismijn van Breskens. De omzet
[bleef bijna gelijk met vorig jaar toen de vismijn helemaal
[een topjaar kende. Toen werd er voor 22,8 miljoen gulden
|aan vis omgezet.
Wethouder A. Rosendaal maakte
|ta week tijdens de jaarafslui-
s van de vismijn in Breskens
de cijfers bekend. Volgens Ros-
ndaal zag het er begin dit jaar
nog niet zo rooskleurig uit voor
devismiene'. „Vooral begin 1997
I was er weinig tong, maar de ho-
I gere prijs van de vis heeft het la-
e aantal kilo's goedgemaakt
I voor de meeste vissers."
Ook met de garnalenvissers ging
wat minder dan vorig jaar
Imaar dit werd gecompenseerd
door de kabeljauwvangst. Van
;e vis worden recordvangsten
I binnengehaald. Mijnmeester
I Jack Vader verwacht dat ook
18 een zeer goed jaar voor de
I visafslag kan worden. „We zijn
[een gezond bedrijf en draaien
om een hoeveelheid van
80 miljoen kubieke meter gas.
Met het gas wordt de warmte
krachtcentrale die Cerestar en
Delta samen bouwen gevoed. Het
levert het bedrijf naar schatting
een besparing van enkele miljoe
nen guldens op de energiereke
ning op.
Bij een verbruik van 100 miljoen
kuub levert een cent prijsverschil
een voordeel op van één miljoen
gulden. Partijen maken niet be
kend tegen welke prijs Cerestar
het gas van Delta Nutsbedrijven
kan kopen.
Het aandeel naar Cerestar zit in
het pakket van 700 miljoen kuub
lat Delta Nutsbedrijven samen
met Entrade, de inkoopcombina-
(ADVERTENTIE)
DAGBLAD VOOR ZUIDWfST-NEDïRIAND
Van onze verslaggever
Terneuzen - Met ingang van het
nieuwe jaar worden pasgeboren kin
deren in Zeeland met een hielprik
ook getest op de erfelijke hormoon
ziekte AGS (Adreno Genitaal Syn
droom).
Dit is een ernstig aangeboren ziekte die
dodelijk kan zijn. Het gaat om een lande
lijke tweejarige proef waar ook de pro
vincies Zuid-Holland, Utrecht en Gel
derland aan meedoen. Slaagt de proef
dan wordt elke baby in Nederland stan
daard getest op de aanwezigheid van de
ze hormoonziekte.
De ziekte is zeer zeldzaam en komt naar
schatting bij een op de 12.000 kinderen
voor. In Nederland zou het jaarlijks gaan
om zeventien kinderen. De test wordt in
Zeeland gecoördineerd door de Provin
ciale Ent-administratie die na aangifte
van de geboorte bij de gemeente in actie
komt. De informatie wordt doorgespeeld
aan de wijkverpleegkundigen die het
bloed afnemen door middel van de hiel
prik. Het is volgens een woordvoerder
van de Provinciale Ent-administratie
belangrijk dat er zo vlug mogelijk getest
wordt, in principe vanaf de vijfde le
vensdag. De ziekte kan namelijk in de
tweede week al levensbedreigend zijn.
AGS wordt veroorzaakt door een enzym
tekort in de bijnier waardoor er geen al-
dosteron kan worden gevormd. Het ge
volg hiervan is een ernstig zoutverlies.
Bij meisjes uit zich de ziekte doordat het
geslacht van de baby moeilijk is vast te
stellen. Bij jongens zijn er geen uiterlijke
verschijnselen. De ziekte kan heel goed
behandeld worden met medicijnen, die
een leven lang ingenomen moeten wor
den.
AGS is de derde ziekte waar via een hiel
prik bij pasgeborenen bloedonderzoek
naar wordt gedaan. Tot nu toe wordt met
de hielprik bloedonderzoek gedaan naar
het voorkomen van PKU (een stofwisse
lingsziekte) en CHT (een te trage wer
king van de schildklier). De kans op
PKU is in Nederland een op 15.000, CHT
een op 3400. Het bloedonderzoek naar
AGS, PKU en CHT gebeurt overigens op
vrijwillige basis. De proef is beperkt tot
vier provincies omdat deze provincies
aangesloten zijn bij de laboratoria van
RIVM in Utrecht en het IJsselandzieken-
huis in Capelle aan de IJssel. Alleen deze
twee instituten beschikken over de beno
digde testapparatuur.
met een grote winstmarge."
De gemeente Oostburg is een uit
gebreid actieplan begonnen voor
de haven van Breskens. Zo wordt
de haven verdiept en worden er
extra ligplaatsen gerealiseerd. De
wethouder meldde dat de ge
meente in samenwerking met
Rijkswaterstaat de plannen tot
verbetering van het havengebied
zo snel mogelijk wil uitvoeren.
„En hier hoort uiteraard ook de
vismijn bij. De koelcel wordt ver
nieuwd, het afslaglokaal krijgt
een nieuw jasje en het kantoor
wordt straks een vergaderruimte.
Het kantoor verhuist straks naar
boven. Door deze maatregelen
verbeteren we de positie van de
visafslag en staan we alleen maar
sterker.
I Van onze verslaggever
Terneuzen - Delta Nutsbedrijven heeft opnieuw een gasklant
afgepikt van de Nederlandse Gasunie. Deze week is een over
eenkomst getekend tussen Delta Nutsbedrijven en zetmeelfa-
brikant Cerestar in Sas van Gent voor de langdurige levering
van Brits hoogcalorisch gas.
tie van Pnem en Mega Limburg
heeft ingekocht in Engeland. Dat
goedkopere Britse gas komt vol
gend jaar beschikbaar via een
pijpleiding van het Engelse Bac-
ton naar Zeebrugge (de Intercon-
nector) en van daaruit naar een
afzetpunt in Zelzate. Delta heeft
uit dat pakket de beschikking
over 150 miljoen kuub. Met het
Cerestar-contract is het Delta
aandeel nagenoeg verkocht.
Volgens adjunct-directeur H. de
Kraa zijn er op dit moment ook
besprekingen met andere groot
verbruikers, waaronder Zuid-
Chemie in Sas van Gent dat een
jaarlijkse gasbehoefte van rond
de vijftien miljoen kubieke meter
heeft.
Van onze verslaggever
ftrneuzen - Ziekenhuis Zeeuws-Vlaanderen, met locaties in
Hulst, Terneuzen en Oostburg, had in 1997 driehonderd minder
opnamen dan het jaar daarvoor. Het aantal verpleegdagen ver-
"linderde met 4.000, waardoor ook de gemiddelde verpleeg-
duur daalde.
Jolgens de directie van het ziekenhuis laat de patiëntenstroom duide-
hjk de effecten zien van de diverse opname-voorkomende activiteiten,
staat in ziekenhuisblad Groepsnieuws te lezen.
Tegenover een dalend aantal opnamen en verpleegdagen was afgelo
pen jaar een verdere groei van de dagverplegingen en eerste polibe-
toeken te zien. „Opmerkelijk is dat de productie aan verrichtingen en
diagnostiek over de hele linie daalde, behalve het aantal operaties,
«n goed teken," aldus de directie.
Het ziekenhuis sluit waarschijnlijk het boekjaar af met een tekort van
enkele tonnen, die uit de reserve zijn aan te zuiveren.
Komend jaar staat in het teken van de verdere uitwerking van het rap
port van de zogenaamde 'commissie van wijzen' met zaken als concen-
tratie van chirurgische activiteiten (buiten kantoortijden) in De Hon-
on de overname van oogheelkundig centrum Binkhorst in Terneu-
Op eerste kerstdag werd in de Hulster basiliek het schouwspel 'kindje wiegen' opgevoerd. Het is een jarenlange gewoonte dat veel peuters en kleuters met ouderen
en grootouderen dit spel bijwonen. Een vertelster zorgde voor een boeiend kerstverhaal. Hoogtepunt was het moment dat Maria en Josefmet het kindje Jezus naar vo
ren kwamen en de kinderen vragen mochten stellen. foto camile schelstraete
Tot entree heffen, zoals in Groningen,
kwam het niet. Maar veel kerken in
Zeeuws-Vlaanderen puilden uit in de
kerstnacht. Een korte bloemlezing van
drie kerstboodschappen. Wat drijft ons in
de kerstnacht naar de kerk?
Van onze verslaggever
Terneuzen/Hulst/Oostburg - „En zij legde Hem in een
kribbe, omdat voor hen geen plaats was in de herberg.
Geen plaats in de herberg. De boodschap was duidelijk.
Niemand in die dagen zat op de geboorte van Jezus te
wachten. En de logische vraag is dan: Is er wel plaats
voor Christus op aarde? Toen blijkbaar niet.
Maar de tijden zijn veranderd. Als je ziet hoeveel er in
onze dagen het kerstfeest vieren. Bomvolle kerken. Het
is natuurlijk prachtig dat u er allemaal weer bent van
avond. Zo zien we elkaar nog eens. Hebben wij kerst-
nachtgangers het dan soms beter begrepen dan de men
sen toen in Bethlehem?
Zouden wij na afloop van deze dienst bij thuiskomst een
dergelijke gastvrijheid kunnen opbrengen.? Wat zegt u?
Je laat toch niet zomaar een wildvreemde in je huis. Het
is misschien ook wel teveel gevraagd. Hoe zou er op de
ze wereld ooit een plaats kunnen zijn waar deze hemelse
grootheid te begrijpen is. Maar ja. Hoe kan het dan dat
juist vanavond de kerken volstromen.
Dat heeft toch een reden. O ja, de donkere en drukke, en
soms zelfs eenzame dagen in december maken ons meer
gevoelig voor de dingen die met godsdienst kerk en ge
loof te maken hebben. Maar dat is niet het enige. Kerst
gaat over een kind in de kribbe. We raken stuk voor stuk
ontroerd door een pasgeboren baby. Kerst gaat over vre
de, over dingen samen delen en vieren in de kring van
gezin en familie. Dat alles maakt kerstfeest tot een bij
zonder feest. En als je met hen dan in de kerstnacht ook
nog een keer naar de kerk kunt, altijd doen.
Het heeft wel wat om in de kerk iets van verbondenheid
te ervaren met mensen die je misschien niet eens kent en
straks zo weer voorbij loopt. Het is toch ook niet niks om
tegen de kerst te gaan merken dat ergens diep in je iets
leeft van verlangen naar licht in dat de duisternis door
breekt. Iets van vrede. Iets van hoop. Dat het nu einde
lijk eens goed zal komen. In je eigen familie. Het is toch
ook niet niks als je eindelijk temidden van al het gejacht
en gejaag iets van rust ervaart, juist in een kerk. Dat is
niet niks. Nee, zelfs heel veel. Wees er toch blij mee."
Uitgesproken door ds. W. de Boer in de Grote Kerk van
de Hervormde Gemeente in Terneuzen).
Stralen
„Toen Nelson Mandela het presidentschap van Zuid-
Afrika aanvaardde sprak hij de volgende woorden. Wij
zijn geroepen om te stralen als kinderen. Kinderen kun
nen onvervalst blij zijn. Wij volwassenen hebben dat
vaak verleerd. En toch, ieder van ons herbergt dat ver
mogen in zich."
„Wat gaat er van ons als christenen uit? Stralen wij de
vrede en de vreugde uit die ons wordt verkondigd op dit
kerstfeest. Wanneer hebt u voor het laatst gestraald?.
Het is goed om uzelf die vraag te stellen. Soms weet je
het meteen. Maar niet altijd is vreugde of vrede er on
middellijk. Vaak moet je er heen. Soms moet je ergens
doorheen om tot een ervaring van vrede en vreugde te
komen. Het is als met de herders in het veld. Zij werden
in eerste instantie door vrees bevangen. Zij moesten
door hun angst heen. Het kan inspanning vergen. Je
komt er niet moeiteloos. Maar hoe bereik je haar? De
Schrift toont ons de weg erheen. Het licht straalt als het
juk gebroken wordt. Als we nee zeggen tegen onvrijheid.
Ais we relaties die niet deugen aan de kant schuiven. Als
we stoppen met bezigheden die geen voldoening schen
ken. Als we het juk breken dat op onze schouders rust.
Dan zal het licht stralen, dan zult u stralen. Net als Je
zus." (Uitgesproken door pastoraal werker drs.H. Thö-
nissen van het pastoresteam Zuidrand in de basiliek van
de H. Willibrordus in Hulst.)
Kraamvisite
„Soms wordt mij gevraagd of ik een aardig kerstverhaal
heb. Dan vertel ik het verhaal over die twee vluchtelin
gen. Een man en een vrouw, van wie de vrouw bevalt in
een bouwval, zonder familie. En dat de eerste kraamvi
site zwervers zijn. De clou van het verhaal is dat God op
deze manier gaat wonen in mensen. Maar dan wordt het
al moeilijk. Vragen mensen of ik niet iets met sneeuw
heb. Dan zeg ik dat ik geen andere boodschap heb dan
dat God zichtbaar wordt in mensen. Waarom dan naar
de kerk in de kerstnacht,?. Wij komen hier niet om te be
slissen of we troepen sturen naar Afrika, hier wordt ook
niet uitgemaakt dat zestig procent van de Nederlandse
bevolking vindt dat Nederland vol is en dat dertig pro
cent racistisch is. Daar houden we ons allemaal in de
loop van het jaar mee bezig. Hier wordt de ultieme
droom verteld. Dat het om liefde gaat. Dat geen enkel
kind onrecht wordt aangedaan. Dat er geen zieken moe
ten creperen. Hier willen we horen dat we het daar met
elkaar over eens zijn. Hier komen we om elkaar op te
beuren met het vermoeden dat het leven ergens toe
dient. Dat we het met andere moeten delen. We vinden
God in de gestalte van een kind dat schreeuwt om liefde
en aandacht en die in die gedaante de tederste gevoelens
in ons oproept. Ik heb niets anders in deze dagen. Alleen
een kind in de kribbe."
(Uitgesproken door pastoor R. Schouteten van de West-
Zeeuws-Vlaamse parochie St. Eligius in de kerken van
Groede, Schoondijke, en Oostburg)
Van onze verslaggever
Terneuzen - De voorbije
kerstdagen is er op meerdere
plekken in Zeeuws-Vlaande
ren ingebroken of zijn pogin
gen daartoe gedaan.
In Aardenburg werd tijdens de
kerstnacht ingebroken in een
vrijstaande woning aan de Zuid
poortstraat. Er is geld en siera
den ontvreemd. De bewoners, die
om 1.30 uur thuiskwamen waren
zo ontdaan dat Slachtofferhulp is
ingeroepen.
Hetzelfde gebeurde in twee wo
ningen aan de Landpoortstraat
en Kleine Jonkvrouwstraat in IJ-
zendijke. Ook in Terneuzen (de
Berkelstraat), Hulst (Tabak
straat) en Biervliet (Wittestraat)
werd ingebroken. In de meeste
gevallen zijn sieraden meegeno
men.
Van onze verslaggeefster
Terneuzen - Voor de sportvis
sers op de Westerschelde is het
dit jaar een topjaar. Na een af
wezigheid van twintig jaar
was er dit jaar weer gul, jonge
kabeljauw, in de Westerschel
de.
Naar verwachting wordt 1998
wederom een topjaar en de gul is
dan een paar kilo zwaarder.
De afgelopen maanden was er
een invasie van gul en hierdoor
ook een invasie van sportvissers
naar de Westerschelde. P. Nouse,
voorzitter van de wedstrijdcom
missie Zout van de Deltafedera
tie en tevens sportvisser uit Hein-
kenszand: „Het is twintig jaar ge
leden dat er voor het laatst veel
gul gevangen werd. Nu de gul te
rug was, ging dat onder de vissers
dan ook als een lopend vuurtje.
Dag en nacht werd er op de Wes
terschelde gevist."
Voor de invasie van de gul zijn
volgens Nouse verschillende re
denen: „Het komt vooral doordat
er veel voedsel, garnalen, voor de
gul in de Westerschelde was. Dit
komt doordat er in de Wester
schelde minder op garnalen is ge
vist. Daarnaast hebben de be
roepsvissers in de Westerschelde
minder op kabeljauw gevist en
meer in de Noordzee.
Van onze verslaggever
Terneuzen - Ziekenhuis Zeeuws-
Vlaanderen gaat binnenkort op
zoek naar een derde orthopeed.
Deze specialist, waarvoor eer
daags advertentie-oproepen wor
den gedaan, krijgt een vaste aan
stelling.
Met het binnenhalen van deze
derde orthopeed hoopt de zieken
huisdirectie de wachtlijsten voor
orthopedie snel te kunnen aan
pakken, „Gekeken naar wachttij
den elders in Nederland lopen we
niet écht uit de pas, maar wij ver
gelijken ons met België. En dan is
er een duidelijk verschil," zegt
directeur Patiëntenzorg G. Ra-
maekers. Hij verwacht wel dat
het een aantal maanden duurt
voor de aan te trekken specialist
écht aan de slag kan.
Vari onze verslaggever
Middelburg - Directeur P.
Stoter van Delta Nutsbedrij
ven verwacht dat de financië
le aderlating voor Delta bij de
fusie van de elektriciteitspro
ducenten tot één grootschalig
productiebedrijf (GPB) be
perkt blijft.
Stoter heeft de toezegging dat het
jaarlijkse dividend van EPZ
(voor 1998 begroot op ruim 20
miljoen gulden) voor een groot
deel overeind blijft bij de vor
ming van het GPB. Daarmee is
voor Delta de belangrijkste be
lemmering om mee te werken aan
de fusie weggenomen. Stoter: „Ik
denk wel dat het goed komt nu."
Aanvankelijk zouden de aandeel
houders de eerste vier jaar moe
ten afzien van het dividend om
het GPB een sterk startpositie te
geven. Delta verzette zich daarte
gen omdat de dividenduitkering
in ruime mate bijdraagt aan de
winst van het Zeeuwse nutsbe
drijf. Evenals de vergoeding die
Delta jaarlijks ontvangt van de
SEP, de koepelorganisatie van de
vier samenwerkende elektrici
teitsproductiebedrijven, als tege
moetkoming van de kosten van
de kerncentrale in Borsele. Dat
gaat om een bedrag van 11 mil
joen gulden. Die zaak is inmid
dels voorgelegd aan een arbitra
ge-commissie. Volgens Stoter
moet dat geschil echter los gezien
worden van vorming van het
GPB.
Delta is bij de fusie betrokken als
aandeelhouder van EPZ, een van
de vier productiebedrijven (EZH,
EPON, UNA en EPZ) die opgaan
in het GPB. Delta heeft evenwel
een belangrijke stem. Binnen het
zuidelijke productiebedrijf is er
unanimiteit vereist over deelna
me. Zegt Delta of een van de an
dere aandeelhouders (Pnem en
Mega Limburg) nee, dan kan EPZ
niet aan de fusie meedoen.
Vorige week zaterdag gingen de
vier regionale elektriciteitspro
ducenten EPON, EPZ, EZH en
UNA, in principe akkoord met de
vorming van een landelijk pro
ductiebedrijf. Delta Nutsbedrij
ven was daarbij niet aanwezig.
De afwezigheid van Delta vorm
de statenlid M. Wiersma van Del
ta Anders aanleiding schriftelijke
vragen aan Gedeputeerde Staten
te stellen over de opstelling van
Delta. Wiersma vindt dat de af
wezigheid van heet nutsbedrijf
blijk geeft van onderschatting
van het belang van de provincie,
met vijftig procent deelname de
grootste aandeelhouder van Del
ta. Zowel Stoter als president-
commissaris gedeputeerde J.
Hennekeij waren verhinderd.
Volgens Hennekeij doet de afwe
zigheid van Delta niets af aan de
belangen van de provincie of de
andere aandeelhouders. Delta
Nutsbedrijven had afgelopen za
terdag immers geen mandaat om
ja of nee te roepen tegen de fusie.
Het is al eerder afgesproken dat
de besluitvorming over deelname
aan het GPB nog wordt voorge
legd aan de aandeelhoudersver
gadering. Dat gebeurt binnen
kort.
Directeur Stoter verwacht dat de
uitgewerkte fusievoorstellen van
het GPB, waarbij ook een reactie
op de andere voorwaarden van
Delta gegeven zullen worden, in
de loop van januari in Middel
burg zullen binnenkomen.